Socjologia socjologii – wzmocnienie roli nauk społecznych jako nowy priorytet polityki klimatycznej i zrównoważenia

Andrzej STRZAŁKOWSKI


https://orcid.org/0000-0002-8641-8509


Abstrakt

Obecnie istnieje wiele badań społecznych poświęconych problematyce zmian klimatu i zrównoważenia (nie chcąc używać nieco oksymoronicznego wyrażenia „zrównoważony rozwój”). Osiągnięcia socjologii, psychologii i nauk politycznych mogą okazać się niezwykle pomocne w projektowaniu, adopcji, implementacji i ewaluacji skutecznej polityki dotyczącej tych sfer. Jednakże, jak na razie, nauki społeczne, nie licząc ekonomii neoklasycznej i dogmatyki prawa były marginalizowane w głównym nurcie nauki, polityki i dyskursu dotyczących klimatu i zrównoważenia. Dorobek nauk społecznych nie został także uwzględniony w raportach IPCC i innych ważnych instytucji zajmującymi się tymi problemami. W konsekwencji, istnieje istotna luka w naszym rozumieniu wielu aspektów zmian klimatu i innych zagrożeń cywilizacyjnych, a także w możliwych narzędziach do przeciwdziałania im, co może być powodem skromnej efektywności poprzednich polityk. W niniejszej pracy chciałbym zaprezentować parę przykładów tego, co nauki społeczne, a szczególnie socjologia i psychologia mogą wnieść do dyskusji na temat zmian klimatu i zrównoważenia, a także przedstawić hipotezę mogącą wyjaśnić marginalizację nauk społecznych, z którą mamy obecnie do czynienia. W podsumowaniu zawrę tezę, że potrzebnych jest więcej badań na temat powodów małego rozpowszechnienia perspektywy nauk społecznych i na temat barier we włączeniu podejścia nauk społecznych do praktyki politycznej i działalności pozarządowej. W mojej opinii, w przyszłych badaniach mogłaby zostać wykorzystana perspektywa psychologii poznawczej i społecznej, a także konstruktywistycznej wersji socjologii wiedzy. W ten sposób, socjologia stałaby się przedmiotem badań samej siebie, co skutkowałoby istnieniem swego rodzaju socjologii socjologii.

Słowa kluczowe:

nauki społeczne, zrównoważony rozwój, zmiany klimatu, globalne ocieplenie, socjologia wiedzy, nauka zrównoważenia, polityka klimatyczna, polityka zrównoważenia, socjologia zmian klimatu, psychologia zrównoważenia

Barber, B.R. (2000). Dżihad kontra McŚwiat. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
  Google Scholar

Bartłomiejski, R. (2015). Mieszkańcy osiedla w sytuacji konfliktu ekologicznego w mieście. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
  Google Scholar

Carnegie, D. (2012). Jak zdobyć przyjaciół i zjednać sobie ludzi. Łódź: Wydawnictwo Studio EMKA.
  Google Scholar

Covey, S.R. (2015), 7 nawyków skutecznego działania. Poznań: Dom Wydawniczy RBIS Sp. z o.o.
  Google Scholar

Dunlap, R.E., Brulle, R.J. (2015). Sociology and Global Climate Change. Introduction. In: Dunlap, R.E.; Brulle, R.J. (eds.). Climate Change and Society. Sociological Perspectives: 1-31. New York: Oxford University Press.
  Google Scholar

Ehrhardt-Martinez, K. et al. (2015a). Consumption and Climate Change. In: Dunlap, R.E.; Brulle, R.J. (eds.). Climate Change and Society. Sociological Perspectives: 93-126. New York: Oxford University Press.
  Google Scholar

Ehrhardt-Martinez, K., Rudel, T.K., Norgaard, K.M., Broadbent, J. (2015b). Mitigating Climate Change. In: Dunlap, R.E.; Brulle, R.J. (eds.). Climate Change and Society. Sociological Perspectives: 199-234. New York: Oxford University Press.
  Google Scholar

Frieske, K.W. (1990). Socjologia w działaniu. Nadzieje i rozczarowania. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
  Google Scholar

Giddens, A. (2010). Klimatyczna katastrofa. Warszawa: Prószyński i S-ka.
  Google Scholar

Golka, M. (2012). Cywilizacja współczesna i globalne problem. Warszawa: Oficyna Naukowa.
  Google Scholar

Granovetter, Mark. 1985. Economic Action and Social Structure: The Problem of Embeddedness. American Journal of Sociology 91(3): 481-510. Available at:http://www-1jstor-1org-1atoz.han.buw.uw.edu.pl /stable/pdf/2780199.pdf?_=1462014944638. Accessed 31 August 2016.
  Google Scholar

Harré, N. (2012). Psychology for a Better World. Strategies to Inspire Sustainability. Available at: https://cdn.auckland.ac.nz/assets/psych/about/our-people/documents/Psychology%20for%20a %20Better%20World.pdf. Accessed 11 October 2016.
  Google Scholar

Jackson, T. (2009). Prosperity without Growth. Economics for a Finite Planet. London: Earthscan. Available at: http://www.ipu.org/splz-e/unga13/prosperity.pdf. Accessed 4 May 2016.
  Google Scholar

Perrow, C., Pulver, S. (2015). Organizations and Markets. In: Dunlap, R.E.; Brulle, R.J. (eds.). Climate Change and Society. Sociological Perspectives: 61-92. New York: Oxford University Press.
  Google Scholar

Polany, K. (1957). The great transformation. The political and economic origins of our time. Boston: Beacon Press.
  Google Scholar

Rogall, H. (2010). Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Teoria i praktyka. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
  Google Scholar

Sandel, M.J. (2012). What money can’t buy. The Moral Limits of Markets. New York: Farrar, Straus and Giroux.
  Google Scholar

Schultz, P.W. et al. (2007). The Constructive, Destructive, and Reconstructive Power of Social Norms. Psychological Science 18(5): 429-434. Available at: http://eds-1b-1ebscohost-1com-1atoz.han.buw.uw.edu. pl/ eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=2&sid=0746986a-cb36-47cc-907d-a0c500cd81bb%40sessionmgr104 &hid=127. Accessed 31 August 2016.
  Google Scholar

Weenig, M.W.H., Midden, C.J.H. (1991). Communication Network Influences on Information Diffusion and Persuasion. Journal of Personality and Social Psychology 61(5): 734-742. Available at: http://eds-1b-1ebscohost-1com-1atoz.han.buw.uw.edu.pl/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=2&sid=b23a5a15-f4b1-48d8a804-f53398647b18%40sessionmgr107&hid=127. Accessed 31 August 2016.
  Google Scholar

Zeuner, L. (1999). Margaret Archer on Structural and Cultural Morphogenesis. Acta Sociologica 42(1): 79-86. Available at: http://eds-1b-1ebscohost-1com-1atoz.han.buw.uw.edu.pl/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid= 2&sid=ff59a756-00ee-43a8-813a-9d0861b79ba5%40sessionmgr105&hid=127. Accessed 31 August 2016.
  Google Scholar


Opublikowane
2020-12-14

Cited By / Share

STRZAŁKOWSKI, A. (2020). Socjologia socjologii – wzmocnienie roli nauk społecznych jako nowy priorytet polityki klimatycznej i zrównoważenia. Economic and Environmental Studies, 16(3(39), 453–468. Pobrano z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/ees/article/view/3034

Autorzy

Andrzej STRZAŁKOWSKI 
https://orcid.org/0000-0002-8641-8509

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.