About the constitutional concept of human dignity
Anna Frankiewicz-Bodynek
Zakład Prawa Konstytucyjnego i Wyznaniowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Opolskihttps://orcid.org/0000-0003-1304-9383
Abstract
The content of this publication is a presentation of the meaning of the formula which refers to human dignity. The understanding of this idea should always remain in accordance with the legislative and judicial acquis of countries of western civilisation sphere. Based on judicature and source literature, respective attributes of human dignity, which Article 30 of the Constitution of the Republic of Poland refers to, have been explained. A change of the attitudes of constitutional lawyers’ community and the Constitutional Tribunal has been highlighted, with the possibility of referring to the content of this article as an independent model of constitutionality of law under an abstract and concrete control. Initially, human dignity was considered as a general rule and not legal rights.
Keywords:
human dignity, Constitution of The Republic of Poland, limitations of human rights, Constitutional TribunalReferences
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.
Google Scholar
Konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny, Oviedo 19 listopada 1996.
Google Scholar
Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., Dz.U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526.
Google Scholar
Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1984 r., Dz.U. z 1989 r. Nr 63 poz. 378.
Google Scholar
Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 169.
Google Scholar
Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 16 grudnia 1966 r., Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167.
Google Scholar
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 10 grudnia 1948 r.
Google Scholar
Ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka, Dz.U. z 2000 r. Nr 6, poz. 69.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 czerwca 1999 r., SK 20/98.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 listopada 2000 r., P 12/99.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 kwietnia 2001 r., K 11/00.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lutego 2002 r., SK 29/01.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 października 2002 r., SK 6/02.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 marca 2003 r., K 7/01.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 stycznia 2004 r., K 14/03.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 marca 2006 r., K 17/05.
Google Scholar
Llantoy Huamán przeciwko Peru, decyzja z dnia 24 października 2005r., skarga nr 1153/2003.
Google Scholar
Manuel Wackenheim v. France, Communication No 854/1999, U.N. Doc. CCPR/C/75/D/854/1999 (2002), http://hrlibrary.umn.edu/undocs/854-1999.html (dostęp: 7.08.2017).
Google Scholar
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 maja 1997 r., K. 26/96.
Google Scholar
Vo v. Francja, wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, sprawa (53924/00).
Google Scholar
Balicki R., Zawadka J., Eutanazja – „prawem do śmierci”?, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2015, nr 1.
Google Scholar
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
Google Scholar
Banaszak B., Prawne znaczenie Preambuły do Konstytucji RP z 1997 r., [w:] Dookoła Wojtek… Księga pamiątkowa poświęcona Doktorowi Arturowi Wojciechowi Preisnerowi, red. R. Balicki, M. Jabłoński, Wrocław 2018.
Google Scholar
Banaszak B., Zieliński M., Pojęcie godności i jej kształt w Konstytucji RP, [w:] Jednolitość aksjologiczna systemu prawa w rozwijających się państwach demokratycznych Europy, red. S.L. Stadniczeńko, Opole 2011.
Google Scholar
Basic problems of applying The Constitution of the Republic of Poland. Final research report, red. K. Działocha, Warszawa 2006.
Google Scholar
Chmaj M., ródło wolności i praw człowieka, [w:] Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. M. Chmaj, Warszawa 2008.
Google Scholar
Complak K., O prawidłowe pojmowanie godności osoby ludzkiej w porządku RP, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
Google Scholar
Complak K., Uwagi o godności oraz jej ochrona w świetle nowej Konstytucji, „Przegląd Sejmowy”1998, nr 5 (28).
Google Scholar
Complak K., Zasada ochrony godności człowieka normatywnym nakazem obowiązującym prawodawców i organy stosujące prawo, [w:] Wolności i prawa jednostki w praktyce oraz ich gwarancje w praktyce, red. L. Wiśniewski, Warszawa 2006.
Google Scholar
Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2010, opracowanie Marek Antoni Nowicki, Warszawa 2011.
Google Scholar
Frankiewicz-Bodynek A., O należytym pojmowaniu dziedzictwa narodowego i jego aksjologicznych podstawach, [w:] Dookoła Wojtek… Księga pamiątkowa poświęcona Doktorowi Arturowi Wojciechowi Preisnerowi, red. R. Balicki, M. Jabłoński, Wrocław 2018.
Google Scholar
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2016.
Google Scholar
Jabłoński M., Pojęcie i ochrona godności człowieka w orzecznictwie organów władzy sądowniczej w Polsce, [w:] Godność człowieka jako kategoria prawna, red. K. Complak, Wrocław 2001.
Google Scholar
Jabłoński M., Rozważania na temat znaczenia pojęcia godności człowieka w polskim porządku konstytucyjnym, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
Google Scholar
Piechowiak M., Godność jako fundament powinności prawa wobec człowieka, [w:] Urzeczywistnianie praw człowieka w XXI w. Prawo i Etyka, red. P. Morciniec, S.L. Stadniczeńko, Opole 2004.
Google Scholar
Piechowiak M., Pojęcie praw człowieka, [w:] Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, red. L. Wiśniewski, Warszawa 1997.
Google Scholar
Piechowiak M., W sprawie aksjologicznej spójności Konstytucji RP. Dobro wspólne czy godność człowieka?, [w:] Jednolitość aksjologiczna systemu prawa w rozwijających się państwach demokratycznych Europy, red. S.L. Stadniczeńko, Opole 2011.
Google Scholar
Podstawowe problemy stosowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Raport końcowy z badań, red. K. Działocha, Warszawa 2006.
Google Scholar
Preisner A., Zamiast zakończenia. Rozwój technologiczny a przyszłość praw jednostki, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
Google Scholar
Sękowska-Kozłowska K., Komitety ONZ: ochrona płodu musi ustąpić przed prawami kobiet, https://archiwumosiatynskiego.pl/wpis-w-debacie/komitety-onz-ochrona-plodu-musi-ustapicprzed-prawami-kobiet/ (dostęp: 5.09.2018).
Google Scholar
Szmyt A., Elementy praktyki sejmowej pod rządami Konstytucji RP (1997–2007), Gdańsk 2008.
Google Scholar
Wiśniewski L., Państwo a jednostka w projekcie Konstytucji RP, [w:] Projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w świetle badań nauki prawa konstytucyjnego, Materiały konferencji Gdańsk, 7–9 marca 1997 r., red. K. Działocha i A. Pułło, Gdańsk 1998.
Google Scholar
Wiśniewski L., Pojęcie i konstrukcja prawna praw socjalnych, [w:] Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, red. L. Wiśniewski, Warszawa 1997.
Google Scholar
Zdyb M., Interes publiczny w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Pojęcie interesu w naukach prawnych, prawie stanowionym i orzecznictwie sądowym Polski i Ukrainy, red. A. Korybski, M.W. Kostyckij, L. Leszczyński, Lublin 2006.
Google Scholar
Statistics
Downloads
License
Author’s economic rights to published works are held by Opole University (collective works) and individual Authors (individual parts of the collective work, ones that form a separate entity).
The journal Opole Studies in Administration and Law accepts for publication only works which have not been in circulation before.
On the basis of the Regulation (2016/679) of the European Parliament and of the Council of 27 April 2016 on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data, and repealing Directive 95/46/EC (referred to as General Data Protection Regulation or RODO) Opole University, based at 11a Plac Kopernika, 45-040 Opole, is the personal data controller for all the authors publishing their works in the Opole Studies in Administration and Law.
The articles published in Opole Studies in Administration and Law are available under a licence Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
For aricles till 2017 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see:
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Read more about the license CC BY-NC-ND 4.0:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
View Legal Code:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode