Rewitalizacja a rozwój społeczno-gospodarczy miast (wybrane przykłady)
Agnieszka Agnieszka Lisowska
Arkadiusz Ochmański
Abstrakt
Kwestia rozwoju społeczno-gospodarczego to obecnie bardzo ważny temat, jeśli mowa o polityce prowadzonej przez lokalne samorządy. Nie dziwi zatem fakt, że równie istotnymi zagadnieniami są wszelkie działania zmierzające do osiągnięcia skutku w postaci wspominanego rozwoju. Jednym z takich „kroków” jest rewitalizacja. Pojęcie to najczęściej rozumiane jest w kontekście działań podejmowanych w stosunku do obiektów poprzemysłowych, rzadziej natomiast w odniesieniu do jednostek funkcjonalnych i osadniczych. Biorąc pod uwagę problemy współczesnych polskich miast, można łatwo wywnioskować, że nie istnieje ośrodek miejski, którego obszar nie wymaga działań o charakterze rewitalizacyjnym lub proces rewitalizacji na terenach zdegradowanych został przeprowadzony w pełni. Wraz z rozwojem jednostek osadniczych pojawiają się coraz to nowe problemy natury społecznej czy też gospodarczej. Zawsze pewne obszary uznać będzie można za krytyczne, gdzie rozwój nie następuje lub też postępuje w tak nikłym stop- niu, że trudno wykazać jakąkolwiek poprawę sytuacji. Na takich terenach, dotkniętych szerokim spektrum problemów o charakterze społeczno-funkcjonalnym, rewitalizacja wydaje się odpowiednim narzędziem zmierzającym do poprawy lub zmiany panujących tam warunków. Niniejszy artykuł został opracowany na podstawie pracy magisterskiej pt. „Rewitalizacja miast szansą ich rozwoju społeczno-gospodarczego” obronionej w 2014 r. na Uniwersytecie Wrocławskim, przy uzupełnieniu aktualnych danych statystycznych.
Słowa kluczowe:
rewitalizacja, rozwój społeczno-gospodarczy, Wrrocław, wskaźniki rewitalizacji, lokalny program rewitalizacjiBibliografia
Billert Z.A., 2006, Problemy rewitalizacji w Polsce na tle doświadczeń niemieckich. Referat wygłoszony na Międzynarodowej Konferencji Rewitalizacji Miast w Lubaniu Śląskim.
Dane dotyczące liczby przestępstw za lata 2008–2013, Komenda Wojewódzka Policji we Wrocławiu.
Heller C.A., 2002, Rewitalizacja obszarów miejskich. Praktyczny przewodnik: Jak opracować lokalny plan rozwoju? Projekt bliźniaczy: Przygotowanie do wdrażania ERDF w Polsce, www.erdf.edu.pl (dostęp 15.01.2014).
Herbst K., 2008, Społeczny sens rewitalizacji, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa.
Kaczmarek T., 2001, Rewitalizacja miast w Polsce na tle doświadczeń europejskich, [w:] Nowoczesne zarządzanie rozwojem miast, red. A. Billert, Collegium Polonicum, Projekt Tempus – Phare, Słubice.
Kochanowska D., 2010, Przestrzeń publiczna – kluczowy element miasta współczesnego – zintegrowana czy podzielona?, [w:] Problem kształtowania przestrzeni publicznej miast, red. P. Lorens, J. Martyniuk-Pęczek, Urbanista, Gdańsk.
Kłosowski W., 2004, Wymogi wobec Lokalnych Programów Rewitalizacji pod kątem ich zgodności z wymogami ZPORR, www.umwd.dolnyslask.pl/fileadmin/user…/ZPORR/…/wymogi_lpr.pdf (dostęp 15.01.2014).
Kupiec L., 1995, Rozwój społeczno-gospodarczy, Dział Wydawnictw Filii UW, Białystok.
Lisowska A., 2014, Rewitalizacja miasta szansą ich rozwoju społeczno-gospodarczego (na wybranych przykładach), maszynopis pracy magisterskiej, Wrocław.
Lokalny Plan Rewitalizacji miasta Bolesławiec na lata 2007–2013.
Lokalny Program Rewitalizacji miasta Jelenia Góra na lata 2008–2013.
Lokalny Program Rewitalizacji miasta Wałbrzycha na lata 2008–201.
Lokalny Program Rewitalizacji miasta Wrocławia na lata 2003–2005 i 2007–2013.
Lorens P., 2005, Gospodarowanie przestrzenią a polityka równoważenia rozwoju, „Studia Regionalne i Lokalne” nr 4(22).
Makro- i mikroekonomia. Podstawowe problemy, 2005, red. S. Marciniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Milczyńska-Hajda D., 2013, Programowanie rewitalizacji a proces zmiany miasta – z perspektywy doświadczeń w partycypacyjnym planowaniu zagospodarowania przestrzennego w wybranych polskich miastach, „Studia Miejskie” nr 12.
Noworól A., 2010, Rewitalizacja jako wyzwanie polityki rozwoju, [w:] O budowie metod rewitalizacji w Polsce – aspekty wybrane, red. K. Skalski, Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, Monografie i Studia.
Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym (lata 2008–2013), www. stat.gov.pl (dostęp 15.01.2014).
Przewodnik dotyczący kryteriów planowania oraz zarządzania projektami dotyczącymi rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich, po-przemysłowych i po-wojskowych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego finansowanego ze środków Funduszy Strukturalnych – dokument roboczy Ministerstwa Gospodarki i Pracy, 2004, Warszawa.
Siemiński W., Topczewska T., 2008, Ocena programów i projektów rewitalizacyjnych realizowanych w ramach działania 3.3. Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe ZPORR. Wnioski na przyszłość, ZPORR, Warszawa.
Skalski K., 2003, Rewitalizacja a aktywizacja regionu. Referat wygłoszony na konferencji w Będzinie, Będzin.
Strategia Rozwoju Aglomeracji Wałbrzyskiej na lata 2013–2020.
Strategia Rozwoju gminy Bolesławiec na lata 2011–2018.
Stratega Rozwoju gminy Jelenia Góra na lata 2004–2015.
Strategia Rozwoju gminy Wrocław: Wrocław w perspektywie 2020 plus.
Taksonomia struktur w badaniach regionalnych, 1998, red. D. Strahl, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław.
Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, Dz.U. z 2015 r., poz. 1777.
