Asystentura rodzinna jako profesjonalny wymiar wsparcia współczesnych rodzin
Barbara Sordyl-Lipnicka
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie; Wydział Nauk Społecznychhttps://orcid.org/0000-0002-3893-1359
Marta Czechowska-Bieluga
Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS, Katedra Pedagogiki Społecznejhttps://orcid.org/0000-0003-3560-2629
Abstract
Celem niniejszego opracowania była prezentacja i analiza narracji asystentek rodzin na temat ich funkcjonowania zawodowego, stanowiąca egzemplifikację zaprezentowanych wyników dotychczasowych badań. Zastosowano metodę studium przypadku. Próbowano dotrzeć do edukacyjnych wątków doświadczeń z pracy pięciu asystentek rodzin.
Asystentura, w prezentowanych analizach jawi się jako praca ukierunkowana na wprowadzanie zmian w życiu rodzin, których członkowie traktowani są jako partnerzy lub klienci, a zdecydowanie rzadziej postrzegani są jako przyjaciele. W rozwoju kompetencji zawodowych badanych przejawia się pewna przypadkowość niż zaplanowana działalność edukacyjna oraz widoczna jest niedostatecznie rozpowszechniona systematyczna superwizja. Negatywny kontekst wyników badań odnosi się do przypisywania przyczyn niepowodzeń niewłaściwym postawom członków rodzin, ograniczonej refleksji nad własnym działaniem oraz braku poczucia wchodzenia w skład zespołu specjalistów pracujących z rodziną.
Schlagworte:
asystent rodziny, rodzina, funkcjonowanie zawodowe, wsparcie społeczneLiteraturhinweise
Bańka, A. (2000) ‘Psychologia organizacji’, in J. Strelau (ed.) Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, pp. 283–320.
Google Scholar
Bartkowiak G. (1997) Psychologia zarządzania. Poznań: Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
Google Scholar
Bielecka, E. (2014) ‘Asystent rodziny w przestrzeni życia i funkcjonowania rodziny’, in M. Ruszkowska and M. Winiarski (eds) Praca socjalna z dziećmi, młodzieżą i rodziną. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (Nowa Praca Socjalna, 10), pp. 153–174.
Google Scholar
Chase, S.E. (2009) ‘Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów’, in N.K. Denzin and Y.S. Lincoln (eds), F. Schmidt (Asystentura rodziny – nowatorska metoda pomocy społecznej w Polsce.) Metody badań jakościowych. Warszawa: PWN (Metodologia – Wydawnictwo Naukowe PWN), pp. 15–55.
Google Scholar
Ciczkowska-Giedziun, M. (2012) ‘Pracownicy socjalni o asystentach rodziny raz jeszcze’, Praca Socjalna, 1, pp. 47–58.
Google Scholar
Czechowska-Bieluga M. (2016) ‘Możliwości kształtowania kompetencji zawodowych asystentów rodzin w procesie szkolenia’, Annales UMCS. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 29(1), pp. 53–65.
DOI: https://doi.org/10.17951/j.2016.29.1.53
Google Scholar
Czechowska-Bieluga M. and Domarecka E. (2017) ‘Wartości preferowane przez asystentów rodzin a cechy społeczno-demograficzne’, Praca Socjalna, 1, pp. 113–132.
Google Scholar
Czechowska-Bieluga, M. (2013) Poczucie zadowolenia z życia pracowników socjalnych w socjopedagogicznej perspektywie uwarunkowań pełnionej roli zawodowej. Lublin: UMCS.
Google Scholar
Domaradzki P. and Krzyszkowski J. (2016) Wsparcie dziecka w rodzinie i pieczy zastępczej. Ujęcie praktyczne, Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Google Scholar
Flick U. (2010) Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Glaser B.G. (1978) Theoretical Sensitivity. Advances in the Methodology of Grounded Theory. Mill Valley, CA: The Sociology Press.
Google Scholar
Hyży K. (2020) ‘Rola zawodowa asystenta rodziny – przegląd badań’. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 33(1), 119–134.
DOI: https://doi.org/10.17951/j.2020.33.1.119-134
Google Scholar
Infor.pl (2011) Ustawa z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, www.infor.pl. Available at: https://www.infor.pl/akt-prawny/DZU.2011.149.0000887,ustawa-o-wspieraniu-rodziny-i-systemie-pieczy-zastepczej.html (Accessed: 15 August 2020).
Google Scholar
Janke A. (2009) ‘Pedagogika wobec zmiany społecznej w socjalizacji i wychowaniu rodzinnym’, Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji, 4, pp. 9–1.
Google Scholar
Jarosz E. (2013) ‘Dzieci w Polsce – warunki życia i rozwoju. Perspektywa środowiska rodzinnego’ in T. Pilch and T. Sosnowski (eds), Zagrożenia człowieka i idei sprawiedliwości społecznej. Warszawa: Żak.
Google Scholar
Jaśkowska A. (2011) ‘Specyfika pracy asystenta rodzinnego na przykładzie projektu systemowego „Działanie szansą na przyszłość” realizowanego przez MOPR w Kielcach’ in A. Żukiewicz (ed.), Asystent rodziny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki i pomocy do wsparcia. Kraków: Impuls.
Google Scholar
Kotlarska-Michalska A. (2011) ‘Praca socjalna w rodzinie, z rodziną i dla rodziny w perspektywie ról zawodowych pracownika socjalnego i asystenta rodziny’ in A. Żukiewicz (ed.), Asystent rodziny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki i pomocy do wsparcia. Kraków: Impuls.
Google Scholar
Krajewska B. (2012) ‘Asystenci rodziny w nowym systemie wsparcia’, Praca Socjalna, 2, pp. 102–113.
Google Scholar
Krasiejko I. (2013a) Praca socjalna w praktyce asystenta rodziny. Przykład podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach. Katowice: Śląsk.
Google Scholar
Krasiejko I. (2013b) Zawód asystenta rodziny w procesie profesjonalizacji. Wstęp do teorii i praktyki nowej profesji społecznej. Toruń: Akapit.
Google Scholar
Krasiejko I. (2016a) Asystentura rodziny. Rekomendacje metodyczne i organizacyjne. Warszawa: MRPiPS.
Google Scholar
Krasiejko I. (2016b) ‘Asystenci rodziny zatrudnieni na umowę zlecenie jako prekariusze – zagrożenia dla profesjonalizacji nowego zawodu’, Polityka Społeczna, 43(1), pp. 19–27.
Google Scholar
Krasiejko I. and Imielińska A. (2011) ‘Efektywność asystentury rodziny na podstawie badań przeprowadzonych w MOPS w Częstochowie’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny. Analiza efektywności specjalizacji pracy socjalnej w kontekście projektu systemowego MOPS w Gdyni „Rodzina bliżej siebie.” Gdynia: Tabularium.
Google Scholar
Krasiejko I., Zeller L. and Kwapisz A. (2017) ‘Etapy realizacji asystentury w zakresie wskazanym w ustawie „Za życiem” – wariant podstawowy’ in I. Krasiejko et al. (eds), Asystentura rodziny w zakresie wsparcia kobiet i rodzin „Za życiem.” Rekomendacje metodyczne i organizacyjne. Materiały szkoleniowe, materiał niepublikowany.
Google Scholar
Kustra, E. (2002) ‘Zasada pomocniczości a przekształcenia polskiego systemu prawa i społecznej świadomości’, Studia Iuridica Toruniensia, 2, pp. 207–215. Available at: https://doi.org/10.12775/SIT.2002.012.
DOI: https://doi.org/10.12775/SIT.2002.012
Google Scholar
Lisowska, S. (2012) ‘Asystent rodziny – podsumowanie pierwszego półrocza obowiązywania. Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej’, Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 21(4), pp. 70–80.
Google Scholar
Łangowska K. (2011) ‘Dobre praktyki w pracy z rodziną w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Gdyni na przykładzie asystentury rodzin’, in A. Żukiewicz (ed.), Asystent rodziny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki i pomocy do wsparcia. Kraków: Impuls.
Google Scholar
Łangowska K. and Pakólska A. (2011) ‘Projekt systemowy „Rodzina bliżej siebie” – impuls do samozmiany klientów gdyńskiego MOPS’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny. Analiza efektywności specjalizacji pracy socjalnej w kontekście projektu systemowego MOPS w Gdyni „Rodzina bliżej siebie.” Gdynia: Wyd. MOPS w Gdyni.
Google Scholar
Mickiewicz, K. et al. (2016) ‘Wypalenie zawodowe asystentów rodziny a kompetencje społeczne i strategie radzenia sobie ze stresem’, Praca Socjalna, (2), pp. 165–188.
Google Scholar
Niedbalski Jakub (2020.) ‘Macierzyństwo i ojcostwo w perspektywie podejmowania roli rodzica dziecka z niepełnosprawnością’, Przegląd Socjologii Jakościowej, 16(3), pp. 18–39.
DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.3.02
Google Scholar
Prawo.pl (2016) Ustawa z 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, Wsparcie kobiet w ciąży i rodzin ‘Za życiem’. Available at: https://www.prawo.pl/akty/dz-u-2023-1923-t-j,18467918.html (Accessed: 15 August 2020).
Google Scholar
Penc J. (2001) Kreowanie zachowań w organizacji, Warszawa: Placet.
Google Scholar
Rudnik M. (2011) ‘Asystentura rodziny realizowana w ośrodkach pomocy społecznej w Polsce’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny – nowatorska metoda pomocy społecznej w Polsce. Gdynia: Wyd. MGT.
Google Scholar
Silverman D. (2009) Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Szpunar M. (2011) ‘Charakterystyka rodzin z wieloma problemami’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny – nowatorska metoda pomocy społecznej w Polsce. Gdynia: Wyd. MGT.
Google Scholar
Szpunar M. (2011) ‘Znaczenie asystentury rodzin i działań projektowych „Rodzina bliżej siebie” realizowanych w MOPS w Gdyni w recepcji jej beneficjentów’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny. Analiza efektywności specjalizacji pracy socjalnej w kontekście projektu systemowego MOPS w Gdyni „Rodzina bliżej siebie.” Gdynia: Tabularium.
Google Scholar
Tyszka Z. (2002) Rodzina we współczesnym świecie, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar
Wirkus-Ostrowska J. (2011) ‘Asystentura rodziny w praktyce. Monografia rodziny’ in M. Szpunar (ed.), Asystentura rodziny. Analiza efektywności specjalizacji pracy socjalnej w kontekście projektu systemowego MOPS w Gdyni „Rodzina bliżej siebie.” Gdynia: Tabularium.
Google Scholar
Yin, R.K. (2015) Studium przypadku w badaniach naukowych. Projektowanie i metody. Translated by J. Gilewicz. Kraków: Enchiridion.
Google Scholar
Żukiewicz A. (2011) ‘Asystent rodziny: profesja i pomoc. Odniesienia do etycznych aspektów integracji w życie rodzinne’ in A. Żukiewicz (ed.), Asystent rodziny. Nowy zawód i nowa usługa w systemie wspierania rodzin. Od opieki do wsparcia. Kraków: Impuls.
Google Scholar
Authors
Barbara Sordyl-Lipnickahttps://orcid.org/0000-0002-3893-1359
Statistics
Downloads
Lizenz
Copyright (c) 2024 Family Forum
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Weitergabe unter gleichen Bedingungen 4.0 International.
Am häufigsten gelesenen Artikel dieser/dieses Autor/in
- Irena Pufal-Struzik, Barbara Sordyl-Lipnicka, Małgorzata Duda, Parents’ economic migration and the psychological well-being of their Polish children , Family Forum: Bd. 11 (2021): Compatibility of Work and Family Life