Zasada nullum crimen sine lege w kontekście przestępstw stypizowanych w art. 256 § 1 k.k.

Tomasz Scheffler

Uniwersytet Wrocławski. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii
https://orcid.org/0000-0002-5744-4863

Abstrakt

The paper presents interpretations of the content of the legal principle of nullum crimen sine lege and the influence of this principle on legal characterisation of crime of public propagation of a fascist or other totalitarian governance system and crime of public agitation to hatred based on national, ethnic, racial or religious differences or for reason of a lack of any religiousdenomination. In the author’s opinion, the most difficult problem in the case of crimes typified in Art. 256 § 1 of Polish Penal Code lies in that many layers consider the legal principle of nullum crimen as a commonplace. In the paper, there are several cases presented of adjudications of the Polish Supreme Court relating to what considerations of the legal principle of nullum crimen may cause so that we can obtain clear views on the problem.

Słowa kluczowe:

nullum crimen sine lege, hate speech, freedom of speech, limits of freedom of speech, fascism, totalitarianism, penal code, discrimination

Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1970.
  Google Scholar

Andrejew I., Lernell L., Sawicki J., Prawo karne Polski Ludowej. Wiadomości ogólne, Warszawa 1954.
  Google Scholar

Beccaria C., Dei delitti e delle pene, Milano 1973.
  Google Scholar

Bojarski M., Giezek J., Sienkiewicz Z., Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, Warszawa 2007.
  Google Scholar

Bosiacki A., Utopia, władza, prawo. Doktryna i koncepcje prawne „bolszewickiej” Rosji 1917–1921, Warszawa 1999.
  Google Scholar

Buchała K., Prawo karne materialne, Warszawa 1989.
  Google Scholar

Choduń A., Język prawny a język potoczny, [w:] Język – Prawo – Społeczeństwo, red. E. Malinowska, Opole 2004.
  Google Scholar

Choduń A., Słownictwo tekstów aktów prawnych w zasobie leksykalnym współczesnej polszczyzny, Warszawa 2007.
  Google Scholar

Ćwiąkalski Z., Komentarz do art. 256, [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do art. 117–277 Kodeksu karnego, red. A. Zoll, Kraków 1999.
  Google Scholar

Ćwiąkalski Z., Komentarz do art. 256, [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, t. 2. Komentarz do art. 117–277 k.k., red. A. Zoll, Kraków 2006.
  Google Scholar

Dąbrówka A., Geller E., Turczyn R., Słownik synonimów, Warszawa 1993.
  Google Scholar

Duda M., Przestępstwa z nienawiści. Stusium prawnokarne i kryminologiczne, Olsztyn 2016.
  Google Scholar

Dworkin R., Biorąc prawa poważnie, Warszawa 1998.
  Google Scholar

Feuerbach P. J. A., Lehrbuch des gemeinen in Deutschland gültigen peinlichen Rechts, Giessen 1812.
  Google Scholar

Flemming M., Kutzmann W., Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu. Rozdział XXXII Kodeksu karnego. Komentarz, Warszawa 1999.
  Google Scholar

Frister H., Strafrecht. Allgemeiner Teil. Ein Studienbuch, München 2011.
  Google Scholar

Gajda J., Sofiści, Warszawa 1989.
  Google Scholar

Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2001.
  Google Scholar

Góral R., Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa 2000.
  Google Scholar

Górniok O., Komentarz do art. 256, [w:] O. Górniok, St. Hoc, St. M. Przyjemski, Kodeks karny. Komentarz, t. 3, Gdańsk 1999.
  Google Scholar

Hart H. L. A., Pojęcie prawa, Warszawa 1998.
  Google Scholar

Maciejewski M., Scheffler T., O doktrynologii: rozważania dotyczące przedmiotu oraz metody doktryn politycznych i prawnych, [w:] Myślenie o polityce i prawie. Przedmiot. Metoda. Praktyka, red. I. Barwicka-Tylek, A. Czarnecka, M. Jaskólski, J. Malczewski, Warszawa 2015.
  Google Scholar

Mały słownik języka polskiego, red. S. Skorupka, H. Auderska, Z. Łempicka, Warszawa 1968.
  Google Scholar

Marek A., Prawo karne, Warszawa 2001.
  Google Scholar

Montesquieu Ch., L’Esprit des lois, Paris 1748.
  Google Scholar

Nowacki J., Tobor Z., Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 2002.
  Google Scholar

Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, Poznań 2000, t. 29 i t. 32, Poznań 2001.
  Google Scholar

Pufendorf S., De iure naturae et gentium libri VIII, 1672.
  Google Scholar

Quellensammlung zur österreichischen und deutschen Rechtsgeschichte, Hrsg. R. Hoke, I. Reiter, Wien–Köln–Weimar 1993.
  Google Scholar

Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1: Od początków do Sokratesa, Lublin 2000.
  Google Scholar

Redelbach A., Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii państwa i prawa, Warszawa 1994.
  Google Scholar

Rot H., Wstęp do nauk prawnych, Wrocław 1988.
  Google Scholar

Ryszka F., Państwo stanu wyjątkowego. Rzecz o systemie państwa i prawa Trzeciej Rzeszy, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1985.
  Google Scholar

Staniszewski R., Teoria systemów, Wrocław 1988.
  Google Scholar

Świda W., Prawo karne, Warszawa 1989.
  Google Scholar

Taureck B. H. F., Die Sophisten. Eine Einführung, Berlin 1994.
  Google Scholar

Warylewski J., Kierunki i szkoły w nauce prawa karnego, [w:] System prawa karnego, t. 1: Zagadnienia ogólne, red. A. Marek, Warszawa 2010.
  Google Scholar

Wittgenstein L., Tractatus logico-philosophicus, Warszawa 1997.
  Google Scholar

Wojciechowski J., Kodeks karny. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2000.
  Google Scholar

Woleński J., Logiczne problemy wykładni prawa, Kraków 1972.
  Google Scholar

Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 2001.
  Google Scholar

Wróblewski J., Zagadnienia teorii wykładni prawa ludowego, Warszawa 1959.
  Google Scholar

Choduń A., Leksyka tekstów aktów prawnych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, z. 4.
  Google Scholar

Holmes O. W. sr, The Autocrat of the Breakfast Table, „The New England Magazine” 1831, Vol. 1.
  Google Scholar

Klarman A., Argumentacja perswazyjna jako technika społeczna w polityce prawa, „Prakseologia” 2004, nr 144.
  Google Scholar

Rogala E., Urbańczyk M., Złożoność zjawiska mowy nienawiści w pozaprawnym aspekcie definicyjnym, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2017, t. 39, nr 2.
  Google Scholar

Scheffler T., Przestępstwo publicznego propagowania faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa (art. 256 k.k.). Analiza doktrynologiczna wybranych wypowiedzi piśmiennictwa i judykatury. Część ogólna, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2012, t. 34, nr 3.
  Google Scholar

Scheffler T., Przestępstwo publicznego propagowania faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa (art. 256 k.k.). Analiza doktrynologiczna wybranych wypowiedzi piśmiennictwa i judykatury. Część szczególna II, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2019, t. 41, nr 1.
  Google Scholar

Tokarz M., Argumentacja i perswazja, „Filozofia Nauki” 2002, t. 10, nr 3–4.
  Google Scholar

Tomaczyk M., Zasada nullum crimen sine lege certa i jej ograniczenia na tle języka etnicznego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, z. 2.
  Google Scholar

Zieliński M., Bogucki O., Choduń A., Czepita S., Kanarek B., Municzewski A., Zintegrowanie polskich koncepcji wykładni prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2009, z. 4.
  Google Scholar

Kudyba K., Opinia dotycząca interpretacji znamienia „nawoływania do nienawiści” określonego w art. 256 § 1 Kodeksu karnego, http://www.otwarta.org/opinia-prawna-dotyczaca-interpretacji- znamienia-nawolywania-do-nienawisci/http://constitution.legis.virginia.gov/https://www.retsinformation.dk/Forms/R0710.aspx?id=2406
  Google Scholar

http://msa.maryland.gov/msa/mdmanual/43const/html/00dec.html
  Google Scholar

Postanowienie SN z dnia 5 lutego 2007 r. (sygn. akt IV KK 406/06), publ. OSNwSK z 2007 r., nr 1, poz. 367 oraz LEX nr 245307.
  Google Scholar

Wyrok TK z dnia 25 lutego 2014 r. (sygn. akt SK 65/12), publ. LEX nr 1430364.
  Google Scholar

Postanowienie SN z dnia 1 września 2011 r. (sygn. akt V KK 98/11), publ. OSNwSK z 2012 r., nr 1, poz. 154.
  Google Scholar

Uchwała SN z dnia 28 marca 2002 r. (sygn. akt I KZP 5/2002), publ. OSP z 2012 r., Rok XLVI, nr 12, s. 647–648.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2019-09-18

Cited By / Share

Scheffler, T. (2019). Zasada nullum crimen sine lege w kontekście przestępstw stypizowanych w art. 256 § 1 k.k. Opolskie Studia Administracyjno-Prawne, 16(4 (2), 119–140. https://doi.org/10.25167/osap.1226

Autorzy

Tomasz Scheffler 
https://orcid.org/0000-0002-5744-4863

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.

Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)

Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl

Treść licencji dostępna pod linkiem: