Asystentura rodzinna jako profesjonalny wymiar wsparcia współczesnych rodzin

Barbara Sordyl-Lipnicka

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie; Wydział Nauk Społecznych
https://orcid.org/0000-0002-3893-1359

Marta Czechowska-Bieluga

Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS, Katedra Pedagogiki Społecznej
https://orcid.org/0000-0003-3560-2629

Abstract

Celem niniejszego opracowania była prezentacja i analiza narracji asystentek rodzin na temat ich funkcjonowania zawodowego, stanowiąca egzemplifikację zaprezentowanych wyników dotychczasowych badań. Zastosowano metodę studium przypadku. Próbowano dotrzeć do edukacyjnych wątków doświadczeń z pracy pięciu asystentek rodzin.

Asystentura, w prezentowanych analizach jawi się jako praca ukierunkowana na wprowadzanie zmian w życiu rodzin, których członkowie traktowani są jako partnerzy lub klienci, a zdecydowanie rzadziej postrzegani są jako przyjaciele. W rozwoju kompetencji zawodowych badanych przejawia się pewna przypadkowość niż zaplanowana działalność edukacyjna oraz widoczna jest niedostatecznie rozpowszechniona systematyczna superwizja. Negatywny kontekst wyników badań odnosi się do przypisywania przyczyn niepowodzeń niewłaściwym postawom członków rodzin, ograniczonej refleksji nad własnym działaniem oraz braku poczucia wchodzenia w skład zespołu specjalistów pracujących z rodziną.

Schlagworte:

asystent rodziny, rodzina, funkcjonowanie zawodowe, wsparcie społeczne

Bańka, A. (2000) ‘Psychologia organizacji’, in J. Strelau (ed.) Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, pp. 283–320.
  Google Scholar

Bartkowiak G. (1997) Psychologia zarządzania. Poznań: Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
  Google Scholar

Bielecka, E. (2014) ‘Asystent rodziny w przestrzeni życia i funkcjonowania rodziny’, in M. Ruszkowska and M. Winiarski (eds) Praca socjalna z dziećmi, młodzieżą i rodziną. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (Nowa Praca Socjalna, 10), pp. 153–174.
  Google Scholar

Chase, S.E. (2009) ‘Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów’, in N.K. Denzin and Y.S. Lincoln (eds), F. Schmidt (Asystentura rodziny – nowatorska metoda pomocy społecznej w Polsce.) Metody badań jakościowych. Warszawa: PWN (Metodologia – Wydawnictwo Naukowe PWN), pp. 15–55.
  Google Scholar

Ciczkowska-Giedziun, M. (2012) ‘Pracownicy socjalni o asystentach rodziny raz jeszcze’, Praca Socjalna, 1, pp. 47–58.
  Google Scholar

Czechowska-Bieluga M. (2016) ‘Możliwości kształtowania kompetencji zawodowych asystentów rodzin w procesie szkolenia’, Annales UMCS. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 29(1), pp. 53–65.
DOI: https://doi.org/10.17951/j.2016.29.1.53   Google Scholar

Czechowska-Bieluga M. and Domarecka E. (2017) ‘Wartości preferowane przez asystentów rodzin a cechy społeczno-demograficzne’, Praca Socjalna, 1, pp. 113–132.
  Google Scholar

Czechowska-Bieluga, M. (2013) Poczucie zadowolenia z życia pracowników socjalnych w socjopedagogicznej perspektywie uwarunkowań pełnionej roli zawodowej. Lublin: UMCS.
  Google Scholar

Domaradzki P. and Krzyszkowski J. (2016) Wsparcie dziecka w rodzinie i pieczy zastępczej. Ujęcie praktyczne, Łódź: Uniwersytet Łódzki.
  Google Scholar

Flick U. (2010) Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: PWN.
  Google Scholar

Glaser B.G. (1978) Theoretical Sensitivity. Advances in the Methodology of Grounded Theory. Mill Valley, CA: The Sociology Press.
  Google Scholar

Hyży K. (2020) ‘Rola zawodowa asystenta rodziny – przegląd badań’. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 33(1), 119–134.
DOI: https://doi.org/10.17951/j.2020.33.1.119-134   Google Scholar

Infor.pl (2011) Ustawa z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, www.infor.pl. Available at: https://www.infor.pl/akt-prawny/DZU.2011.149.0000887,ustawa-o-wspieraniu-rodziny-i-systemie-pieczy-zastepczej.html (Accessed: 15 August 2020).
  Google Scholar

Janke A. (2009) ‘Pedagogika wobec zmiany społecznej w socjalizacji i wychowaniu rodzinnym’, Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji, 4, pp. 9–1.
  Google Scholar

Jarosz E. (2013) ‘Dzieci w Polsce – warunki życia i rozwoju. Perspektywa środowiska rodzinnego’ in T. Pilch and T. Sosnowski (eds), Zagrożenia człowieka i idei sprawiedliwości społecznej. Warszawa: Żak.
  Google Scholar

Jaśkowska A. (2011) ‘Specyfika pracy asystenta rodzinnego na przykładzie projektu systemowego „Działanie szansą na przyszłość” realizowanego przez MOPR w Kielcach’ in A. Żukiewicz (ed.), Asystent rodziny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki i pomocy do wsparcia. Kraków: Impuls.
  Google Scholar

Kotlarska-Michalska A. (2011) ‘Praca socjalna w rodzinie, z rodziną i dla rodziny w perspektywie ról zawodowych pracownika socjalnego i asystenta rodziny’ in A. Żukiewicz (ed.), Asystent rodziny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki i pomocy do wsparcia. Kraków: Impuls.
  Google Scholar

Krajewska B. (2012) ‘Asystenci rodziny w nowym systemie wsparcia’, Praca Socjalna, 2, pp. 102–113.
  Google Scholar

Krasiejko I. (2013a) Praca socjalna w praktyce asystenta rodziny. Przykład podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach. Katowice: Śląsk.
  Google Scholar

Krasiejko I. (2013b) Zawód asystenta rodziny w procesie profesjonalizacji. Wstęp do teorii i praktyki nowej profesji społecznej. Toruń: Akapit.
  Google Scholar

Krasiejko I. (2016a) Asystentura rodziny. Rekomendacje metodyczne i organizacyjne. Warszawa: MRPiPS.
  Google Scholar

Krasiejko I. (2016b) ‘Asystenci rodziny zatrudnieni na umowę zlecenie jako prekariusze – zagrożenia dla profesjonalizacji nowego zawodu’, Polityka Społeczna, 43(1), pp. 19–27.
  Google Scholar

Krasiejko I. and Imielińska A. (2011) ‘Efektywność asystentury rodziny na podstawie badań przeprowadzonych w MOPS w Częstochowie’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny. Analiza efektywności specjalizacji pracy socjalnej w kontekście projektu systemowego MOPS w Gdyni „Rodzina bliżej siebie.” Gdynia: Tabularium.
  Google Scholar

Krasiejko I., Zeller L. and Kwapisz A. (2017) ‘Etapy realizacji asystentury w zakresie wskazanym w ustawie „Za życiem” – wariant podstawowy’ in I. Krasiejko et al. (eds), Asystentura rodziny w zakresie wsparcia kobiet i rodzin „Za życiem.” Rekomendacje metodyczne i organizacyjne. Materiały szkoleniowe, materiał niepublikowany.
  Google Scholar

Kustra, E. (2002) ‘Zasada pomocniczości a przekształcenia polskiego systemu prawa i społecznej świadomości’, Studia Iuridica Toruniensia, 2, pp. 207–215. Available at: https://doi.org/10.12775/SIT.2002.012.
DOI: https://doi.org/10.12775/SIT.2002.012   Google Scholar

Lisowska, S. (2012) ‘Asystent rodziny – podsumowanie pierwszego półrocza obowiązywania. Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej’, Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 21(4), pp. 70–80.
  Google Scholar

Łangowska K. (2011) ‘Dobre praktyki w pracy z rodziną w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Gdyni na przykładzie asystentury rodzin’, in A. Żukiewicz (ed.), Asystent rodziny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki i pomocy do wsparcia. Kraków: Impuls.
  Google Scholar

Łangowska K. and Pakólska A. (2011) ‘Projekt systemowy „Rodzina bliżej siebie” – impuls do samozmiany klientów gdyńskiego MOPS’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny. Analiza efektywności specjalizacji pracy socjalnej w kontekście projektu systemowego MOPS w Gdyni „Rodzina bliżej siebie.” Gdynia: Wyd. MOPS w Gdyni.
  Google Scholar

