Amendment to the general directives of judicial sentencing (Article 53(1) of the Penal Code) as a determinant of a change in the punishment philosophy?
Agnieszka Kania-Chramęga
Uniwersytet ZielonogórskiAbstrakt
Celem artykułu jest ustalenie, czy zmiana (redakcyjna oraz alokacyjna) ogólnych dyrektyw sądowego wymiaru kary (art. 53 § 1 k.k.) może stanowić czynnik ukierunkowu-
jący na prorepresyjnie zorientowane modelowanie polityki karnej. Komparatystyczna analiza poprzednio obowiązującej oraz nowej (tj. obowiązującej od 1 października 2023 r.) redakcji ogólnych dyrektyw sądowego wymiaru kary będzie stanowiła punkt wyjścia do udzielenia
odpowiedzi na pytanie, czy sądy będą zobligowane do uwzględniania analizowanych regulacji w duchu represyjności. Udzielając odpowiedzi negatywnej w tym zakresie, w artykule przedstawiono próbę nadania ogólnym dyrektywom sądowego wymiaru kary prawidłowej wykładni, de facto abstrahującej od wypaczonych intencji projektodawców. W dalszej części opracowania zwrócono uwagę również na to, czy zmodyfikowane ujęcie art. 53 § 1 k.k. może mieć znaczenie dla zwiększenia praktycznej przydatności omawianych determinantów w procesie sądowego wymiaru kary.
Bibliografia
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, Dz.U. 2022, poz. 1138, tekst jednolity
Google Scholar
[Act of 6 June 1997 – the Penal Code, consolidated text].
Google Scholar
Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2022, poz. 2600 ze zm. [Act of 7 July 2022 on changing the Penal Code and some other acts, as amended].
Google Scholar
Orzeczenie TK z dnia 18 października 1994 r., K 2/94. Dostęp: 21.06.2023. OTK 1994, poz. 36
Google Scholar
[Decision of the Constitutional Tribunal of 18 October 1994. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 9 października 2001 r., SK 8/00. Dostęp: 21.06.2023. OTK 2001, nr 7, poz. 211 [Sentence of the Constitutional Tribunal of 9 October 2001. Accessed: 21.06.2003].
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 20 marca 2006 r., K 17/05. Dostęp: 21.06.2023. LEX nr 182494 [Sentence of the Constitutional Tribunal of 20 March 2006. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 19 września 2008 r., K 5/07. Dostęp: 21.06.2023. OTK-A 2008, nr 7, poz. 124 [Sentence of the Constitutional Tribunal of 19 September 2008. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 30 września 2008 r., K 44/07. Dostęp: 21.06.2023. OTK-A 2008, nr 7, poz. 126 [Sentence of the Constitutional Tribunal of 30 September 2008. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 6 lipca 2011 r., P 12/09. Dostęp: 21.06.2023. OTK-A 2011, nr 6, poz. 51 [Sentence of the Constitutional Tribunal of 6 July 2011. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 29 grudnia 2017 r., II AKa 388/17. Dostęp: 21.06.2023. LEX nr 2446569 [Sentence of the Administrative Court in Wrocław of 29 December 2017. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok SA w Lublinie z dnia 12 sierpnia 2014 r., II AKa 163/14. Dostęp: 21.06.2023. LEX
Google Scholar
nr 1500827 [Sentence of the Administrative Court in Lublin of 12 August 2014. Ac- cessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 2 września 2014 r., II AKa 325/14. Dostęp: 21.06.2023. LEX nr 1648834 [Sentence of the Administrative Court in Gdańsk of 2 September 2017. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 30 grudnia 2014 r., II AKa 397/14. Dostęp: 21.06.2023.
Google Scholar
LEX nr 1953220 [Sentence of the Administrative Court in Wrocław of 30 December 2014. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 29 sierpnia 1978 r., VI KRN 207/78. Dostęp: 21.06.2023. OSNKW 1978, nr 12, poz. 142 [Sentence of the Supreme Court of 29 August 1978. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Postanowienie SN z dnia 14 listopada 2017 r., V KK 119/17. Dostęp: 21.06.2023. LEX nr 2418095 [Decision of the Supreme Court of 14 November 2017. Accessed: 21.06.2023].
Google Scholar
Achenbach, Hans. 1984. Individuelle Zurechnung, Verantwortlichkeit, Schuld. In: Grundfragen des modernen Strafrechtssystems, (ed.) Bernd Schünemann, 135–152. Berlin–New York: Walter de Gruyter.
Google Scholar
Bauman, Jürgen. 1990. Kara jako zadanie społeczne. Nowe Prawo 10–12: 209–221.
Google Scholar
Bojarski, Tadeusz. 1993. Społeczna szkodliwość czynu i wina w projekcie k.k. In: Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, (ed.) Stanisław Waltoś, 71–82. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Google Scholar
Bojarski, Tadeusz. 2004. Uwagi o karach i ich orzekaniu na tle projektowych zmian kodeksu karnego. In: Nauka wobec współczesnych zagadnień prawa karnego w Polsce. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Aleksandrowi Tobisowi, (ed.) Bogusław Janiszewski,
Google Scholar
–42. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar
Buchała, Kazimierz. 1993. System sądowego wymiaru kary w projekcie kodeksu karnego. In: Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, (ed.)
Google Scholar
Stanisław Waltoś, 131–148. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. Citowicz, Rafał. 2006. Tradycyjna dogmatyka prawa karnego a nietradycyjne typy przestępstw (Ogólnopolska konferencja naukowa, Szklarska Poręba, 6–8 IV 2006). Państwo
Google Scholar
i Prawo 11: 109–111.
Google Scholar
Giezek, Jacek. 2012. Komentarz do art. 53 k.k. In: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, (ed.) Jacek Giezek, 380–385. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Heinichen, Christian. 2000. Generalprävention im Lichte absoluter und relativer Straftheorien.
Google Scholar
Forschungsarbeit. Norderstedt: GRIN Verlag.
Google Scholar
Hassemer, Winfried. 2009. Warum Strafe sein muss. Ein Plädoyer. Berlin: Ullstein TB-Verlag.
Google Scholar
Iwaniec, Jakub M. 2004. Kara celowa a kara sprawiedliwa. Przegląd Sądowy 1: 130–148.
Google Scholar
Kaczmarek, Tomasz. 1972. Sędziowski wymiar kary w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Google Scholar
w świetle badań ankietowych. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Kaczmarek, Tomasz. 1980. Ogólne dyrektywy wymiaru kary w teorii i praktyce sądowej.
Google Scholar
Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Kaczmarek, Tomasz et al. 1987. Decyzja sędziego w sprawie wymiaru kary i jej psychospo-
Google Scholar
łeczne uwarunkowania. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Kaczmarek, Tomasz. 1995. O pozytywnej prewencji w ujęciu projektu kodeksu karnego
Google Scholar
z 1994 r. Palestra 3–4: 63–72.
Google Scholar
Kaczmarek, Tomasz. 1998. Kryminalnopolityczne założenia nowego kodeksu karnego. Nowa
Google Scholar
Kodyfikacja Prawa Karnego I: 11–30.
Google Scholar
Kaczmarek, Tomasz. 2001. Opinia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks
Google Scholar
karny. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 1: 61–101.
Google Scholar
Kaczmarek, Tomasz. 2013. Z rozważań nad racjonalizacją sądowego wymiaru kary. In:
Google Scholar
Profesor Marian Cieślak – osoba, dzieło, kontynuacje, (eds.) Wojciech Cieślak, Sławomir
Google Scholar
Steinborn, 85–102. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Kaczmarek, Tomasz. 2015. Ogólne dyrektywy wymiaru kary. W: System prawa karnego.
Google Scholar
Nauka o karze. Sądowy wymiar kary. Vol. 5, (ed.) Tomasz Kaczmarek, 196–274. War-
Google Scholar
szawa: C.H. Beck.
Google Scholar
Kaczor, Robert. 2010. Dane osobopoznawcze w kontekście ograniczeń prawa karnego.
Google Scholar
Prokuratura i Prawo 11: 46–61.
Google Scholar
Kania, Agnieszka. 2015. About basic terms regarding judicial sentences. Remarks in the context of the Polish Penal Code. Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego XXXVIII: 27–36.
Google Scholar
Kania, Agnieszka. 2016. Dyrektywa pozytywnej prewencji ogólnej – wybrane problemy. Uwagi na tle kodeksu karnego. Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego XXXIX: 55–71.
DOI: https://doi.org/10.19195/2084-5065.39.4
Google Scholar
Kania, Agnieszka. 2019. Kierunki zmian w zakresie sądowego wymiaru kary (wybrane problemy w perspektywie najnowszych propozycji legislacyjnych). Studia Prawnoustrojowe 43: 155–162.
DOI: https://doi.org/10.31648/sp.4606
Google Scholar
Kania-Chramęga, Agnieszka. 2020. Nowelizacja ustawowych wskazań sądowego wymiaru kary a (nie)racjonalna próba kształtowania polityki karnej. In: Zmiany w prawie karnym materialnym i procesowym w latach 2013–2019. Zagadnienia wybrane. Vol. III,
Google Scholar
(ed.) Hanna Paluszkiewicz, 18–33. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Google Scholar
Kania-Chramęga, Agnieszka. 2022. Tendencje w rozwoju prawa karnego oraz ich ocena (węzłowe problemy w perspektywie obowiązywania Kodeksu karnego z 1997 r.). Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Google Scholar
Kępiński, Marian, Michał Seweryński, Adam Zieliński. 2006. Rola kodyfikacji na przykładzie prawa prywatnego w procesie legislacyjnym. Przegląd Legislacyjny 1: 95–107.
Google Scholar
Konarska-Wrzosek, Violetta. 2002. Dyrektywy wyboru kary w polskim ustawodawstwie karnym. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Google Scholar
Küper, Wilfried. 1992. Autobiographie oder Schattenbild? Zur „Selbstbeschreibung” P.J.A. Feuerbachs. In: Festschrift für Günter Spendel zum 70. Geburtstag, (ed.) Manfred Seebode, 153–172. Berlin-New York: Walter de Gruyter.
Google Scholar
Lyons, David. 2000. Etyka i rządy prawa, tłum. Paweł Maciejko. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
Google Scholar
Nowe kodeksy karne z 1997 r. z uzasadnieniami 1997. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
Google Scholar
Osak, Mikołaj. 2021. Cechy stalinowskiego prawa karnego na podstawie podręcznika Igora Andrejewa, Leszka Lernella i Jerzego Sawickiego „Prawo karne Polski Ludowej” z 1950 r.
DOI: https://doi.org/10.15290/mhi.2021.20.01.11
Google Scholar
Miscellanea Historico-Iuridica XX: 219–238.
Google Scholar
Schäfer, Gerhard and Günther M. Sander, Gerhard von Gemmeren. 2017. Praxis der Strafzumessung. München: C.H. Beck.
Google Scholar
Skowroński, Krzysztof. 2003. Ogólne dyrektywy sądowego wymiaru kary w Kodeksie karnym z 1997 r. Palestra 7–8: 81–87.
Google Scholar
Weitz, Karol. 2007. Czy nowa kodyfikacja postępowania cywilnego? Państwo i Prawo 3: 13–27.
Google Scholar
Zieliński, Sebastian. 2019. Rozumienie godności człowieka i jej znaczenie w procesie stanowienia i stosowania prawa. Propozycja testu zgodności regulacji prawnych z zasadą godności człowieka. Przegląd Sejmowy 4: 107–127.
DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2019.54
Google Scholar
Barczak-Oplustil, Agnieszka et al. Populistyczna nowelizacja prawa karnego. Ustawa z dnia 7.07.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 762), https://kipk.pl/ekspertyzy/populistyczna-nowelizacja-prawa-karnego/.
Google Scholar
Last access 21.06.2023.
Google Scholar
Giezek, Jacek et al. Opinia na temat ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 762), https://www.senat.gov.pl/ prace/opinie-i-ekspertyzy/page,11.html?kadencja=10&rok=2022. Last access 21.06.2023.
Google Scholar
Mącior, Władysław. Kara dostosowana do stopnia winy sprawcy, https://archiwum.rp.pl/artykul/436694-Kara-dostosowana-do-stopnia-winy-sprawcy.html. Last access 21.06.2023.
Google Scholar
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2024), https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=2024. Last access 21.06.2023.
Google Scholar
Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2024), https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk. xsp?nr=2024. Last access 21.06.2023.
Google Scholar
Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3451), https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=3451. Last access 21.06.2023.
Google Scholar
Autorzy
Agnieszka Kania-ChramęgaStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem:
