Ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi na rynku finansowym
Piotr Horosz
Uniwersytet Ekonomiczny w KrakowieAbstrakt
Artykuł koncentruje się na problematyce ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi w sektorze finansowym, omawiając pod tym kątem regulacje prawne zawarte w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.
Omawiając praktyki rynkowe godzące w interes konsumentów, zwłaszcza praktyki wprowadzające w błąd oraz agresywne praktyki rynkowe autor wskazuje na generalny zakaz stosowania takich praktyk, obowiązujący również w przypadku konsumentów korzystających z usług finansowych. Jednocześnie autor podkreśla, że ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowym na rynku finansowym jest wzmocniona w porównaniu z ochroną konsumentów na innych rynkach. Wynika to zwłaszcza z funkcjonowania na rynku finansowym szczególnych organów – zwłaszcza Komisji Nadzoru Finansowego i Rzecznika Finansowego, które w ramach swoich ogólnych kompetencji, mogą również podejmować działania służące ochronie konsumentów usług finansowych przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi.
Słowa kluczowe:
ochrona konsumentów, nieuczciwe praktyki rynkowe, rynek finansowyBibliografia
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/65/WE z dnia 23 września 2002 r., dotycząca sprzedaży konsumentom usług finansowych na odległość oraz zmieniająca Dyrektywę Rady 90/619/EWG oraz Dyrektywy 97/7/WE i 98/27/WE (Dz.Urz.UE.L Nr 271).
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. dotycząca nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniająca Dyrektywę Rady 84/450/EWG, Dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz Rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.Urz.UE.L Nr 149).
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi (Dz.U. UE L 60 z 28.2.2014 r.).
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (Dz.Urz. UE L 26 z 2.02.2016 r.).
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 roku w sprawie rynków instrumentów finansowych (Dz.U. UE 2014.173.349 z 12.06.2014 r.).
Google Scholar
Ustawa z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, Dz. U. 2020, poz. 2059, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, Dz. U. 2017, poz. 2070, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. kredycie konsumenckim, Dz. U. 2022, poz. 246, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym, Dz. U. 2022, poz. 187, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich, Dz. U. 2016, poz. 1823.
Google Scholar
Ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń, Dz. U. 2019, poz. 1881, tekst jednolity.
Google Scholar
Bazylińska J. 2012. Ochrona zbiorowych interesów konsumentów w prawie Unii Europejskiej i w wybranych porządkach prawnych państw członkowskich. Toruń: TNOiK.
Google Scholar
Białek T., Zajączkowska-Weremczuk K. 2008. Nieuczciwe praktyki rynkowe. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 3, 16 – 24.
Google Scholar
Bednarczyk P. 2020. Żądanie unieważnienia umowy – próba wykładni art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy z 23.8.2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Monitor Prawniczy, Nr 14, 740 – 746.
Google Scholar
Butor-Keler A. 2017. Misselling a ochrona konsumenta na rynku usług finansowych, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 326, 9 – 20.
Google Scholar
Cyman D. 2016. Kierunki zmian ochrony konsumenta usług finansowych w Unii Europejskiej, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia. Vol. L, 4, 39 – 48. DOI:10.17951/h.2016.50.4.39, s..
Google Scholar
Czechowska I. D. 2009. Ochrona konsumenta rynku usług bankowych. Zeszyty naukowe Uniwersytetu szczecińskiego, Ekonomiczne problemy usług. nr 38 (548), 407 – 413.
Google Scholar
Dąbrowska A., Janoś-Kresło M. 2012. Ochrona konsumentów na rynku usług bankowych i telekomunikacyjnych, Warszawa: Oficyna wydawnicza SGH.
Google Scholar
Gliniecki B. 2008. Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym - nowe środki ochrony praw konsumentów. Edukacja Prawnicza. nr 2, 3 – 7.
Google Scholar
Izdebski P. 2019. Instytucjonalny model ADR z udziałem konsumentów na rynku kapitałowym ADR – Arbitraż i Mediacja. nr 2, 31 – 45.
Google Scholar
Jarosiński W., Widła B. 2009. Odpowiedzialność cywilna według ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym w świetle dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach rynkowych. Transformacje Prawa Prywatnego. nr 1-2, 37 – 65.
Google Scholar
Kalak J. 2016. Pozasądowe postępowanie w sprawie rozwiązywania sporów między klientem a podmiotem rynku finansowego. ADR – Arbitraż i Mediacja. nr 2, 17 – 38.
Google Scholar
Mazurek M. 2008. Wpływ maksymalnych dyrektyw konsumenckich na funkcjonowanie skodyfikowanych systemów prawa cywilnego. Transformacje Prawa Prywatnego. nr 2, 23 – 48.
Google Scholar
Michalak A. 2008, Przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz. Warszawa: C. H. Beck.
Google Scholar
Mularczyk K., Miś G., Miś M. 2011. Wybrane instytucje rozstrzygające spory konsumenckie na drodze polubownej, ADR – Arbitraż i Mediacja, nr 3, 79 – 92.
Google Scholar
Namysłowska M. 2007. Nowa ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Monitor Prawniczy. Nr 23, 1287 – 1292.
Google Scholar
Podrecki P. 2007. Dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych i jej implementacja do prawa polskiego (w:) Prawo własności intelektualnej wczoraj, dziś i jutro, (red. J. Barta, A. Matlak), Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zeszyt 100, 365 – 386.
Google Scholar
Rutkowska – Tomaszewska E, 2009. Ochrona interesów konsumenta a polubowne sposoby rozstrzygania sporów na rynku usług bankowych. Materiały pokonferencyjne "Perspektywy rozwoju sądownictwa arbitrażowego" Katowice, 20–21.11.2008 r.. ADR – Arbitraż i Mediacja. Nr 2, 139 – 144.
Google Scholar
Rutkowska-Tomaszewska E. 2020, Prawo ochrony konsumenta* usług finansowych w świetle założenia racjonalnego ustawodawcy — kilka wybranych uwag, Acta Universitatis Wratislaviensis. No 3978. Przegląd Prawa i Administracji. Cxx/2, 481 – 498. https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.85.
Google Scholar
Sieradzka M. 2008. Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
Google Scholar
Smyczek S. 2007. Ochrona interesów konsumentów na rynku usług finansowych. W: Ochrona interesów konsumentów w Polsce w aspekcie integracji europejskiej, (red.) E. Kieżel, 130 -158.Warszawa: Difin.
Google Scholar
Stefanicki R. 2008. Ochrona konsumenta banku w świetle ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (cz. I). Prawo Bankowe. Nr 6, 66 – 77.
Google Scholar
Wiewiórowska-Domagalska A., Kunkiel-Kryńska A. 2019. Komentarz do art. 1 W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) K. Osajda, wydanie elektroniczne Legalis, dostęp 24.02.2022.
Google Scholar
Wiewiórowska-Domagalska A., Kunkiel-Kryńska A. 2019. Komentarz do art. 2 W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) K. Osajda, wydanie elektroniczne Legalis, dostęp 24.02.2022.
Google Scholar
Wiewiórowska-Domagalska A., Kunkiel-Kryńska A. 2019. Komentarz do art. 3 W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) K. Osajda, wydanie elektroniczne Legalis, dostęp 24.02.2022.
Google Scholar
Wiewiórowska-Domagalska A., Kunkiel-Kryńska A. 2019. Komentarz do art. 12 W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) K. Osajda, wydanie elektroniczne Legalis, dostęp 24.02.2022.
Google Scholar
Wiewiórowska-Domagalska A., Kunkiel-Kryńska A. 2019. Komentarz do art. 13 W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) K. Osajda, wydanie elektroniczne Legalis, dostęp 24.02.2022.
Google Scholar
Wojno B. 2018. Komentarz do art. 2 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym W: Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, 3 wydanie, (red.) M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, wydanie elektroniczne Legalis, dostęp 20.02.2022.
Google Scholar
Autorzy
Piotr HoroszStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem: