Prawne uwarunkowania żałoby narodowej w świetle form działania administracji publicznej
Abstrakt
Tradycyjnie żałoba narodowa jest wprowadzana w celu upamiętnienia osób wybitnie
zasłużonych dla narodu. Jednak w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat ogłaszano ją
również w związku z różnymi tragicznymi wydarzeniami. Instytucja ta przeszła ewolucję,
a okoliczności jej wprowadzania rodzą dziś obawy o nadużywanie prawa do ogłaszania żałoby
i jej deprecjację. Przepisy powszechnie obowiązujące w bardzo ogólny sposób odnoszą się do żałoby narodowej, stąd praktyka stara się je w różny sposób uzupełniać. Prowadzi to
do sytuacji, w których organy administracji podejmują czynności, do których nie zostały
upoważnione. Szczególnym problemem jest rozgraniczenie między aktem wprowadzenia
żałoby a wstrzymaniem organizacji imprez rozrywkowych w czasie jej trwania.
Słowa kluczowe:
żałoba narodowa, rozporządzenie, prawo miejscoweBibliografia
Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 roku o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 2019 r., poz. 1509, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, Dz.U. z 2020 r., poz. 713 z późn. zm., tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, Dz.U. z 2020 r., poz. 194, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 roku o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, Dz.U. z 2019 r., poz. 1464, tekst jednolity.
Google Scholar
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 września 2001 roku w sprawie opuszczenia flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. Nr 98, poz. 7279.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 7 marca 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad podnoszenia flagi państwowej z godłem Rzeczypospolitej Polskiej przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne oraz inne oficjalne przedstawicielstwa i misje za granicą, Dz.U. Nr 34, poz. 324.
Google Scholar
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 lipca 2007 roku w sprawie wprowadzenia żałoby narodowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. Nr 132, poz. 914.
Google Scholar
Rozporządzenie Marszałka Sejmu wykonującego obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 kwietnia 2010 roku w sprawie wprowadzenia żałoby narodowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. Nr 58, poz. 368.
Google Scholar
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 marca 2012 roku w sprawie wprowadzenia żałoby narodowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. z 2012, poz. 237.
Google Scholar
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 października 2013 roku w sprawie wprowadzenia żałoby narodowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. z 2013, poz. 1268.
Google Scholar
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 lutego 2019 roku w sprawie wprowadzenia żałoby narodowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. z 2019, poz. 290.
Google Scholar
Rozporządzenie Nr 43/2007 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 23 lipca 2007 roku w sprawie zawieszenia organizowania imprez artystycznych i rozrywkowych na czas trwania żałoby narodowej, Zacho. Dz. Urz. z 2007 r. Nr 86, poz. 1436.
Google Scholar
Rozporządzenie porządkowe Nr 4/2010 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 27 września 2010 roku w sprawie ogłoszenia dnia 28 września 2010 roku dniem żałoby na terenie województwa zachodniopomorskiego, Zacho. Dz.Urz. z 2010, Nr 101, poz. 1809.
Google Scholar
Rozporządzenie porządkowe Nr 3/10 Wojewody Łódzkiego z dnia 12 października 2010 roku w sprawie ogłoszenia żałoby na terenie województwa łódzkiego, Łódzk. Dz.Urz. z 2010, Nr 300, poz. 2503.
Google Scholar
Rozporządzenie porządkowe Nr 10 Wojewody Mazowieckiego z dnia 12 października 2010 roku w sprawie ogłoszenia żałoby na terenie województwa mazowieckiego, Mazow. Dz.Urz. z 2010, Nr 176, poz. 4508.
Google Scholar
Uchwała Rady Ministrów z dnia 13 lipca 1997 roku w sprawie ogłoszenia żałoby narodowej, M.P. Nr 41, poz. 421.
Google Scholar
Uchwała Nr 1 Rady Ministrów z dnia 4 stycznia 2005 roku, w sprawie uczczenia pamięci ofiar kataklizmu w Azji Południowo-Wschodniej, M.P. Nr 1, poz. 7.
Google Scholar
Uchwała Nr 1 Rady Ministrów z dnia 12 lipca 2005 roku, w sprawie uczczenia pamięci ofiar zamachów w Londynie, M.P. Nr 40, poz. 541.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia 28 sierpnia 1991 roku, sygn. akt SA/Ka 525/01, niepubl.
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 8 kwietnia 2009 roku, sygn. akt K 37/06, OTK-A 2009/4/47.
Google Scholar
Postanowienie TK z dnia 5 listopada 2009 roku, sygn. akt U 9/07, OTK-A 2009/10/152.
Google Scholar
Wyrok WSA w Kielcach z dnia 29 listopada 2017 r., sygn. akt II SA/Ke 588/17, LEX
Google Scholar
nr 2411671.
Google Scholar
Antoniak-Tęskna, Patrycja. 2019. Organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej. Komentarz. Komentarz do art. 37. Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 23.06.2021.
Google Scholar
Boć, Jan. 2003. Lokalne źródła prawa. W: J. Boć (red.). Prawo administracyjne. Wrocław: Kolonia Limited.
Google Scholar
Boć, Jan. 2003. Naczelne organy administracji rządowej (państwowej). W: J. Boć (red.). Prawo administracyjne. Wrocław: Kolonia Limited.
Google Scholar
Ciapała, Jerzy. 2001. Prawo miejscowe. W: M. Ofiarska, J. Ciapała. Zarys prawa samorządu terytorialnego. Poznań: Ars boni et aequi.
Google Scholar
Czarny, Piotr. 2019. Komentarz do art. 142. W: P. Tuleja (red.). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 5.10.2020.
Google Scholar
Dąbek, Dorota. 2007. Prawo miejscowe. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Dodziuk, Anna. 2007. Żal po stracie, czyli o przeżywaniu żałoby. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Psychologii Zdrowia.
Google Scholar
Felcyn, Magdalena; Ogińska-Bulik, Nina. 2009. Poczucie sensu życia osób w żałobie. Polskie Forum Psychologiczne, t. 14 (1): 63−77.
Google Scholar
Gajewski, Sebastian; Jakubowski, Aleksander. 2016. Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar
Gdulewicz, Ewa. 2003. Konstytucyjny system źródeł prawa. W: W. Skrzydło (red.). Polskie prawo konstytucyjne. Lublin: Verba.
Google Scholar
Jagielski, Jacek. 2017. Centralne organy administracji. W: M. Wierzbowski (red.). Prawo administracyjne. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Jaworska-Dębska, Barbara. 2016. Akty normatywne i akty generalne stosowania prawa. W: Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, R. Michalska-Badziak, E. Olejniczak-Szałowska,
Google Scholar
M. Stahl (red.). Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Koniczuk-Kleja, Justyna. 2016. Współczesne modele procesu żałoby – obecny stan wiedzy oraz wskazówki praktyczne do pracy z pacjentem i jego rodziną w opiece paliatywnej.
Google Scholar
W: J. Hartman, M. Szabat (red.). Problematyka umierania i śmierci w perspektywie medyczno-kulturowej. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Kubiak, Anna. E. 2016. Kultura pochówku w Polsce. W: J. Hartman, M. Szabat (red.). Problematyka umierania i śmierci w perspektywie medyczno-kulturowej. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Kubicka-Żach, Katarzyna. 2020. Ustawa o samorządzie podstawą ogłoszenia żałoby w gminie. https://www.prawo.pl/samorzad/zaloba-w-gminie-podstawa-prawna,357504.html. Dostęp: 15.10.2020.
Google Scholar
Lisowski, Piotr. 2017. Aksjologiczny kontekst i wymiar rządowych aktów prawa miejscowego, W: J. Zimmermann (red.). Aksjologia prawa administracyjnego, t. 1, rozdz. 4, pkt A. Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 10.10.2020.
Google Scholar
Ochendowski, Eugeniusz. 2006. Prawo administracyjne. Część ogólna. Toruń: TNOiK.
Google Scholar
Pach, Maciej. 2016. Prawotwórcze kompetencje władzy wykonawczej w zakresie prawa powszechnie obowiązującego w Konstytucji RP z 1997 r. – stan obecny i postulaty de lege ferenda. Białostockie Studia Prawnicze (20B): 167−181.
Google Scholar
Prażmo-Nowomiejska, Regina; Stobiecki, Eugeniusz. 2001. Prawo miejscowe w III Rzeczypospolitej Polskiej. Radca Prawny (6): 6–23.
Google Scholar
Radajewski, Mateusz. 2021. Żałoba narodowa jako instytucja prawna. Państwo i Prawo (1): 65–78.
Google Scholar
Rogiewicz, Maria; Buczkowski, Krzysztof. 2006. Dorosły pacjent w żałobie po śmierci bliskiej osoby – rola lekarza rodzinnego. Polska Medycyna Paliatywna 5 (1): 21–29. Ronowicz, Jacek. 2012. Akty prawa miejscowego wojewody. Studia Lubuskie (8): 109–142.
Google Scholar
Sierpowska, Iwona. 2020. Śmierć w ujęciu prawa administracyjnego. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Skwara, Bartosz. 2010. Rozporządzenie jako akt wykonawczy do ustawy w polskim prawie konstytucyjnym. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Szewczyk, Ewa; Szewczyk Marek. 2014. Generalny akt administracyjny. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Świtała-Trybek, Dorota. 2012. Wspólnotowa żałoba narodowa. Rozważania w kontekście katastrof górniczych w Polsce. W: A. Kunce (red.). Doświadczenie w kulturze. Katowice: Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy.
Google Scholar
Wronkowska, Sławomira. 2005. Model rozporządzenia jako aktu wykonawczego do ustaw w świetle Konstytucji i praktyki. W: A. Szmyt, (red.). Konstytucyjny system źródeł prawa w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Google Scholar
Wronkowska, Sławomira. 2003. Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Poznań: Ars boni et aequi.
Google Scholar
Ura, Elżbieta. 2015. Prawo administracyjne. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Ziemski, Krystian M. 2013. Przesłanki, treść i rodzaje aktów normatywnych administracji publicznej. Akty powszechnie obowiązujące stanowione przez administrację rządową. W: A. Błaś, J. Boć, M. Stahl,
Google Scholar
K. M. Ziemski. System Prawa Administracyjnego, t. 5: Prawne formy działania administracji, 109–125. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar
Zimmermann, Jan. 2006. Prawo administracyjne. Kraków: Zakamycze.
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem:
Inne teksty tego samego autora
- Iwona Sierpowska, O znaczeniu alimentów w systemie pomocy społecznej , Opolskie Studia Administracyjno-Prawne: Tom 20 Nr 2 (2022)