Obrzędy dedykacji kościoła i życie sakramentalne.
Sakramentalia w kontekście liturgii Kościoła
Abstrakt
OBRZĘDY DEDYKACJI KOŚCIOŁA I ŻYCIE SAKRAMENTALNE
Sakramentalia w kontekście liturgii Kościoła
Artykuł dotyczy związku sakramentaliów z liturgią na przykładzie obrzędów dedykacji kościoła i ołtarza. Teologia odnowionych obrzędów, sprawowanych w trakcie procesu powstawania danego kościoła, wnosi bogaty wkład w życie wspólnoty, jej wzrost i integrację. Począwszy od poświęcenia placu budowy pod przyszły budynek, poprzez instalację kamienia węgielnego aż do poświęcenia kościoła i ołtarza, ujawniają one głębokie znaczenie i analogię do procesu chrześcijańskiego wtajemniczenia. Teologia omawianego sakramentalium jest zarówno przydatna, jak i adekwatna na okoliczność wspomnienia rocznicy konsekracji kościoła lub świętego patrona, ze względu na sam kościół, ale nie mniej i każdego człowieka. Ma to szczególne znaczenie w czasach słabnącej wiary i relatywizmu, kiedy to chrześcijańska godność człowieka, jak też wrażliwość na sacrum winny być na nowo odkrywane i doceniane.
Słowa kluczowe
sakramentalia, liturgia, dedykacja kościoła, poświęcenie, chrzest, namaszczenie, Eucharystia.
Bibliografia
Obrzędy chrztu dzieci dostosowane do zwyczajów diecezji polskich. 1987. Katowice: Księgarnia św. Jacka (OCD).
Pontyfikał rzymski. Obrzędy poświęcenia kościoła i ołtarza. Wydanie wzorcowe. 2001. Katowice: Księgarnia św. Jacka (OPKiO).
Pontificale Romanum. Ordo dedicationis ecclesiae et altaris. Editio typica. 1977. Watykan: Typis Polyglottis Vaticanis (ODEA).
Sobór Watykański II. 2002. Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, W Konstytucje, dekrety, deklaracje (tekst polski), 48-78. Poznań: Pallotinum (KL).
Sobór Watykański II. 2002. Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, W Konstytucje, dekrety, deklaracje (tekst polski), 104-166. Poznań: Pallotinum (KK).
Araszczuk Stanisław. 2007. Obrzędy poświęcenia kościoła i ołtarza w odnowie liturgii Soboru watykańskiego II (Opolska Biblioteka Teologiczna 95). Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Bieniek Monika. 2011. Ideał chrześcijanina w świetle pism Tertuliana. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Calabuig Ignazio M. (1977). “L'Ordo dedicationis ecclesiae et altaris. Appunti di una lettura” Notitiae 13 : 391-450.
Chengalikavil Luke. 1989. La dedicazione della chiesa e dell’altare, W Anàmnesis 7. I sacramentalli e le benedizioni. Red. Ildebrand Scicolone, 65-79. Genova: Marietti.
Chupungco Anscar J. 19922. L’adattamento dei sacramentali: principi e possibilità, W Anàmnesis 7. I Sacramentalli e le benedizioni. Red. Ildebrand Scicolone, 251-265. Genova: Marietti.
Donghi Antonio. 1984. Sacramentali, w: Nuovo Dizionario di Liturgia. Red. Domenico Sartore, Achille M. Triacca, 1253-1270. Roma: San Paolo Edizioni.
Euzebiusz z Cezarei. 2013. Historia Kościelna. Tłum. Agnieszka Caba, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Euzebiusz z Cezarei. 2007. Życie Konstantyna. Tłum. Teresa Wnętrzak. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Forstner Dorothea. 1990. Świat symboliki chrześcijańskiej. Tłum. Wanda Zakrzewska, Paweł Pachciarek, Ryszard Turzewski.Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Konecki Krzysztof. (2000). “Symbolika obrzędów dedykacji kościoła”. Studia Włocławskie 3 : 133-147.
Krakowiak Czesław. 2015. Sakramentalia I błogosławieństwa w liturgii Kościoła. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Krakowiak Czesław. (1981). “Dedykacja ołtarza według Pontyfikału Rzymskiego z 1977r.”. Ruch biblijny i liturgiczny 34 : 361-372.
Krakowiak Czesław. 1993. Gregoriańska woda, W Encyklopedia Katolicka 6. Red. Jan Walkusz, Stanisław Janeczek, Stanisław Wielgus, Stanisława Fity, Jerzy Misiurek, Marian Rusecki, Antoni Stępień, Anzelm Weiss, kol. 138. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Kunzler Michael. 1999. Liturgia Kościoła. Tłum. Lucjan Balter. Poznań: Pallotinum.
Lijka Kazimierz. (2003). “Symbolika czynności przy poświęceniu ołtarza”. Poznańskie Studia Teologiczne 15 :175-189.
Lurker Manfred. 1989. Słownik obrazów i symboli biblijnych. Tłum. Kazimierz Romaniuk. Poznań: Pallotinum.
Łach Stanisław. 1962. Księga Rodzaju. Poznań: Pallotinum.
Miazek Jan. 2013. Poświęcenie kościoła i ołtarza, W Sakramenty i sakramentalia. Misterium Christi, 4. Red. W. Świerzawski, A. Sielepin, 281-300. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne I Drukarnia w Sandomierzu.
Miazek Jan. (2018). “Rękopiśmienne Pontyfikały przedtrydenckie”. Warszawskie Studia Teologiczne 31(4) : 249-261.
Nadolski Bogusław. 1992. Sakramenty i sakramentalia. Liturgika 3. Poznań: Pallotinum.
Nadolski Bogusław. 2006. Leksykon liturgii. Poznań: Pallotinum.
Righetti Mario. 1953. Manuale di storia liturgica 4. Milano: Ancora.
Sielepin Adelajda. 2016. “Profesja zakonna jako sakramentalium w kontekście liturgii Kościoła”. Ruch biblijny i liturgiczny 1 : 23-47.
Syczewski Tadeusz. 2004. “Teologia obrzędów poświęcenia kościoła i ołtarza”. Studia Theologica Varsoviensia 42(2) : 161-170.
Tertulian. 1994. Przeciw Marcjonowi. Tłum. Stefan Ryznar, oprac. Wincenty Myszor. Warszawa: Wydawnictwo ATK.
Wnętrzak Teresa. 2008. “Konflikty między biskupami Wschodu po soborze w Nicei”. Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis 57 (Studia Historica 7) : 13-31.
