Zastosowanie analizy wielokryterialnej do wspomagania procesu decyzyjnego w projektowaniu rewitalizacji obszarów miejskich
Sławomir Palicki
Abstrakt
W artykule podjęto próbę ukazania możliwości aplikacyjnych metod wielokryterialnych we wspomaganiu procesu decyzyjnego podczas projektowania rewitalizacji przestrzeni miejskiej. Dzięki zastosowaniu analizy wielokryterialnej poprawia się poziom świadomego postrzegania złożoności i konkurencyjności celów oraz następstw rewitalizacji, poprzez jego uspołecznienie, demokratyzację i dyskursywność. Zamieszczony w pracy przykład oceny potencjalnych przemian fragmentu Poznania stanowi ilustrację sposobu wykorzystania proponowanych metod. Analiza wielokryterialna może stanowić interesującą płaszczyznę poszukiwań – wśród dostępnych wariantów działania – rozwiązania społecznie satysfakcjonującego.
Słowa kluczowe:
rewitalizacja, proces decyzyjny, analiza wielokryterialna, program D-SightBibliografia
Arrow K.J., 1963, Social choice and individual values, Wiley, New York.
Billert A., 2006, Partycypacja społeczna i jej udział w przygotowywaniu Miejskiego Programu Rewitalizacji w Poznaniu, http://challengesd.eu/pg/bookmarks/MagdaW/read/53540/partycypacja-spoeczna-i-jej-udzia-w-przygotowywaniu-miejskiego-programu-rewitalizacji-mpr-w-poznaniu (16.02.2012).
Brans J.P., Mareschal P., 1994, The PROMETHEE-GAIA decision support system for multicriteria investigations, “Investigation Operativa”, 4 (2).
Brans J.P., Vincke P., 1985, A preference ranking organisation method: The PROMETHEE method for MCDM, “Management Science”, 31 (6).
Brans J.P., Mareschal B., Vincke Ph., 1984, PROMETHEE: A new family of outranking methods in multicriteria analysis, [w:] Operational research, ed. J.P. Brans, North-Holland, Amsterdam.
Brans J.P., Mareschal B., Vincke Ph., 1986, How to select and how to rank projects: The PROMETHEE method, “European Journal of Operational Research”, 24 (2).
Jak przetworzyć Miejsce. Podręcznik kreowania udanych przestrzeni publicznych, 2011, http://www.sak.org.pl/data/file/jak_przetworzyc_miejsce_429.pdf (15.08.2011).
Kobryń A., 2014, Wielokryterialne wspomaganie decyzji w gospodarowaniu przestrzenią, Wyd. Difin, Warszawa.
Kolli S., Parsaei H.R., 1992, Multicriteria analysis in the evaluation of advanced manufacturing technology using PROMETHEE, “Computers & Industrial Engineering”, 23 (1–4).
Kozłowski M., 2011, Interaktywna partycypacja obywatelska – wspomaganie rewitalizacji, [w:] Planowanie przestrzenne a rewitalizacja stref społecznie wykluczonych, red. W. Wańkowicz, Instytut Rozwoju Miast, Kraków.
Kozłowski S., Wojnarowska A., 2011a, Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich. Przykłady praktyczne, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kozłowski S., Wojnarowska A., 2011b, Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich. Zagadnienia teoretyczne, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Lorens P., 2010, Rewitalizacja miast: planowanie i realizacja, Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej, Gdańsk.
Macharis C., Brans J.P., Mareschal B., 1998, The GDSS PROMETHEE procedure – A PROMETHEE-GAIA based procedure for group decision support, “Journal of Decision Systems”, 7.
Mareschal B., Brans J.P., 1988, Geometrical representations for MCDA, “European Journal of Operational Research”, Vol. 34.
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013. Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie programowania działań dotyczących mieszkalnictwa, 2008, Warszawa, http://www.minigo.pl/uploads/assets//img/MRR-wytyczne-mieszkalnictwo.pdf (15.06.2011).
Nowak E., 2004, Metody klasyfikacji w badaniach geograficznych (analiza porównawcza), Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce.
O partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym, 2012, PSPE, Warszawa.
Palicki S., 2013, Metody prospektywnej oceny następstw rewitalizacji obszarów miejskich, Texter, Warszawa.
Payne J.W., 1976, Task complexity and contingent processing in decision making. An information search and protocol analysis, “Organizational Behavior and Human Performance”, 16.
Podbrez L., 2010, Wybrane zagadnienia polityki miejskiej, przestrzennej oraz rewitalizacyjnej, http://lech.podbrez.pl/uploads/file/Wlasne/PSAK-UP_2010-11-27.pdf (23.09.2012).
Podręcznik. Podejmowanie decyzji w systemie D-Sight Desktop, 2012, Treeffect, Wrocław.
Roy B., 1990, Wielokryterialne wspomaganie decyzji, WNT, Warszawa.
Simon H.A., 1955, A behavioral model of rational choice, “The Quarterly Journal of Economics”, 69.
Skalski K., 2006, Rewitalizacja, czyli jak ożywić miasto, Gazeta.pl, http://www.poznan.pl/mim/s8a/artykuly,p,1025,6187,6226.html (23.09.2012).
Stachowiak K., 2002, Wielokryterialna analiza decyzyjna w badaniach przestrzenno-ekonomicznych, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Świtalski Z., 2002, Miękkie modele preferencji i ich zastosowania w ekonomii, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
Wielokryterialne wspomaganie decyzji. Metody i zastosowania, 2014, red. T. Trzaskalik, PWE, Warszawa.
Tyszka T., 1986, Analiza decyzyjna i psychologia decyzji, PWN, Warszawa.
Założenia Miejskiego Programu Rewitalizacji dla miasta Poznania, 2005, Urząd Miasta Poznania, Poznań.
Ziobrowski Z., 2010, Rewitalizacja miast polskich – podsumowanie projektu, I Kongres Rewitalizacji Miast Polskich, Kraków, http://www.sgh.waw.pl/katedry/kin/wydarzenia/poznan/projekt_irm.pdf (15.09.2012).
Billert A., 2006, Partycypacja społeczna i jej udział w przygotowywaniu Miejskiego Programu Rewitalizacji w Poznaniu, http://challengesd.eu/pg/bookmarks/MagdaW/read/53540/partycypacja-spoeczna-i-jej-udzia-w-przygotowywaniu-miejskiego-programu-rewitalizacji-mpr-w-poznaniu (16.02.2012).
Brans J.P., Mareschal P., 1994, The PROMETHEE-GAIA decision support system for multicriteria investigations, “Investigation Operativa”, 4 (2).
Brans J.P., Vincke P., 1985, A preference ranking organisation method: The PROMETHEE method for MCDM, “Management Science”, 31 (6).
Brans J.P., Mareschal B., Vincke Ph., 1984, PROMETHEE: A new family of outranking methods in multicriteria analysis, [w:] Operational research, ed. J.P. Brans, North-Holland, Amsterdam.
Brans J.P., Mareschal B., Vincke Ph., 1986, How to select and how to rank projects: The PROMETHEE method, “European Journal of Operational Research”, 24 (2).
Jak przetworzyć Miejsce. Podręcznik kreowania udanych przestrzeni publicznych, 2011, http://www.sak.org.pl/data/file/jak_przetworzyc_miejsce_429.pdf (15.08.2011).
Kobryń A., 2014, Wielokryterialne wspomaganie decyzji w gospodarowaniu przestrzenią, Wyd. Difin, Warszawa.
Kolli S., Parsaei H.R., 1992, Multicriteria analysis in the evaluation of advanced manufacturing technology using PROMETHEE, “Computers & Industrial Engineering”, 23 (1–4).
Kozłowski M., 2011, Interaktywna partycypacja obywatelska – wspomaganie rewitalizacji, [w:] Planowanie przestrzenne a rewitalizacja stref społecznie wykluczonych, red. W. Wańkowicz, Instytut Rozwoju Miast, Kraków.
Kozłowski S., Wojnarowska A., 2011a, Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich. Przykłady praktyczne, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kozłowski S., Wojnarowska A., 2011b, Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich. Zagadnienia teoretyczne, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Lorens P., 2010, Rewitalizacja miast: planowanie i realizacja, Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej, Gdańsk.
Macharis C., Brans J.P., Mareschal B., 1998, The GDSS PROMETHEE procedure – A PROMETHEE-GAIA based procedure for group decision support, “Journal of Decision Systems”, 7.
Mareschal B., Brans J.P., 1988, Geometrical representations for MCDA, “European Journal of Operational Research”, Vol. 34.
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013. Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie programowania działań dotyczących mieszkalnictwa, 2008, Warszawa, http://www.minigo.pl/uploads/assets//img/MRR-wytyczne-mieszkalnictwo.pdf (15.06.2011).
Nowak E., 2004, Metody klasyfikacji w badaniach geograficznych (analiza porównawcza), Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce.
O partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym, 2012, PSPE, Warszawa.
Palicki S., 2013, Metody prospektywnej oceny następstw rewitalizacji obszarów miejskich, Texter, Warszawa.
Payne J.W., 1976, Task complexity and contingent processing in decision making. An information search and protocol analysis, “Organizational Behavior and Human Performance”, 16.
Podbrez L., 2010, Wybrane zagadnienia polityki miejskiej, przestrzennej oraz rewitalizacyjnej, http://lech.podbrez.pl/uploads/file/Wlasne/PSAK-UP_2010-11-27.pdf (23.09.2012).
Podręcznik. Podejmowanie decyzji w systemie D-Sight Desktop, 2012, Treeffect, Wrocław.
Roy B., 1990, Wielokryterialne wspomaganie decyzji, WNT, Warszawa.
Simon H.A., 1955, A behavioral model of rational choice, “The Quarterly Journal of Economics”, 69.
Skalski K., 2006, Rewitalizacja, czyli jak ożywić miasto, Gazeta.pl, http://www.poznan.pl/mim/s8a/artykuly,p,1025,6187,6226.html (23.09.2012).
Stachowiak K., 2002, Wielokryterialna analiza decyzyjna w badaniach przestrzenno-ekonomicznych, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Świtalski Z., 2002, Miękkie modele preferencji i ich zastosowania w ekonomii, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
Wielokryterialne wspomaganie decyzji. Metody i zastosowania, 2014, red. T. Trzaskalik, PWE, Warszawa.
Tyszka T., 1986, Analiza decyzyjna i psychologia decyzji, PWN, Warszawa.
Założenia Miejskiego Programu Rewitalizacji dla miasta Poznania, 2005, Urząd Miasta Poznania, Poznań.
Ziobrowski Z., 2010, Rewitalizacja miast polskich – podsumowanie projektu, I Kongres Rewitalizacji Miast Polskich, Kraków, http://www.sgh.waw.pl/katedry/kin/wydarzenia/poznan/projekt_irm.pdf (15.09.2012).
Palicki, S. (2020). Zastosowanie analizy wielokryterialnej do wspomagania procesu decyzyjnego w projektowaniu rewitalizacji obszarów miejskich. Studia Miejskie, 17, 63–76. Pobrano z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/sm/article/view/2493
Autorzy
Sławomir PalickiStatystyki
Downloads
Download data is not yet available.
