Przyczyny orientacji homoseksualnej – co wnoszą do wiedzy badania nad bliźniakami
Andrzej Paszewski
Instytut Biochemii i Biofizyki PANAbstrakt
Pociąg do tej samej płci występuje u kilku procent populacji. Jego powstanie jest przedmiotem długotrwałych debat wokół pytania, czy jest on determinowany czynnikami biologicznymi, takimi jak geny, czy przez czynniki środowiskowe. W społeczeństwie panuje przekonanie, że homoseksualizm jest cechą wrodzoną i niezmienną – „takim się rodzisz”. Przekonanie to ma miejsce mimo istnienia znacznej ilości danych naukowych, przede wszystkim z badań nad bliźniakami, wykazujących, że wpływ czynników genetycznych w powstawaniu tej orientacji wynosi 11–14 procent. Mogą tu wchodzić w grę zmiany w genach lub w regulacji ich ekspresji. Obie możliwości otrzymują już eksperymentalne potwierdzenie, które może wskazywać, że czynniki genetyczne są konieczne, ale daleko niewystarczające dla powstania orientacji HS. Czołową rolę odgrywają czynniki środowiskowe przed-urodzeniowe ale przede wszystkim po-urodzeniowe, które są liczne i losowe i z którymi często styka się tylko jeden z bliźniaków. Orientacja homoseksualna wydaje się wynikać z różnych reakcji na te czynniki, tak że każdy jej przypadek ma swoją własną, unikalną historię. Orientacja ta nie jest świadomym wyborem, ponieważ jej formowanie zaczyna się wcześnie (średnio w wieku ok. 10 lat), tj. w wieku, gdy w tej materii wybory nie są dokonywane świadomie. Może się ona zmieniać w ciągu życia, przeważnie z homoseksualnej na heteroseksualną, zwłaszcza u nastolatków.
Słowa kluczowe:
homoseksualizm u bliźniaków, czynniki genetyczne i środowiskoweBibliografia
Bearman P.S., Brückner H., Opposite-sex twins and adolescent same-sex attraction, „American Journal of Sociology” 2002, 107, 1179–1205.
Bell J.T., Spector T.D., A twin approach to unraveling epigenetics, „Trends in Genetics” 2011, 27 (3), 118–125.
Cedar H., Bergman Y., Programming of DNA methylaton patterns, „Annual Review of Biochemistry” 2012, 81, 97–117.
Conaway J.W., Introduction to theme: chromatin, epigenetics and transcription, „Annual Review of Biochemistry” 2012, 81, 61–64.
Fraga M.F., Ballestar E., Paz M.F., Ropero S., Ballestar M.L., Heine-Suner D.E., Cigudosa J.C., Uroiste M., Benite J., Boix-Chornet M., Sanchez-Aquiilera A., Ling C., Carrison E., Poulsen .P, Vaag A., Stephan Z., Spector T.D., Wu Y.Z., Plass C., Esteller M., Epiogenic differences arise during the lifetime of monozygotic twins, „Proceedings National Academy of Sciences USA” 2005, 102 (30), 10604–9.
Garnets L.D., Sexual orientation in perspectives, „Culture Divers Ethnic Minor Psychology” 2013, 8 (2), 175–210.
Nugent B.M., Wright C.L, Shetty A.C., Hodes G.E., Lenz K.M., Mahurkar A., Russo S.J., Devcine S.E., McCarth M.M., Brain feminization requires active repression of masculinization via DNA methylation, „Nature Neuroscience” 2015, 18, 690–697.
Rice W., Friberg U., Gavrilets S., Homosexuality via canalized sexual development: A testing protocol for a new epigenic model, „Bioessays” 2013, 35, 764–770.
Sanders A.R., Martin E.R., Beecham G.W., GuoS., Dawood K., Rieger G., Badner J.A., Gershon E.S., Krishnappa R.S., Kolundzija A.B., Duan J., Gejman P.V., Bailey J.M., Genome-wide scan demonstrates significant linkage for male sexual orientation, „Psychological Medicine” 2015, 36, 385–394.
Savin-Williams R.C., Ream G.L., Prevalence and stability of sexual orientation components during adolescent and young adulthood, „Archives of Sexual behavior” 2005, 36:385–394.
Whitehead N.E., The importance of twin studies, http://www.narth.com/docs/whitehead2.html, 7.03.2013.
Whitehead N.E., Neither genes nor choice: same-sex attraction is mostly a unique reaction to environmental factors, „Journal of Human Sexuality” 2011, 3, 81–114.
Whitehead N.E., Is epigenetics a critical factor in homosexuality?, 2012, http://mygenes.co.nz/epigenetics.htm , December 2012.
Whitehead N.E., Whitehead B.K., My genes made me do it, Whitehead Associates, 2013a, 175–210.
Whitehead N.E., Whitehead B.K., My genes made me do It, Whitehead Associates 2013b, 224–264.
