UDZIAŁ SPOŁECZNY A ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ PRZESTRZENI MIESZKANIOWEJ
Lidia GROEGER
Abstrakt
Artykuł przedstawia idee zrównoważonego rozwoju i jej umocowania prawne oraz zakres udziału społecznego w systemie planowania przestrzennego w Polsce na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów prawnych. Zrównoważony rozwój przedstawiono w aspekcie przyrodniczym, społecznym, ekonomicznym i przestrzennym. Szczególne miejsce poświecono aspektowi społecznemu, który powinien być rodzajem filtra, przez jaki przepływają decyzje dotyczące środowiska przyrodniczego, gospodarki i przestrzeni. Zwrócono uwagę na brak edukacji w zakresie możliwości i zasad kształtowania zrównoważonego rozwoju na wszystkich poziomach kształcenia. Wskazano na optymalny model „responsive governance” oparty na publicznej koncepcji udziału społecznego, którego skuteczność mierzy się również na podstawie procesu i rezultatu. Przedstawiono kryteria i warunki wprowadzenia zrównoważonego rozwoju w kształtowaniu przestrzeni mieszkaniowej. Uwypuklono zalety i korzyści udziału społecznego w odniesieniu do polityki i gospodarki przestrzennej. Dokonano weryfikacji stosowania zasad i praktyki w zakresie udziału społecznego w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzeni mieszkaniowej na przykładzie Łodzi. Ukazano fakty partycypacji społecznej w kształtowaniu przestrzeni mieszkaniowej na wybranych przykładach z Niemiec, Francji i Holandii oraz określono pożądane kierunki działań w zakresie wdrażania zrównoważonego rozwoju na poziomie lokalnym.
Słowa kluczowe:
udział społeczny, przestrzeń mieszkaniowa, rozwój zrównoważony, ŁódźBibliografia
Teoria i praktyka. Materiały II Kongresu Urbanistyki Polskiej, red. T. Ossowicz, T. Zipser, Warszawa, Biblioteka Urbanisty 9.
Borys T., 2005, Wskaźniki zrównoważonego rozwoju, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok.
Bukowski Z., 2009, Zrównoważony rozwój w systemie prawa, TNOIK, Toruń.
Dresner S., 2002, The principles of sustainability, Earthscan, London.
Gerwin M., 2008, Plan zrównoważonego rozwoju dla Polski: lokalne inicjatywy rozwojowe, Earth Conservation, Sopot.
Giordano K., 2005, Planowanie zrównoważonego rozwoju gminy w praktyce, Wyd. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
Gonda-Soroczyńska E., 2006, Partycypacja społeczna planowania przestrzennego wybranych w systemie, [w:] Urbanistyka w działaniu. Teoria i praktyka, red. T. Ossowicz, T. Zipser, Urbanista, Warszawa.
Groeger L., 2010, Specyfika kształtowania przestrzeni mieszkaniowej w aspekcie potrzeb społecznych, [w:] Gospodarka przestrzenna społeczeństwu, red. W. Ratajczak, K. Stachowiak, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań.
Howe E., 1994, Acting on ethics in city planning, NJ. Rutgers University Press, New Brunswick. IAP, 2000, światowa międzynarodowa konferencja: Transition to Sustainability in the 21st Century, Tokyo, 15–18 May 2000.
Jałowiecki B., 1992, Gra o miasto w sytuacji transformacji ustroju, Warszawa. „Biuletyn KPZK PAN” nr 157.
Janowski K., 2005, Sposób na partycypację, Warszawa. „Architektura” nr 9.
Jędraszko A., 2005, Zagospodarowanie przestrzeni w Polsce – drogi i bezdroża regulacji ustawowych, Wyd. Platan, Warszawa.
Kozłowski S., 2000, Ekorozwój – wyzwanie XXI wieku, PWN, Warszawa.
Kulesza M., 2005, Współczesne dylematy zarządzania publicznego w Polsce, http://bip.nik.gov.pl/pl/bip/ rzecznik/posiedzenia_seminaryjne/sem_2005_04_20/px_ref_kulesza.pdf.
Mierzejewska L., 2009, Rozwój zrównoważony miasta. Zagadnienia poznawcze i praktyczne, Wyd. Uniwersytetu A. Mickiewicza, Poznań.
O’Riordan T., 1993, Interpreting the precautionary principle, CSERGE Working Paper PA CSERGE, UCL and UEA.
Parysek J.J., 2001, Podstawy gospodarki lokalnej, Wyd. Uniwersytetu A. Mickiewicza, Poznań.
Parysek J.J., 2003, Ład przestrzenny jako kategoria pojęciowa i planistyczna, [w:] Społeczno-gospodarcze i przyrodnicze aspekty ładu przestrzennego, red. T. Ślężak, Z. Zioło, Warszawa. „Biuletyn KPZK PAN” z. 205.
Parysek J.J., 2010, Gospodarka przestrzenna i rola partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego, [w:] Gospodarka przestrzenna społeczeństwu, red. W. Ratajczak, K. Stachowiak, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań.
Pęski W., 1999, Zarządzanie zrównoważonym rozwojem miast, Arkady, Warszawa.
Stappen R.K., 2006, A sustainable world is possible. Der Wise Consensus: Problemlösungen für das 21. Jahrhundert, http://www.uni-lueneburg.de/asi/Symposium/downloads/wise-consensus1.3.pdf.
Strategia zrównoważonego rozwoju Polski do 2025 roku, 2000, Warszawa.
