Hierarchia wartości członków wspólnoty Domowego Kościoła
Cezary Opalach
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Teologiihttps://orcid.org/0000-0002-3669-5524
Abstrakt
Artykuł prezentuje empiryczną weryfikację hipotezy, iż małżonkowie należący do wspólnoty Domowego Kościoła (DK), w swojej hierarchii wartości wyżej stawiają dobra związane z religijnością i rodziną, niż małżonkowie nie związani z żadną wspólnotą religijną. Na takie przesłanki wskazują dotychczasowe dane, wedle których osoby z DK cechują się wysokim poziomem religijności personalnej i dobrymi jakościowo relacjami rodzinnymi. Weryfikacji hipotezy dokonano w oparciu o Skalę Wartości Miltona Rokeacha, badając 30 małżeństw z DK i spoza DK.
Uzyskane rezultaty potwierdziły, iż członkowie DK w swojej hierarchii wartości najwyżej cenią dobra dotyczące relacji z Bogiem, następnie relacji z najbliższymi, a potem relacji z innymi ludźmi. Źródłem takich wyników w pierwszym rzędzie wydaje się być przynależność do wspólnoty DK, co sprawia, że hierarchia wartości jej członków: cechuje się dużym stopniem spójności wewnętrznej (między wartościami ostatecznymi i instrumentalnymi), idzie w parze z hierarchią potrzeb w ujęciu Abrahama Maslowa i religijnością personalną, stawia rodzinę na drugim miejscu (po Bogu), choć większość Polaków umieszcza ją na miejscu pierwszym, pozwala przełamać zależności związane z wiekiem. Jednak inną przyczyną uzyskanych danych może być struktura osobowości badanych osób, gdyż hierarchia wartości, zdaniem Rokeacha, stanowi jedną z jej części. Dylemat ten pozwolą rozstrzygnąć jedynie dalsze poszukiwania empiryczne.
Słowa kluczowe:
hierarchia wartości, małżeństwo, wspólnota religijnaBibliografia
Bocheński, J.M. (1986) Ku filozoficznemu myśleniu, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Google Scholar
Bronowski, P. (2001) ‘Hierarchia wartości u członków wspólnoty anonimowych alkoholików’, Alkoholizm i Narkomania, 14 (4), pp. 499–509.
Google Scholar
Brzozowski, P. (1987) ‘Skala wartości – polska wersja testu Miltona Rokeacha’, in R.Ł. Drwal (ed.) Techniki kwestionariuszowe w diagnostyce psychologicznej – wybrane zagadnienia, Lublin: Wydawnictwo UMCS, pp. 81–122.
Google Scholar
Brzozowski, P. (2007) Wzorcowa hierarchia wartości polska, europejska czy uniwersalna?, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar
Cieciuch, J. (2013) Kształtowanie się systemu wartości od dzieciństwa do wczesnej dorosłości, Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri.
Google Scholar
Czechowska-Bieluga, M. and Domarecka, E. (2017) ‘Wartości preferowane przez asystentów rodzin a cechy społeczno-demograficzne’, Praca Socjalna, 32 (1), pp. 113–122.
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.2060
Google Scholar
Czerniawska, M. (2002) ‘Empatia a system wartości’, Przegląd Psychologiczny, 45 (1), pp. 7–18.
Google Scholar
domowykosciol.olsztyn.pl (2023) O Nas – Domowy Kościół. Available at: https://domowykosciol.olsztyn.pl/?page_id=317 (Accessed: 5 February 2023).
Google Scholar
Galarowicz, J. (1992) Na ścieżkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Google Scholar
Galarowicz, J. (2011) Powrót do wartości, Kraków: Wydawnictwo Petrus.
Google Scholar
Homplewicz, J. (2002) Etyka pedagogiczna, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Google Scholar
Kluckhohn, C. (1951) ‘Values and Value-Orientations in the Theory of Action: An Exploration in Definition and Classification’, in: T. Parsons and E.A. Shils (red.) Toward a General Theory of Action, Cambridge: Harvard University Press, pp. 388–433.
DOI: https://doi.org/10.4159/harvard.9780674863507.c8
Google Scholar
Krzysteczko, H. (1995) ‘Osobowość’, in: J. Makselon (ed.) Psychologia dla teologów, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, pp. 177–206.
Google Scholar
Mariański, J. (1989) Wprowadzenie do socjologii moralności, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Google Scholar
Marshall, G. (ed.) (2005) Słownik socjologii i nauk społecznych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Michałowski, S. (1993) Pedagogika wartości, Bielsko-Biała: Debit.
Google Scholar
Misztal, M. (1980) Problematyka wartości w socjologii, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Opalach, C. (2006) Wspólnota religijna a funkcjonowanie rodziny: z doświadczeń Domowego Kościoła Ruchu Światło-Życie, Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Google Scholar
Opalach, C. (2012) ‘Religijność personalna małżonków a ich postawy małżeńskie’, Studia Warmińskie, 49, pp. 211–225.
DOI: https://doi.org/10.31648/sw.264
Google Scholar
Opalach, C. (2021) ‘Potrzeby psychiczne małżonków w czasie epidemii koronawirusa COVID-19 na podstawie świadectw członków wspólnoty Domowego Kościoła’, Studia Warmińskie, 58, pp. 393–408.
DOI: https://doi.org/10.31648/sw.6214
Google Scholar
Rokeach, M. (1973) The nature of human value, New York: The Free Press.
Google Scholar
Stróżewski, W. (1965) ‘Filozofia wartości’, Znak, 130, pp. 399–407.
Google Scholar
Tischner, J. (1982a) ‘Etyka wartości i nadziei’ in D. von Hildebrand et al. (ed.) Wobec wartości, Poznań: Wydawnictwo „W Drodze”, pp. 51–148.
Google Scholar
Tischner, J. (1982b) Myślenie według wartości, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”.
Google Scholar
Autorzy
Cezary Opalachhttps://orcid.org/0000-0002-3669-5524
Cezary Opalach
https://orcid.org/0000-0002-3669-5524
dr, adiunkt, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Teologii, Katedra Teologii Moralnej i Nauk o Rodzinie
Dane kontaktowe: cezary.opalach@uwm.edu.pl, tel. 602 577 939, ul. Kard. St. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
Biogram
Ks. dr Cezary Opalach, kapłan Archidiecezji Warmińskiej, adiunkt w Katedrze Teologii Moralnej i Nauk o Rodzinie, Wydziału Teologii, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Pierwszy obszar jego zainteresowań naukowych stanowią zagadnienia związane z funkcjonowaniem małżeństwa i rodziny, zwłaszcza w lokalnym środowisku Warmii i Mazur oraz należących do wspólnoty małżeńskiej Domowego Kościoła, gałęzi rodzinnej Ruchu Światło-Życie. Drugi obszar dotyczy kwestii związanych z zadaniami księdza w pracy duszpasterskiej z rodzinami i młodzieżą (zwłaszcza w pracy katechetycznej). Trzeci obszar ujmuje funkcjonowanie w środowisku lokalnym osób wykluczonych społecznie.
Konsekwencją poszukiwań naukowych jest stworzenie i prowadzenie „Warsztatów Małżeńskich i Rodzicielskich”, „Nauk Przedmałżeńskich” oraz pracy w Poradni Psychologicznej.
Publikacje:
Opalach, C. (2006) Wspólnota religijna a funkcjonowanie rodziny: z doświadczeń Domowego Kościoła Ruchu Światło-Życie, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Opalach, C. (2010) Psychologia pastoralna, Olsztyn: Studio Poligrafii Komputerowej SQL.
Opalach, C. (2012) „Religijność personalna małżonków a ich postawy małżeńskie”, Studia Warmińskie, 49, s. 211-225.
Opalach, C. (2018) „Warmian and Masurian Families in the perspective of Maslow's theory of needs”, Forum Teologiczne, 19, s. 191-204.
Opalach, C. (2021) „Potrzeby psychiczne małżonków w czasie epidemii koronawirusa COVID-19 na podstawie świadectw członków wspólnoty Domowego Kościoła”, Studia Warmińskie, 58, s. 393-408.
Opalach, C., Romaszko, J., Jaracz, M., Kuchta, R., Borkowska, A. (2016) „Coping styles and alcohol dependence among homeless people”, PLoS One, 11(9), s. 1-14.
Romaszko, J., Kuchta, R., Opalach, C., Bertrand-Bucińska, A., Romaszko, A., Giergielewicz-Januszko, B., Buciński, A. (2017) „Socioeconomic characteristics, health risk factors and alcohol consumption among the homeless in north-eastern part of Poland”, Central European Journal of Public Health, 25(1), s. 29-34.
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Family Forum
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
