Nature conservation in Polish agriculture under conditions of EU membership

Karol KOCISZEWSKI

Opublikowane: 2020-11-27

Tom 14 Nr 1 (29) (2014)

Ochrona przyrody w polskim rolnictwie w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej

Karol KOCISZEWSKI

Abstrakt

Celem artykułu jest ocena skuteczności wdrażania działań ochrony przyrody w polskim rolnictwie. Regulacje środowiskowe wpływają na zmiany niektórych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej UE (WPR). W pierwszym filarze tej polityki dotyczy to zasady zgodności środowiskowej (cross–compliance), w drugim filarze programów rolnośrodowiskowych, płatności w sieci Natura 2000 i wsparcia rolnictwa ekologicznego. W Polsce działania te są wdrażane nieskutecznie oraz są niewystarczająco ukierunkowane na ochronę różnorodności biologicznej. Odnosi się to zarówno do krajowej polityki rolnej i środowiskowej. W pewnych aspektach nie są one skoordynowane. Przejawia się to w opóźnieniach opracowywania i wdrażania planów ochrony i planów zadań ochronnych, które są niezbędne do prawidłowej polityki w sieci Natura 2000. W rezultacie nie wdrożono wyspecjalizowanych płatności dla rolników w sieci Natura 2000, a program rolnośrodowiskowy został zrealizowany w ograniczonym zakresie. Ponadto, system kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym nie zawiera wymogów ochrony różnorodności biologicznej. W tej dziedzinie występuje też wiele niedoskonałości w zestawie standardów cross-compliance. W takiej sytuacji Polskie rolnictwo może wpływać na degradację różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich.

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

KOCISZEWSKI, K. (2020). Ochrona przyrody w polskim rolnictwie w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej. Economic and Environmental Studies, 14(1 (29), 75–88. Pobrano z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/ees/article/view/2841

Cited by / Share

Bibliografia

Alliance Environment (2007). Evaluation of environmental impact of the CMO and direct support measures of the CAP for arable crops. Brussels: Alliance Environment, Directorate-General for Agriculture and Rural Development.

Bołtromiuk A. (2011). Koncepcja sytemu publicznego wsparcia rolnictwa na obszarach europejskiej sieci ekologicznej. In: Bołtromiuk, A.; Kłodziński, M. (eds.), Natura 2000 jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski. Warszawa: IRWiR PAN.

Brodzińska, K. (2011). Problemy środowiskowej oceny zrównoważonego rozwoju rolnictwa ze szczególnym uwzględnieniem instrumentów WPR. In: A. Graczyk (ed.), Kryzys a rozwój zrównoważony rolnictwa i energetyki. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu no 231.

Commission of the European Communities (2006). Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, A Thematic Strategy on the Sustainable Use of Pesticides. Brussels. COM(2006) 372 final.

Commission of the European Communities (2008). Communication from the Commission to the Council and the European Parliament, Environment Policy Review. Brussels. 2.7.2008. COM(2008) 409 final. Council Directive 92/43/EEC of 21 May 1992 on the conservation of natural habitats and of wild fauna and flora (O. J. L 206, 22/07/1992 P. 0007 – 0050).

Directive 2009/147/EC of the European Parliament and of the Council of 30 November 2009 on the conservation of wild birds (O. J. L 20/7 26.1.2010).

Directive 2009/128/EC of the European Parliament and of the Council of 21 October 2009 establishing a framework for Community action to achieve the sustainable use of pesticides (O. J. L 309, 24.11.2009).

Directorate General for Agriculture and Rural Development (2012). Rural Development in the European Union, Statistical and Economic Information. Report 2012. Brussels: European Union.

European Commission (2011a). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, Our life insurance, our natural capital: an EU biodiversity strategy to 2020. Brussels. COM(2011) 244 final.

European Commission (2010). Natura 2000 barometer. Natura 2000. Nature and Biodiversity Newsletter 29.

European Commission (2011b). Proposal for regulation of the European Parliament and of the Council establishing rules for direct payments to farmers under support schemes within the framework of the common agricultural policy. Brussels 19.10.2011. COM(2011) 625 final/2.

European Commission (2005). Agri-environment Measures, Overview on General Principles, Types of Measures, and Application. Unit G-4 - Evaluation of Measures applied to Agriculture, Studies. Brussels.

Eurostat (2010). Environmental Statistics and Accounts in Europe, Eurostat statistical books. 2010 edition. Luxembourg: Publication Office of European Union.

IJHARS (2005). Rolnictwo ekologiczne w Polsce w 2004 roku. Warszawa: IJHARS.

IJHARS (2012). Rolnictwo ekologiczne w Polsce w 2011 roku. Warszawa: IJHARS.

Kociszewski, K. (2013). Ekologizacja polskiego rolnictwa a jego zrównoważony rozwój w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej. Wrocław: Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Makomaska-Juchiewicz, M. (2009). Stan wdrożenia sieci Natura 2000 w Polsce. Chrońmy przyrodę ojczystą 65: 11–28.

Konecny, M. (2004). EU Enlargement and Agriculture: Risks and Opportunities. Brussels: Friends of Earth Europe.

MRiRW (2013). Biuletyn informacyjny 4-5/2013. Warszawa: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

MRiRW (2005). Plan rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004–2006. Warszawa: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

MRiRW (2011). Plan rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007–2013. Warszawa: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Najwyższa Izba Kontroli (2008). Informacja o wynikach kontroli wdrażania ochrony na obszarach Natura 2000. Warszawa: NIK.

Stalenga, J.;Tyburski, J. (2012). Rolnictwo ekologiczne i wsparcie PROW w Polsce w okresie programowania 2007–13. In: Proceedings from the Conference „Programy rolnośrodowiskowe – z korzyścią dla człowieka i środowiska”, organised by Polish Ecological Club and MARD. Kluczbork, Poland 11–12.04.2012.

Szymborska, E. (2012). Programy rolnośrodowiskowe chroniące wody i bioróżnorodność w okresie programowania 2007–2013 – stan wdrożenia 2012. In: Proceedings from the Conference „Programy rolnośrodowiskowe – z korzyścią dla człowieka i środowiska”, organised by Polish Ecological Club and MARD. Kluczbork, Poland 11–12.04.2012.

Ustawa z 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz.U. z 2008 r. Nr 133, poz. 849).

Ustawa z 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Dz.U. z 2013 poz. 455).

Willer, H.; Kilcher, L. (eds.) (2012). The world of organic agriculture: Statistics and emerging trends 2012. Bonn–Frick: FIBL and IFOAM.

Tyburski, J.; Żakowska-Biemans, S. (2007). Wprowadzenie do rolnictwa ekologicznego. Warszawa: SGGW. Google Scholar