Zarządzania miastem z perspektywy planowania i zagospodarowania terenów - wybrane zagadnienia.
Paweł Tomasz Sosnowski
Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej PolskiejAbstrakt
Powstanie miast i ich rozrastanie było następstwem rozwoju społeczeństwa który prowadził do zwiększenia się potrzeb i oczekiwań mieszkańców. Oczywiście były one zróżnicowane na przestrzeni wieków nie mniej jednak mieszkańcy miast oczekiwali podnoszenia poziomu życia. Skutkowało to koniecznością odpowiedniego zarządzania miastem.
Zarządzanie a tym samym zarządzanie miastem jest różnie definiowane. Niezależnie jednak od definicji zarządzania miastem to proces prowadzony przez organy miasta w szczególności przez organ wykonawczy. Ma ono prowadzić do zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej tj. kształtowanie warunków życia zgodnych z oczekiwaniami mieszkańców i podnoszenie ich na wyższy poziom tam gdzie one tych oczekiwań nie spełniają. Proces zarządzania miastem nie jest jednak zadaniem łatwym ze względu na bardzo złożoną strukturę społeczną. Jednym z instrumentów ułatwiających ten proces jest planowanie i zagospodarowanie przestrzenne.
Celem niniejszego artykułu jest analiza jak kształtowana była przestrzeń przez organy miasta oraz instrumenty dzięki którym mogły i mogą one obecnie kształtować przestrzeń i warunki życia mieszkańców.
Słowa kluczowe:
planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, kształtowanie przestrzeni, zarządzanie miastem, instrumenty zarządzania miastem, rozpraszanie zabudowy, mega projekty korporacji.Bibliografia
Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 16 lutego 1928 r. - o prawie budowlanem i zabudowaniu osiedli. Dz. U. Nr 23, poz. 202, ze zm.
Google Scholar
Dekret Rady Ministrów z dnia 26 października 1945 r. - Dekret o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy. Dz. U. Nr 50 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - o zagospodarowaniu przestrzennym. Dz. U. Nr 89, poz. 415.
Google Scholar
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. - o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Dz. U. z 2022, poz. 503, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej. Dz. U. z 2021, poz. 214 tekst jednolity.
Google Scholar
Bąkowski Tomasz. 2018, Rozpraszanie i koncentracja zabudowy jako problem prawny (tytułem wprowadzenia do szczegółowych rozważań) (w:) Prawne problemy rozpraszania i koncentracji zabudowy, (red.). Tomasz Bąkowski, 13-22. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Belzyt Leszek., 2000, Kraków i Praga około 1600 roku. Porównanie aspektów topograficznych i demograficznych. Stan badań i źródła archiwalne (w:) Metropolie Europy środkowo-wschodniej w XV i XVI wieku, (red.). L. Belzyt i J. Pirożyński, Polska Akademia Umiejętności, Kraków.
Google Scholar
Biegańska Irena., 1964, Podstawy prawne planowania przestrzennego i gospodarki terenami w miastach, Warszawa.
Google Scholar
Brzeziński Wacław. 1949, Prawo budowlane i odbudowa osiedli, Warszawa.
Google Scholar
Cohen M.A., 2000, Don Quixote and the well-managed city, (w:) Ruble B.A. I in. (ed.), 2000, Urban governance around the world, Woodrow Wilson Center Comparative Urban Studies Project, Workshop on urban governance in major world cities, Washington.
Google Scholar
Izdebski Hubert. Kulesza Michał. 2004, Administracja publiczna zagadnienia ogólne, wyd. 3 rozszerzone, Liber, Warszawa.
Google Scholar
Izdebski Hubert. 2013, Ideologia i zagospodarowanie przestrzeni, Wolters Kluwer, Warszawa.
Google Scholar
Jaworski Jacek. 2018, Decyzja o warunkach zabudowy jako instrument rozpraszania zabudowy (w:) Prawne problemy rozpraszania i koncentracji zabudowy, (red.) Tomasz Bąkowski, 99-111. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Kinal Artur. 2015. Dziewiętnasto i dwudziestowieczne wizje miast przyszłości wobec społecznych wyzwań współczesnej urbanizacji, Zielona Góra.
Google Scholar
Koźminśki Andrzej K. (red.). Piotrowski Włodzimierz. 1998. Zarządzanie. Teoria i praktyka, wyd. IV, Warszawa.
Google Scholar
Leoński Zbigniew. Szewczyk Marek. 1999. Podstawowe instytucje planowania przestrzennego i prawa budowlanego, Poznań.
Google Scholar
Niewiadomski Zygmunt (red.). 2001. Siemiński Waldemar. Sosnowski Paweł. Tetera Maria. Samorząd terytorialny. Ustrój i gospodarka, Bydgoszcz-Warszawa.
Google Scholar
Niewiadomski Zygmunt. 2002, Planowanie przestrzenne. Zarys systemu, Warszawa.
