Wychowanie rodzinne a autorytet Kościoła wśród młodzieży ponadgimnazjalnej
Weronika Pańków
Uniwersytet OpolskiAgnieszka Rak
Uniwersytet OpolskiAbstract
Współczesny świat charakteryzuje się brakiem stałości i dawaniem możliwości wyboru spośród wielu, często sprzecznych wartości. W takich warunkach niezwykle ważne, a przy tym trudne staje się wychowanie młodego pokolenia w duchu wartości wyższych, które stanowią podstawę dla dojrzałego pojmowania wiary. Wychowanie religijne w rodzinie jest fundamentem wprowadzającym młodych ludzi w świat wiary i bliskości z Bogiem. Niestety, coraz częściej rodzina przestaje być nośnikiem najważniejszych wartości – powszechnie mówi się o kryzysie autorytetu rodzicielstwa. W tymże kryzysie należy upatrywać również kryzysu Kościoła.
Celem badań przeprowadzonych przez zespół studentów studiów doktoranckich na Uniwersytecie Opolskim było poznanie opinii młodzieży na temat jej stosunku wobec religii. Badania przeprowadzono na próbie 590 uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Zadano pytania dotyczące opinii młodzieży na temat autorytetu Kościoła i roli rodziny w wychowaniu religijnym.
Badana młodzież zauważa, że Kościół przeżywa kryzys. Upatruje jego źródeł przede wszystkim w niewłaściwym zachowaniu niektórych duchownych. Analiza badań wskazuje jednoznacznie na to, że rodzina nadal jest dla młodzieży autorytetem. Należy jednakże podkreślić, iż jakość wychowania religijnego w domu rodzinnym staje pod znakiem zapytania. Rodzina przestaje być nośnikiem wartości religijnych. Tu można upatrywać się źródła kryzysu autorytetu Kościoła, który silnie i jednoznacznie opowiada się za wartościami wyższymi. Widoczne było to w odpowiedziach młodzieży uznającej autorytet Kościoła, gdyż kierowała się ona częściej niż respondenci odrzucający autorytet Kościoła zasadami moralnymi zgodnymi z nauczaniem Kościoła.
Schlagworte:
wychowanie, rodzina, młodzież, autorytet, KościółLiteraturhinweise
Bilska-Wodecka E., Człowiek religijny i związki wyznaniowe w przestrzeni miasta w XX w. i na początku XXI w., Kraków 2012.
Boguszewski R., Ocena obecnej sytuacji Kościoła katolickiego oraz oczekiwania wobec nowego papieża, Warszawa 2013, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_037_13.PDF (20.06.2014).
Boguszewski R., Religijność a zasady moralne, Warszawa 2014, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_015_14.PDF (20.06.2014).
Boguszewski R., Religijność polskiej wsi, Warszawa 2014, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_003_14.PDF (20.06.2014).
Dębowski J., Autorytet, w: S. Jedynak (red.), Mały słownik etyczny, Bydgoszcz 1999, 8.
Dziewiecki M., Perspektywa rozwoju, „Wychowawca” 2012, 10, 21.
Goćkowski J., Autorytet, w: A. Kojder i in. (red.), Encyklopedia socjologii, Warszawa 1998, 48–49.
Górnicka B., Rodzina w działalności profilaktycznej wobec dzieci i młodzieży, w: M. Hanulewicz, D. Widelak (red.), Profilaktyka społeczna w środowisku otwartym. Konteksty krajowe i zagraniczne, Opole 2007, 109–120.
Jan Paweł II, Posynodalna Adhortacja Apostolska „Christifideles Laici", Rzym 1988.
Jasiński Z., Stosunek polskiej młodzieży do wiary, w: M. Worbs (red.), W przestrzeni wiary, Opole 2013, 135–162.
Karwatowska M., Autorytet w opiniach młodzieży, Lublin 2012.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2012.
Kielar-Turska M., O zmienności autorytetu, „Wychowawca” 2012, 10, 5–9.
Kozera-Mikuła P., Kryzys wartości w okresie adolescencji, „Wychowawca” 2014, 4, 20–22.
Kuczkowski S., Psychologia religii, Kraków 1993.
Kumaniecki K., Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1982.
Mariański J., Czy ufamy Kościołowi, http://gosc.pl/doc/983186.Czy-ufamy-Kosciolowi (20.06.2014).
Mariański J., Nowe wymiary zróżnicowania religii w Polsce, w: A. Kojder (red.), Jedna Polska. Dawne i nowe zróżnicowania, Kraków 2007, 177–207.
Mariański J., Religijność w procesie przemian, Warszawa 1991.
Milerski B., Prywatyzacja religijności młodzieży polskiej. Raport z badań, ,,Rocznik Teologiczny”, 1997, 47–84.
Myrdzik B., Idol jako wzór osobowy dorastającej młodzieży, w: B. Myrdzik, M. Karwatowska (red.), Relacje między kulturą wysoką a popularną w literaturze, języku i edukacji, Lublin 2005, 59–70.
Pankowski K., O problemach Kościoła w Polsce, Warszawa 2013, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_145_13.PDF (20.06.2014).
Rogowski C., Pedagogika religii, Toruń 2011.
Róg A., Orzechowska M., Wychowanie do wartości, „Edukacja i Dialog” 2004, 4, 11–18.
Sakowicz E., Sekty – wyzwaniem do dialogu?, w: B. Wujek (red.), Nowe religie i sekty wyzwaniem dla Kościoła? Materiały z sesji misyjno-pastoralnej, Warszawa 1994, 176–190.
Szymczak M. (red.), Słownik Języka Polskiego, Warszawa 1998, 466.
Wagner I., Stałość czy zmienność autorytetów. Pedagogiczno-społeczne studium funkcjonowania i degradacji autorytetu w zmieniającym się społeczeństwie, Kraków 2005.
Walesa Cz., Rozwój religijności człowieka, t. 1: Dziecko, Lublin 2005.
Wciórka B., Co łączy Polaków z parafią, Warszawa 2005, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2005/K_049_05.PDF (20.06.2014).
Wojciechowski M., Kościół, w: B. Kaczorowski (red.), Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. 7, Warszawa 2004.
Wysocka E., Młodzież a religia. Społeczny wymiar religijności młodzieży, Katowice 2000.
Żebrowska M., Łuczyńska B., Problem autorytetu rodziców w świetle badań nad nieletnimi z zakładów wychowawczych i poprawczych, „Psychologia Wychowawcza” 1969, 4, 381–397.
