Wszystkie Kościoły poznają, że „JA JESTEM” jest sprawiedliwym sędzią czynów człowieka (Ap 2,18-29)
Tomasz Daniła
Wydział Teologiczny UOAbstrakt
Przedmiotem niniejszego artykułu jest uzasadnienie postawionej tezy: JA JESTEM jest sprawiedliwym sędzią czynów człowieka na podstawie Listu do Kościoła w Tiatyrze (Ap 2,18-29). W analizowanym tekście pojawia się temat dobrych i złych uczynków człowieka oraz odpłaty za nie ze strony Boga w postaci kary lub nagrody. To właśnie temat sądu nad człowiekiem stał się inspiracją do postawienia takiej tezy. Do wykazania prawdziwości powyższej tezy zastosowano metodę właściwą dla hebrajskiej retoryki semickiej. Posłużono się również współczesnymi komentarzami egzegetycznymi.
W tym celu dokonano w punkcie pierwszym podziału tekstu na mniejsze jednostki wraz z uzasadnieniem tego podziału, wykazując strukturalne zależności wewnątrz każdej z nich.
Drugi punkt zawiera opis każdej z części, a także zależności, jakie występują pomiędzy nimi w całym tekście z uwzględnieniem kompozycyjnym figur retorycznych. Dzięki temu możliwe było dostrzeżenie, iż poszczególne części odpowiadają sobie wzajemnie. To pozwoliło wysunąć wniosek, że tekst posiada budowę symetryczno-koncentryczną i możliwe było wskazanie części centralnej, w której jest wprost mowa o odpłacie za popełniane uczynki.
W trzecim punkcie zostały podjęte wysiłki dotyczące interpretacji treści Listu. Ukazano w nim kontekst biblijny i kulturowy badanego tekstu, dokonano jego egzegezy, a następnie wyprowadzono teologię. W ten sposób możliwe jest odczytanie na nowo Listu do Kościoła w Tiatyrze – z większym zrozumieniem symboli w nim zawartych, jak też całym jego przesłaniem.
Słowa kluczowe:
retoryka hebrajska, retoryka biblijna, Apokalipsa, św. Jana, Listy do Kościołów, TiatyraBibliografia
Barclay W., Objawienie św. Jana, t. I, Warszawa 1981.
Bazyliński S., Wprowadzenie do studium Pisma Świętego, Lublin 2010, s. 149.
Bednarz M., Pisma św. Jana, Tarnów 1997.
Bogacz R., Chrystusowe wskazania na czas próby, Kraków 2015.
Bosak P.C., Postacie biblii, t. IV, Pelplin 2007.
Charles R., A critical and exegetical commentary of The Revelation of st. John, t. II, New York 1920.
Ehrlich E., Apokalipsa. Księga pocieszenia, Poznań 1996.
Gudzowski Z., Proroctwa biblijne: Księga Daniela, Apokalipsa św. Jana: naukowo-historyczne studium o spełnionych i niespełnionych proroctwach biblijnych, Kraków 2004.
Haręzga S., Błogosławieństwa Apokalipsy, Katowice 1992.
Homerski J., Księga Jeremiasza. Przekład i komentarz, Częstochowa 1999.
Jankowski A., Apokalipsa św. Jana. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz, Poznań 1959.
Janus E., Grzechy ludzi Kościołów Apokalipsy i Jezusowe sposoby ich przezwyciężania (Ap 2–3), Kraków 2013.
Keener C.S., Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu, red. W. Chrostowski i in, Warszawa 2000.
Kim J., Seven Churches in Asia Minor, Korea 1999.
Kotecki D., Kościół w świetle Apokalipsy świętego Jana, Toruń 2008.
Langkammer H., Apokalipsa św. Jana. Księga profetyczna i symboli, Rzeszów 2009.
Meynet R., Binarność, podstawowa cecha języka biblijnego, w: [praca zbiorowa], Język Biblii a język współczesny, Kraków 2006, s. 12.
Meynet R., Trattato di retorica biblica, Bologna 2008.
Meynet R., Wprowadzenie do hebrajskiej retoryki biblijnej, Kraków 2001.
Ostański P., Objawienie Jezusa Chrystusa, praktyczny komentarz do Apokalipsy, Ząbki 2005.
Parchem M., Księga Daniela (NKB, ST, t. XXVI), Częstochowa 2010.
Penna R., Il caso degli „Idolotiti” un test sulla sorte del cristianesimo da paolo all’apocalisse, w: E. Bosetti, A. Colacrai (red.), Apokalypsis. Percorsi nell’ Apocalisse di Giovanni, Assisi 2005.
Peter M. i in., Biblia, t. II, Warszawa 2009.
Pławiak A., Model pasterza w Apokalipsie 1–3 i listach pasterskich: studium porównawcze, Legnica 2007.
Poniży B., Księga Mądrości (NKB, ST, t. XX), Częstochowa 2015.
Prigent P., Apocalypse et Liturgie, Neuchatel 1964.
Ravasi G., Apokalipsa, Kielce 2002.
Ravasi G., Biblia dla każdego, t. III, Kielce 1995.
Rosik M., Wróbel M.S., Langkammer H., Komentarz teologiczno-pastoralny do Biblii Tysiąclecia. Nowy Testament, t., Z., Poznań 2015.
Ryś G., Siedem Listów do Kościołów. Księga Apokalipsy (Zeszyty Formacji Duchowej, nr 71), Kraków 2016.
Schnackenburg R., Nauka moralna Nowego Testamentu, Warszawa 1983.
Sikora A., Zagrożenia jedności Kościoła według Apokalipsy 2–3, w: tenże (red.), Biblia podstawą jedności, Lublin 1996.
Szymański P.F., Czyny w dialogu homiletycznym według Listów do siedmiu Kościołów Księgi Apokalipsy św. Jana (Ap 2–3). Studium egzegetyczno-homiletyczne, Toruń 2011.
Tkacz R., Listy do siedmiu Kościołów (Ap 2,1–3,22). Studium historyczno-egzegetyczne, Warszawa 2003.
Witkowski S., Listy do siedmiu Kościołów, Kraków 2002.
Wojciechowski M., Apokalipsa świętego Jana (NKB, NT, t. XX), Częstochowa 2010.
Vanni U., L’Uomo dell’ Apocalipse, Roma 2008.
