Analiza mobilności metali ciężkich z odpadów hutniczych w aspekcie zrównoważonej gospodarki odpadami
Kamila MIZERNA
Abstrakt
Hutnictwo jest jedną z gałęzi przemysłu wytwarzającą najbardziej zróżnicowaną gamę odpadów pod kątem ich składu, jak i stopnia zanieczyszczenia metalami ciężkimi. Wraz z rozwojem gospodarki wzrasta masa wytwarzanych odpadów przemysłowych, co wiąże się z poszukiwaniem nowych sposobów ich zagospodarowania. Jednym z priorytetów w działalności przedsiębiorstw jest stosowanie zasad zrównoważonego rozwoju. Nieustannie poszukuje się nowych rozwiązań technologicznych mających na celu zwiększenie ochrony środowiska przy jednoczesnym wzroście ponownego wykorzystania odpadów. Działanie takie jest podstawą zrównoważonej gospodarki odpadami. Niestety nie jest możliwe gospodarcze wykorzystanie wszystkich odpadów. Wpływ na to ma między innymi stopień ich zanieczyszczenia oraz ryzyko skażenia środowiska poprzez nieodpowiednie unieszkodliwianie odpadów. W celu zwiększenia ochrony środowiska naturalnego przed niekontrolowanym oddziaływaniem odpadów wykonuje się testy wymywalności zanieczyszczeń. Praktyka ta jest nieodzownym działaniem każdego przedsiębiorstwa wytwarzającego odpady mogące mieć negatywny wpływ na środowisko, zwłaszcza środowisko wodne. W pracy omówiono aspekty zrównoważonego rozwoju w gospodarce odpadami hutniczymi. Przedstawiono wyniki stężeń metali ciężkich z żużli pochodzących z hutnictwa cynku i miedzi w celu oceny mobilności zanieczyszczeń do środowiska. Przeanalizowano także poziomy wymywania metali ciężkich z odpadów pochodzących z różnych gałęzi hutnictwa.
Słowa kluczowe:
zrównoważona gospodarka odpadami, odpady hutnicze, mobilność metali ciężkichBibliografia
CEN (2002). Standard EN 12457. Characterisation of waste. Leaching. Compliance test for leaching of granular waste materials and sludges, European Committee for Standardization.
Google Scholar
El-Haggar, S.M. (2007). Sustainable industrial design and waste management: cradle-to-cradle for sustainable development, Elsevier Academic Press. Available at: https://thecitywasteproject.files.wordpress.com/2013/ 03/sustainable_industrial_design_and-waste-management.pdf. Accessed 7 April 2016.
Google Scholar
Environmental Protection Agency (1992). EPA Test Method 1311 – TCLP, Toxicity Characteristic Leaching Procedure. Available at: https://www.epa.gov/sites/production/files/2015-12/documents/1311.pdf. Accessed 7 April 2016.
Google Scholar
European Commission (2008). Waste Framework Directive 2008/98/EC (O. J. EC L, 312/3, 22.11.2008).
Google Scholar
Gambal, P. (2013). Wpływ struktury żużla pomiedziowego z pieca elektrycznego na wybrane cechy matrycy cementowej, PhD Thesis. Poznań University of Technology. Available at: http://repozytorium.put.poznan.pl/Content/325325/Pawel_Gambal_Wplyw_struktury_zuzla_z_pieca_elektrycznego_na_wybrane_cechy_matr ycy_cementowej.pdf. Accessed 8 April 2016.
Google Scholar
Jonczy, I. (2012). Formy występowania wybranych metali w żużlach hutniczych na tle ich właściwości geochemicznych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 28(1): 63-75. Available at: http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-article-BPZ7-0002-0004. Accessed 8 April 2016.
Google Scholar
Jonczy, I.; Huber, M; Lata, L. (2014). Zeszklone odpady hutnicze po produkcji cynku i ołowiu ze zwałowiska w Rudzie Śląskiej w aspekcie badań mineralogiczno-chemicznych. Mineral Resources Management 30(1): 161-174. Available at: http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-37271f0b-da07-4039-b4ab05b02d374b93. Accessed 7 April 2016.
Google Scholar
Król, A. (2011). Problems of assessment of heavy metals leaching from construction materials to the environment. Architecture Civil Engineering Environment 4(3): 71-76. Available at: http://aceejournal.pl/cmd.php?cmd=download&id=dbitem:article:id=194&field=fullpdf. Accessed 8 April 2016.
Google Scholar
Król, A. (2012). Durability of stabilised galvanic sewage sludge against the impact of sea water and sulphate solution. Environmental Protection Engineering 38(4): 29-40.
Google Scholar
Kuterasińska, J.; Król, A. (2015). Mechanical properties of alkali-acivated binders based on copper slag. Architecture Civil Engineering Environment 3: 61-67.
Google Scholar
Lis, T.; Nowacki, K.; Żelichowska, M.; Kania H. (2015). Innovation in metallurgical waste management. Metalurgija 54(1): 283-285. Available at: http://hrcak.srce.hr/file/187251. Accessed 7 April 2016.
Google Scholar
Ministerstwo Gospodarki (2015). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 lipca 2015 w sprawie dopuszczania odpadów do składowania na składowiskach (Dz.U. 2015 poz. 1277).
Google Scholar
Ministerstwo Środowiska (2014). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014 poz. 1800).
Google Scholar
Nowińska, K.; Adamczyk, Z. (2013). Mobilność pierwiastków towarzyszących odpadom hutnictwa cynku i ołowiu w środowisku. Górnictwo i Geologia 8(1): 77-87. Available at: https://www.polsl.pl/Wydzialy/RG/ Wydawnictwa/Documents/kwartal/8_1_7.pdf. Accessed 7 April 2016.
Google Scholar
Pawłowski, A.; Pawłowski, L. (2004). Realizacja zasady zrównoważonego rozwoju w przemyśle cementowym. Ochrona i inżynieria środowiska, zrównoważony rozwój. Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN 25: 277-286.
Google Scholar
Peng, Z.; Gregurek, D.; Wenzl, C. (2015). Sustainability in metallurgy. The Journal of The Minerals, Metals & Materials Society 67(9): 1931-1932. Available at: http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11837-0151551-0. Accessed 7 April 2016.
Google Scholar
PPTS (2006). Strategiczny program badań przygotowany w oparciu o wizję rozwoju polskiego hutnictwa żelaza do roku 2030. Wydawnictwo PPTS. Available at: www.imz.pl/common/files_download.php?fid=389. Accessed 7 April 2016.
Google Scholar
Rzechuła, J. (1994). Gospodarcze wykorzystanie odpadowego ścierniwa z żużla pomiedziowego. Fizykochemiczne Problemy Metalurgii 28: 207-218. Available at: http://www.minproc.pwr.wroc.pl/journal/pdf/1994/ 22%20Rzechula.pdf. Accessed 7 April 2016.
Google Scholar
Sanak-Rydlewska, S; Gala, A.; Wajda, Ł. (2011). Environmental hazards of the metallurgical wastes dumping sitesbarium and arsenic ions elimination with ionits. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 27(2): 79-88. Available at: https://www.min-pan.krakow.pl/pliki/czasopisma/gospodarka%20surowcami%20mineralnymi/GSM 2011/2/sanak-rydlewska-gala-wajda.pdf. Accessed 8 April 2016.
Google Scholar
Sitko, J. (2014). Analiza problemu utylizacji odpadów metalurgicznych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria: Organizacja i Zarządzanie 73: 531-540.
Google Scholar
Sloot, H.A. van der; Zomeren, A. van (2012). Characteristaion leaching tests and associated geochemical speciation modeling to assess long term release behavior from extractive wastes. Mine Water and the Environment 31(2): 92-103.
Google Scholar
Wiertz, J.V. (1999). Mining and metallurgical waste management in the Chilean copper industry. In: Rubio, R.F. (ed.). Mine, Water and Environment: 403-408. Sevilla.
Google Scholar
