Dialekt czy standard? Oto nie jest pytanie: rewitalizacja języka niemieckiego w Europie Środkowo-Wschodniej

Koloman BRENNER

https://orcid.org/0000-0003-0618-793X

Abstrakt

Mniejszości niemieckie w Europie Zachodniej znajdują się ze względu na sprzyjający ogólny rozwój po 1945 roku w stabilnej sytuacji, natomiast mniejszości niemieckie w Europie Środkowo-Wschodniej usiłują od czasu zmiany politycznej w 1989 roku poprawić swoją sytuację. Zasadniczym pytaniem artykułu jest, czy rewitalizacja języka i kultury niemieckiej w tych krajach może być przeprowadzona z powodzeniem? Opracowano niezbędne czynniki determinujące ten proces, a także postawiono tezę, że regionalne odmiany standardowe powinny być w tym procesie traktowane jako język docelowy, nie na zasadzie zastępstwa, lecz jako odmiana uzupełniająca w stosunku do bardziej południowej odmiany standardowej.

Słowa kluczowe:

język niemiecki, mniejszość, rewitalizacja językowa, dialekt, regionalna odmiana standardowa