W poszukiwaniu Piastów

Luiza Handschuh; Ireneusz Stolarek; Anna Juras; Michał Zeńczak; Małgorzata Marcinkowska-Swojak; Anna Myszka; Dawid Trzciński; Aleksandra Losik-Sidorska; Jakub Wojtczak; Anna Philips; Artur Różański; Artur Dębski; Piotr Kozłowski; Marzena Matla; Józef Dobosz; Tomasz Jasiński; Janusz Piontek; Hanna Kóčka-Krenz; Marek Figlerowicz

doi:10.25167/osap.1312

Published: 2016-12-15

Vol. 14 No. 4 (2) (2016)

In search of the Piasts

Luiza Handschuh , Ireneusz Stolarek , Anna Juras , Michał Zeńczak , Małgorzata Marcinkowska-Swojak , Anna Myszka , Dawid Trzciński , Aleksandra Losik-Sidorska , Jakub Wojtczak , Anna Philips , Artur Różański , Artur Dębski , Piotr Kozłowski , Marzena Matla , Józef Dobosz , Tomasz Jasiński , Janusz Piontek , Hanna Kóčka-Krenz , Marek Figlerowicz

The Opole Studies in Administration and Law

Section: Articles

https://doi.org/10.25167/osap.1312

Abstract

The origin of the Piast dynasty is a matter of lively discussions and disputes. At least a few controversial hypotheses exist, but their credibility is difficult to assess due to the scarcity of written as well as material sources, especially from the time of Polish state formation. Life sciences, however, can support history and archeology. Application of genetic tests, used earlier mainly in forensic laboratories, enabled identification of the remains of King Richard III, the Romanov dynasty members and Nicolaus Copernicus. Contemporary DNA studies, based on next generation DNA sequencing, outreach the narrow area of known markers such as mitochondrial DNA (mtDNA) and selected regions of Y chromosome. Although ancient DNA (aDNA), extracted from remains, is usually highly degraded and contaminated with genetic material of microorganisms, there are methods which allow for the analysis of such material and retrieval of information about origin, kinship and some phenotypic features of an individual. Genetic studies of the Piast dynasty, a subject of our research project, have to deal with numerous difficulties. In or der to gain access to bone samples, we need to meet a number of formal requirements. Moreover, despite the existence of available abundant documentation on the Piast burials, the actual situation is not always consistent with the written sources. Our first experiences show how difficult it is to localize the remains, identify them and extract DNA of sufficient quality.

Keywords:

The Piasts, genetic tests, DNA sequencing, ancient DNA (aDNA), mitochondrial DNA (mt DNA), Y chromosome

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Handschuh, L., Stolarek, I., Juras, A., Zeńczak, M., Marcinkowska-Swojak, M., Myszka, A., Trzciński, D., Losik-Sidorska, A., Wojtczak, J., Philips, A., Różański, A., Dębski, A., Kozłowski, P., Matla, M., Dobosz, J., Jasiński, T., Piontek, J., Kóčka-Krenz, H., & Figlerowicz, M. (2016). In search of the Piasts. The Opole Studies in Administration and Law, 14(4 (2), 63–77. https://doi.org/10.25167/osap.1312

Cited by / Share

References

Auton A. et al., A global reference for human genetic variation, “Nature” 2015, vol. 526.
Google Scholar

Badro D.A. et al., Y-chromosome and mtDNA genetics reveal significant contrasts in affinities of modern Middle Eastern populations with European and African populations, “PLoS One” 2013, 8, e54616.
Google Scholar

Barciak A., Dorobek naukowy profesora Kazimierza Jasińskiego i perspektywy badań nad średniowiecznym Śląskiem, [w:] In memoriam honoremque Casimiri Jasiński, red. J. Wenta, P. Oliński, Toruń 2010.
Google Scholar

Bogdanowicz W. et al., Genetic identification of putative remains of the famous astronomer Nicolaus Copernicus, “Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA” 2009, vol. 106.
Google Scholar

Bramanti B. et al., Genetic discontinuity between local hunter-gatherers and central Europe’s first farmers, “Science” 2009, vol. 326.
Google Scholar

Brown T.A., Genomy, przekł. pod red. P. Węgleńskiego, Warszawa 2009.
Google Scholar

Coble M.D. et al., Mystery solved: the identification of the two missing Romanov children using DNA analysis, “PLoS One” 2009, 4, e4838.
Google Scholar

Cooper A., Poinar H.N., Ancient DNA: do it right or not at all, “Science” 2000, vol. 289.
Google Scholar

Dąbrowska E., Groby członków dynastii piastowskiej we wczesnym średniowieczu, „Roczniki Historyczne” 2004, t. 70.
Google Scholar

Dąbrowska E., Miejsce uprzywilejowane grobu w opactwach reguły św. Benedykta we wczesnym średniowieczu, [w:] Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana prof. Klementynie Żurowskiej, Kraków 2006.
Google Scholar

Florkowski A., Antropologiczne badania szczątków kostnych z grobu 186, [w:] Opactwo Benedyktynów w Lubiniu. Pierwsze wieki istnienia. Materiały IV Sesji Lubińskiej z okazji 850-lecia konsekracji ołtarza NMP, 14–15 października 1995 r., red. Z. Kurnatowska, Poznań 1996.
Google Scholar

Gill P. et al., Identification of the remains of the Romanov family by DNA analysis, “Nature Genetics” 1994, vol. 6.
Google Scholar

Gładykowska-Rzeczycka J., Wrzesińska A., Dwa wyjątkowe pochówki w opactwie benedyktyńskim w Lubiniu – piastowskich książąt?, „Fontes Archaeologici Posnanienses” 2006, vol. 42.
Google Scholar

Higgins D. et al., Differential nuclear and mitochondrial DNA preservation in post-mortem teeth with implications for forensic and ancient DNA studies, “PLoS One” 2015, 10, e0126935.
Google Scholar

Jasiński K., Dominikańskie pochówki Piastów, [w:] Studia nad historią dominikanów w Polsce, t. 3: Dominikanie w środkowej Europie w XIII–XV wieku. Aktywność duszpasterska i kultura intelektualna, Poznań 2002.
Google Scholar

Jasiński K., Franciszkańskie pochówki Piastów, [w:] Zakony franciszkańskie w Polsce, t. 1: Franciszkanie w Polsce średniowiecznej, cz. 2–3: Franciszkanie na ziemiach polskich, red. J. Kłoczowski, Kraków 1989.
Google Scholar

Jasiński K., Rodowód pierwszych Piastów, Warszawa–Wrocław 1992.
Google Scholar

Jasiński K., Rodowód Piastów mazowieckich, wyd. M. Górny, Poznań–Wrocław 1998.
Google Scholar

Jasiński K., Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, wyd. M. Górny, Poznań–Wrocław 2001.
Google Scholar

Jasiński K., Rodowód Piastów śląskich, Kraków 2007.
Google Scholar

Jobling M.A., Gill P., Encoded evidence: DNA in forensic analysis, “Nature Reviews Genetics” 2004, vol. 10.
Google Scholar

Kabacińska I., Kaplica grobowa w kościele klasztornym oo. Benedyktynów w Lubiniu, [w:] Opactwo Benedyktynów w Lubiniu. Pierwsze wieki istnienia. Materiały IV Sesji Lubińskiej z okazji 850-lecia konsekracji ołtarza NMP, 14–15 października 1995 r., red. Z. Kurnatowska, Poznań 1996.
Google Scholar

Kara M., Domniemany grób księcia Władysława Laskonogiego w opactwie oo. Benedyktynów w Lubiniu k. Kościana – głos w dyskusji, [w:] Opactwo Benedyktynów w Lubiniu. Pierwsze wieki istnienia. Materiały IV Sesji Lubińskiej z okazji 850-lecia konsekracji ołtarza NMP, 14–15 października 1995 r., red. Z. Kurnatowska, Poznań 1996.
Google Scholar

King T.E. et al., Identification of the remains of King Richard III, “Nature Communications” 2014, 5, 5631.
Google Scholar

Kurnatowska Z., Pochówki w obrębie Kościoła i Klasztoru oo. Benedyktynów w Lubiniu, [w:] Śmierć w dawnej Europie. Zbiór studiów, red. M. Derwich, Wrocław 1997.
Google Scholar

Matyaszczyk D., Szlak Królewski w Wielkopolsce. Od Mieszka III Starego do Przemysła II, [w:] Przemysłowie wielkopolscy. Od księcia dzielnicowego do króla Polski. Wydawnictwo pokonferencyjne, red. H. Kóčka-Krenz, Poznań 2008.
Google Scholar

Opactwo Benedyktynów w Lubiniu. Pierwsze wieki istnienia. Materiały IV Sesji Lubińskiej z okazji 850-lecia konsekracji ołtarza NMP, 14–15 października 1995 r., red. Z. Kurnatowska, Poznań 1996.
Google Scholar

Pinhasi R.et al., Optimal ancient DNA yields from the inner ear part of the human petrous bone, “PLoS One” 2015, 10, e0129102.
Google Scholar

Pośpiech E. et al., Evaluation of the predictive capacity of DNA variants associated with straight hair in Europeans, “Forensic Science International. Genetics” 2015, vol. 19.
Google Scholar

Pośpiech E. et al., Further evidence for population specific differences in the effect of DNA markers and gender on eye colour prediction in forensics, “International Journal of Legal Medicine” 2016, vol. 130.
Google Scholar

Przybył M., Uwagi w sprawie domniemanego pochówku księcia wielkopolskiego Władysława Laskonogiego, [w:] Opactwo Benedyktynów w Lubiniu. Pierwsze wieki istnienia. Materiały IV Sesji Lubińskiej z okazji 850-lecia konsekracji ołtarza NMP, 14–15 października 1995 r., red. Z. Kurnatowska, Poznań 1996.
Google Scholar

Przybył M., Władysław Laskonogi książę wielkopolski 1202–1231, Poznań 1998.
Google Scholar

Rizzi E. et al., Ancient DNA studies: new perspectives on old samples, “Genetics Selection Evolution” 2012, vol. 44.
Google Scholar

Relethford J.H., Human population genetics, Hoboken 2012.
Google Scholar

Schwarz C. et al., New insights from old bones: DNA preservation and degradation in permafrost preserved mammoth remains, “Nucleic Acids Research” 2009, vol. 37.
Google Scholar

Sołtysiak A., Kozłowski T., Komentarz do identyfikacji cranium 13/05 z Fromborka jako kości Mikołaja Kopernika, „Archeologia Polski” 2009, z. 54.
Google Scholar

Urbańczyk P., Mieszko Pierwszy Tajemniczy, Toruń 2012.
Google Scholar

Willerslev E., Cooper A., Ancient DNA, “Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences” 2005, vol. 272.
Google Scholar

Wrzesińska A., Indywidualne określenia wieku i płci, Lubiń stan. 1., maszynopis w IAiE PAN, Poznań 1994.
Google Scholar

Żurek M., Próba identyfikacji grobu w zachodniej części kościoła pod wezwaniem Narodzenia NMP w Lubiniu [w:] Śmierć w dawnej Europie. Zbiór studiów, red. M. Derwich, Wrocław 1997.
Google Scholar

www.eupedia.com (11.10.2016)
Google Scholar

http://www.fundacjalubiaz.org.pl (10.10.2016)
Google Scholar

Luiza Handschuh

Affiliation:

Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Poznań Poland

Ireneusz Stolarek

Affiliation:

Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Poznań Poland

Anna Juras

Affiliation:

Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Biologii. Instytut Antropologii Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Biologii. Instytut Antropologii Poland

Michał Zeńczak

Affiliation:

Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Poznań Poland

Małgorzata Marcinkowska-Swojak

Affiliation:

Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Poznań Poland

Anna Myszka

Affiliation:

Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Biologii. Instytut Antropologii Poland

Dawid Trzciński

Affiliation:

Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Biologii. Instytut Antropologii Poland

Aleksandra Losik-Sidorska

Affiliation:

Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk, Kórnik Poland

Jakub Wojtczak

Affiliation:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Historyczny. Instytut Historii Poland

Anna Philips

Affiliation:

Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Poznań Poland

Artur Różański

Affiliation:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Historyczny. Instytut Prahistorii Poland

Artur Dębski

Affiliation:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Historyczny. Instytut Prahistorii Poland

Piotr Kozłowski

Affiliation:

Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Poznań Poland

Marzena Matla

Affiliation:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Historyczny. Instytut Historii Poland

Józef Dobosz

Affiliation:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Historyczny. Instytut Historii Poland

Tomasz Jasiński

Affiliation:

Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk, Kórnik; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Historyczny. Instytut Prahistorii Poland

Janusz Piontek

Affiliation:

Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Biologii. Instytut Antropologii Poland

Hanna Kóčka-Krenz

Affiliation:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Historyczny. Instytut Prahistorii Poland

Marek Figlerowicz

Affiliation:

Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Poznań Poland