Jednostronna euroizacja polskiego prawa dewizowego

Andrzej Gorgol

a:1:{s:5:"en_US";s:26:"Uniwersytet Zielonogórski";}

Abstrakt

Artykuł ma na celu ustalenie zakresu i stopnia unilateralnej euroizacji polskiego prawa dewizowego. Problem badawczy jest analizowany z punktu widzenia aktualnego lub wcześniej stosowanego stanu prawnego. Jednostronna euroizacja polskiego prawa dewizowego trwa już ponad 22 lata i przebiega pod rządem dwóch kolejnych ustaw dewizowych z 1998 r. i 2002 r.  Proces ten spowodował zmiany w przepisach dewizowych zarówno ogólnych, jak i szczegółowych. Autor ukierunkował swój wywód na wykazanie trafności tezy, że polskie prawo dewizowe ewoluuje w ten sposób, że zwiększa się stopień jego euroizacji. Przejawia się to m.in. w pozostawieniu rezydentom i nierezydentom możliwości wyboru między euro i walutą polską w celu zastosowania obu lub jednego z tych środków do dokonywania płatności i innych czynności obrotu dewizowego.

Słowa kluczowe:

euroizacja, prawo dewizowe, Euro, ECU

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. Nr 78, poz. 483, ze zm.
  Google Scholar

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana 2016), Dz.U. C 202 z 7.6.2016 r., s. 47-200.
  Google Scholar

Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana 2016), Dz.U. C 202 z 7.6.2016 r., s. 13-46.
  Google Scholar

Rozporządzenie Rady (WE) nr 974/98 z dnia 3 maja 1998 r. w sprawie wprowadzenia euro, Dz.Urz.UE. L z 1998 r., Nr 139, str. 1, ze zm.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 2 grudnia 1994 r. Prawo dewizowe, Dz.U. 1994 Nr 136, poz. 703, ze zm.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 2324, ze zm.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. Prawo dewizowe, Dz.U. 1998 Nr 160, poz. 1063, ze zm.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 25 maja 2001 r. o skutkach wprowadzenia w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej wspólnej waluty euro, Dz.U. z 2001 r. Nr. 63, poz. 640, ze zm.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe, tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 309, ze zm.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 188.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 26 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo dewizowe oraz innych ustaw, Dz.U. z 2007, Nr 61, poz.410.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 23 października 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz ustawy - Prawo dewizowe Dz.U. 2008 Nr 228, poz. 1506.
  Google Scholar

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 stycznia 2016 r. w sprawie zniesienia Narodowego Komitetu Koordynacyjnego do spraw Euro, Rady Koordynacyjnej oraz Międzyinstytucjonalnych Zespołów Roboczych do spraw Przygotowań do Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską, Dz.U. z 2016 r., poz.117.
  Google Scholar

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”, tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 283, ze zm.
  Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 stycznia 1999 r. w sprawie zakresu, szczegółowych zasad i trybu granicznej oraz pocztowej kontroli dewizowej oraz rodzajów dokumentów stwierdzających uprawnienie do wywozu, wysyłania lub przekazywania za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także przypadków, w których dokumenty takie nie są wymagane, Dz.U. z 1999 Nr3, poz. 11.
  Google Scholar

Obwieszczenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego w sprawie ogłoszenia wykazu walut wymienialnych z dnia 29 listopada 2018 r., M.P. z 2018 r. poz. 1210
  Google Scholar

Adamski, Dariusz. 2020. Unia Gospodarczo-Walutowa. W: Prawo rynku wewnętrznego System Prawa Unii Europejskiej, Tom 7. (red.) D. Kornobis-Romanowska, 659-711. Warszawa: C.H.Beck.
  Google Scholar

Bordo, Michal, D. Schwartz, Anna, J. 1989. The ECU - An Imaginary or Embronic Form of Money: What Can We Learn from History. W: The ECU and European Monetary Integration, (red.) P. D. Grauwe, T. Peters. 194-213. London: Palgrave Macmillan.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-19518-3_1   Google Scholar

Czaja, Jarosław. 2016. Euroizacja jako skutek spowolnienia integracji monetarnej Unii Europejskiej. Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 416: 36-43.
  Google Scholar

Czaja, Jarosław. Dulkys, Arunas. 2012. The euroisation of Lithuania and Poland: Comparision. Ekonomika 91(3): 27-55.
DOI: https://doi.org/10.15388/Ekon.2012.0.888   Google Scholar

Feige, Edgar, L. Dean, James. 2003. Dollarization and euroization in transition countries: currency substitution, asset substitution, network externalities and irreversibility. Comparative Economic Studies 45: 358–383.
DOI: https://doi.org/10.1057/palgrave.ces.8100019   Google Scholar

Fojcik- Mastalska, Eugenia. 2003. Prawo dewizowe: Komentarz 2003. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Unimex.
  Google Scholar

Fojcik-Mastalska, Eugenia. 1975. Zezwolenia dewizowe w polskim prawie dewizowym, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolineum-Wydawnictwo.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2003a. Charakter i rodzaje ograniczeń dewizowych. W: Prawo dewizowe, W. Wójtowicz, A. Gorgol. 64-78. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2003b. Działalność kantorowa jako szczególny rodzaj obrotu dewizowego. W: Prawo dewizowe, W. Wójtowicz, A. Gorgol. 124-137. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2016. Fikcja prawna pozytywnego wpisu do rejestru działalności kantorowej jako przejaw realizacji uprawnienia przedsiębiorcy do terminowego załatwienia jego sprawy. W: Jednostka wobec działań administracji publicznej, (red.) E. Ura, E. Feret, S. Pieprzny. 567-583. Rzeszów: RS Druk.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2001a. Komentarz do art. 4. W: Prawo dewizowe z komentarzem. W. Wójtowicz, A. Gorgol. 73-75. Bydgoszcz-Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2001b. Komentarz do art. 6. W: Prawo dewizowe z komentarzem. W. Wójtowicz, A. Gorgol. 78-81. Bydgoszcz-Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2001c. Komentarz do art. 10. W: W. Wójtowicz, A. Gorgol, Prawo dewizowe z komentarzem. W. Wójtowicz, A. Gorgol. 112-117. Bydgoszcz-Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2001d. Komentarz do art. 12. W: W. Wójtowicz, A. Gorgol, Prawo dewizowe z komentarzem. W. Wójtowicz, A. Gorgol. 121-123. Bydgoszcz-Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2003c. Kontrola dewizowa. W: Prawo dewizowe, W. Wójtowicz, A. Gorgol. 149-158. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2011. Prawne aspekty publicznego finansowania partii politycznych w Polsce i na poziomie europejskim, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2014. Prawnodewizowe instrumenty ochrony rynku finansowego. W: Instytucje prawnofinansowe w warunkach kryzysu gospodarczego, (red.) W. Miemiec K. Sawicka. 638-650. Warszawa: Wolters Kluwer S.A.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2012. Preferences in Polish foreign exchange Law. W: ПУЂЛИЧНЫЕ ФИНАНСЫ И НАЛОГОВОЕ ПРАВО, ЕЖЕГОДНИК, Выпуск 3, Preferences in Financial Law and Economic of The Countries of Central and Eastern Europe. 253-256. Woroneż: Издателъство Воронежского Gосударствнного Yниверситета.
  Google Scholar

Gorgol, Andrzej. 2003d. Zezwolenia dewizowe jako forma łagodzenia ograniczeń dewizowych W: Prawo dewizowe, W. Wójtowicz, A. Gorgol. 107-120. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
  Google Scholar

Grzegorczyk, Tomasz. 2003. Ustawa prawo dewizowe. Komentarz, Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
  Google Scholar

Hahn, Hugo, J. Siebelt, Johannes. 1999. System walutowy, obrót kapitałowy i płatniczy. W: Prawo gospodarcze Unii Europejskiej, (red.) M.A. Dauses, 545-638. Warszawa: C.H.Beck.
  Google Scholar

Levasseur, Sandrine. 2004. Why not euroisation?. Revue de l'OFCE 5 (91 bis): 125-156.
DOI: https://doi.org/10.3917/reof.075.0121   Google Scholar

Łączkowski, Wojciech. 2017. Konstytucja RP a waluta euro. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 3: 11-15.
DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.3.2   Google Scholar

Ofiarski, Zbigniew. 2003. Prawo dewizowe, Komentarze Zakamycze. Zakamycze: Kantor Wydawniczy Zakomycza.
  Google Scholar

Riemer, Jeremiah. 1993. The ECU as the "Mark" of Unity: Europe between Monetary Integration and Monetary Union, Social Education 57(4): 184-186.
  Google Scholar

Skoczylas, Józef, Jan. 2000. Prawo dewizowe. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
  Google Scholar

Winkler, Adalbert. Mazzaferro, Francesco. Nerlich, Carolin. Thimann, Christian. 2004. Official dollarisation/euroisation - motives, features and policy implications of current cases, ECB Occasional Paper 11: 40-49.
DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.748975   Google Scholar

Wójtowicz, Wanda. 2001a. Komentarz do art. 2 ust.1 pkt 10. W: W. Wójtowicz, A. Gorgol, Prawo dewizowe z komentarzem. W. Wójtowicz, A. Gorgol. 36-39. Bydgoszcz-Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta.
  Google Scholar

Wójtowicz, Wanda. 2001b. Komentarz do art. 9 / W: W. Wójtowicz, A. Gorgol, Prawo dewizowe z komentarzem. W. Wójtowicz, A. Gorgol. 94-111. Bydgoszcz-Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta.
  Google Scholar

Wójtowicz, Wanda. 2003. Pojęcia kształtujące zakres prawa dewizowego. W: Prawo dewizowe, W. Wójtowicz, A. Gorgol. 149-158. Warszawa: Dom Wydawniczy AB
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2023-12-12

Cited By / Share

Gorgol, A. (2023). Jednostronna euroizacja polskiego prawa dewizowego. Opolskie Studia Administracyjno-Prawne, 21(2), 77–101. https://doi.org/10.25167/osap.5181

Autorzy

Andrzej Gorgol 

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.

Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)

Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl

Treść licencji dostępna pod linkiem: