Etyka gospodarcza w dobie globalizacji w ujęciu Benedykta XVI
Ewa Kozerska
Uniwersytet Opolski. Wydział Prawa i Administracjihttps://orcid.org/0000-0003-0820-9039
Abstrakt
In the social considerations of Benedict XVI, the point of reference was Christian anthropology. It is from its perspective that the Pope analyzed current social and political relations as well as economic relations prevailing in specific countries and in international relations. He recognized that these spheres of human existence must permeate ethics rooted in the personal and transcendent nature of individuals. This humanistic idea of morality gains special significance in the context of now visible atomization of societies, weaknesses of law in individual countries or dominance of soulless business, which ultimately fuel the global economic crisis. The Pope, therefore, saw the need to update this spiritual aspect of human existence in order to strengthen solidarity and subsidiarity in socio-economic relations, and to stimulate proper cooperation of the state with the economy on the local and supranational scale. He also noted that its principles allow people to realize their own potential responsibly, but also sensitize them to the needs of other individuals. In the Pope’s recognition, Christian ethics is in particular in the realities of the crisis to mobilize states, economic enterprises and international organizations to undertake joint activities for the general public good, without – at the same time – suppressing the activity of individuals and communities.
Słowa kluczowe:
Ratzinger, Benedict XVI, State, Law, Economy, Ethics, GlobalizationBibliografia
Bartyzel J., Ład i wolność, [przedmowa do:] T. Juszczak, Ordoliberalizm. Historia niemieckiego cudu gospodarczego, Warszawa 2010.
Google Scholar
Benedykt XVI, Encyklika „Caritas in veritate” – o integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie, Kraków 2009.
Google Scholar
Casati L., Tożsamość nauk społecznej w refleksji teologii moralnej, [w:] Nauka społeczna Kościoła, Kraków 1998.
Google Scholar
Charles R., Maclaren D., Kościół w świecie współczesnym. Nauczanie społeczne Kościoła w świetle Soboru watykańskiego II, Poznań 1995.
Google Scholar
Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. K. Chojnicka i W. Kozub-Ciembroniewicz, Kraków 2000.
Google Scholar
Domagalski K., Pionierzy katolickiej nauki społecznej, Ząbki 2000.
Google Scholar
Eucken W., Die zietliche Lenkung des Wirtscaftprozesses und der Aufbau der Wirschaftsordnungen, Jena 1944.
Google Scholar
Franco G., Von Salamanca nach Freiburg: Joseph Höffner und die soziale Marktwirtschaft, Padernborn 2018.
Google Scholar
Granat W., Personalizm chrześcijański. Teologia osoby ludzkiej, Poznań 1985.
Google Scholar
Höffner J., Christliche Gesellschaftslehre, Kevelaer 1983.
Google Scholar
Höffner J., Die Weltwirtschaft im Licht der Katholischen Soziallehre, [w:] Stimmen der Kirchezur Wirtschaft, red. L. Ross, Köln 1986.
Google Scholar
Homan K., Ethik in der Marktwirtschaft, München 2003.
Google Scholar
Ide P., Chrystus daje wszystko. Teologia miłości Benedykta XVI, Kraków 2011.
Google Scholar
Juros H., Konserwatyzm jako wyzwanie nauk społecznych?, [w:] Religia i konserwatyzm: sprzymierzeńcy czy konkurenci?, red. P. Mazurkiewicz i S. Sowiński, Wrocław 2004.
Google Scholar
Juszczak T., Ordoliberalizm. Historia niemieckiego cudu gospodarczego, Warszawa 2010.
Google Scholar
Kozerska E., Państwo i społeczeństwo w poglądach Piusa XI, Wrocław 2005.
Google Scholar
Krąpiec M., Człowiek i prawo naturalne. Dzieła, t. 10, Lublin 1999.
Google Scholar
Łuszczyńska M., Ubi ratio, ibi ius. Doktryna prawna świętego Tomasza z Akwinu, Lublin 2013.
Google Scholar
Łuszczyńska M., Wolność gospodarcza w ujęciu Jana Pawła II, [w:] Idea wolności w ujęciu historycznym i prawnym, red. E. Kozerska, P. Sadowski, A. Szymański, Toruń 2010.
Google Scholar
Maritain J., Osoba ludzka i społeczeństwo, [w:] idem, Pisma filozoficzne, Kraków 1988.
Google Scholar
Mazurek F.J., Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka, Lublin 2001.
Google Scholar
Miś A., Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa 2000.
Google Scholar
Pius XII. Papież w epoce totalitaryzmów. Historiografia i polityka, red. M. Kornat, Kraków 2010.
Google Scholar
Possenti V., Katolicka nauka społeczna wobec dziedzictwa oświecenia, Kraków 2000.
Google Scholar
Pszczółkowski T., Ordoliberalizm. Społeczno-gospodarcza i polityczna doktryna neoliberalizmu w RFN, Kraków 1990.
Google Scholar
Ratzinger J., Czas przemian w Europie. Miejsce Kościoła i świata, Kraków 2001.
Google Scholar
Ratzinger J., Marktwirtschaft und Ethik, [w:] Stimmen der Kirche zur Wirtschaft, red. L. Ross, Köln 1986.
Google Scholar
Ratzinger J., Sól ziemi. Chrześcijaństwo i Kościół katolicki na przełomie tysiąclecia. Z kardynałem rozmawia Peter Seewald, Kraków 1997.
Google Scholar
Ratzinger J., Was die Welt zusammenhält. Vorpolitische moralische Grundlagen eines freiheitlichen Staates, [w:] J. Habermas, J. Ratzinger, Dialektik der Säkularisierung. Über Vernunft und Religion, Freiburg 2005.
Google Scholar
Röpke W., Civitas humana, Erlenbach–Zürich 1949.
Google Scholar
Röpke W., Kryzys społeczny czasów obecnych, Bielany Wrocławskie 1986.
Google Scholar
Rüstow A., Das Versagen des Wirtschaftsliberalismus, [sl.] 1945.
Google Scholar
Sadowski M., Godność człowieka i dobro wspólne w papieskim nauczaniu społecznym (1878–2005), Wrocław 2010.
Google Scholar
Sadowski M., Państwo w doktrynie papieża Leona XIII, Wrocław 2002.
Google Scholar
Sale G., Hitler, Stolica Apostolska i Żydzi. Dokumenty z tajnego archiwum watykańskiego odtajnione w 2004 r., Kraków 2007.
Google Scholar
Schaff A., Marksizm a jednostka ludzka, Warszawa 1965.
Google Scholar
Schleiermacher F., Über die Religion. Reden an die Gebildeten unter ihren Verächtern, Leipzig 1868.
Google Scholar
Schwaiger G., Papstum und Päpste im 20. Jahrhundert, München 1999.
Google Scholar
Skarzyński R., Od liberalizmu do totalitaryzmu. Z dziejów myśli politycznej XX w., t. 2, Warszawa 2002.
Google Scholar
Spaemann R., Osoby. O różnicy między czymś a kimś, Warszawa 2001.
Google Scholar
Szlachta B., Tomasz z Akwinu, [w:] Słownik historii doktryn politycznych, red. K. Chojnicka, M. Jaskólski, t. 6 z suplementem, Warszawa 2015.
Google Scholar
Thesing J., Czy katolicka nauka społeczna jest konserwatywna?, [w:] Religia i konserwatyzm: sprzymierzeńcy czy konkurenci?, red. P. Mazurkiewicz i S. Sowiński, Wrocław 2004.
Google Scholar
Tocqueville A. de, O demokracji w Ameryce, t. 1–2, Kraków–Warszawa 1996.
Google Scholar
Zieliński Z., Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków, Warszawa 1999.
Google Scholar
Bazzichi O., Caritas in veritate: Współpraca rodziny ludzkiej, „Społeczeństwo. Studia – Prace badawcze – Dokumenty z zakresu nauki społecznej Kościoła” 2011, nr 2.
Google Scholar
Doldi M., Postęp jako fakt duchowy według encykliki „Caritas in veritate”, „Społeczeństwo. Studia – Prace badawcze – Dokumenty z zakresu nauki społecznej Kościoła” 2009, nr 6.
Google Scholar
Głuszak T., Elementarne wprowadzenie do lektury encykliki społecznej Benedykta XVI Caritas in veritate, „Studia Gnesnensia” 2011, t. 25.
Google Scholar
Kozerska E., Scheffler T., Ocena współczesnej kultury Zachodu w nauczaniu Benedykta XVI (Josepha Ratzingera), „Politeja. Pismo Wydziału Stosunków Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2015, nr 9 (39).
Google Scholar
Kozerska E., Tocqueville wobec amerykańskiej demokracji społecznej, „Opolskie Studia Administracyjno-Prawne” 2009, t. 6.
Google Scholar
Łuszczyńska M., Własność, wolność, jednostka. Kościół katolicki wobec podstawowych wartości liberalizmu, „Studia Erasmiana Wratislaviensia” 2009, z. 3: Własność – idea, instytucje, ochrona.
Google Scholar
Marx R., Kształtować globalizację w odpowiedzialnej wolności. Wokół encykliki społecznej papieża Benedykta XVI, „Homo Dei” 2010, nr 4.
Google Scholar
Waleszczuk Z., Josepha Höffnera rozumienie katolickiej nauki społecznej, „Colloquia Theologica Ottoniana” 2008, nr 1.
Google Scholar
Bartyzel J., „Kismet” zrezygnowanego konserwatysty, „Myśl Konserwatywna”, http://myslkonserwatywnapl/prof-bartyzel-kismet-zrezygnowanego-konserwatysty/
Google Scholar
Benedykt XVI, Deus caritas est, http://w2.vatican.va/content/benedict-xvi/pl/encyclicals/documents/hf_ben-xvi_enc_20051225_deus-caritas-est.pdf
Google Scholar
Benedykt XVI, Spotkanie z wyznawcami różnych religii w Waszyngtonie, https://opoka.org.pl/nauczanie/nauczanie-benedykta-xvi-przemowienia-i-oredzia
Google Scholar
Dylus A., Subsydiarność: stara idea na nowe czasy. Perspektywa encykliki Caritas in veritate, „Prakseologia” 2012, nr 153, ejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-ceb-91172-5b7e-4afa-ab46-7b2435c6073a
Google Scholar
Jan Paweł II, Sollicitudo rei socialis, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/encykliki/sollicitudo.html
Google Scholar
Marczak Ł., Geneza i status zasady zrównoważonego rozwoju w katolickiej nauce społecznej, praca doktorska niewydana drukiem, Lublin 2018, s. 252, https://repozytorium.kul.pl/bitstream/ 20.500.12153/265/1/Marczak_Geneza_i_status_zasady_zrownowazonego_rozwoju_w_katolickiej_nauce_spolecznej_ed.pdf doktorat
Google Scholar
Paweł VI, Populorum progressio, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pawel_vi/encykliki/populorum_progressio_26031967.html
Google Scholar
Štrukelj A., Christliches Menschenbild bei Papst Benedict XVI, „Bogoslovni Vestnik” 2012, 72, http://www.teof.uni-lj.si/uploads/File/BV/BV-72-1-Strukelj.pdf
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem:
