O znaczeniu alimentów w systemie pomocy społecznej

Iwona Sierpowska

Uniwersytet SWPS

Abstrakt

Alimenty są formą realizacji obowiązku alimentacyjnego, ich celem jest dostarczanie środków utrzymania członkowi rodziny, który nie może samodzielnie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeby. W prawie publicznym alimentom przypisuje się również inne znaczenia, przede wszystkim podkreśla się pierwszeństwo ich dochodzenia przed świadczeniami socjalnymi. W ustawie o pomocy społecznej alimenty traktuje się jako dochód osobisty dziecka uprawnionego do alimentacji, a po stronie dłużnika alimentacyjnego jako wydatek odliczany od przychodu. Zaniedbanie w przeszłości obowiązku alimentacyjnego przez mieszkańca domu pomocy społecznej uznawane jest za przesłankę zwolnienia jego zstępnych z opłaty za pobyt w placówce. Wyrazem uznania funkcji tych świadczeń jest przyznanie kierownikom ośrodków pomocy społecznej prawa do wytaczania przed sądem powództw o roszczenia alimentacyjne na rzecz obywateli. Alimenty jawią się jako narzędzie ochrony ładu społecznego i porządku aksjologicznego systemu pomocy społecznej.

Słowa kluczowe:

alimenty, dochód w pomocy społecznej, opłata za dom pomocy społecznej

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Dz.U. 2020, poz. 1359, tekst jednolity.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Dz.U. 2021, poz. 2268 z późn. zm., tekst jednolity.
  Google Scholar

Uchwała SN z dnia 16 grudnia 1987 roku, sygn. akt III CZP 91/86, M.P. z 1988 r. Nr 6, poz. 60.
  Google Scholar

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 sierpnia 2008 roku, sygn. akt I SA/Wa 665/08. Dostęp: 04.10.2022. LEX nr 504299.
  Google Scholar

Wyrok NSA z dnia 4 października 2011 roku, sygn. akt II FSK 631/10. Dostęp: 11.10.2022. LEX nr 1069901.
  Google Scholar

Wyrok NSA z dnia 18 maja 2020 roku, sygn. akt I OSK 1905/19. Dostęp: 10.10.2022. LEX nr 1069901. LEX nr 3025423.
  Google Scholar

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 30 kwietnia 2021 roku, sygn. akt II SA/Po 802/20. Dostęp: 10.10.2022. LEX nr 3187062.
  Google Scholar

Uchwała NSA z 21 listopada 2021 roku, sygn. akt I OPS 2/21. Dostęp: 07.10.2022. LEX nr 3253509.
  Google Scholar

Andrzejewski, Marek. 2018. Rodzice – dzieci. W: Prawna ochrona rodziny – skrypt dla studentów pedagogiki i innych nauk społecznych, (red.) Marek Andrzejewski, Katarzyna Jadach, 77–160. Warszawa: C.H.Beck.
  Google Scholar

Andrzejewski Marek. 2019. Świadczenia socjalne a obowiązki alimentacyjne członków rodziny w świetle zasady pomocniczości. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, nr 11: 2128; DOI 10.33226/0032-6186.2019.11.3
DOI: https://doi.org/10.33226/0032-6186.2019.11.3   Google Scholar

Andrzejewski Marek. 1999. Świadczenia z pomocy społecznej a obowiązki alimentacyjne członków rodziny. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 3: 4768.
  Google Scholar

Kasprzak, Magdalena, Nowicka, Joanna. 2021. Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy. Warszaw: INFOR.
  Google Scholar

Kawałko, Anna. 2015. Obowiązek alimentacyjny. W: Prawo rodzinne. Meritum, 829952, Warszawa: Wolters Kluwer.
  Google Scholar

Kiliańska, Anna. 2011. Alimenty na rzecz rodziców. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, nr 14: 4348.
  Google Scholar

Frąckowiak, Rufus. 2019. Komentarz do art. 110. W: Ustawa o pomocy społecznej. Komentarz. 1 wydanie, Rufus Frąckowiak, Renata Górna, Rafał Kopania, Tomasz Krajewski, Adam Lisowski, Marcin Sarna, Magdalena Szochner-Siemińska. Warszawa: C.H.Beck, Wydanie elektroniczne Legalis. Dostęp: 10.10.2022.
  Google Scholar

Nitecki, Stanisław. 2013. Komentarz do ustawy o pomocy społecznej. Wrocław: Gaskor.
  Google Scholar

Sierpowska, Iwona, Malicka-Ochtera, Anna. 2018. Obowiązek alimentacyjny dzieci wobec rodziców a prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Praca Socjalna, nr XXXIII: 101119.
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.7386   Google Scholar

Sierpowska, Iwona. 2020. Pomoc społeczna. Komentarz. 5 wydanie. Warszawa: Wolters Kluwer.
  Google Scholar

Stopka, Karolina. 2022. Instytucje, cele i zasady pomocy społecznej. W: Pomoc społeczna. Idea  rozwój  instytucje, (red.) Elżbieta Bojanowska, Krzysztof Chaczko, Jerzy Krzyszkowski, Ewelina Zdebska, 4356. Warszawa: PWN.
  Google Scholar

Stopka, Karolina. 2009. Zasada subsydiarności w prawie pomocy społecznej. Warszawa: Difin.
  Google Scholar

Strzebińczyk, Jerzy. 2003. Prawo rodzinne. 2 wydanie. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze.
  Google Scholar

Sylwestrzak, Anna. 2001. Obowiązki dziecka wobec rodziców. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 3: 6180.
  Google Scholar

Wodniak, Wojciech. 2017. Prawne zabezpieczenie przed nadużyciem prawa do alimentacji w przepisach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz orzecznictwie sądów. W: Societas Familia – Parantela, (red.) Jan Zimny, 795809. Stalowa Wola.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2023-03-08

Cited By / Share

Sierpowska, I. (2023). O znaczeniu alimentów w systemie pomocy społecznej. Opolskie Studia Administracyjno-Prawne, 20(2), 87–101. https://doi.org/10.25167/osap.4897

Autorzy

Iwona Sierpowska 

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.

Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)

Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl

Treść licencji dostępna pod linkiem: