Prewencyjny charakter przepisów prawa budowlanego w zakresie ochrony środowiska

Joanna Smarż

doi:10.25167/osap.5485

Published: 2025-06-30

Vol. 23 No. 1 (2025)

The preventive nature of the construction law in the scope of environmental protection

Joanna Smarż

The Opole Studies in Administration and Law

Section: Articles

https://doi.org/10.25167/osap.5485

Abstract

The environment is a common good that must be protected for future generations. Therefore, environmental protection is an important aspect taken into account by the legislator in a number of generally applicable regulations. The basic legal act in this area is the Environmental Protection Law. However, during the construction process, the provisions of the Construction Law, which strengthen and supplement the provisions of the Environmental Protection Law, are of particular importance. Therefore, it is worth analyzing the mutual relations between these regulations, which are in force simultaneously during the construction process. The thesis of the article is the statement that the provisions of the Construction Law are preventive in the field of environmental protection. The purpose of these regulations is toprevent activities that may have a negative impact on the environment during the construction process. Therefore, the provisions of the Construction Law apply from the stage of investment planning, through its implementation, into the use of completed facilities. In order to ensure proper environmental protection, these regulations will introduce stricter requirements for investments that may have a negative impact on the environment, protecting it. As the analysis of the above-mentioned regulations shows, environmental protection, within the scope regulated by the provisions of the Construction Law, is an indispensable element of the process of planning and implementing investments aimed at sustainabledevelopment, minimizing the negative impact on the environment and caring for natural heritage. Unfortunately, sometimes the provisions of both acts are not consistent with each other. An additional difficulty is that the provisions of the Construction Law and environmental protection are not the only regulations that should be taken into account during the implementation of a construction project. The number of regulations in force, depending on the type of investment, is significant, which makes it difficult for investors to apply themcorrectly. The dogmatic-legal method was used to amalyze the title issue.

Most read articles by the same author(s)

Joanna Smarż, The institution of mediation in administrative proceedings , The Opole Studies in Administration and Law: Vol. 16 No. 1 (4) (2018)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Smarż, J. (2025). The preventive nature of the construction law in the scope of environmental protection. The Opole Studies in Administration and Law, 23(1), 125–144. https://doi.org/10.25167/osap.5485

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. z 1997 r., Nr 78, poz. 482 ze zm.
Google Scholar

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko. Dz. Urz. UE L 26/1 z 28.1.2012.
Google Scholar

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Dz.U. z 2023 r., poz. 682 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Dz.U. z 2024 r., poz. 54.
Google Scholar

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dz.U. z 2024 r., poz. 1130.
Google Scholar

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Dz.U. z 2022, poz. 840 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z 26 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. Nr 88, poz. 587.
Google Scholar

Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Dz.U. z 2023 r., poz. 1094 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne. Dz.U. z 2024 r., poz. 1087 ze zm.
Google Scholar

Ustawa o zmianie ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. z 2019 r. poz. 1712.
Google Scholar

Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. z 2020 r. poz. 471.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 1 czerwca 1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać morskie budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie. Dz.U. Nr 101, poz. 645.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie. Dz.U. Nr 151, poz. 987.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie. Dz.U. Nr 86, poz. 579.
Google Scholar

Rozporządzenie Rady Ministrów z 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Dz.U. z 2019 r. poz. 1839.
Google Scholar

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG. Dz.Urz. UE L 88 z 04.04.2011,
Google Scholar

z późn. zm., s. 5.
Google Scholar

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 29 marca 2023 r., I SA/Wa 1311/22. Legalis nr 2908016.
Google Scholar

Wyrok NSA z dnia 26 lutego 2021 r. II OSK 3022/20. Legalis nr 2566942.
Google Scholar

Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 20 stycznia 2022 r., II SA/Ol 982/21. Legalis nr 2662085.
Google Scholar

Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 7 czerwca 2023 r., II SA/Rz 139/23. Legalis nr 2936826.
Google Scholar

Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 21 lutego 2024 r., II SA/Gd 631/23. Legalis nr 3051432.
Google Scholar

Dembicki, Piotr. 2018. Dwa oblicza zasady przezorności w procesie inwestycyjno-budowlanym. Studia Prawnicze KUL 3(75): 121–140, https://doi.org/10.31743/sp.4594.
Google Scholar

Czajka-Marchlewicz, Bogna. 2021. Legalizacja samowoli budowlanej w kontekście wymogów ochrony środowiska, komentarz praktyczny LEX. Dostęp: 23.08.2024.
Google Scholar

Federczyk, Wojciech, Fogel, Anna, Kosieradzka-Federczyk, Agata. 2015. Prawo ochrony środowiska w procesie inwestycyjno-budowlanym. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Gliniecki, Andrzej. 2012. W: Prawo budowlane. Komentarz, red. Gliniecki, Andrzej. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Górski, Marek, Pchałek, Marcin, Radecki, Wojciech, Jerzmański, Jan, Bar, Magdalena, Urban,
Google Scholar

Sergiusz, Jendrośka, Jerzy. 2019. Prawo ochrony środowiska. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck, wydanie elektroniczne Legalis. Komentarz do art. 6. Dostęp: 27.02.2024.
Google Scholar

Gruszecki, Krzysztof. 2019. Prawo ochrony środowiska. Komentarz. Warszawa: Lexis Nexis, wydanie elektroniczne. Komentarz do art. 330. Dostęp: 27.02.2024.
Google Scholar

Gruszecki, Krzysztof. 2022. Prawo ochrony środowiska. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Korzeniowski, Piotr. 2012. Instytucje prawne ochrony środowiska a proces inwestycyjno-budowlany. Warszawa: Difin.
Google Scholar

Kurzępa, Bolesław. 2021. Prawnokarne aspekty procesu budowlanego. Prokuratura i Prawo 6: 109–134.
Google Scholar

Kurzępa, Bolesław. 2021. Prawo budowlane – aspekty prawnokarne. Prokuratura i Prawo
Google Scholar

: 92–121.
Google Scholar

Niewiadomski, Zygmunt, Asman, Tomasz, Dessoulavy-Śliwiński, Jędrzej, Janiszewska-Kuropatwa, Elżbieta, Kucharski K., Plucińska-Filipowicz, Alicja, Siegień, Jerzy. Prawo budowlane. Komentarz. 2024, wydanie elektroniczne Legalis. Dostęp: 27.02.2024.
Google Scholar

Rakoczy, Bartosz. 2013. Prawo ochrony środowiska. Komentarz, [w:] Bukowski, Zbigniew,
Google Scholar

Czech, Ewa, Karpus, Karolina, Rakoszy, Bartosz. Wydanie elektroniczne Lexis Nexis. Komentarz do art. 360. Dostęp: 27.02.2024.
Google Scholar

Smarż, Joanna. 2020. Poszanowanie uzasadnionych interesów osób trzecich na etapie projektowania inwestycji. Prawo i Więź 33: 141–156, https://doi.org/10.36128/priw.vi32.71.
Google Scholar

Smarż, Joanna. 2024. Zakres poszanowania interesów osób trzecich w postępowaniu w sprawie rozbiórki obiektu budowlanego. Budownictwo i Prawo 1: 7–9.
Google Scholar

Woźniak, Marta. 2013. Środowisko i jego ochrona w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W: Woźniak, Marta. Administracja dóbr i usług publicznych. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Google Scholar

Wyrzykowski, Mirosław. 1986. Pojęcie interesu społecznego w prawie administracyjnym. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Zakrzewska, Monika. 2010. Ochrona środowiska w procesie inwestycyjno-budowlanym. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
Google Scholar

Zdyb, Marian. 2001. Dobro wspólne w perspektywie artykułu 1 Konstytucji RP. W: Trybunał Konstytucyjny, Księga XV-lecia, red. Rymarz, Ferdyndnd, Jankiewicz, Adam. Warszawa: Biuro Trybunału Konstytucyjnego.
Google Scholar

Zdyb, Marian. 1991. Prawny interes jednostki w sferze materialnego prawa administracyjnego. Studium teoretyczno-prawne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar