Wykorzystanie programów ekorozwoju do oceny zmian środowiskowych oraz efektywności działań proekologicznych gminnej administracji samorządowej
Piotr LEWANDOWSKI
https://orcid.org/0000-0001-5181-5494
Piotr ZYDLIK
https://orcid.org/0000-0002-9700-5494
Abstrakt
Dokonano analizy zmian w zakresie ochrony środowiska naturalnego zachodzące na terenie trzydziestu wybranych gmin województwa wielkopolskiego. W tym celu wykorzystano opracowane w latach 1998-2013 gminne programy ekorozwoju. Ich analiza pozwoliła na stwierdzenie, iż na obszarze poddanym analizie występuje zauważalna poprawa stanu środowiska naturalnego. Polepsza się jakość powietrza atmosferycznego i wód powierzchniowych, zwiększa się długość sieci kanalizacyjnych oraz liczba modernizowanych lub nowo oddanych oczyszczalni ścieków komunalnych. Wśród pracowników administracji samorządowej wyraźnie wzrasta rola i znaczenie edukacji ekologicznej. Niezbędne jest natomiast, podjęcie większego wysiłku w kierunki likwidacji przydomowych palenisk w gminach oraz prowadzenie racjonalnej gospodarki odpadami komunalnymi. Wśród proekologicznych celów wskazanych do osiągnięcia w programach ekorozwoju często występują zadania z zakresu gospodarki wodno-ściekowej oraz przygotowania lub aktualizacji dokumentów planistycznych, w tym inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczych.
Słowa kluczowe:
rozwój zrównoważony, gminna administracja samorządowa, inwestycje proekologiczne, edukacja ekologicznaBibliografia
Biziuk, M. (ed.). (2009). Pestycydy. Występowanie, oznaczanie i unieszkodliwianie. Warszawa: WNT Press.
Google Scholar
Borys, T. (2011). Zrównoważony rozwój – jak rozpoznać ład zintegrowany. Problemy ekorozwoju 6(2): 75-81.
Google Scholar
Borys, T. (ed.). (1999). Wskaźniki ekorozwoju. Białystok: Ekonomia i Środowisko Press.
Google Scholar
Central Statistical Office of Poland (2014). Ochrona środowiska Warszawa.
Google Scholar
Central Statistical Office of Poland (2015). Ochrona środowiska Warszawa.
Google Scholar
Council of Ministers (2000). Długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju – Polska 2025. Warszawa.
Google Scholar
Council of Ministers (2010). Uchwała Nr 217 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2010 r. w sprawie "Krajowego planu gospodarki odpadami 2014". M.P. 2010 nr 101 poz. 1183.
Google Scholar
European Union (1991). Dyrektywa Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych. Council Directive of 21 May 1991 concerning urban waste water treatment Dziennik Urzędowy UE L 135, 30/05/1991 P.
Google Scholar
European Union (2008). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy. Directive 2008/98/EC of the European Parliament and of the Council of 19 November 2008 on waste and repealing certain Directives. Dziennik Urzędowy UE z 22 listopada 2008 r. nr L 312/3.
Google Scholar
Giordano, K. (2005). Planowanie zrównoważonego rozwoju gminy w praktyce. Narodowy Plan Rozwoju 2007-2013. Warszawa.
Google Scholar
Ignatowicz, K. (2008). Mogilniki pestycydowe na terenie województwa podlaskiego. Środkowo-Pomorskie Towarzystwo Naukowe Ochrony Środowiska. Rocznik Ochrona Środowiska 10: 545–555.
Google Scholar
Ilnicki P. (1996). Program ekorozwoju gminy Dzierzgoń. Zeszyty Postępów Nauk Rolniczych PAN 441: 1-253.
Google Scholar
Instytut Ochrony Środowiska (1993). Dokumenty końcowe Konferencji Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój” w Rio de Janeiro, 3-14.06.1992 r. Warszawa.
Google Scholar
Kachniarz, M.; Korzeń, J. (1998). Jak budować program ekorozwoju w regionie. Agenda 21, tom II. Warszawa - Jelenia Góra: Fundacja Karkonoska.
Google Scholar
Kistowski, M.; Lendzion, J.; Wiechowska, M.; Wolniakowski, W. (1999). Jak realizować Agendę 21 w gminie? (Wybrane problemy). Gdańsk: Polski Klub Ekologiczny Press, Okręg Wschodnio-Pomorski.
Google Scholar
Kłos, L. (2013). Zakres realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków w Polsce. Gospodarka regionalna i międzynarodowa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania 33(2): 117-130.
Google Scholar
Kozłowski, S. (2000). Ekorozwój. Wyzwanie XXI wieku. Warszawa: PWN Press.
Google Scholar
Kozłowski, S. (ed.) (1999a). Ekorozwój gminy Strzyżewice. Lublin: KUL Press.
Google Scholar
Kozłowski, S. (ed.) (1999b). Ekorozwój gminy Józefów. Lublin: KUL Press.
Google Scholar
Kronenberg, J.; Bergier, T. (2010). Wyzwania zrównoważonego rozwoju w Polsce. Kraków: Fundacja Sendzimira Press.
Google Scholar
Krukowska-Szopa, I.; Ruszlewicz A. (1998). Jak budować program ekorozwoju w gminie wiejskiej. Agenda 21, tom IV. Legnica, Jelenia Góra: Fundacja Ekologiczna Ziemi Legnickiej „Zielona Lekcja”.
Google Scholar
Leśniewski, M.A. (2010). Znaczenie ekorozwoju w jednostce samorządu terytorialnego na przykładzie badań ankietowych gmin regionu świętokrzyskiego. Przegląd Prawno-Ekonomiczny 1(10): 81-86.
Google Scholar
Leśniewski, M.A. (2013). Ekorozwojowe źródła konkurencyjności gmin w Polsce. CeDeWu Sp. z o.o. Press Warszawa.
Google Scholar
Miklaszewski, A. (2000). Ekorozwój – rozwój zrównoważony. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej 87: 39-41.
Google Scholar
Ministry of Environment (2003). Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK). Warszawa.
Google Scholar
Ministry of Environment (2009). Wytyczne określające sposób prowadzenia działań polegających na likwidacji mogilników i rekultywacji terenów zdegradowanych składowaniem przeterminowanych środków ochrony roślin (według stanu prawnego na dzień 30 kwietnia 2009 r.). Warszawa.
Google Scholar
Pawlaczyk, P.; Jermaczek, A. (2008). Poradnik lokalnej ochrony przyrody. Wydanie IV zmienione. Świebodzin: Klub Przyrodników Press.
Google Scholar
Poskrobko, B. (1997). Teoretyczne aspekty ekorozwoju. Ekonomia i Środowisko 1(10): 7-20.
Google Scholar
Poskrobko, B.; Poskrobko, T. (2012). Zarządzanie środowiskiem w Polsce. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Google Scholar
Pułyk, M. (red.) (2011). Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2010. Poznań: Biblioteka Monitoringu Środowiska. WIOŚ.
Google Scholar
Rosik-Dulewska, Cz. (2010). Podstawy gospodarki odpadami. Warszawa: PWN Press.
Google Scholar
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Act of 13 December 1996 about maintaining of cleanliness and arrangement in municipalities (Dz.U. 1996 nr 132 poz. 622).
Google Scholar
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Act of 14 December 2012 about waste (Dz.U. 2013 poz. 21).
Google Scholar
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody Act of 16 April 2004 about nature conservation (Dz. U z 2004 r., nr 92, poz. 880).
Google Scholar
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Act of 27 April 2001 about environmental protection (Dz. U. z 2001 r., nr 62, poz. 627 z póź. zm.).
Google Scholar
Wołkowicz, W. (2010). Ocena wpływu migracji pestycydów chloroorganicznych z wybranych mogilników, zlokalizowanych w różnych warunkach geologicznych, na zanieczyszczenie osadów i wód podziemnych. Przegląd Geologiczny 58(11): 1087–1097.
Google Scholar
