KONCEPCJE PROGRAMOWO-PRZESTRZENNE ZAGOSPODAROWANIA ZABYTKOWYCH ZESPOŁÓW ZABUDOWY FAMILIJNEJ W ŁODZI
Anna WOJNAROWSKA
Abstrakt
Łódź - miasto często nazwane „polskim Manchesterem” - powinno w optymalnym stopniu wykorzystać swoje poprzemysłowe architektoniczne dziedzictwo kulturowe, ponieważ stanowi ono element budujący miasto i klimat miejski, jego atrakcyjność i konkurencyjność. Władze miasta przygotowały w 2007 r. Program rewitalizacji domów familijnych, którym objęto trzy zabytkowe zespoły domów robotniczych na Księżym Młynie, przy placu Zwycięstwa i przy ul. Ogrodowej. Jest to model działań rewitalizacyjnych opartych na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego, w którym rewitalizacja zespołów zabytkowych prowadzona byłaby przez inwestora prywatnego, ale na zasadach określonych przez władze miejskie. Dzięki wysokiej kulturowej wartości zespołów zabytkowych domów robotniczych ich rola i miejsce w strukturze funkcjonalnej miasta jest duża. Jednakże trudna sytuacja socjalnamieszkańców, zły stan techniczny budowli wymagają przeprowadzenia kompleksowej koncepcji programowo-przestrzennej. Działania zmierzające do rewitalizacji zabytkowych zespołów domów familijnych muszą godzić ze sobą różnorodne wymagania, związane z koniecznością: spełnienia wytycznych konserwatorskich; zapewnienia sposobu wykorzystania (poprzez wprowadzenie nowych funkcji) umożliwiającego ich przyszłe sprawne, niezagrożone ponowną degradacją funkcjonowanie i utrzymywanie się pod względem finansowym; umożliwienia dostępności zespołów dla publiczności - jako powszechnych dóbr kulturowych, a także atrakcyjnego celu turystycznego i usługowego w szerokim tego słowa znaczeniu; wpisania zespołów w ogólnomiejski system komunikacji pieszej i kołowej oraz strukturę przestrzeni publicznych i półpublicznych; spełnienia współczesnychwarunków technicznych stawianych obiektom o charakterze mieszkaniowym i usługowym.
Władze miejskie, będąc świadomymi tego faktu, przygotowały komplet sprawozdań i analiz, rozważających ekonomiczne i prawne aspekty Programu, jak i - zaprezentowane tutaj — propozycje ich funkcjonalnej i społecznej organizacji. Wszystkie dokumenty są instrumentami kontroli miasta w zakresie sposobu zagospodarowania wzmiankowanych w artykule obiektów i terenów.
Słowa kluczowe:
rewitalizacja miejska, zabytkowe osiedla robotniczeBibliografia
Investment Support, Raport o rynku nieruchomości w związku z pracami przygotowawczymi do projektu pn. Projekt rewitalizacji domów familijnych w Łodzi, grudzień 2008.
Krakowska E„ 2006, Krąg Tradycji i Kultury jako jedno ze spojrzeń na tożsamość Łodzi, [w:] T. Markowski (red.), Rewitalizacja kompleksu Księżego Młyna, PAN, Warszawa.
Majer A., 2006,KsiężyMłyn w Łodzi: sentymentalizm vs. pragmatyzm, [w:] T. Markowski (red.), Rewitalizacja kompleksu Księżego Młyna, PAN, Warszawa.
Murzyn A.M., 2006, Kazimierz. Środkowoeuropejskie doświadczenie rewitalizacji, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
Pawłowski K., Lorenc-Karczewska A., Salm J., Stępień W., Szelągowska E., Wesołowski)., 2001, Delimitacja wschodniej części dawnych posiadeł wodno-fabrycznych (Studium rewitalizacji Księżego Młyna i jego otoczenia - etap 1), Łódź.
Plan rozwoju lokalnego miasta Łodzi na lata 2007-2013 (uchwała nr XLIV/0876/08 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 19 listopada 2008).
Program rewitalizacji domów familijnych (uchwała nr XXII/464/07 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 5 grudnia 2007 r.).
Salm J., 2006, Los łódzkich fabryk - los Księżego Młyna, [w:] T. Markowski (red.), Rewitalizacja kompleksu Księżego Młyna, PAN, Warszawa.
Salm J., Walczak B., 2008, Ocena wartości historycznych zespołów domów familijnych na Księżym Młynie, Placu Zwycięstwa oraz ulicy Ogrodowej w Łodzi, Łódź.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Łodzi (uchwała nr LXXVII/1793/02 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 3 kwietnia 2002 r.).
Szygendowski W., 2006, Kłopotliwe dziedzictwo, [w:] T. Markowski (red.), Rewitalizacja kompleksu Księżego Młyna, PAN, Warszawa.
Szymański P„ 2006, Księży Młyn doliną nauki i sztuki -planowanie pasywne czy aktywne, [w:] T. Markowski (red.), Rewitalizacja kompleksu Księżego Młyna, PAN, Warszawa.
Uchwała nr IX/155/07 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 11 kwietnia 2007 r. w sprawie przyjęcia programu pn. Strategia rozwoju klastra w Łodzi na lata 2007-2015.
Uproszczony lokalny program rewitalizacji wybranych obszarów śródmiejskich oraz pofabrycznych Łodzi na lata 2004-2013 (uchwala nr XXXIV/568/04 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 14 lipca 2004 r., zmieniona uchwałą nr XLIII/753/05 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 19 stycznia 2005r.).
Wesołowski J., Wojnarowska A., Bartosiewicz B., Kowara S., Polańska A., Goździk Z., Binkowski M„ Szwed Z., Inwentaryzacja urbanistyczna, mapy do celów lokalizacyjnych oraz koncepcje programowo-przestrzenne zagospodarowania terenu zespołów zabytkowych domów familijnych na Księżym Młynie, Placu Zwycięstwa oraz ulicy Ogrodowej w Łodzi, grudzień 2008.
Wojnarowska A., 2006, Koncepcja firmy BIG Staedtebau przekształcenia zespołu Księżego Młyna w kompleks kultury/kongresów/mediów/designe’u i mieszkalnictwa, [w:] T. Markowski (red.),Rewitalizacja kompleksu Księżego Młyna, PAN, Warszawa
