Ordensnamen der Kanonissen des Heiligen Geistes – Canonesses de Saxia aus dem Ordenshaus in der Stadt Busko-Zdrój im Lichte der onomastisch fundierten Analyse (20.–21. Jh.)

Piotr A. Owsiński

doi:10.25167/pg.6031

Published: 2025-10-14

Vol. 14 No. 14 (2025)

Religious Names of the Sisters Canonesses of the Holy Spirit de Saxia from the Monastic House in the Town Busko-Zdrój in the Light of the Onomastic Research (20th–21st Century)

Piotr A. Owsiński

Germanistische Werkstatt

Section: Linguistics

https://doi.org/10.25167/pg.6031

Abstract

The article is an attempt to present the results of research in the field of onomastics and a continuation of the exploration of nomenclature material in the area of religious anthroponymy. The aim of the analysis is to expand and complement the state of scientific research in the above-mentioned research area. However, the following study is the initiation of that type of sociolinguistic scientific inquiry as it concerns a previously unanalyzed research area, which are the religious names functioning in the 20th and 21st centuries in the monastic house of Congregation of Sisters Canonesses of the Holy Spirit de Saxia (CSS) in Busko-Zdrój. The exploration will therefore concern the names of the nuns from Busko-Zdrój themselves, as well as their motivation and potential connection with the baptismal name they previously used. Moreover, the study focuses on etymological inquiries in the context of their frequency of use and functioning in monastic and urban communities.

Keywords:

religious onomastics, anthroponymy, name, religious name

Download files

pdf (Deutsch)

Citation rules

Owsiński, P. A. (2025). Religious Names of the Sisters Canonesses of the Holy Spirit de Saxia from the Monastic House in the Town Busko-Zdrój in the Light of the Onomastic Research (20th–21st Century). Germanistische Werkstatt, 14(14), 119–137. https://doi.org/10.25167/pg.6031

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

Bauer, Walter (1988): Griechisch-deutsches Wörterbuch zu den Schriften des Neuen Testaments und der
Google Scholar

frühchristlichen Literatur. Berlin – New York.
Google Scholar

Die Bibel in der Einheitsübersetzung. URL: https://www.uibk.ac.at/theol/leseraum/bibel/. Stand vom 4.11.2023.
Google Scholar

Borkowska, Małgorzata (1996): Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVII–XVIII wieku. Warszawa.
Google Scholar

Breza, Edward (2013): Nazwy zakonów i zgromadzeń zakonnych żeńskich. In: Slavia Occidentalis 70 (1),
Google Scholar

–62, URL: https://repozytorium.amu.edu.pl/server/api/core/bitstreams/da0dfd74-18f7-4888-8f71-a7eac4f81b91/
Google Scholar

content. Stand vom 4.11.2023.
Google Scholar

Burkart, Walter (1993): Neues Lexikon der Vornamen. Köln.
Google Scholar

Cieślikowa, Aleksandra/Szymowa, Janina/Rymut, Kazimierz (2000): Słownik etymologiczno-motywacyjny
Google Scholar

staropolskich nazw osobowych. Część 1. Odapelatywne nazwy osobowe. Kraków.
Google Scholar

Citko, Lilia (1999): Imiona mnichów Ławry Supraskiej. In: Abramowicz, Zofia/Dacewicz, Leonarda (eds.),
Google Scholar

Nazewnictwo na pograniczach etniczno-językowych. Białystok, 75-80.
Google Scholar

Citko, Lilia (2000): Imiona zakonne oo. Bazylianów z Supraśla (XVII w.). In: Abramowicz, Zofia/Dacewicz,
Google Scholar

Leonarda (eds.), Nazwy własne na pograniczach kulturowych. Materiały z Międzynarodowej Konferencji
Google Scholar

Onomastycznej, Białystok–Białowieża, 12–13 VI 2000. Białystok, 57–61.
Google Scholar

Czaplicka-Jedlikowska, Maria (2008): Preferowane wartości w wyborze imienia zakonnego w Zgromadzeniu
Google Scholar

Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego w prowincji poznańskiej. In: Laskowska, Elżbieta/Benenowska,
Google Scholar

Iwona/Jaracz, Małgorzta (eds.), Język, społeczeństwo, wartości. Bydgoszcz, 97–115.
Google Scholar

Derwich, Marek (1995): Monastycyzm w kulturze Polski średniowiecznej. Uwagi problemowe. In: Pobóg-Lenartowicz,
Google Scholar

Anna/Derwich, Marek (eds.), Klasztor w kulturze średniowiecznej Polski. Opole, 17–27.
Google Scholar

Drosdowski, Günther (1974): Duden, Lexikon der Vornamen. Mannheim – Leipzig – Wien – Zürich.
Google Scholar

Fros, Henryk/Sowa, Franciszek (1997): Księga imion i świętych, Bd. 1. Kraków.
Google Scholar

Gesenius, Wilhelm (2013): Hebräisches und aramäisches Handwörterbuch über das Alte Testament. Berlin–
Google Scholar

Heidelberg.
Google Scholar

Grzenia, Jan (2006): Słownik imion. Warszawa.
Google Scholar

Hanks, Patrick/Hardcastle, Kate/Hodges, Flavia (2006): Oxford Dictionary of First Names. New York.
Google Scholar

Henze, Barbara (1996): Kanonissen. In: Kasper, Walter (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, Bd. 5.
Google Scholar

Freiburg im Breisgau, 1187–1188.
Google Scholar

Horyń, Ewa / Zmuda, Ewa (2017): O imieniu Krystyna – szkic onomastyczno-teologiczny. In: Annales Universitatis
Google Scholar

Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica, 12, 130–139, URL: https://rep.up.krakow.pl/xmlui/
Google Scholar

bitstream/handle/11716/5153/AF234--1-13--O-imieniu-Krystyna--Horyn--Zmuda.pdf?sequence=1&isAllowed=
Google Scholar

y. Stand vom 7.11.2023.
Google Scholar

Kaleta, Zofia (2005): Kierunki i metodologia badań. Terminologia. In: Rzetelska-Feleszko, Ewa (ed.),
Google Scholar

Polskie nazwy własne. Encyklopedia. Warszawa – Kraków, 45–82.
Google Scholar

Kamianets, Wolodymyr (2000): Zur Einteilung der deutschen Eigennamen. In: Grazer Linguistische Studien,
Google Scholar

, 41–58, https://static.uni-graz.at/fileadmin/gewi-institute/Sprachwissenschaft/GLS_Download/
Google Scholar

GLS_54_-_Kamianets.pdf. Stand vom 1.11.2023.
Google Scholar

Kluge, Friedrich (2011): Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache. Berlin – Boston.
Google Scholar

Kobylińska, Józefa (2018): Imiona oo. dominikanów krakowskich w „Księgach gromadzkich wsi Kasina
Google Scholar

Wielka” (XVII–XVIII w.). In: Onomastica 62, 145–181, https://onomastica.ijp.pan.pl/index.php/ONOM/
Google Scholar

article/view/37/23. Stand vom 1.11.2023.
Google Scholar

Kohlheim, Rosa/Kohlheim, Volker (2007): Duden, Das große Vornamenlexikon. Mannheim.
Google Scholar

Köhler, Ludwig / Baumgartner, Walter (2004): Hebräisches und aramäisches Lexikon zum Alten Testament,
Google Scholar

Bd. 1. Leiden – Boston.
Google Scholar

Kucharska-Dreiss, Elżbieta (2004): Teolingwistyka – próba popularyzacji terminu. In: Mikołajczak, Stanisław/
Google Scholar

Węcławski, Tomasz (eds.), Język religijny dawniej i dziś. Materiały z konferencji Gniezno 15–17
Google Scholar

kwietnia 2002. Poznań, 23–30.
Google Scholar

Kunze, Konrad (1998): dtv-Atlas Namenkunde. Vor- und Familiennamen im deutschen Sprachgebiet. München.
Google Scholar

Łapińska, Marzena (2004): Motywacje wyboru imion zakonnych w Zgromadzeniu Sióstr Niepokalanego
Google Scholar

Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. In: Pająkowska-Kensik, Maria/Czachorowska, Magdalena (eds.),
Google Scholar

Nazwy mówią. Bydgoszcz, 229–243.
Google Scholar

Majewski, Marcin (2015): Tajemnice biblijnych imion. Kraków.
Google Scholar

Malec, Maria (2001): Imię w polskiej antroponimii i kulturze. Kraków.
Google Scholar

Malec, Maria (2005): Imiona. In: Rzetelska-Feleszko, Ewa (ed.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia.
Google Scholar

Warszawa – Kraków, 97–118.
Google Scholar

Naumann, Horst/Schlimpert, Gerhard/Schultheis, Johannes (1988): Vornamenbuch. Leipzig.
Google Scholar

Pelliccia, Guerrino/Rocca, Giancarlo (eds.) (1980): Dizionario degli Istituti di Perfezione. Roma.
Google Scholar

Pfeiffer, Henrik (2006): Adam und Eva. In: Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet (WiBiLex), 1–10.
Google Scholar

URL: https://cms.ibep-prod.com/app/uploads/sites/18/2023/08/Adam_und_Eva__2019-04-09_13_50.pdf.
Google Scholar

Stand vom 9.11.2023.
Google Scholar

Przybylska, Violetta (2008): Imiona zakonne Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety prowincji nyskiej w XIX wieku.
Google Scholar

In: Studia śląskie 67, 217–229.
Google Scholar

Rutkiewicz, Małgorzata (2002): Imiona zakonne serafitek z Prowincji Poznańskiej. In: Acta Onomastica 43,
Google Scholar

–75.
Google Scholar

Schaffer-Suchomel, Joachim/Suchomel, Michaela (2021): Handbuch der Vornamen. Was der Vorname
Google Scholar

über einen Menschen sagt. München.
Google Scholar

Schoppe, Siegfried G. (2023): Deutsches Namenbuch: Personennamen. Vor- und Nachnamen in Deutschland.
Google Scholar

Hamburg.
Google Scholar

Seibicke, Wilfried (1977): Vornamen, Bd. 2. Wiesbaden.
Google Scholar

Sochacka, Stanisława (2001): Uwarunkowania kulturowo-religijne nadawania imion w zgromadzeniach
Google Scholar

zakonnych (na przykładzie Śląska). In: Studia Śląskie 60, 113–128.
Google Scholar

Sochacka, Stanisława (2003): Imiennictwo żeńskich zgromadzeń zakonnych. In: Biolik, Maria (ed.), Metodologia
Google Scholar

badań onomastycznych. Olsztyn, 245–254.
Google Scholar

Szewczyk, Łucja Maria (2000a): Kultowe i kulturowe znaczenie imiennictwa wybranych polskich zakonów
Google Scholar

żeńskich (na przykładzie imion sióstr franciszkanek). In: Woźniak, Ewa (ed.), Inspiracje chrześcijańskie
Google Scholar

w kulturze Europy. Łódź, 429–443.
Google Scholar

Szewczyk, Łucja Maria (2000b): Imiona sióstr klarysek od wieczystej adoracji (problem motywacji). In:
Google Scholar

Krško, Jaromír/Majtán, Milán (eds.), Vlastné mená v jazyku a spoločnosti. 14. slovenska onomasticka
Google Scholar

konferencia. Bratislava – Banskó Bystrica, 177–188.
Google Scholar

Wieczorek, Ewa (2010): Imiona sióstr karmelitanek Dzieciątka Jezus z drugiej połowy XX wieku. In: Annales
Google Scholar

Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica 5, 277–289. URL: https://studialinguistica.
Google Scholar

up.krakow.pl/article/view/5054/4734, Stand vom 1.11.2023.
Google Scholar

Wieczorek, Ewa (2011): Męskie imiona zakonne jako specyficzna warstwa antroponimii polskiej. In: Fijałkowska-
Google Scholar

Janiak, Irena/ Szcześniak, Hanna/Jazgarska, Anna/Tusk, Izabela (eds.), Zbliżenie. Literatura –
Google Scholar

kultura – język – translatoryka. Gdańsk, 204–212.
Google Scholar

Wolnicz-Pawłowska, Ewa/Borkowska, Małgorzata (2000): Z dziejów imiennictwa ormiańskiego w Polsce.
Google Scholar

Imiona ormiańskich benedyktynek we Lwowie. In: Wolnicz-Pawłowska, Ewa/Borkowska, Małgorzata
Google Scholar

(eds.), Kontakty językowe polszczyzny na pograniczu wschodnim. Prace ofiarowane Profesorowi Januszowi
Google Scholar

Riegerowi. Warszawa, 281–289.
Google Scholar

Zmuda, Ewa (2012): Nominacje istot duchowych w pismach wybranych mistyków. Studium teolingwistyczne.
Google Scholar

Kraków.
Google Scholar

Zmuda, Ewa (2015a): (Nie)zależność imion zakonnych od chrzestnych na przykładzie imion karmelitów bosych.
Google Scholar

In: Socjolingwistyka 31, 191–204. URL: https://socjolingwistyka.ijp.pan.pl/index.php/SOCJO/article/
Google Scholar

view/121/58. Stand vom 1.11.2023.
Google Scholar

Zmuda, Ewa (2015b): Maria jako imię zakonne. In: Onomastica 59, 137–151. URL: https://onomastica.ijp.
Google Scholar

pan.pl/index.php/ONOM/article/view/250/183. Stand vom 1.11.2023.
Google Scholar

Zmuda, Ewa (2016): Badania nad imionami zakonnymi. In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis.
Google Scholar

Studia Linguistica 11, 152–159. URL: https://studialinguistica.up.krakow.pl/article/view/5168/4842. Stand
Google Scholar

vom 29.10.2023.
Google Scholar

Zmuda, Ewa (2019a): Imiona krakowskich sióstr dominikanek (XVII–XVIII w.). In: Annales Universitatis
Google Scholar

Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica 14, 268–279. URL: https://studialinguistica.up.krakow.pl/
Google Scholar

article/view/5569/5192. Stand vom 1.11.2023.
Google Scholar

Zmuda, Ewa (2019b): Imiona zakonne Karmelitanek Bosych (od XVII do pierwszej polowy XX w.). Kraków.
Google Scholar

Internetquellen
Google Scholar

BTN = Behind the Names, https://www.behindthename.com/names/list. Stand vom 8.11.2023.
Google Scholar

DEON.pl. Imiona świętych, https://deon.pl/imiona-swietych. Stand vom 7.11.2023.
Google Scholar

Geneanet, https://de.geneanet.org/vorname. Stand vom 7.11.2023.
Google Scholar

name.doctor, https://www.name-doctor.com/meaning/nymphe. Stand vom 9.11.2023.
Google Scholar

NN = Nordic Names, https://www.nordicnames.de/wiki/Main_Page. Stand vom 8.11.2023.
Google Scholar

NVNB = Nederlandse Voornamenbank, https://nvb.meertens.knaw.nl/. Stand vom 8.11.2023.
Google Scholar

OED = Online Etymology Dictionary, Casimir, https://www.etymonline.com/word/Casimir. Stand vom
Google Scholar

11.2023.
Google Scholar

ÖHL = Ökumenisches Heiligenlexikon, https://www.heiligenlexikon.de/. Stand vom 7.11.2023.
Google Scholar

Na Placu Świętego Ducha. Nasza Arka. Miesięcznik Rodzin Katolickich, 1(2020), 4–5, https://kanoniczki.pl/
Google Scholar

wp-content/uploads/2020/01/NArka229.pdf. Stand vom 4.11.2023.
Google Scholar