Google Scholar
Niewiadomski Zygmunt. 2018, Gmina wobec zjawisk rozpraszania i koncentracji zabudowy (odpowiedzialność prawodawcy miejscowego za stan patologicznej zabudowy)(w:) Prawne problemy rozpraszania i koncentracji zabudowy, (red.) Tomasz Bąkowski, 23-32. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Nowak Maciej J. (red.). Skotarczak Teodor. (red.), 2012, Zarządzanie przestrzenią miasta, CeDeWu.
Google Scholar
Paszkowski Zbigniew. 2015, Historia idei miasta. Od antyku do renesansu, Teka Zachodniopomorska nr 1, Szczecin.
Google Scholar
Pawłowska Krystyna. (red.). 2010. Zanim wybuchnie konflikt. Idea i metody partycypacji społecznej w ochronie krajobrazu i kształtowaniu przestrzeni, Tom A i B, Kraków.
Google Scholar
Sosnowski Paweł. 2015, Przepisy prawne w dziedzinie planowania przestrzennego w Polsce w okresie międzywojennym, CiŚ Nr 4, 45-57.
Google Scholar
Sosnowski Paweł. 2020, Ochrona ładu przestrzennego w Polsce przed 2003 r. Przyczynek do wykładni historycznej (w:) Ochrona ładu przestrzennego z perspektywy prawno-urbanistycznej, (red.). Maciej J. Nowak, 66-103Wolters Kluwer.
Google Scholar
Wąsowicz Aleksandra. 1982, Zagospodarowanie przestrzenne antycznych miast greckich, Ossolineum.
Google Scholar
Encyklopedia PWN. Dostęp: z 14.02.2021. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/witruwiusz;3996929.html.
Google Scholar
Gallo Paolo. (red.), Natucci Alessandro. (red.), 2001, Beni, proprieta e diritti reali. Vol 2, Editore Giappichelli. Dostęp: 17.04.2021. http://www.ambientediritto.it/dottrina/Dottrina%202004/Diritto_superficie.html.
Google Scholar
Gliński Bohdan., 1974, Mała encyklopedia ekonomiczna, Warszawa za Encyklopedią Zarządzania. Dostęp: 27.03.2022. https://mfiles.pl/pl/index.php/Zarz%C4%85dzanie.
Google Scholar
Griffin Ricki W., 2005, Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa; za Encyklopedią Zarządzania. Dostęp: 27.03.2022. https://mfiles.pl/pl/index.php/Zarz%C4%85dzanie.
Google Scholar
Koźmiński Andrzej K. Jemielniak Dariusz. 2011, Zarządzanie od podstaw, Wolters Kluwer, Warszawa za Encyklopedią Zarządzania. Dostęp: 27.03.2022. https://mfiles.pl/pl/index.php/Zarz%C4%85dzanie.
Google Scholar
Kulisiewicz Tomasz. Dawne miasta idealne pierwowzorem smart cities. Dostęp: 14.02.2021. http://inteligentnemiasta.pl/miasto-idealne-pierwowzorem-miasta-inteligentnego/5352/.
Google Scholar
Prosińska Magdalena. Idea Miast-ogrodów w Polsce i na świecie. Dostęp: 14.02.2021. file:///C:/Users/Pawel/Desktop/Idea%20%20MIASTO%20OGR%C3%93D/Idea%20Miast-ogrod%C3%B3w%20w%20Polsce%20i%20na%20%C5%9Bwiecie%20-20Bankier.pl.html.
Google Scholar
Sassen Saskia. 2017 Czyje właściwie jest miasto, Krytyka Polityczna 25.12.2017. Dostęp: 27.03.2022. https://krytykapolityczna.pl/swiat/czyje-wlasciwie-jest-miasto/.
Google Scholar
Sassen Saskia. 2018, Do kogo należą nasze miasta i dlaczego ich przejęcie powinno nas martwić, Autoportret 11.02.2018, Małopolski Instytut Kultury. Dostęp: 27.03.2022. https://autoportret.pl/artykuly/do-kogo-naleza-nasze-miasta-i-dlaczego-ich-przejecie-powinno-nas-martwic/ dostęp).
Google Scholar
Stawiarczyk M., Jung R., 2009, Przestrzeń powietrzna na sprzedaż, czyli jak to się robi w USA, Nieruchomości komercyjne, Rzeczpospolita 25.05.2009. Dostęp: 18.04.2021. https://www.rp.pl/artykul/310546-Przestrzen-powietrzna-na-sprzedaz--czyli-jak-to-sie-robi-w-USA.html.
Google Scholar
Szpakowska Ernestyna. Miasto idealne. Dostęp: 14.02.2021. file:///C:/Users/Pawel/Desktop/Idea%20MIASTO%20IDEALNE/Szpakowska%20E.%20-%20Miasto%20idealne.pdf.
Google Scholar
Dostęp: 29.12.2020. https://www.krakow.pl/nasze_miasto/1115,artykul,historia.html.
Google Scholar
Dostęp: 27.02.2021. https://www.onet.pl/informacje/krowoderskapl/osiedle-z-lat-70-na-ktorym-chce-mieszkac-kazdy-ale-nikt-nie-chce-sie-wyprowadzic/qhrk3ps,30bc1058.
Google Scholar
Autorzy
Paweł Tomasz SosnowskiStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem: