Mojżesz wysłannik Jahwe (Wj 1,1–14,31)

Danuta Pyclik

doi:10.25167/ScrS/5074

Opublikowane: 2023-05-24

Nr 26 (2022)

Mojżesz wysłannik Jahwe (Wj 1,1–14,31)

Danuta Pyclik

Scriptura Sacra

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.25167/ScrS/5074

Abstrakt

Wyjście Izraelitów z Egiptu było najważniejszym wydarzeniem w historii narodu wybranego. Został opisany kontekst historyczno-teologiczny wydarzeń biblijnych zawartych w Wj 1,1–14,31.
Celem badań stała się analiza i interpretacja przesłania teologicznego zawartego w pierwszej części Księgi Wyjścia opowiadającej o wyzwoleniu Izraelitów z niewoli egipskiej (Wj 1,1–14,31).
Przy analizie i egzegezie tekstów biblijnych wykorzystano metodę intertekstualną, a także historyczno-krytyczną nad zagadnieniem misji Mojżesza.
W wyniku przeprowadzonych badań można stwierdzić, że: 1) poznanie Boga Izraela i Jego zamiarów jest kluczowym tematem pierwszych piętnastu rozdziałów Księgi Wyjścia. Jahwe jest głównym bohaterem wydarzeń opisanych w Księdze Wyjścia. On jest ich sprawcą i autorem; 2) tematem pierwszej części Księgi Wyjścia jest konflikt o to, komu służyć ma Izrael; 3) źródła historyczne nie odzwierciedlają w całości faktów znanych z relacji biblijnej, dlatego że Biblia nie jest kroniką historyczną, lecz zapisem objawienia Bożego. Jej głównym zadaniem jest przekaz treści teologicznej.
Wnioski, jakie należy wyciągnąć to: 1) objawienie, które było do Mojżesza, dotyczą także Izraelitów, jak i do Egipcjan. Zmieniają się jednak czasy i sposób objawienia. Słowa Boga skierowane są do wszystkich, również do ludzi współczesnych.
Przeprowadzone badania nie wyczerpują tematu misji Mojżesza względem Izraela. Nie jest pełną charakterystyką Mojżesza. Należy przy tym pamiętać o dalszym oddziaływaniu przesłania Księgi Wyjścia na kolejne pokolenia Izraela, a także na czasy współczesne. Badanie mogą stać się przyczynkiem do dalszej refleksji teologicznej nad przesłaniem Księgi Wyjścia.

Słowa kluczowe:

Księga Wyjścia, Mojżesz, wyjście z niewoli egipskiej, współpraca człowieka z Bogiem, analiza narracyjna, plagi egipskie, Morze Czerwone

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pyclik, D. (2023). Mojżesz wysłannik Jahwe (Wj 1,1–14,31). Scriptura Sacra, (26). https://doi.org/10.25167/ScrS/5074

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bright, J., Historia Izraela (Warszawa 1994).
Google Scholar

Brzegowy, T., „Mojżesz powołany przez Boga wybawiciel Izraela (Wj 3,1–7,7)”, Nie wstydzę się Ewangelii. Księga pamiątkowa dla biskupa profesora Zbigniewa Kiernikowskiego w 65. rocznicę urodzin (ed. W. Chrostowski; Ad Multos Annos 16; Warszawa 2011) 104–122.
Google Scholar

Chrostowski, W., Oblicza kryzysu w Biblii (Euntes Docete 2; Toruń 2004).
Google Scholar

Cliford, R. J., „Księga Wyjścia”, Katolicki komentarz biblijny (ed. R. E. Brown – J. A. Fitzmyer – R. E. Murphy; Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 32013) 75.
Google Scholar

Corbon, J. – Vanhoye, A., „Poznać”, Słownik teologii biblijnej (ed. X. Leon-Dufour; Poznań 1994) 749–753.
Google Scholar

Costacurta, B., „Mojżesz pośrednik. Księga Wyjścia”, Zeszyty Formacji Duchowej 63 (2014) 11–29.
Google Scholar

Cragban, J. F., „Księga Wyjścia”, Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek (ed. W. R. Farmer – S. MacEvenue; Warszawa 2000) 311.
Google Scholar

Cylkow, I., Tora. Pięcioksiąg Mojżesza (Kraków 2006).
Google Scholar

Durham, J. I., Exodus (Word Biblical Commentary 3; Waco, TX 1987).
Google Scholar

Dziadosz, D., „Boże i ludzkie patrzenie według Wj 2,11-25”, Verbum Vitae 16 (2009) 53–84. DOI: https://doi.org/10.31743/vv.1524
Google Scholar

Dziadosz, D., „Przejście przez morze – aktywna obecność Boga kreująca Izrael (Wj 13,17–14,31)”, Verbum Vitae 6 (2004) 71–92. DOI: https://doi.org/10.31743/vv.1372
Google Scholar

Dziadosz, D., „Relacja o powołaniu Mojżesza jako trudny i ważny tekst Starego Testamentu”, Teologia i Człowiek 5 (2005) 55–77.
Google Scholar

Grzemski, K., „Mojżesz jako autorytet w tekstach Pięcioksięgu”, Studia Gdańskie 23 (2008) 111–143.
Google Scholar

Hergesel, T., „Gdy Izrael z Egiptu wychodził… Wydarzenia, interpretacje”, Colloquium Salutis 12 (1980) 193–229.
Google Scholar

Hornung, E., Jeden czy wielu? Koncepcja Boga w starożytnym Egipcie (Warszawa 1991).
Google Scholar

Koehler, L. – Baumgartner, W. – Stamm, J. J. (ed.), Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 2008) I.
Google Scholar

Koehler, L. – Baumgartner, W. – Stamm, J. J. (ed.), Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 2008) II.
Google Scholar

Kogler, F. – Egger-Wenzel, R. – Ernst, M. (ed.), Nowy leksykon biblijny (Freiburg – Kielce 2011).
Google Scholar

Krämer, A., Macie stać się wolni. Przesłanie Księgi Wyjścia (Żyć Biblią; Poznań 2010).
Google Scholar

Lemaire, A., „Hebrajczycy w Egipcie”, Świat Biblii (ed. A. Lemaire – P. Abadie; Wrocław 2001) 307.
Google Scholar

Lemański, J., „Exodus – pomiędzy historią, mitem i koncepcją teologiczną”, The Biblical Annals 4/2 (2014) 279–311.
Google Scholar

Lemański, J., „JHWH – Bóg, który pozostaje wierny swoim obietnicom”, Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 2 (2007) 129–146.
Google Scholar

Lemański, J., Księga Wyjścia (Podręczny Komentarz Biblijny. Stary Testament; Tarnów 2012).
Google Scholar

Lemański, J., Księga Wyjścia. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (Nowy Komentarz Biblijny. Stary Testament 2; Częstochowa 2009).
Google Scholar

Lemański, J., Pięcioksiąg dzisiaj (Studia Biblica 4; Kielce 2002).
Google Scholar

Lemański, J., „Pytanie o autorytet powołującego i powołanego (Wj 3,1–4,18)”, Ateneum Kapłańskie 154 (2010) 24–38.
Google Scholar

Lurker, M., Słownik obrazów i symboli biblijnych (Poznań 1989).
Google Scholar

Łach, S. (ed.), Księga Wyjścia. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (Pismo Święte Starego Testamentu; Poznań 1964) 1/2.
Google Scholar

Łach, S., „Mojżesz – jego wielkość”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 19/4–5 (1966) 216–225. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.3056
Google Scholar

Majewski, M., W stronę Ziemi Obiecanej. Komentarz do Księgi Wyjścia (Kraków 2011).
Google Scholar

Möller, L., Exodus. Śladami wydarzeń biblijnych (Warszawa 2002).
Google Scholar

Nawrot, J., „Misja i Imię. Mojżesz w obliczu, objawienia się Boga (Wj 3,13-18)”, Poznańskie Studia Teologiczne 12 (2002) 33–58.
Google Scholar

Nawrot, J., „Teofaniczna prezentacja Boga w spotkaniu z Mojżeszem (Wj 3,1-6)”, Poznańskie Studia Teologiczne 10 (2001) 21–39.
Google Scholar

Nawrot, J., „Zapowiedź misji w mocy (Wj 3,7-12)”, Poznańskie Studia Teologiczne 11 (2001) 7–20.
Google Scholar

Orygenes, Homilie o Księdze Rodzaju. Homilie o Księdze Wyjścia (Źródła Myśli Teologicznej 64; Kraków 2012).
Google Scholar

Pecaric, S. (ed.), Chamisza Chumsze Tora. Księga Druga: Szemot (Kraków 32003).
Google Scholar

Pindel, R., „Plagi egipskie w analizie retorycznej”, Słowo pojednania. Księga Pamiątkowa z okazji siedemdziesiątych urodzin Księdza Michała Czajkowskiego (ed. J. Warzecha; Warszawa 2004) 57–63.
Google Scholar

Piwowar, A., Historia Izraela czasów Starego Testamentu. Od patriarchów do podboju przez Rzymian (Materiały Pomocnicze do Wykładów z Biblistyki 12; Lublin 2013).
Google Scholar

Poniży, B., Motyw wyjścia w Biblii. Od historii do teologii (Biblioteka Pomocy Naukowych 21; Poznań 2001).
Google Scholar

Rabiej, S., Bóg w Chrystusie. Historiozbawcze znaczenie imienia Bożego „Ja jestem” (Opolska Biblioteka Teologiczna 23; Opole 1997).
Google Scholar

Rad, G. von, Teologia Starego Testamentu (Warszawa 1986).
Google Scholar

Rumianek, R., „Teologiczne znaczenie plag egipskich”, Warszawskie Studia Teologiczne 8 (1995) 300–304.
Google Scholar

Spreafico, A., Księga Wyjścia (Rozumieć Stary Testament; Kraków 1998).
Google Scholar

Stanek, T., „Kto jest bogiem w Egipcie – analiza retoryczna Wj 6,2–9,35”, Poznańskie Studia Teologiczne 19 (2005) 9–25.
Google Scholar

Stanek, T., „Narodziny Mojżesza (Wj 1–2). Teologiczne przesłanie w świetle struktury tekstu masoreckiego”, Poznańskie Studia Teologiczne 16 (2004) 41–57.
Google Scholar

Synowiec, J. S., Pięcioksiąg. Wprowadzenie do Ksiąg: Rodzaju, Wyjścia, Kapłańskiej, Liczb i Powtórzonego Prawa (Kraków 2000).
Google Scholar

Szamocki, G., „«Palec to Boży» (Wj 8,15ab). Dlaczego palec, a nie ręka?”, Studia Gdańskie 15–16 (2002) 5–17.
Google Scholar

Szamocki, G., „Znaczenie cudów w Biblii”, Studia Gdańskie 21 (2007) 51–58.
Google Scholar

Ternant, P., „Cud”, Słownik teologii biblijnej (ed. X. Léon-Dufour; Poznań 31990) 162–170.
Google Scholar

Vos, G., Biblical Theology. Old and New Testaments (Edinburgh 1975).
Google Scholar

Walton, J. H. – Chavalas, M. W. – Matthews, V. H. (ed.), Komentarz historyczno-kulturowy do Biblii Hebrajskiej (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 2005).
Google Scholar

Zivie, A., „Ramzes II i Exodus. Ustalony pogląd”, Świat Biblii (ed. A. Lemaire – P. Abadie; Wrocław 2001) 316–318.
Google Scholar

Danuta Pyclik

scripturasacra@uni.opole.pl

Afiliacja:

Uniwersytet Opolski, Wydział Teologiczny Polska

Biogram

mgr Danuta Pyclik – absolwentka Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. Obroniła pracę magisterską „Mojżesz wysłannik Jahwe (Wj 1,1–14,31)” napisaną pod kierunkiem ks. dr Andrzeja Demitrówa w 2017 r.