Pierwotne doświadczenie pentekostalne i jego aspekty według Dz 2,1–4,38 w kontekście religijnego doświadczenia

Dominik Tomczyk

doi:10.25167/ScrS/5091

Opublikowane: 2023-12-29

Tom 27 (2023)

Pierwotne doświadczenie pentekostalne i jego aspekty według Dz 2,1–4,38 w kontekście religijnego doświadczenia

dr Dominik Tomczyk

Scriptura Sacra

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.25167/ScrS/5091

Abstrakt

Korzeni współczesnego pentekostalizmu należy szukać w tekstach Nowego Testamentu, szczególnie w Dziejach Apostolskich. Opisują one, w jaki sposób Duch Święty działał w pierwotnym Kościele i jak był doświadczany przez pierwszych chrześcijan.
Autor analizuje zagadnienie pierwotnego doświadczenia pentekostalnego w świetle tekstu Dz 2,1–4,38. Omawia istotę doświadczenia religijnego jako doświadczenia Ducha. Pentekostalne doświadczenie jest doświadczeniem zarówno indywidualnym, ale i wspólnotowym. Nie posiada ono charakteru skończonego, jednorazowego, ale jest doświadczeniem powtarzalnym. Ponadto istotę pentekostalnego doświadczenia Boga stanowi jego aspekt misyjny. Doświadczenie Ducha Świętego otwiera nowy rodzaj relacji człowiek – Bóg, ale także człowiek – drugi człowiek.

Słowa kluczowe:

pentekostalizm, doświadczenie pentekostalne, Duch Święty, Dzieje Apostolskie, Owoce Ducha Świętego, Pięćdziesiątnica, „chrzest Duchem Świętym”, pimplēmi, πίμπλημι, „wszyscy razem”

Inne teksty tego samego autora

Dominik Tomczyk, Określenie tò euangélion w Corpus Paulinum , Scriptura Sacra: Nr 25 (2021): Scriptura Sacra. Studia nad retoryką hebrajską w Biblii

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Tomczyk, D. (2023). Pierwotne doświadczenie pentekostalne i jego aspekty według Dz 2,1–4,38 w kontekście religijnego doświadczenia. Scriptura Sacra, 27, 219–244. https://doi.org/10.25167/ScrS/5091

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Baer, H. von, Der Heilige Geist in den Lukasschriften (Beiträge zur Wissenschaft vom Alten und Neuen Testament. Dritte Folge 3; Stuttgart 1926).
Google Scholar

Barth, K., The Epistle to the Romans (London 61960).
Google Scholar

Baumert, N., „Die Gnadengaben in der Kirche. Ihre Bedeutung für das Leben des Einzelnen und der Gemeinde”, Geist und Leben 51 (1978) 245–260.
Google Scholar

Beasley-Murray, G. R., „Chrzest”, Słownik teologii św. Pawła (ed. G. F. Hawthorne – R. P. Martin – D. G. Reid; Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 2010) 112–118.
Google Scholar

Benedetto XVI, „Regina Cæli, 11 maggio 2008, Solennità di Pentecoste, Piazza San Pietro, Domenica” (2008) https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/it/angelus/2008/documents/hf_ben-xvi_reg_20080511_pentecoste.html [dostęp lipiec 29, 2022].
Google Scholar

Biblia ekumeniczna to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu z księgami deuterokanonicznymi. Przekład ekumeniczny z języków oryginalnych (Warszawa 2017).
Google Scholar

Boryś, W., Słownik etymologiczny języka polskiego (Kraków 2005).
Google Scholar

Bruner, F. D., A Theology of the Holy Spirit. The Pentecostal Experience and the New Testament Witness (Grand Rapids. MI 1982).
Google Scholar

Bultmann, R., Jesus Christ and mythology (London 1966).
Google Scholar

Clark, M. S. – Lederle, H. I., What is distinctive about Pentecostal theology? (Pretoria 1989).
Google Scholar

Dunaj, B. (ed.), Słownik współczesnego języka polskiego (Warszawa 1996).
Google Scholar

Dunn, J. D. G., Baptism in the Holy Spirit. A re-examination of the New testament teaching on the gift of the spirit in relation to Pentecostalism today (Studies in Biblical theology 15; London 1970).
Google Scholar

Dunn, J. D. G., The Acts of the Apostles (Grand Rapids, MI 2016).
Google Scholar

Dylus, A., „Doświadczenie”, Słownik teologiczny (ed. A. Zuberbier; Katowice 1985) 1: A – N 138–140.
Google Scholar

Ervin, H. M., Conversion-initiation and the baptism in the Holy Spirit. A critique of James D.G. Dunn, Baptism in the Holy Spirit (Peabody, MS 1984).
Google Scholar

Experience: The «Sina Qua Non» of Pentecostalism Warrington, K., 36th Annual Meeting of the Society for Pentecostal Studies (Cleveland 2007).
Google Scholar

Fee, G. D., „Baptism in the Holy Spirit. The Issue of Separability and Subsequence”, Pneuma. The Journal of the Society for Pentecostal Studies https://doi.org/10.1163/157007485X00076 87–99. DOI: https://doi.org/10.1163/157007485X00076
Google Scholar

