Suburbanizacja rezydencjalna w Polsce – ocena procesu

Andrzej Zborowski



Piotr Raźniak




Abstrakt

Przedmiotem analizy są procesy suburbanizacji rezydencjonalnej w Polsce. Rozwój tych procesów w przestrzeni kraju został zbadany ze szczególnym uwzględnieniem pierwszej dekady XXI w. Przeprowadzono analizę oddziaływania na natężenie procesów suburbanizacji migracji zagranicznych. Starano się także ukazać przemiany w strukturze wieku migrantów w podlegających silnej urbanizacji polskich obszarach metropolitalnych. Stwierdzono zahamowanie procesów suburbanizacji w okresie 2005–2010, spowodowane migracjami zagranicznymi Polaków do krajów Unii Europejskiej i kryzysem fi nansowo-gospodarczym.

Słowa kluczowe:

suburbanizacja rezydencjonalna, Polska, migracje miasto–wieś

Bański J., 2006, Geografi a polskiej wsi, Państwowe Wydaw. Ekonomiczne, Warszawa.

Berg van den L., Drewett R., Klaassen L.H., Rossi A., Vijverberg C.H.T., 1982, Urban Europe. A study of growth and decline, Pergamon Press, Oxford.

Bourne L., 1996, Reinventing the suburbs: old myths and new realities, „Progress in Planning”, 46.3, s. 163–184.

Brown D., Schaff t K., 2002, Population deconcentration in Hungary during the post-socialist transition, „Journal of Rural Studies” 18, s. 233–244.

Champion A.G., 2001, Urbanization, suburbanization, counterurbanization and reurbanization, [w:] Handbook of urban studies, red. R. Paddison, Sage, London–Th ousand Oaks–New Delhi, s. 143–161.

Cheshire P., 1995, A new phase of urban development in Western Europe? Th e evidence for the 1980s, „Urban Studies” vol. 32.7, s. 1045–1063.

Cheshire P., Hay D., 1989, Urban problems in Western Europe: An economic analysis, Unwin Hyman, London.

Downs A., 1999, Contrasting strategies for the economic development of metropolitan areas in the United States and Western Europe, [w:] Urban change in the United States and Western Europe. Comparative analysis and policy, red. A. Summers, P. Cheshire, L. Senn, Urban Institute Press, Washington, s. 15–56.

Gorzelak G., Smętkowski M., 2005, Metropolia i jej region w gospodarce informacyjnej, Scholar, Warszawa.

Hall P., 1988, Urban growth and decline in Western Europe, [w:] Th e Metropolis Era, red. M. Dogan, J.D. Kasarda, 1, s. 111–127.

Hall P., 2001, Cities of tomorrow: An intellectual history of urban planning and design in twentieth century, Blackwell, Oxford.

Jakóbczyk-Gryszkiewicz J., 2011, Ewolucja procesów suburbanizacji w regionie miejskim Łodzi, [w:] Regiony miejskie w Polsce. Dwadzieścia lat transformacji, red. J. Jakóbczyk-Gryszkiewicz, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 89–116.

Jakóbczyk-Gryszkiewicz J. (red.), 2011, Regiony miejskie w Polsce. Dwadzieścia lat transformacji, Wydaw. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Jałowiecki B., 2007, Globalny świat metropolii, Scholar, Warszawa.

Kabisch N., Haase D., 2009, Diversifying European Agglomerations: Evidence of urban population trends for the 21st century, „Population, Space and Place” 17.3.

Klaassen L., Paelinck J.H.S., 1979, Th e future of large towns, „Environment and Planning” A 11.

Kochanowska D., Kochanowski M., 1997, Współczesne przemiany zagospodarowania przestrzennego dużych miast i aglomeracji miejskich w Polsce, [w:] Aglomeracje miejskie w procesie transformacji, red. P. Korcelli, Wydawnictwa IGIZ PAN, Warszawa. Zeszyty Instytutu Geografi i i Przestrzennego Zagospodarowania PAN nr 42, s. 23–40.

Kok H., Kovacs Z., 1999, Th e process of suburbanisation in the agglomeration of Budapest, „Netherlands Journal of Housing and the Built Environment” 14.2, s. 119–141.

Kontuly T., Tammaru T., 2006, Population subgroups responsible for new urbanization and suburbanization in Estonia, „European Urban and Regional Studies” 13.4, s. 319–336.
Korcelli P., 1996, Aglomeracje miejskie w procesie transformacji – zarys problematyki, [w:] Aglomeracje miejskie w procesie transformacji, red. P. Korcelli, Wydawnictwa IGIZ PAN, Warszawa. Zeszyty Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN nr 41, s. 5–12.

Kovács Z., 1994, A city at the crossroads: Social and economic transformation in Budapest, „Urban Studies” 31.7, s. 1081–1096.

Kozłowski S. (red.), 2006, Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast. Narastający problem aglomeracji miejskich w Polsce, KUL, PAN Komitet „Człowiek i Środowisko”, Białystok–Lublin–Warszawa.

Leetmaa K., Tammaru T., 2007, Suburbanization in countries in transition: Destinations of suburbanizers on the Tallinn Metropolitan Region, „Geografi ska Annaler” B vol. 89.2, s. 127–146.

Lisowski A., 2004, Social aspects of the suburbanization stage in the agglomeration of Warsaw, „Dela” 21, s. 531–541.

Lisowski A., 2005, Janusowe oblicze suburbanizacji, [w:] Współczesne procesy suburbanizacji i ich skutki, red. I. Jażdżewska, Uniwersytet Łódzki, Łódź, s. 91–100.

Lisowski A., Grochowski M., 2009, Procesy suburbanizacji. Uwarunkowania, formy, konsekwencje, „Biuletyn KPZK PAN” nr 240, t. 1, s. 216–280.

Lorens P. (red.), 2005, Problem suburbanizacji, Urbanista, Warszawa. Biblioteka Urbanisty nr 7.

Novák J., Sýkora L., 2007, A city in motion: Time-space activity and mobility patterns of suburban inhabitants and the structuration of the spatial organization of the Prague metropolitan area, „Geografi ska Annaler. Series B: Human Geography” 89.2, s. 147–168.

Nuissl H., Rink D., 2005, Th e „production” of urban sprawl in eastern Germany as a phenomenon of post-socialist transformation, „Cities” 22.2, s. 123–134.

Ouředniček M., 2007, Diff erential suburban development in the Prague urban region, „Geografi ska Annaler. Series B: Human Geography” 89.2, s. 111–126.

Parr J., 1999, Th e metropolitan area in its wider setting, [w:] Urban change in the United States and Western Europe. Comparative analysis and policy, red. A. Summers, P. Cheshire, L. Senn, Urban Institute Press, Washington, s. 215–242.

Pratt G., 2001, Suburb, [w:] Th e dictionary of human geography, red. R.J. Johnston, D. Gregory, D.J. Smith, Blackwell Publishers, London, s. 805–806.

Prelegović V., Lubitć A., Pojanović D., 2004, Labor, provisioning and immigration as indicators of Zagreb’s suburbanization. The case of the Bistra Municipality, „Dela” 22, s. 113–128.

Raźniak P., 2002, Imigracja do strefy podmiejskiej Krakowa jako wyraz procesów suburbanizacji na przykładzie gminy Zabierzów. Praca magisterska w Instytucie Geografii i i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.

Raźniak P., 2011, Procesy migracyjne a dochody gmin w wybranych obszarach metropolitalnych południowej Polski, [w:] Społeczne, marketingowe i innowacyjne aspekty kreowania zmian w organizacjach, red. D. Fatuła, Kraków, s. 117–134.

Raźniak P., 2012, Procesy społeczno-ekonomiczne w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Prace Geograficzne vol. 129, s. 63–81.

Rebernik D., 2005, Urbanization trends and processes of population change in the Ljubljana urban region in the 1990’s, „Geographica Polonica” 78.1, s. 67–78.

Runge A., Sitek S., 2011, Czynnik ekonomiczny w procesie suburbanizacji na wybranych przykładach miast średniej wielkości, „Studia Miejskie” 3, s. 139–146.

Ruoppila S., 1998, Th e changing urban landscape of Tallinn, „Th e Finish Journal of Urban Studies” 35.3, s. 36–43.

Rydz E., Jażewicz I., 2005, Współczesne procesy urbanizacji na przykładzie wybranych miast Pomorza Środkowego,[w:] Współczesne procesy urbanizacji i ich skutki. XVIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydaw. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 211–222.

