Jezus jako Sługa Jahwe w interpretacji Ewangelii św. Mateusza
Mariola Bernach
Uniwersytet Opolski, Wydział TeologicznyAbstract
Kontekstem badań była próba porównania starotestamentalnego terminu „Sługa Jahwe” z obrazem Jezusa w Ewangelii św. Mateusza. Zastosowano metody: krytyczno-literacką oraz porównawczą. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że obraz Jezusa zamieszczony w Ewangelii św. Mateusza koreluje z obrazem Sługi Jahwe w Księdze Izajasza. Wnioski, jakie zostały wyciągnięte, sprowadzają się do tego, że Mateusz inspirował się Starym Testamentem, aby opisać Jezusa w swojej Ewangelii.
Schlagworte:
Księga Izajasza, Ewangelia św. Mateusza, Sługa Jahwe, Stary Testament, Nowy Testament, metoda krytyczno-literacka, metoda porównawczaLiteraturhinweise
Beauchamp, P., Pięćdziesiąt portretów biblijnych (Kraków 2001).
Google Scholar
Bednarz, M., Jezus Sługą Pańskim według Nowego Testamentu (Tarnów 2001).
Google Scholar
Brown, R. et al. (ed.) „Ewangelia według św. Mateusza”. W Katolicki komentarz biblijny, (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 32013).
Google Scholar
Brown, R. et al. (ed.) „Księga Izajasza”. W Katolicki komentarz biblijny, (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 32013).
Google Scholar
Bruner, F. D., Matthew: A Commentary. Volume 1: The Christbook, Matthew 1–12 (Grand Rapids, MI, 2007).
Google Scholar
Brzegowy, T., Księga Izajasza. Rozdziały 1–12 (Nowy Komentarz Biblijny; Częstochowa 2010) XXII, cz. 1.
Google Scholar
Döderlein, J. C., Das Buch Jesaja (Altdorf 1789).
Google Scholar
Duhm, B., Das Buch Jesaia (Göttingen 1892).
Google Scholar
Farmer, W. et al., (ed.) „Ewangelia według św. Mateusza”. W Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek. Warszawa: Verbinum, 2007.
Google Scholar
France, R. T., The Gospel of Matthew (New International Commentary on the New Testament; Grand Rapids, MI, 2007).
Google Scholar
Gądecki, S., Wstęp do ksiąg prorockich Starego Testamentu (Gniezno 1993).
Google Scholar
Gibbs, J. A., „Israel Standing with Israel: The Baptism of Jesus in Matthew’s Gospel (Matt 3:13–17)”, Catholic Biblical Quarterly 64/3 (2002) 520–526.
Google Scholar
Hergesel, T., Rozumieć Biblię (Stary Testament – Jahwizm; Kraków 1992) I.
Google Scholar
Hergesel, T. – Kryszczuk, B., „Posłannictwo Sługi”, Wrocławski Przegląd Teologiczny 13/2 (2005) 33–47.
Google Scholar
Homerski, J. (ed.), Ewangelia według św. Mateusza. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (Poznań – Warszawa 2005).
Google Scholar
Homerski, J., „Zbawiciel zapowiedziany – Sługa Pański (Iz 42,1-7; 49,1-6)”, W kręgu Dobrej Nowiny (ed. J. Szlaga) (Lublin 1964) 129–138.
Google Scholar
Jankowski, A., Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych (Poznań 2005).
Google Scholar
Keck, L. E., „The Spirit and the Dove”, New Testament Studies 17 (1970) 63–67.
Google Scholar
Keener, C. S., Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu (ed. K. Bardski – W. Chrostowski) (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 2000).
Google Scholar
Konderak, E. (ed.), Księga Izajasza. Cztery pieśni Sługi Pańskiego (Kraków 2012).
Google Scholar
Krawczyk, R., „Obraz Mesjasza w Pieśniach o Słudze Jahwe”, Teologiczne Studia Siedleckie 4 (2007) 89–115.
Google Scholar
Langkammer, H., „Który mówił przez proroków”. Teologia Starego Testamentu w zarysie (Medytacje; Wrocław 2011).
Google Scholar
Langkammer, H., Teologia biblijna Starego i Nowego Testamentu (Biblioteka Diecezji Legnickiej 29; Legnica 2007).
Google Scholar
Lemański, J., „Cierpienia «sługi Boga» typem zbawczej Pasji Chrystusa”, Verbum Vitae 1 (2002) 75–101.
Google Scholar
Levy, R. (ed.), Deutero-Isaiah. A commentary, together with a preliminary essay on Deutero-Isaiah’s influence on Jewish thought (London 1925).
Google Scholar
Małecki, Z., „Struktura literacka prologu księgi Deuteroizajasza (Iz 40,1-11)”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 49/1 (1996), http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_21906_rbl_794.
Google Scholar
Mangano, M., Wstęp do Starego Testamentu (Warszawa 2009) II.
Google Scholar
Paciorek, A., Ewangelia według świętego Mateusza. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz. Rozdziały 14–28 (Częstochowa 2008).
Google Scholar
Paściak, J., Izajasz wieszczem Chrystusa (Attende Lectioni 12; Katowice 1987).
Google Scholar
Pikor, W., „Izajaszowy Sługa Jahwe a nowe przymierze. Analiza kontekstualna Iz 42,1-9”, Zeszyty Naukowe KUL 49/2 (2006) 19–42.
Google Scholar
Polok, B., Wprowadzenie do ksiąg Starego Testamentu (Podręczniki i Skrypty 3; Opole 1999).
Google Scholar
Salas, A., Prorocy. Zwiastuni Boga żywego (Biblia i Życie 4; Częstochowa 1999).
Google Scholar
Schmitt, H.-C., „Prophetie und Schultheologie im Deuterojesajabuch. Beobachtungen zur Redaktionsgeschichte von Jes 40–55”, Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 91 (1979) 43–61.
Google Scholar
Stachowiak, L., „Druga pieśń o Słudze Jahwe (Iz 49,1-15)”, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 30/1 (1984) 31–42.
Google Scholar
Stachowiak, L., Księga Izajasza II–III. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy (PŚST 2; Poznań 1996).
Google Scholar
Stern, D. H., Komentarz żydowski do Nowego Testamentu (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 2016).
Google Scholar
Stock, A., The method and message of Matthew (Collegeville, MN, 1994).
Google Scholar
Stuhlmuller, C., „Deutero-Izajasz (Iz 40–55) i Trito-Izajasz (Iz 56–66)”, Katolicki komentarz biblijny (ed. R. E. Brown – J. A. Fitzmyer – R. E. Murphy) (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 2001).
Google Scholar
Synowiec, J. S., Prorocy Izraela, ich pisma i nauka (Kraków 31999).
Google Scholar
Trzopek, P., „Proroctwa Izajasza”, Biblia krok po kroku 29/28 (2012).
Google Scholar
Tyloch, W., Dzieje ksiąg Starego Testamentu. Szkice z krytyki biblijnej (Warszawa 21985).
Google Scholar
Witaszek, G., Moc słowa prorockiego. Przewodnik po literaturze prorockiej Starego Testamentu (Jak Rozumieć Pismo Święte 7; Lublin 1995).
Google Scholar
Witaszek, G., „Pieśni Sługi Jahwe (Iz 42,1-7; 49,1-7; 50,4-9; 52,13–53,12)”, Do kogóż pójdziemy? Ty masz słowa życia wiecznego (ed. J. Misiurek – A. J. Nowak – W. Słomka) (Homo Meditans 19; Lublin 1998) 117–126.
Google Scholar
Żychiewicz, T., Stare przymierze. Prorocy: Izajasz, Jeremiasz, Ezechiel (Kraków 1982).
Google Scholar