Zu Besonderheiten von Museumstexten sowie zu deren Spezifik im Translationskontext

Małgorzata Jokiel; Mariola Majnusz-Stadnik

doi:10.25167/pg.6024

Opublikowane: 2025-10-14

Nr 14 (2025)

Cechy szczególne tekstów muzealnych i ich specyfika w kontekście przekładu

Małgorzata Jokiel

, Mariola Majnusz-Stadnik

Prace Germanistyczne

Dział: Językoznawstwo

https://doi.org/10.25167/pg.6024

Abstrakt

Niniejszy artykuł przedstawia w początkowej części cechy szczególne i funkcje tekstów muzealnych, do których należą m.in. zorientowanie na odbiorcę, czytelność, multimodalność, ograniczenia przestrzenne i wrażliwość interkulturowa, oraz związane z nimi wyzwania. Następnie autorki wskazują na specyfikę przekładu wspomnianej grupy tekstów, jak również na wybrane aspekty teorii translacji, które znajdują zastosowanie w kontekście muzealnym, tj. w sposób szczególny na problematykę ekwiwalencji, teorię skoposu, a także aspekty transferu kulturowego oraz kultury przekładu. Zawarte we wstępie rozważania teoretyczne zostały skonfrontowane w dalszej części artykułu z materiałem empirycznym, zaczerpniętym ze zrealizowanego przez Opolską Germanistykę projektu translatorskiego dla Muzeum Śląska Opolskiego.

Słowa kluczowe:

teksty muzealne, transfer kulturowy, wielojęzyczność, projekt translatorski, Muzeum Śląska Opolskiego

Pobierz pliki

pdf (Deutsch)

Zasady cytowania

Jokiel, M., & Majnusz-Stadnik, M. (2025). Cechy szczególne tekstów muzealnych i ich specyfika w kontekście przekładu. Prace Germanistyczne, (14), 23–34. https://doi.org/10.25167/pg.6024

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Czachur, Waldemar/ Mikołajczyk, Beata/ Opiłowski, Roman (2022): Museum communication: the current
Google Scholar

state of research and challenges for linguistics. In: Stylistyka XXXI, Opole, 47–68.
Google Scholar

Dawid, Evelyn/ Schlesinger, Robert (2015): Texte in Museen und Ausstellungen. Ein Praxisleitfaden. Bielefeld.
Google Scholar

Aufl.
Google Scholar

Drotner, Kirsten/ Schroder Kim Christian (2014): Museumskommunikation und soziale Medien. London.
Google Scholar

Hatim, Basil/ Mason, Ian (1997:) The Translator as Communicator. London.
Google Scholar

Hooper-Greenhill, Eilean (1994): Museum & Gallery Education. Leicester.
Google Scholar

Kremer, Dietlind (u.a.) (2016): Namen und Übersetzung. In: Namenkundliche Informationen 107/108 der
Google Scholar

Deutschen Gesellschaft für Namenforschung. Leipzig.
Google Scholar

Krysztofiak, Maria (2010): Vom Übersetzen der Kultutwörter. In: Krysztofiak, Maria (Hrsg.): Probleme
Google Scholar

der Übersetzungskultur. Frankfurt am Main, 9–23.
Google Scholar

Lietz, Gero (2021): „Im Garten der Wandalen“. Ortsnamenänderungen im Reichsgau Wartheland 1939–1945.
Google Scholar

In: Convivium 2001, 9–54.
Google Scholar

Macdonald, Sharon (2006): A Companion to Museum Studies, Oxford.
Google Scholar

Majewska, Katarzyna (2019). Styl i funkcje tekstów wystawowych. In: Nieroba,Ewa/ Szefer, Agnieszka
Google Scholar

(Hrsg.), Zagadnienia komunikacji w muzeum. Katowice, 49–64.
Google Scholar

McKay, David (2011): Translating Labels for Museum Exhibitions. In: The ATA Chronicle 40, 8, 14–19.
Google Scholar

Muzeum Śląska Opolskiego – Offizielle Webseite. (Zugriff: Juli 2025).
Google Scholar

Nida, Eugene (1964). Toward a science of translating: With special reference to principles and procedures
Google Scholar

involved in Bible translating. Leiden.
Google Scholar

Nieroba, Ewa (2018): Tekst muzealny jako narzędzie angażowania publiczności muzealnej. In: Nieroba, Ewa
Google Scholar

(Hrsg.): Człowiek – Muzeum – Komunikacja. Katowice, 109–118.
Google Scholar

Nord, Christiane (2009): Textanalyse und Übersetzen: theoretische Grundlagen, Methode und didaktische
Google Scholar

Anwendung einer übersetzungsrelevanten Textanalyse. Tübingen.
Google Scholar

Pireddu, Silvia (2022): Qualität in der Übersetzung: Planung und Bewertung von Museumstexten. In: Studia
Google Scholar

Quaestiones 23, 35–36.
Google Scholar

Pletzing, Christian: Die Politisierung der Toponymie. Ortsnamenänderungen in den preußischen Ostprovinzen
Google Scholar

während des 19. Jahrhunderts. In: Loew, Peter Oliver (Hrsg.) (2006): Wiedergewonnene Geschichte. Zur
Google Scholar

Aneignung von Vergangenheit in den Zwischenräumen Mitteleuropas. Wiesbaden, S. 263–277.
Google Scholar

Prunč, Erich (2012): Entwicklungslinien der Translationswissenschaft. Von den Asymmetrien der Sprachen
Google Scholar

zu den Asymmetrien der Macht. 3. erweiterte und verbesserte Aufl. Berlin.
Google Scholar

Ravelli, Louise (2006): Museum Texts: Communication Frameworks. London/ New York, 34–45.
Google Scholar

Serrell, Beverly (2015): Exhibit Labels: An Interpretive Approach. Walnut Creek, CA.
Google Scholar

Silverman, Raymond (2014): Museum as Process: Translating Local and Global Knowledges. London. URL:
Google Scholar

https://doi.org/10.4324/y781315755y35.
Google Scholar

Sturge, Kate (2007): Representing Others: Translation, Ethnography and Museum. Routledge.
Google Scholar

Venuti, Lawrence (1995): The Translator’s Invisibility: A History of Translation. Routledge. London/New
Google Scholar

York.
Google Scholar

Vermeer, Hans J. (1989): Skopos and Commission in Translational Action. In: Venuti, Lawrence (Hrsg.):
Google Scholar

The Translation Studies Reader. London / New York.
Google Scholar

Wagińska-Marzec, Maria (2003): Die Festlegung der Ortsnamen in den polnischen West- und Nordgebieten.
Google Scholar

In: Mazur, Zbigniew Edward (Hrsg.): Das deutsche Kulturerbe in den polnischen West- und Nordgebieten.
Google Scholar

Wiesbaden, 184–219.
Google Scholar