Problematyka hydrologiczna w programie ochrony środowiska miasta Kielce

Abstrakt

W pracy przedstawiono zagadnienia hydrologiczne i hydrogeologiczne ujęte w aktualnym Programie Ochrony Środowiska miasta Kielce wraz z prognozą jego oddziaływania na środowisko. W Programie tym, opracowanym z wykorzystaniem wskaźników zrównoważonego rozwoju: presji, stanu oraz reakcji, dominują zadania związane ze środowiskiem wodnym. Przeprowadzona analiza wskazuje, że w Programie aż 57 z 229 zadań odnosi się do środowiska wód powierzchniowych i podziemnych oraz gospodarki wodnej. Wyodrębnione zadania, wchodzące w skład poszczególnych planów cząstkowych, zostały poddane ocenie w celu identyfikacji potencjalnych oddziaływań na komponenty środowiska. Realizacja zadań wpłynie znacząco pozytywnie na środowisko, a przede wszystkim na wody (82,5%) oraz powierzchnię ziemi i glebę (35,1%). Zaproponowane działania prewencyjne mogą mieć jednocześnie znaczący pozytywny i negatywny wpływ na bioróżnorodność, florę i faunę. W Programie określono trzy grupy zadań priorytetowych (A, B, C). wskazujących na ważność i pilność działań na rzecz ochrony wód i pozostałych komponentów środowiska oraz ograniczenia zagrożeń dla zdrowia mieszkańców miasta. Za najważniejsze i najpilniejsze zadania (priorytet A) uznano: zmniejszenie dużego obciążenia środowiska wodnego jeszcze niewystarczająco oczyszczonymi ściekami; ograniczenie wzrostu odpływu powierzchniowego; przeciwdziałanie degradacji wód podziemnych w obrębie GZWP; reaktywację systemu monitoringu środowiska wód powierzchniowych.

Słowa kluczowe:

wody powierzchniowe i podziemne, obszar zurbanizowany, ochrona wód

Biernat T., Ciupa T., Eliasiewicz R., 2007, Atlas zasięgu obszarów zalewowych w dolinie rzeki Silnicy wodami o prawdopodobieństwie 0,5%, 1% i 10%, Geoprojekt, Kielce.
  Google Scholar

Biernat T., Ciupa T., Suligowski R., 2004, Mapa hydrograficzna Polski w skali 1:50 000, a) ark. M-34-42-A Kielce, b) ark. M-34-42-C Sitkówka-Nowiny, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa.
  Google Scholar

Biernat T., Ciupa T., Suligowski R., 2008, Wody powierzchniowe i podziemne miasta Kielce w świetle „Mapy hydrograficznej Polski w skali 1: 50 000”, „Problemy Ekologii Krajobrazu” nr 32, s. 297–304.
  Google Scholar

Borys T., 2005, Wskaźniki zrównoważonego rozwoju, Ekonomia i Środowisko, Warszawa–Białystok.
  Google Scholar

Ciupa T., 1998–2006, Raporty z badań hydrologicznych wód powierzchniowych w zlewni Silnicy i Sufragańca, Urząd Miasta, Kielce.
  Google Scholar

Ciupa T., 2009, Wpływ zagospodarowania terenu na odpływ i transport fluwialny w małych zlewniach na przykładzie Sufragańca i Silnicy (Kielce), Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce.
  Google Scholar

Ciupa T., Biernat T., 2004, Zagrożenie powodziowe na terenie Kielc i wyznaczenie obszarów zalewowych, „Konwersatorium Wiedzy o Mieście” nr 17, s. 301–312.
  Google Scholar

Ciupa T., Biernat T., Suligowski R., 2011a, Waloryzacja ekohydrologiczna cieków powierzchniowych: Bukowiec, Kaczeniec, Sufragańczyk, Zagórka i Zofiówka w granicach administracyjnych miasta Kielce, Urząd Miasta, Kielce.
  Google Scholar

Ciupa T., Biernat T., Suligowski R., 2011b, Identyfikacja problemów środowiska przyrodniczego miasta Kielce, „Problemy Ekologii Krajobrazu” nr 31, s. 5–11.
  Google Scholar

Ciupa T., Jóźwiak M.A., Jóźwiak M., Kościołek A., Kozłowski R., Prażak J., Skrobacki Z., 2010, Raport wskaźnikowy w zakresie zarządzania środowiskiem i zrównoważonym rozwojem miasta Kielce dla potrzeb opracowania programu ochrony środowiska przy wsparciu miejskiego systemu informacji przestrzennej (GIS), Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce.
  Google Scholar

Ciupa T., Suligowski R., Biernat T., 2011, Ocena stanu dna doliny rzeki Chodczy (Kielce) i propozycje działań w celu jego poprawy, „Problemy Ekologii Krajobrazu” nr 31, s. 33–42.
  Google Scholar

Ciupa T., Suligowski R., Biernat T., 2012, Stan, zagrożenia i ochrona małych cieków na obszarze miasta Kielce, [w:] Gospodarowanie wodą w warunkach zmieniającego się środowiska, red. W. Marszelewski, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń. Monografie Komisji Hydrologicznej PTG 1, s. 63–74.
  Google Scholar

