Sprawiedliwa wśród Narodów Świata z Sosnowca
Matka Teresa Janina Kierocińska (1885–1946)
Abstrakt
Wśród osób odznaczonych przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata najliczniejszą grupę stanowią Polacy. Jedną z nich była Matka Teresa Janina Kierocińska (1885–1946), przełożona Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus w latach 1921–1946. W domu zakonnym w Sosnowcu ukrywała zarówno dzieci żydowskie, jak i osoby dorosłe. Pomagała również osobom represjonowanym przez okupacyjne władze niemieckie, m.in. więźniom obozów koncentracyjnych i członkom ruchu oporu. W niniejszym artykule zaprezentowane zostały okoliczności, które sprawiły, że zakonnica zaangażowała się w niesienie pomocy ludności żydowskiej. W tekście obszernie cytowano wspomnienia sióstr zakonnych i mieszkańców Sosnowca, z których wyłania się jej obraz jako „Matki Zagłębia”.
Słowa kluczowe:
Sosnowiec, Żydzi, zagłada, okupacja, Matka Teresa (Janina) KierocińskaBibliografia
Brzycki Zygmunt, Bubik Artur. 1983. Policyjne więzienie zastępcze (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach. W Więzienia hitlerowskie na Śląsku, w Zagłębiu Dąbrowskim i w Częstochowie 1939–1945. Red. Andrzej Szefer, Katowice: Śląski Instytut Naukowy.
Google Scholar
Grzegorczyk Hanna. Oprac. 2018. Wywiad Theresy Johewet Rosendhal. W Pod znakiem Dzieciątka Jezus. Red. Bogdana Batog, 50. Sosnowiec: Zgromadzenie Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus.
Google Scholar
Kierocinska Teresa – Janina (17.02.2023). https://righteous.yadvashem.org/?searchType=all&language=en&itemId=4015614&ind=0.
Google Scholar
Kolwas-Soczyńska Mirosława. 2019. Klasztor sióstr karmelitanek Dzieciątka Jezus w Sosnowcu a działalność polskiego ruchu oporu w czasie okupacji niemieckiej (1939–1945). W Wiara i Niepodległość. Religijne i patriotyczne tradycje terenów diecezji sosnowieckiej (XIX–XX
Google Scholar
wiek). Red. Adam Dziurok, Mariusz Trąba, 343–375. Katowice – Sosnowiec – Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej.
Google Scholar
Krzysztofik Robert, Kantor-Pietraga Iwona, Spórny Tomasz. 2014. Sosnowiec między Sielcem a Zagórzem. Badania przestrzeni i dziejów. Sosnowiec: Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi.
Google Scholar
Marecki Józef. 1997. Zakony żeńskie w Polsce. Słownik. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
Google Scholar
Misztal Maria. 2017. „«Spełniłem swój święty obowiązek». Sprawiedliwy wśród Narodów Świata ks. Wincenty Mieczysław Zawadzki (1894–1975)”. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 50 (2): 315–333.
Google Scholar
Misztal Wojciech. 2008. Sługa Boża Matka Teresa od św. Józefa Janina Kierocińska. Matka Zagłębia. Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar
Mrówczyński Jerzy. 1987. Polscy kandydaci do chwały ołtarzy. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Google Scholar
Names and Numbers of Righteous Among the Nations – per Country and Ethnic Origin, as of January 1, 2022 (lista Sprawiedliwych wśród Narodów Świata według pochodzenia i miejscazamieszkania, stan z 1 stycznia 2022 r.) (25.01.2023). https://yad.vashem.org/righteous.statistics.html.
Google Scholar
Sadownicza Urszula. 2017. „Dzieje domu zakonnego Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus w Sosnowcu (1925–1989) – wybrane zagadnienia” (cz. 1). Textus et Studia 1 (9): 133–167.
DOI: https://doi.org/10.15633/tes.03106
Google Scholar
Szczepańczyk Renata Wiktoria. 2018. „Zaangażowanie sióstr karmelitanek Dzieciątka Jezus w ratowanie ludności żydowskiej”. Życie Konsekrowane 3–4 (131–132): 86–95.
Google Scholar
Szczepańczyk Renata Wiktoria. 2019. Działalność społeczna Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w okresie międzywojennym. W Wiara i Niepodległość. Religijne i patriotyczne tradycje terenów diecezji sosnowieckiej (XIX – XX wiek). Red. Adam Dziurok, Mariusz Trąba, 235–259. Katowice – Sosnowiec – Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej.
Google Scholar
Szczepańczyk Renata Wiktoria. 2019. Życie codzienne i „niecodzienne” sióstr karmelitanek Dzieciątka Jezus w okresie okupacji niemieckiej (na przykładzie działalności klasztorów w Sosnowcu i Wolbromiu oraz placówki w Jaworznie). W Wiara i Niepodległość. Religijne i patriotyczne tradycje terenów diecezji sosnowieckiej (XIX–XX wiek). Red. Adam Dziurok, Mariusz Trąba, 301–341. Katowice – Sosnowiec – Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej.
Google Scholar
Szczepańczyk Renata Wiktoria. 2021. Zgromadzenie Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus w latach 1921–1990. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II.
Google Scholar
Szternfinkiel Eliasz Natan. 2017. Zagłada Żydów z Sosnowca. W Wydanie Krytyczne Prac Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej. Red. Aleksandra Namysło. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma.
Google Scholar
Wiśniewska Monika. 2018. „Fortis Mulieribus. Zakonne sprawiedliwe wśród narodów świata”. Życie Konsekrowane 3–4 (131–132): 96–112.
Google Scholar
Zawadzki, Mieczyslaw (17.02.2023). https://righteous.yadvashem.org/?searchType=all&language=en&itemId=6966675&ind=2.
Google Scholar
Zieliński Jerzy. 2014. Matka Zagłębia. Życie Służebnicy Bożej Teresy Kierocińskiej współzałożycielki Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych.
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.