Kilka uwag odnośnie do języka pomocniczego w świetle ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym
Paweł Fiktus
Katedra Doktryn Politycznych i Prawnych, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Uniwersytet WrocławskiAbstrakt
In accordance with the Act of 6 January 2005 on national and ethnic minorities and regional languages, the so-called auxiliary language was introduced into the Polish legal order. It involves a situation when it is used by a national or ethnic minority in a municipality where they constitute a minimum of 20% of the total population. Then there is the legal possibility of using the minority language on equal terms with the official language, that is the Polish language, before the municipal authorities. This paper presents and describes issues related to the rules of introducing an auxiliary language and situations when it can be used. The existing legislative shortcomings in the form of using phrases that are ill-defined or cause problems of interpretation are pointed out. The auxiliary language, although it can currently be used only in 33 municipalities, is an important element in the functioning of national and ethnic minorities in Poland, as well as is very useful in the relations between the municipality and the residents (belonging to the minority).
Słowa kluczowe:
national minorities, ethnic minorities, auxiliary language, municipal authorities, communeBibliografia
Kodeks postępowania administracyjnego z dnia 14 czerwca 1960 r. – t.j.: Dz.U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm.
Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.
Google Scholar
Konwencja Ramowa o Ochronie Mniejszości Narodowych sporządzona w Strassburgu w dniu 1 lutego 1995 r. – Dz.U. z 2002 r. Nr 22, poz. 209.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 maja 2005 r. w sprawie Urzędowego Rejestru Gmin, w których używany jest język pomocniczy – Dz.U. Nr 102, poz. 856.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2005 r. w sprawie dyplomów, zaświadczeń lub certyfikatów potwierdzających znajomość języka pomocniczego – Dz.U. Nr 119, poz. 1013.
Google Scholar
Ustawa o języku polskim z dnia 7 października 1999 r. – t.j.: Dz.U. Nr 43, poz. 2245 ze zm.
Google Scholar
Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z dnia 6 stycznia 2005 r. – t.j.: Dz.U. z 2017 r., poz. 823.
Google Scholar
Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. – t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1875.
Google Scholar
Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 maja 1997 r., sygn. akt W 7/96.
Google Scholar
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 17 sierpnia 1999 r., sygn. akt V SA 89/99, LEX nr 49870.
Google Scholar
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 9 lutego 2001 r., sygn. akt III SA 2339/99, LEX nr 50371.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia 11 lipca 2001 r., sygn. akt V SA 3738/00, LEX nr 51274.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia 6 września 2001 r., sygn. akt V SA 165/01, LEX nr 51270.
Google Scholar
Wyrok NSA w wyroku z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. akt I OSK 1563/11, LEX nr 1107463.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia 20 września 2013 r., sygn. akt II OSK 975/14, CBOSA.
Google Scholar
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 stycznia 2004 r., sygn. akt III SA 2719/02, LEX nr 103323.
Google Scholar
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2006 r., sygn. akt V SA/Wa 1558/05, LEX nr 220903.
Google Scholar
Wyrok WSA w Łodzi z dnia 14 kwietnia 2011 r., I SA/Łd 40/10, Legalis nr 383321.
Google Scholar
Wyrok WSA w Łodzi z dnia 14 kwietnia 2011 r., I SA/Łd 41/10, Legalis nr 383322.
Google Scholar
Wyrok WSA w Łodzi z dnia 5 września 2017 r., I SA/Łd 454/17, Legalis nr 1668966.
Google Scholar
Wyrok WSA w Łodzi z dnia 5 września 2017 r., I SA/Łd 454/17, Legalis nr 1673143.
Google Scholar
Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego – komentarz, Warszawa 2009.
Google Scholar
Baranowska G., Uregulowania prawne dotyczące mniejszości narodowych i etnicznych we współczesnej Polsce, ,,Przegląd Zachodni” 2013, nr 3.
Google Scholar
Czarnecki P., Ustawa o języku polskim – komentarz, Warszawa 2014.
Google Scholar
Czykwin E., Mniejszości narodowe i etniczne a samorząd (w świetle ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym), ,,Administracja Publiczna” 2010, nr 2 (16).
Google Scholar
Dudra S., Nitschke B., Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej: wybrane elementy polityki państwa, Kraków 2010.
Google Scholar
Janusz G., Używanie w Polsce języka mniejszości narodowych w stosunkach urzędowych. Gwarancje prawne i ich realizacja, [w:] Pro scientia et disciplina. Księga jubileuszowa z okazji 50-lecia Studenckiego Koła Naukowego Prawników UMCS, red. H. Groszyk, J. Kostrubiec, M. Grochowski, Warszawa 2009.
Google Scholar
Kmiecik Z., Charakter prawny zaświadczenia a możliwość ustalania i weryfikacji jego treści, ,,Państwo i Prawo” 2004, nr 10.
Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej – komentarz art. 1–29, red. J. Trzciński, M. Wiązek, Warszawa 2016.
Google Scholar
Kubaj K., [w:] Konstytucja RP – komentarz, t. 1: art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Google Scholar
Kurzępa E., Sytuacja administracyjnoprawna mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, Toruń 2009.
Google Scholar
Łaszczyca G., Akta sprawy w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2014, publ./LEX.
Google Scholar
Materiały Rzecznika Praw Obywatelskich. Konferencja naukowa: Prawa mniejszości narodowych i etnicznych w praktyce, Warszawa 2007.
Google Scholar
Między ideologią a socjotechniką. Kwestia mniejszości narodowych w działalności władz komunistycznych – doświadczenie polskie i środkowśuropejskie, red. M. Semczyszyn, J. Syrnyk, Warszawa–Szczecin–Wrocław 2014.
Google Scholar
Mniejszości narodowe i etniczne w procesach transformacji oraz integracji, red. E. Michalik, H. Chałupczak, Lublin 2006.
Google Scholar
Mniejszości narodowe: problemy ustrojowo-prawne: materiały VII Konferencji historyków państwa i prawa, Łagów, 8–11 lipca 2004, red. P. Jurek, Wrocław 2005.
Google Scholar
Mostowik P., Żukowski W., Ustawa o języku polskim – komentarz, Warszawa 2011.
Google Scholar
Plewko J., Mniejszości narodowe i etniczne oraz społeczności języka regionalnego a samorząd terytorialny w Polsce, Lubin 2009.
Google Scholar
Senft S., Trzcielińska-Polus A., Colloquium Opole 2006: mniejszości narodowe i etniczne w Polsce, Niemczech i Republice Czeskiej – tożsamość i perspektywy w jednoczącej się Europie, Opole 2007.
Google Scholar
Skóra A., Wniesienie podania w języku mniejszości narodowej do organu administracji publicznej, ,,Gdańskie Studia Prawnicze” 2005, t. 14.
Google Scholar
Wierzbicki A., Mniejszości i etniczne w Polsce. Status prawno-konstytucyjny, [w:] Porządek konstytucyjny w Polsce, red. W. Jakubowski, T. Słomka, Warszawa 2008.
Google Scholar
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/query (w tekście CBOSA) (dostęp: 25.08.2018).
Google Scholar
http://mniejszosci.narodowe.mac.gov.pl/mne/rejestry/urzedowy-rejestr-gmin/6884,Urzedowy-Rejestr-Gmin-w-ktorych-jest-uzywany-jezyk-pomocniczy.html (dostęp: 25.08.2018).
Google Scholar
http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3545 (dostęp: 25.08.2018).
Google Scholar
http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3999 (dostęp: 25.08.2018).
Google Scholar
Autorzy
Paweł FiktusStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem:
Inne teksty tego samego autora
- Paweł Fiktus, Udział kobiet w działalności prawotwórczej Senatu II Rzeczypospolitej , Opolskie Studia Administracyjno-Prawne: Tom 14 Nr 2 (2016)