WPŁYW PRZEMIAN DEMOGRAFICZNYCH NA BAZĘ EKONOMICZNĄ MIAST. PRZYKŁAD MIAST WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

Abstrakt

Zmiany strukturalne zachodzące w Polsce od lat 90. XX w. wywołały proces istotnych przemian w strukturze demograficznej i gospodarczej miast. Otwarcie Polski na procesy globalne, wprowadziło społeczeństwo polskie w fazę nowoczesnego rozwoju demograficznego, co owocuje zmianami m.in. w ruchu naturalnym i ruchliwości przestrzennej ludności. Transformacja ustrojowa i strukturalna kraju we wczesnym etapie spowodowała znaczne osłabienie jego gospodarki, w tym zwłaszcza ośrodków miejskich. Konieczna restrukturyzacja gospodarek miejskich przyczyniła się do likwidacji bądź upadku wielu przedsiębiorstw. Zmianie uległa funkcja ekonomiczna miast, co bez wątpienia wpłynęło na ich strukturę demograficzną i odwrotnie. W pracy przyjęto, że istnieje zależność pomiędzy zmianami demograficznymi miast a ich bazą ekonomiczną. Celem pracy jest określenie wpływu przemian demograficznych na gospodarkę badanych miast. Do prezentacji przedstawionego problemu posłużyły autorce miasta województwa łódzkiego (jednostki posiadające prawa miejskie 1 stycznia 2018 r.). Zakres czasowy badania objął lata 1995–2017.

Słowa kluczowe:

przemiany demograficzne miast, baza ekonomiczna, teoria bazy ekonomicznej, województwo łódzkie, ludność

Bedyńska, Sylwia and Aneta Brzezicka. 2007. Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
  Google Scholar

Billari, Francesco. 2005. Europe and its fertility: from low to lowest low. “National Institute Economic Review”. No. 194, p. 56–73.
  Google Scholar

Bogdański, Marcin. 2019a. Ewolucja bazy ekonomicznej małych miast wybranych województw. „Zarządzanie Publiczne”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. No. 21 (46), p. 149–170.
  Google Scholar

Bogdański, Marcin. 2019b. Ewolucja bazy ekonomicznej a wzrost gospodarczy miast województwa warmińsko-mazurskiego. „Studia Lokalne i Regionalne”. No. 3 (77), p. 103–132.
  Google Scholar

Dybowska, Joanna. 2004. Elementy ruchu naturalnego mieszkańców miast w Polsce w latach 1990-2000. In: Przemiany demograficzne i jakość życia ludności miast, ed. Janusz Słodczyk and Dariusz Rajchel. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, p. 61–69.
  Google Scholar

Dziewoński, Kazimierz. 1967. Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast. Studium rozwoju pojęć, metod i ich zastosowań. Prace Geograficzne (63). Warszawa: Instytut Geografii PAN.
  Google Scholar

Guz, Jagoda. 2018. Ścieżki rozwoju miast województwa łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  Google Scholar

Holzer, Jerzy Zdzisław. 1999. Demografia. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
  Google Scholar

Jerczyński, Marek. 1971. Metody pośrednie identyfikacji i pomiaru bazy ekonomicznej miast. In: Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast, ed. Kazimierz Dziewoński. Prace Geograficzne (87). Warszawa: Instytut Geografii PAN, p. 111–142.
  Google Scholar

Jerczyński, Marek. 1973. Zagadnienia specjalizacji bazy ekonomicznej większych miast w Polsce. In. Studia nad strukturą funkcjonalną miast, ed. Marek Jerczyński and Luis Fernando Chaves and Zuzanna Siemek. Prace Geograficzne (97). Warszawa: Instytut Geografii PAN, p. 9–134.
  Google Scholar

Jerczyński, Marek. 1977. Funkcje i typy funkcjonalne polskich miast. In: Statystyczna charakterystyka miast. Funkcje dominujące. „Statystyka Polski”. No. (85), p. 20–53.
  Google Scholar

Kassyk-Rokicka, Helena. 2011. Mierniki statystyczne. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
  Google Scholar

Kotowska, Irena. 1999. Przemiany demograficzne w Polsce w latach 90. w świetle koncepcji drugiego przejścia
  Google Scholar

demograficznego. Monografie i Opracowania (461). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
  Google Scholar

Kotowska, Irena. 2010. Przemiany demograficzne w Polsce po 1989: Polska–Europa. In: Gospodarka rynkowa w Polsce w latach 1989-2009, ed. Halina Jastrzębska-Smolaga. Kielce: Wydawnictwa Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach, p. 21–43.
  Google Scholar

Krzysztofik, Robert and Robert Szmytkie. 2018. Procesy depopulacji w Polsce w świetle zmian bazy ekonomicznej miast. „Przegląd Geograficzny”. No. 90(2), p. 309–329.
  Google Scholar

Kurek, Sławomir. 2008, Zróżnicowanie poziomu dzietności w Europie w świetle teorii drugiego przejścia demograficznego. In: Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych „Europa bez granic – nowe wyzwania”, eds. Dariusz Ilnicki and Krzysztof Janc. Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, p. 241–250.
  Google Scholar

Kurek, Sławomir. 2012. Przemiany demograficzne w Polsce w świetle teorii drugiego przejścia demograficznego w ujęciu przestrzennym. In: Demograficzne uwarunkowania rozwoju społecznego. „Studia Ekonomiczne”. No. 98. Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, p. 217–230.
  Google Scholar

Kurek, Sławomir. 2014. Przestrzenne zróżnicowanie przemian demograficznych w Polsce w latach 2002‒2011. In: Ludność. Mieszkalnictwo. Usługi – w 70. rocznicę urodzin Profesora Jerzego Dzieciuchowicza.
  Google Scholar

Population. Housing. Services – 70th Anniversary of Professor Jerzy Dzieciuchowicz, ed. Ewa Klima. Space ‒ Society ‒ Economy 13. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, p. 43–73.
  Google Scholar

Kurek, Sławomir and Mirosław Wójtowicz and Jadwiga Gałka. 2020. Functional Urban Areas in Poland. Demographic trends and migration patterns. The Urban Book Series. Springer.
  Google Scholar

Larose, Daniel. 2008. Metody i modele eksploracji danych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, p. 48–49.
  Google Scholar

Lesthaeghe, Ron. 2014. The second demographic transition: A concise overview of its development. “Proceedings
  Google Scholar

of the National Academy of Sciences”. No. 111 (51), p. 18112–18115.
  Google Scholar

Lisowski, Andrzej and Mirosław Grochowski. 2007. Procesy suburbanizacji. Uwarunkowania, formy i konsekwencje. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
  Google Scholar

North, Douglass C. 1955. Location and regional economic growth. “Journal of Political Economy”. No. (63), p. 43–258.
  Google Scholar

Poinsot, Philippe, Ruault, Jean-François. 2019. Economic-base theory and highly-open economies: Incorporating day-to-day mobility. Working Papers from HAL.
  Google Scholar

Runge, Jerzy. 2007. Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzie badawcze. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  Google Scholar

Sokołowski, Dariusz. 2008. Baza ekonomiczna większych miast w Polsce w okresie transformacji systemowej. „Przegląd Geograficzny”. No. (80), p. 245–266.
  Google Scholar

Stryjakiewicz, Tadeusz, et al. 2018. Współczesny kontekst i podstawy teoretyczno-metodologiczne analizy procesu kurczenia się miast. In: Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej, ed. Tadeusz Stryjakiewicz, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, p. 9–14.
  Google Scholar

Szymańska, Daniela. 2007. Urbanizacja na świecie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

Szymańska, Daniela and Jadwiga Biegańska. 2011. Fenomen urbanizacji i procesy z nim związane. „Studia Miejskie”. No. (4), p. 13–38.
  Google Scholar

Szymańska, Daniela and Mirosław Wylon. 2019. Demographic changes in Polish cities in the years 1950-2016. “Bulletin of Geography. Socio-economic Series”. No. (44), p. 103–114.
  Google Scholar

Trzepacz, Piotr and Karol Janas and Karolina Piech. 2019. Struktura wieku i procesy starzenia się ludności miast polski w latach 2006-2016. In: Przemiany demograficzne miast Polski. Wymiar krajowy, regionalny i lokalny, ed. Robert Krzysztofik. Kraków-Warszawa: Instytut Rozwoju Miast i Regionów, p. 63–71.
  Google Scholar

Van den Berg, Leo et al. 1982. Urban Europe. A study of growth and decline. Oxford: Pergamon Press.
  Google Scholar

Van de Kaa, Dick J. 2003. The idea of a second demographic transition in industrialized countries. “The Japanese Journal of Population”. No. (1), p. 1–34.
  Google Scholar

Zaidi, Batool and Philip Morgan. 2017. The second demographic transition theory: A review and appraisal. “Annual Review of Sociology”. No. (43), p. 473–492.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-06-01

Cited By / Share

Jagoda. (2020). WPŁYW PRZEMIAN DEMOGRAFICZNYCH NA BAZĘ EKONOMICZNĄ MIAST. PRZYKŁAD MIAST WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. Studia Miejskie, 38, 39–55. https://doi.org/10.25167/sm.2207

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

Prawa autorskie (c) 2020 Studia Miejskie

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.