The e-waste management system in Poland

Marcin CHOLEWA; Joanna KULCZYCKA; Marzena SMOL

Opublikowane: 2020-12-15

Tom 16 Nr 4 (40) (2016)

System zarządzania ZSEE w Polsce

Marcin CHOLEWA , Joanna KULCZYCKA

, Marzena SMOL

Abstrakt

Przepisy prawne dotyczące zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (ZSEE) regulują zasady postępowania z zużytym sprzętem w sposób zapewniający bezpieczeństwo zdrowia i życia ludzi oraz ochronę środowiska. Zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny są zobowiązani do organizowania i finansowania całego systemu zbiórki. Są to przedsiębiorcy, którzy produkują i wprowadzają sprzęt do obrotu pod własnym oznaczeniem, wprowadzają do obrotu pod własnym oznaczeniem sprzęt wyprodukowany przez innego przedsiębiorcę lub tacy, którzy sprzęt importują. Szacuje się, że 25% masy ZSREE wytwarzanego w UE-27 jest gromadzone i przetwarzane, a pozostałe 75% nie jest w żaden sposób rejestrowane. W Polsce, w przeliczeniu na jednego mieszkańca w roku zbierano ok. 1,5 kg ZSEE z gospodarstw domowych, w roku 2014 udało się zebrać 4,4 kg ZSEE/ 1 mieszkańca, jednak wciąż jest to dużo mniej niż obowiązujący od 2021 r. wymóg zbiórki minimum 11 kg ZSEE/ 1 mieszkańca. W pracy przedstawiono bariery i wyzwania systemu zarządzania ZSEE w Polsce, w tym analizę aspektów prawnych, technologicznych, ekologicznych i rynku, koncentrując się na odzysku surowców nieenergetycznych. Wykazano, że istniejący system zbiórki odpadów, zgodny z rozszerzoną odpowiedzialnością producentów (EPR) UE wymaga pewnych ulepszeń, aby zwiększyć poziom odzysku i recyklingu cennych materiałów. Pomimo iż obecnie ponad 1500 firmw Polsce zajmuje się zbiórką ZSEE, odpady te zbierane są bezpłatnie od obywateli oraz istnieje coraz więcej działań promujących właściwą segregację e-odpadów, to selektywne zbieranie ZSEE jest nadal najsłabszym elementem systemu zarządzania ZSEE.

Słowa kluczowe:

zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEE), recykling, zarządzanie odpadami, zarządzanie ZSEE

Inne teksty tego samego autora

Agnieszka Bielecka, Anna Avdiushchenko, Joanna Kulczycka, Marzena Smol, Zastosowanie gospodarki cyrkulacyjnej w sektorze energetycznym Regionu Małopolskiego - korzyści i wyzwania , Economic and Environmental Studies: Tom 18 Nr 1 (45) (2018)
Marzena SMOL, Anna AVDIUSHCHENKO, Joanna KULCZYCKA, Założenia gospodarki o obiegu zamkniętym w zarządzaniu ZSEE w Polsce , Economic and Environmental Studies: Tom 16 Nr 4 (40) (2016)

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

CHOLEWA, M., KULCZYCKA, J., & SMOL, M. (2020). System zarządzania ZSEE w Polsce. Economic and Environmental Studies, 16(4 (40), 605–625. Pobrano z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/ees/article/view/3061

Cited by / Share

Bibliografia

Agamuthu, P.; Dennis, V. (2013). Policy trends of e-waste management in Asia. Journal of Material Cycles and Waste Management 15: 411-419.
Google Scholar

Balde, C.P.; Kuehr, R.; Blumenthal, K.; Fondeur Gill, S.; Kern, M.; Micheli, P.; Magpantay, E.; Huisman, J. (2015). E-waste statistics Guidelines on classifications, reporting and indicators 2015. Bonn: United Nations University, IAS – SCYCLE.
Google Scholar

Buekens, A.; Yang, J. (2014). Recycling of WEEE plastics: a review. Journal of Material Cycles and Waste Management 16(3): 415-434.
Google Scholar

Central Statistical Office (2015). Warsaw: Central Statistical Office of Poland.
Google Scholar

Cholewa M.; Jarosiński A.; Kulczycka J. (2014). Możliwość pozyskiwania surowców nieenergetycznych z elektroodpadów w Polsce. In: ed. Czyż, M. (ed.). Finansowe i ekologiczne aspekty działalności gospodarczej, Cracow: AGH Press.
Google Scholar

Commission of European Communities. Communication No. 398, 2014. Towards a circular economy: A zero waste programme for Europe. (COM, No. 398, 2014).
Google Scholar

Directive 2012/19/EU of the European Parliament and of the Council of 4 July 2012 on waste electrical and electronic equipment (2012), Official Journal of the European Union, L 197/38.
Google Scholar

Esteves, A. M.; Franks, D.; Vanclay, F. (2012). Social impact assessment: the state of the art. Impact Assessment and Project Appraisal 30(1): 34-42.
Google Scholar

Functioning and irregularities in the management of waste electrical and electronic equipment (WEEE) in Poland (2010). Warsaw: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
Google Scholar

Grodzińska-Jurczak, M.; Tomal, P.; Tarabuła-Fiertak, M.; Nieszporek, K.; Read, A. D. (2006). Effects of an educational campaign on public environmental attitudes and behaviour in Poland. Resources, Conservation and Recycling 46(2): 182-197.
Google Scholar

Hausner, J. (2015). Polish raw materials: the thing which does not exist, but it is necessary. Cracow: Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej.
Google Scholar

Jang, Y. C. (2010). Waste electrical and electronic equipment (WEEE) management in Korea: generation, collection, and recycling systems. Journal of Material Cycles and Waste Management 12(4): 283-294.
Google Scholar

Jofre, S.; Morioka, T. (2005). Waste management of electric and electronic equipment: comparative analysis of endof-life strategies. Journal of Material Cycles and Waste Management 7(1): 24-32.
Google Scholar

Mallawarachchi, H.; Karunasena, G. (2012). Electronic and electrical waste management in Sri Lanka: suggestions for national policy enhancements. Resources, Conservation and Recycling 68: 44-53.
Google Scholar

Manomaivibool, P.; Hong, J. H. (2014). Two decades, three WEEE systems: How far did EPR evolve in Korea's resource circulation policy?. Resources, Conservation and Recycling 83: 202-212.
Google Scholar

Maris, E.; Botane, P.; Wavrer, P.; Froelich, D. (2015). Characterizing plastics originating from WEEE: A case study in France. Minerals Engineering 76: 28-37.
Google Scholar

Nnorom, I. C.; Osibanjo, O. (2008) Overview of electronic waste (e-waste) management practices and legislations, and their poor applications in the developing countries. Resources, Conservation and Recycling 52(6): 843858.
Google Scholar

Okońska-Kubica, J. (2016). Available at: https://www.facebook.com/klasterodpadowy/posts/265262873815310. Accessed 18 June 2016.
Google Scholar

Ongondo, F. O.; Williams, I. D.; Cherrett, T. J. (2011). How are WEEE doing? A global review of the management of electrical and electronic wastes. Waste Management 31(4): 714-730.
Google Scholar

Osibanjo, O.; Nnorom, I. C. (2007). The challenge of electronic waste (e-waste) management in developing countries. Waste Management & Research 25(6): 489-501.
Google Scholar

Pérez-Belis, V.; Bovea, M. D. ; Gómez, A. (2013). Waste electric and electronic toys: Management practices and characterisation. Resources, Conservation and Recycling 77: 1-12.
Google Scholar

Pires, A.; Martinho, G.; Chang, N. B. (2011). Solid waste management in European countries: A review of systems analysis techniques. Journal of Environmental Management 92(4): 1033-1050.
Google Scholar

Quaghebeur, M.; Laenen, B.; Geysen, D.; Nielsen, P.; Pontikes, Y.; Van Gerven, T.; Spooren, J. (2013). Characterization of landfilled materials: screening of the enhanced landfill mining potential. Journal of Cleaner Production 55: 72-83.
Google Scholar

Register of companies and organizations recovery of electrical and electronic equipment (Rejestr przedsiębiorców i organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego), CIEP, Available at: http://www.gios.gov.pl/. Accessed 21 October 2016.
Google Scholar

Reports on the functioning of the waste electrical equipment management system for the years 2006-2014 (Raporty o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym za lata 2006-2014). CIEP, Warsaw 2007-2015.
Google Scholar

Safont, E.; Vegas-Vilarrúbia, T.; Rull, V. (2012). Use of Environmental Impact Assessment (EIA) tools to set priorities and optimize strategies in biodiversity conservation. Biological Conservation 149(1): 113-121.
Google Scholar

Second Life Electro-waste (Drugie Życie Elektrośmieci), 2012. Available at: http://drugiezycieelektrosmieci.pl/2012/materialy/33.pdf. Accessed 21 October 2016.
Google Scholar

Sthiannopkao, S.; Wong, M. H. (2013). Handling e-waste in developed and developing countries: Initiatives, practices, and consequences. Science of the Total Environment 463: 1147-1153.
Google Scholar

Szałatkiewicz, J. (2011). Zrobotyzowany demontaż odpadów zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w celu odzysku surowców. Pomiary, Automatyka, Robotyka 15: 236-245.
Google Scholar

The Act of 14 December 2012 on waste (Journal of Laws 2013, Item 21).
Google Scholar

The Act of 29 July 2005 on waste electrical and electronic equipment. (Journal of Laws 2005, No. 180, Item 1495 as amended).
Google Scholar

There is a growing demand for the recycling of waste electrical and electronic equipment in Europe (Rośnie popyt na recykling zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w Europie), Frost & Sullivan 2013. Available at: http://www.frost.com/prod/servlet/press-release.pag?docid=286356739. Accessed 21 October 2016.
Google Scholar

Van Schaik, A.; Reuter, M. A. (2010). Dynamic modelling of E-waste recycling system performance based on product design. Minerals Engineering 23(3): 192-210.
Google Scholar

Widmer, R.; Oswald-Krapf, H.; Sinha-Khetriwal, D.; Schnellmann, M.; Böni, H. (2005). Global perspectives on ewaste. Environmental Impact Assessment Review 25(5): 436-458.
Google Scholar

Ylä-Mella, J.; Poikela, K.; Lehtinen, U., Keiski, R. L.; Pongrácz, E. (2014). Implementation of waste electrical and electronic equipment directive in Finland: evaluation of the collection network and challenges of the effective WEEE management. Resources, Conservation and Recycling 86: 38-46.
Google Scholar

Zaman, A. U.; Lehmann, S. (2013). The zero waste index: a performance measurement tool for waste management systems in a ‘zero waste city’. Journal of Cleaner Production 50: 123-132.
Google Scholar