Ferguson, E., „Chrzest”, Komentarz tematyczny do Nowego Testamentu (ed. J. B. Green – J. K. Brown – N. Perrin; Prymasowska Seria Biblijna 1: Słownik nauczania Jezusa oraz tematów Czterech Ewangelii; Warszawa 2017) 113–116.
Google Scholar

Foerster, W., „κύριος”, Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament (ed. G. Kittel; Stuttgart 1938) 3: O – K 1085–1094.
Google Scholar

Gadamer, H.-G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej (Biblioteka Współczesnych Filozofów; Warszawa 2007).
Google Scholar

Gerrish, B. A., Continuing the Reformation: essays on modern religious thought (Chicago 1993).
Google Scholar

Harrisville, R. A., „Speaking in Tongues. A Lexicographical Study”, The Catholic Biblical Quarterly 38/1 (1976) 35–48.
Google Scholar

Hasenhüttl, G., Kritische Dogmatik (Graz 1979).
Google Scholar

Heinrichs, M. – Dettloff, W., Christliche Offenbarung und religiöse Erfahrung im Dialog (Abhandlungen zur Philosophie, Psychologie, Soziologie der Religion und Ökumenik 41; Paderborn 1984).
Google Scholar

Heitmüller, W., „Im Namen Jesu”. Eine sprach.- u. religionsgeschichtliche Untersuchung zum Neuen Testament, speziell zur altchristlichen Taufe (Forschungen zur Religion und Literatur des Alten und Neuen Testaments 1/2; Göttingen 1903).
Google Scholar

Hermann, I., Kyrios und Pneuma. Studien zur Christologie der paulinischen Hauptbriefe (Studien zum Alten und Neuen Testament 2; München 1961).
Google Scholar

Hillerbrand, H. J., The encyclopedia of Protestantism (New York 2004) I–IV. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203484319
Google Scholar

Hocken, P., „Baptized in Spirit– An Eschatological Concept: A Response to Norbert Baumert and his Interlocutors”, Journal of Pentecostal Theology https://doi.org/10.1177/0966736905053250 257–268. DOI: https://doi.org/10.1177/0966736905053250
Google Scholar

Horton, S. M., Acts. A Logion Press Commentary (Springfield 22001).
Google Scholar

James, W., Doświadczenia religijne. Studium natury ludzkiej (Classica Religiologica; Kraków 2`2011).
Google Scholar

Jankowski, A., Zarys pneumatologii Nowego Testamentu (Kraków 21982).
Google Scholar

Keener, C. S., Acts. An Exegetical Commentary (Grand Rapids, MI 2012) 1: Introduction and 1:1–2:47.
Google Scholar

Kowalczyk, S., Drogi ku Bogu (Wrocław 1983).
Google Scholar

Kowalik, K., Funkcja doświadczenia w teologii. Próba oceny teologiczno-metodologicznej dyskusji we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej (Lublin 2003).
Google Scholar

Kremer, J., Pfingstbericht und Pfingstgeschehen. Eine exegetische Untersuchung zu Apg 2,1-13 (Stuttgarter Bibel-Studien 63/64; Stuttgart 1973).
Google Scholar

Larsen, T. T. – Bebbington, D. W. – Noll, M. A. (ed.), Biographical Dictionary of Evangelicals (Downers Grove, IL 2003).
Google Scholar

Liddell, H. G. – Scott, R., A Greek-English lexicon (New York 1883).
Google Scholar

Lohfink, G., Glaube braucht Erfahrung (Würzburg 21977).
Google Scholar

Macchia, F. D., „Groans too Deep for Words. Towards a Theology of Tongues as Initial Evidence”, Asian Journal of Pentecostal Studies (1998) 149–173.
Google Scholar

Migda, A., Mistycyzm pentekostalny w Polsce (Kraków 2013).
Google Scholar

Misiarczyk, L., „Dar języków w czasach apostolskich: glosolalia, ksenoglosja czy jubilacja?”, Biblica et Patristica Thoruniensia https://doi.org/10.12775/BPTh.2021.002 41–64. DOI: https://doi.org/10.12775/BPTh.2021.002
Google Scholar

Moule, C. F. D., The Holy Spirit (Contemporary Christian Insights; London 2000).
Google Scholar

Mühlen, H., Odnowa w Duchu Świętym. Wdrożenie w podstawowe doświadczenie chrześcijańskie (Kraków 1985) 2: Modlitwa i oczekiwanie.
Google Scholar

Oakeshott, M., Experience and its modes (Cambridge First published 19331985).
Google Scholar

Paciorek, A. (ed.), Elementy składniowe biblijnego języka greckiego (Studia Biblica 2; Kielce 2001).
Google Scholar

Pawłowski, S., „Zielonoświątkowy ruch, ruch pentekostalny”, Encyklopedia katolicka (ed. E. Gigilewicz; Lublin 2014) 20: Vác – Żywy Różaniec 1388–1389.
Google Scholar

Piecuch, J., „Przemiany pojęcia doświadczenia. Od Arystotelesa do Gadamera”, Ratio et revelatio. Z refleksji filozoficzno-teologicznych. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Józefowi Herbutowi z okazji 65. rocznicy urodzin (ed. J. Cichoń; Opolska Biblioteka Teologiczna 30; Opole 1998) 143–154.
Google Scholar

„Pięćdziesiątnica, Święto Tygodni”, Leksykon biblijny (ed. F. Rienecker – G. Maier; Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 2001) 609–610.
Google Scholar

Piwowar, A., „Apozycja tytułów chrystologicznych i imienia «Jezus»”, Biblica et Patristica Thoruniensia https://doi.org/10.12775/BPTh.2015.013 111–128. DOI: https://doi.org/10.12775/BPTh.2015.013
Google Scholar

Piwowar, A., Składnia języka greckiego Nowego Testamentu (Materiały Pomocnicze do Wykładów z Biblistyki 13; Lublin 22017).
Google Scholar

Polhill, J. B., Acts. An Exegetical and Theological Exposition of Holy Scripture (The New American Commentary 26; Nashville, TN 2001).
Google Scholar

Popowski, R., Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu: wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł, kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa 1994).
Google Scholar

Rahner, K., Schriften zur Theologie (Einsiedeln – Zürich – Köln 71967) 3: Zur Theologie des geistlichen Lebens.
Google Scholar

Ratzinger, J., „Doświadczenie a wiara”, Communio. Międzynarodowy Przegląd Teologiczny 1/4 (1981) 16–31.
Google Scholar

Rosik, M., „Zaczęli mówić rozmaitymi językami (Dz 2,4). Rozumienie daru języków w pierwszych wiekach chrześcijaństwa”, Biblica et Patristica Thoruniensia https://doi.org/10.12775/BPTh.2008.011 215–228. DOI: https://doi.org/10.12775/BPTh.2008.011
Google Scholar

Schmithals, W., „Geisterfahrung als Christuserfahrung”, Erfahrung und Theologie des Heiligen Geistes (ed. K. Heitmann – H. Mühlen; Kösel – Hamburg – München 1974) 101–117.
Google Scholar

Schrofner, E., „Gnade und Erfahrung bei Karl Rahner und Leonardo Boff: zwei Wege gegenwärtiger Gnadentheologie”, Geist und Leben 53/4 (1980) 266–280.
Google Scholar

Siemieniewski, A., Dary duchowe w dawnych wiekach Kościoła (Wrocław 2005).
Google Scholar

Strong, J., Grecko-polski słownik Stronga z lokalizacją słów greckich i kodami Popowskiego (Prymasowska Seria Biblijna 42; Warszawa 2015).
Google Scholar

Sullivan, F. A., Charyzmaty i Odnowa Charyzmatyczna. Studium biblijne i teologiczne (Warszawa 1986).
Google Scholar

Tomczyk, D., „«Doświadczenie Ducha» a «chrzest Duchem» w odnowie charyzmatycznej”, Collectanea Theologica 54/4 (1984) 51–67.
Google Scholar

Tomczyk, D., „Glosolalia Boga i człowieka. Aspekt lingwistyczny”, Rocznik Teologiczny https://doi.org/10.36124/rt.2022.25 675–705.
Google Scholar

Tomczyk, D., „«I zaczęli mówić innymi językami» (Dz 2,4). Glosolalia a ksenoglosja w Dziejach Apostolskich”, Wrocławski Przegląd Teologiczny https://doi.org/10.34839/wpt.2022.30.1.7-33 7–33.
Google Scholar

Tomczyk, D., „«Modlitwa w Duchu». Fenomen glosolalii”, Collectanea Theologica 57/4 (1987) 27–38.
Google Scholar

Tomczyk, D., „Określenie tò euangélion w Corpus Paulinum”, Scriptura Sacra https://doi.org/10.25167/ScrS/3801 281–309. DOI: https://doi.org/10.25167/ScrS/3801
Google Scholar

Von Mallincrodt, H., „Z teologii doświadczenia”, Seminare. Poszukiwania naukowe 4 (1979) 29–38. DOI: https://doi.org/10.21852/sem.1979.03
Google Scholar

Wallace, D. B., Greek grammar beyond the basics. An exegetical syntax of the New Testament: with scripture, subject, and Greek word indexes (Grand Rapids, Mi 1996).
Google Scholar

Zimnica-Kuzioła, E., „Doświadczenie religijne – perspektywa teologiczna i socjologiczna”, Collectanea Theologica 84/2 (2014) 61–78.
Google Scholar

dr Dominik Tomczyk

dt@dominiktomczyk.com
https://orcid.org/0000-0003-0023-9153

Afiliacja:

Pentekostalne Seminarium Teologiczne Polska

Biogram

Dominik Tomczyk – doktor teologii, Wydział Teologiczny Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, wykładowca teologii biblijnej Nowego Testamentu w Pentekostalnym Seminarium Teologicznym w Krakowie. Jest autorem wielu artykułów naukowych z zakresu charyzmatycznego pentekostalizmu i teologii biblijnej. Zainteresowania badawcze: zagadnienie nowotestamentowego apostolatu i charyzmatów w Corpus Paulinum, bogactwo i finanse w Biblii.