Ciupa T., Wójcik I., 1998–2003, Badania jakości wód powierzchniowych w zlewni Silnicy i Sufragańca. Raporty z badań, Urząd Miasta, Kielce.
  Google Scholar

Drożdżal E., Grabowski M., Kondziołka K., Olbracht J., Piórecki M., Radoń R., Ryłko A., 2009, Mapy ryzyka powodziowego – projekt pilotażowy w zlewni Silnicy, „Gospodarka Wodna” nr 1, s. 19–29.
  Google Scholar

EEA, 1999, Towards a Transport and Environment Reporting Mechanism (TERM) for the EU, part 1: Technical Report 18. European Environment Agency, Copenhagen.
  Google Scholar

Fogel A., Biernat T., Ciupa T., Fogel P., Pawlak K., Godula E., Suligowski R., 2011, Prognoza oddziaływania na środowisko Programu ochrony środowiska miasta Kielce, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Urząd Miasta, Kielce.
  Google Scholar

GUS, 2016, Edukacja i wychowanie. Ludność, http://stat.gov.pl (dostęp 12 grudnia 2016).
  Google Scholar

Guzal-Dec D., 2013, Operacjonalizacja modelu Presja-Stan-Reakcja w badaniu cenności ekologicznej gmin wiejskich na przykładzie województwa lubelskiego, „Rocznik Ochrona Środowiska” nr 15, s. 2925–2941.
  Google Scholar

Jóźwiak M., 2002, Zintegrowane wskaźniki stanu środowiska przyrodniczego, „Regionalny Monitoring Środowiska Przyrodniczego” nr 3, s. 25-27.
  Google Scholar

Kusterka M., 2005, Struktury przyczynowo-skutkowe jako podstawa opracowania systemów wskaźników zrównoważonego rozwoju, „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Gospodarka a Środowisko” 3, s. 1–8.
  Google Scholar

Piecuch I., Hewelt G., 2013, Environmental education – first knowledge and then the habit of environment protection, „Annual Set The Environment Protection (Rocznik Ochrona Środowiska)” 15, s. 136–150.
  Google Scholar

Piecuch I., Piecuch T., 2011, Nauczanie o środowisku – nigdy nie jest za wcześnie i nigdy nie jest za późno, „Rocznik Ochrona Środowiska” 13, s. 711–722.
  Google Scholar

Prażak J., 1994, Dokumentacja hydrogeologiczna (RE) Kielce, w tym GZWP 417 Kielce, Państwowy Instytut Geologiczny, Kielce.
  Google Scholar

Prażak J., 2014, źródła wody pitnej dla Kielc – w przeszłości i obecnie, [w:] Woda w mieście, red. T. Ciupa, R. Suligowski, Wydawnictwo IG UJK, Kielce. Monografie Komisji Hydrologicznej PTG, 2, s. 227–236.
  Google Scholar

Prażak J., Janecka-Styrcz K., 2007, Kielce, [w:] Wody podziemne miast wojewódzkich Polski. Informator Państwowej Służby Hydrogeologicznej, red. Z. Nowicki, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, s. 55–70.
  Google Scholar

Program Ochrony Środowiska miasta Kielce, 2010, Urz¹d Miasta, Kielce.
  Google Scholar

Roo-Zielińska E., Solon J., Degórski M., 2011, Wykorzystanie wskaźników ekologicznych do oceny stanu i zmian środowiska geograficznego, [w:] Priorytety badawcze i aplikacyjne geografii polskiej, red. Z. Długosz, T. Rachwał, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków, s. 49–87.
  Google Scholar

Rybka A., Kozłowska K., 2016, Reintegracja zdegradowanych sieci wodnych w mieście, „Rocznik Ochrony Środowiska” nr 18, s. 543–554.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz.U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 21 lipca 2001 r. – Prawo wodne, Dz.U. z 2001 r. Nr 115, poz. 1229.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, Dz.U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Dz.U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227.
  Google Scholar

Wałek G., 2012, Współczesne przeobrażenia rzeźby na terenie Kielc, „Landform Analysis” nr 19, s. 81–90.
  Google Scholar

Wilniewczyc P., Gwardjan M., Bidas M., Przybylski M., Kaczkowski Z., Cieśla M., Piwowarczyk R., Barga-Więcławska J., 2009, Dolina Bobrzy. Natura 2000, Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
  Google Scholar

Woźniak R., Ziółkowski L., Ślizewski B., Szwagrzyk M., Kramarczyk M., 2010, Koncepcja zagospodarowania wód deszczowych dla miasta Kielce, CONECO–BCE, Kraków.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-11-22

Cited By / Share

Ciupa, T., Suligowski, R., & Ciupa, S. (2020). Problematyka hydrologiczna w programie ochrony środowiska miasta Kielce. Studia Miejskie, 28, 167–182. https://doi.org/10.25167/sm2017.028.10

Autorzy

Roman Suligowski 
https://orcid.org/0000-0001-8947-324X

Autorzy

Szymon Ciupa 

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

Prawa autorskie (c) 2020 Studia Miejskie

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.