Tożsamość uczniów. Kompozycja i interpretacja J 17,9-19 w świetle retoryki semickiej
Jan Opiełka
Wydział Teologiczny UOAbstract
Przedmiotem badań w niniejszym artykule jest poszukiwanie fundamentów tożsamości ucznia Chrystusa znajdujących się w Ewangelii, aby w obliczu świata, w którym wszelkie granice się rozmywają, na nowo pokazać wyraźne rysy ucznia Pana. Cel ten został zrealizowany poprzez egzegezę fragmentu 17. rozdziału Ewangelii według św. Jana (J 17,9-19), z wykorzystaniem biblijnej retoryki semickiej oraz z uwzględnieniem najnowszej literatury z zakresu przedmiotu badań.
Zasadnicze etapy pracy, którymi były: delimitacja badanego fragmentu, opis kontekstu biblijnego, interpretacja i wyciągnięcie wniosków teologicznych, zostały ujęte w 3 punktach. Na początku pierwszego punktu omówiono delimitację, ukazując kontekst dalszy oraz bliższy dla J 17. Następnie z zastosowaniem analizy odgórnej wydzielono w nim 3 jednostki: 1d-8, 9-19 i 20-26. Do dalszej pracy wybrano fragment środkowy (9-19), którego treścią jest modlitwą Syna za uczniów. Poprzez zastosowanie metody analizy retorycznej udało się w badanym tekście wyszczególnić 3 części (9-11c, 11d-13 oraz 14-19) ułożone koncentrycznie w schemacie ABA’. Dla każdej z nich została opisana struktura wewnętrzna konieczna do przeprowadzenia właściwej interpretacji.
W punkcie drugim przeprowadzono interpretację poszczególnych części poprzedzoną analizą kontekstu biblijnego dla każdej z nich. Ta analiza pozwoliła m.in. zobaczyć powiązanie badanej perykopy z przypowieścią o syn marnotrawnym (Łk 15, 31-32), oraz z modlitwą „Ojcze nasz” (Mt 6,9-13), a przez to, dostrzec głębszy sens tekstu biblijnego.
Trzeci punkt, który składa się z dwóch podpunktów, pokazuje kompozycję retoryczną całego fragmentu, prowadzącą do wniosków teologicznych. Na jej podstawie pokazano, że istotą przesłania J 17,9-19 jest miłość Ojca, która przyjmuje niedoskonałych synów, aby ci mogli prawdziwie stać się dla siebie braćmi.
