Planowanie miasta zwartego na przykładach konkursowych projektów urbanistycznych: przypadek dzielnicy Stargardu Szczecińskiego Giżynek
Tomasz Bradecki
Abstrakt
W artykule przedstawiono aktualną problematykę kształtowania rozwoju miast w Polsce, w tym w szczególności planowania zwartej zabudowy miejskiej. Przedstawiono przykłady założeń dla konkursów urbanistycznych. Omówiono szczegółowo wybrane prace konkursowe dla koncepcji zagospodarowania ok. 100 ha terenów podmiejskich Giżynek w Stargardzie Szczecińskim (konkurs przeprowadzony przez miasto Stargard Szczeciński w roku 2014). Wykorzystano autorską metodę badawczą, która pozwala na porównawczą analizę rożnych projektów konkursowych na podstawie wskaźników urbanistycznych, które traktuje się jako mierniki oceny. Zasadniczą ideą wykorzystania metody jest podejście ilościowe. Wyniki analizy mogą być przydatne dla sformułowania wniosków dla przyszłych zasad tworzenia miasta zwartego na potrzeby konkursów urbanistyczno-architektoniczych lub miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Autor artykułu jest architektem i urbanistą, brał udział w przygotowywaniu koncepcji dla danego przypadku, a także wielu podobnych opracowań. W artykule przeprowadzono dyskusję, czy faktycznie przyjmowane obecnie w Polsce kierunki zagospodarowania przestrzennego przyczyniają się do rozwoju miasta zwartego rzeczywiście spójnego i efektywnego na miarę XXI wieku.
Słowa kluczowe:
miasto zwarte, zwarte układy urbanistyczne, konkursy urbanistyczne, Giżynek, Stargard SzczecińskiBibliografia
Bradecki T., 2014, Parametryczna ocena zróżnicowania struktury funkcjonalno-przestrzennej obszarów miejskich – istotny miernik urbanistyczny w rozwoju miast przyszłości, wyd. Politechnika Krakowska, Kraków.
Bradecki T., Stangel M., 2011, The image of density – challenges of delivering compact urban structure in contemporary urban design in Poland, “ACEE Architecture-Civil Engineering-Environment” 3.
Bradecki T., Twardoch A., 2013, Współczesne kierunki kształtowania zabudowy mieszkaniowej, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
Dąbrowska-Milewska G., 2010, Standardy urbanistyczne jako narzędzie racjonalnej gospodarki terenami w mieście, „Czasopismo Techniczne” 6-A, z. 14.
Forum Konkursów Architektonicznych, Warszawa 27–28 czerwca 2014, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Regionalnego, Stowarzyszenie Architektów Polskich.
Konkurs na opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej zagospodarowania terenów w rejonie Osiedla Giżynek w Stargardzie Szczecińskim, http://szczecin.sarp.org.pl/gizynek/ (dostęp 15 czerwca 2015).
Kowalewski A., Mordasewicz J., Osiatyński J., Regulski J., Stępień J., Śleszyński P., 2014, Ekonomiczne straty i społeczne koszty niekontrolowanej urbanizacji w Polsce, „Samorząd Terytorialny” nr 4.
Kowalewski A., 2006, Społeczne, ekonomiczne i przestrzenne bariery rozwoju zrównoważonego, Instytut Rozwoju Miast, Kraków.
Prognoza ludności na lata 2008–2035, 2009, GUS. Departament Badań Demograficznych, Warszawa.
Stangel M., 2013, Kształtowanie współczesnych zrównoważonych obszarów miejskich w kontekście zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego dla miasta Stargard Szczeciński do roku 2020, 2008
http://eregion.wzp.pl/sites/default/files/strategia-stargardu2.pdf (dostęp 15 czerwca 2015).
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Stargardu Szczecińskiego
http://bip.gmina.stargard.pl/strony/1751.dhtml (dostęp 15 czerwca 2015).
Śleszyński P., 2013, Weryfikacja i testowanie wskaźników zagospodarowania i ładu przestrzennego w gminach, Warszawa, 28 lutego 2013 roku, PAN
https://www.mir.gov.pl/Budownictwo/Planowanie_lokalne_i_zagospodarowanie_przestrzenne/Informacje_przestrzenne/Planowanie_przestrzenne/Documents/weryfikacja_testowanie.pdf (dostęp 15 czerwca 2015).
Prace konkursowe (udostępnione na: http://szczecin.sarp.org.pl/gizynek/pokaz.php?id=4, dostęp 15 czerwca 2015)
I miejsce ARCA BIURO PROJEKTÓW URBANISTYKI I ARCHITEKTURY MICHAŁ STANGEL, Michał Stangel, Marta Ulfik, Filip Piaścik.
II miejsce ASW STUDIO PROJEKTOWE MACIEJ HAWRYLAK, Maciej Hawrylak, Konrad Onderko, Kinga Przymuszała, Robert Witczak, Łukasz Kaczmarek, Joanna Klimek.
I wyróżnienie PRACOWNIA PROJEKTOWA PROJEKTOR Szymon Bielenis S.LAB ARCHITEKTURA Tomasz Sachanowicz.
Praca konkursowa Studio BB Architekci Tomasz Bradecki, Paweł Gembalczyk, Barbara Czuba.