Mickiewicz, K. et al. (2016) ‘Wypalenie zawodowe asystentów rodziny a kompetencje społeczne i strategie radzenia sobie ze stresem’, Praca Socjalna, (2), pp. 165–188.
  Google Scholar

Niedbalski Jakub (2020.) ‘Macierzyństwo i ojcostwo w perspektywie podejmowania roli rodzica dziecka z niepełnosprawnością’, Przegląd Socjologii Jakościowej, 16(3), pp. 18–39.
DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.3.02   Google Scholar

Prawo.pl (2016) Ustawa z 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, Wsparcie kobiet w ciąży i rodzin ‘Za życiem’. Available at: https://www.prawo.pl/akty/dz-u-2023-1923-t-j,18467918.html (Accessed: 15 August 2020).
  Google Scholar

Penc J. (2001) Kreowanie zachowań w organizacji, Warszawa: Placet.
  Google Scholar

Rudnik M. (2011) ‘Asystentura rodziny realizowana w ośrodkach pomocy społecznej w Polsce’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny – nowatorska metoda pomocy społecznej w Polsce. Gdynia: Wyd. MGT.
  Google Scholar

Silverman D. (2009) Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: PWN.
  Google Scholar

Szpunar M. (2011) ‘Charakterystyka rodzin z wieloma problemami’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny – nowatorska metoda pomocy społecznej w Polsce. Gdynia: Wyd. MGT.
  Google Scholar

Szpunar M. (2011) ‘Znaczenie asystentury rodzin i działań projektowych „Rodzina bliżej siebie” realizowanych w MOPS w Gdyni w recepcji jej beneficjentów’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny. Analiza efektywności specjalizacji pracy socjalnej w kontekście projektu systemowego MOPS w Gdyni „Rodzina bliżej siebie.” Gdynia: Tabularium.
  Google Scholar

Tyszka Z. (2002) Rodzina we współczesnym świecie, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  Google Scholar

Wirkus-Ostrowska J. (2011) ‘Asystentura rodziny w praktyce. Monografia rodziny’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny. Analiza efektywności specjalizacji pracy socjalnej w kontekście projektu systemowego MOPS w Gdyni „Rodzina bliżej siebie.” Gdynia: Tabularium.
  Google Scholar

Yin, R.K. (2015) Studium przypadku w badaniach naukowych. Projektowanie i metody. Translated by J. Gilewicz. Kraków: Enchiridion.
  Google Scholar

Żukiewicz A. (2011) ‘Asystent rodziny: profesja i pomoc. Odniesienia do etycznych aspektów integracji w życie rodzinne’ in A. Żukiewicz (ed.), Asystent rodziny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki do wsparcia. Kraków: Impuls.
  Google Scholar


Veröffentlicht
2024-01-27

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Sordyl-Lipnicka, B., & Czechowska-Bieluga, M. (2024). Asystentura rodzinna jako profesjonalny wymiar wsparcia współczesnych rodzin. Family Forum, 13, 265–283. https://doi.org/10.25167/FF/4816

Authors

Barbara Sordyl-Lipnicka 
https://orcid.org/0000-0002-3893-1359
Doktor nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika, zatrudniona na stanowisku adiunkta w Instytucie Pracy Socjalnej Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.  Opiekun Koła Naukowego Studentów Pracy Socjalnej UPJPII.
Wieloletni praktyk w systemie pomocy społecznej, specjalista pracy socjalnej z osobą niepełnosprawną i jej rodziną, przedstawiciel społecznej kurateli sądowej.
Swoje zainteresowania naukowe koncentruje wokół: a) diagnozy problemów społecznych współczesnych rodzin, b) problematyki funkcjonowania rodzin, korzystających ze wsparcia systemu pomocy społecznej, c) społeczno-zawodowego obszaru funkcjonowania osób profesjonalnie pomagających

Authors

Marta Czechowska-Bieluga 
https://orcid.org/0000-0003-3560-2629

Statistics

Downloads

Keine Nutzungsdaten vorhanden.


Am häufigsten gelesenen Artikel dieser/dieses Autor/in