Słodczyk J. (red.), 2011, Procesy suburbanizacji w wybranych miastach Polski, „Studia Miejskie” 3.

Stanilov K., 2007, Housing trends in Central and Eastern European cities during and after the period of transition, [w:] Th e post-socialist city, red. K.Stanilov, Springer, Dordrecht, s. 173–190.

Sýkora L., 1999, Changes in the internal structure of post-communist Prague, „GeoJournal”, 49, s. 79–89.

Sýkora L., Ouředníček M., 2006, Sprawling post-communist metropolis: Commercial and residential suburbanisation in Prague and Brno, the Czech Republic, [w:] Employment deconcentration in european metropolitan areas: Market forces versus planning regulations, red. M. Dijst, E. Razin, C. Vazquez, http://www.natur.cuni.cz/~slamak/gacr/selma.pdf (5.01.2013).

Szymańska D., 2000, Th e scale of impact exerted by Bydgoszcz and Toruń in the scope of permanent migration and its role in the suburbanization process, „Polish Population Review” 17, s. 128–136.

Śleszyński P., 2006, Demograficzny wymiar procesów suburbanizacji w Polsce po 1989 roku, [w:] Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast, red. S. Kozłowski, Wydaw. Ekonomia i Środowisko, Białystok, s. 105–124.

Tammaru T., 2001, Suburban growth and sub-urbanization under central planning: Th e case of Soviet Estonia, „Urban Studies” 38, s. 1314–1357.

Tammaru T., Kulu H., Kask I., 2004, Urbanization, suburbanization, and counterurbanization in Estonia, „Eurasian Geography and Economics” 45, s. 212–229.

Timar J., Varadi M.M., 2001, Th e uneven development of suburbanisation during transition in Hungary, „European Urban and Regional Studies” 8, s. 349–360.

Whitehand J.W.R., 1994, Development cycles and urban landscapes, „Geography” 79.1, s. 3–17.

Wiessner R., 2000, Urban development in East Germany – specific features of urban transformation processes, „GeoJournal” 49, s. 43–51.

Winiarczyk-Raźniak A., Raźniak P., 2012, Migracje wewnętrzne ludności w polskich obszarach metropolitalnych u progu XXI wieku, Wydaw. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków. Prace Monograficzne nr 604.

Zborowski A., 1996, Migracje w Krakowie w kontekście cyklu życia człowieka, [w:] Problemy społeczne rozwoju regionalnego. Materiały konferencji naukowej, Katowice, 23 października 1996, UŚ, Sosnowiec, s. 83–92.

Zborowski A., 2005, Przemiany struktury społeczno-przestrzennej regionu miejskiego w okresie realnego socjalizmu i transformacji ustrojowej (na przykładzie Krakowa), Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.

Zborowski A., 2007, Reterytorializacja migracji w układzie regionalnym i lokalnym w Polsce Południowo-Wschodniej, [w:] Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, s. 371–382.

Zborowski A., Chaberko T., Kretowicz P., 2011, Procesy suburbanizacji rezydencjonalnej w regionie miejskim Krakowa – przemiany społeczno-przestrzenne, [w:] Regiony miejskie w Polsce. Dwadzieścia lat transformacji, red. J. Jakóbczyk-Gryszkiewicz, Wydaw. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 11–32.

Zborowski A., Soja M., 2009, Demografi czne uwarunkowania rewitalizacji w miastach polskich, [w:] Demografi czne i społeczne uwarunkowania rewitalizacji miast w Polsce, red. A. Zborowski, Instytut Rozwoju Miast, Kraków, s. 16–60.

Zborowski A., Soja M., Łobodzińska A., 2012, Population trends in Polish cities – stagnation, depopulation or shrinkage?, „Prace Geografi czne” nr 130, s. 8–32.

Zelinsky W., 1971, The hypothesis of the mobility transition, „Geographical Review” 61.2, s. 219–249.
Pobierz


Opublikowane
2020-11-21

Cited By / Share

Zborowski, A., & Raźniak, P. (2020). Suburbanizacja rezydencjalna w Polsce – ocena procesu. Studia Miejskie, 9, 37–50. Pobrano z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/sm/article/view/2655

Autorzy

Andrzej Zborowski 

Autorzy

Piotr Raźniak 

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.