O klassifikacii ritoričeskih priemov
Aleksandr P. Skovorodnikov
Abstrakt
On the paper the conception of a rhetorical device (RD), suggested in the author's previous publications is being developed. The RD means a deliberate and pragmatically motivated deviation from different varieties of the norm, which is regarded too widely as
an onthological category. The onthological typology of the norms and the corresponding typology of RD are constructed on the basis of a fragmentation of the «naive world picture», which is given not by philosophical theory, but is drawn directly from the whole complex of the texts that served as a matter to research (mostly anecdotes, some Russian folk tałes, fantasy and post-modemistic fiction). As a result of the research some particular onthologies and corresponding RD types were pointed out and new terms suggest. Besides the RD classification on the onthological basis the author offers the idea that the most important significance for rhetorics is their operational classification which could disclose the system of principles (mechanisms) of RD construction. This idea is being illustrated by the examples of RD which are organized according to the principles of economy, redundancy and contamination. In addition to what is said above the paper gives a systematical characterization of the elocutive devices inherent to the genre of newspaper anecdotes.
Słowa kluczowe:
rhetorical device, classification, onthology, world picture, deviation from the norm, pragmatical motivation, principle of deviation of the norm, isomorphismBibliografia
Арутюнова Н.Д., 1999, Язык и мир челоеека, Москва.
Гаспаров М.Л., 1987, Фи2уры стилистические. - Литературный зн14икло- педический словарь, Москва .
Дамм Т.Н., 2003, Малоформатные комические речебые жанры соеременнои российской газеты (лшивостшистический аспект). Дисс. . . канО. фиол. наук, Красноярск.
Дементьев В.В., Седов К.Ф., 1998, Социопрскматический аспект теории речевых жанрое: Уч. пособие, Саратов.
Копннна Г.А., 2004, Вопросы классификации риторических приемое.
Риторика-Лин2еистика, Вьт. 5, Смопенск.
Копннна Г.А. Отоонение от онтоло2ической нормы как риторический прием (в печагп).
Корольков В.И., 1972, Фигуры стилистические. - Кратк^^ литературная энцимопеди, Москва.
Курганов Ефим, 1997, Анекдот как жанр, Санкт-Петербург.
Лендваи Эндре, 200 I, Прагм^лингвистические мех^низмы собременно2о русского анекдота. Автореф. дисс... доктора фиол. наук, Москва.
Литературный энциклопедический словарь, 1987, Москва.
Месропова О.М., 1999, Структурные, прагматические и содер^/сательные аспекты текстотипов «анекдот» и «шутка» (на материале американских текстов). Кандидатски диссертация, Санкт-Петербург.
Народные русские ска^ки А.Н. Афанасьеба в трех томах, 1985-1986, Москва.
Новейший словарь иностранных с^ов и выражений, 2002, Москва.
Символы, ^наки, эмблемы: Энцикпопедш, 2003, Москва.
Сковородников А.П., 2005, Алогизм. - Энциююпедический словарь-справочник. Выразительные средства русского языка и речевые ошибки и недочеты, Москва.
Сковородников А.П., 2002, М^оформатные комические речевые жанры. - Журналистика и культура русской речи, №2, Москва.
Сковородников А.П., 2004, О необходьмости разграничен^1я понятий «риторический прием», «стшист^шеск^я фи2ура», «речевм тактика», «речевой ж^нр» в практике терминологической лексикографии. - Ритори- ка-Нингвистик, Вьт. 5, Смопенск.
Сковородников А.II., 2003, Риторический прием. - Стилистический энциклопедический словарь-справочник русского я^ыка, Москва.
Сковородников А.П., Копнина Г.А., 2002, Об определении понятия «риторический прием», “Филологические науки”, №2, Москва.
Сковородников А.П., Копнина Г.А., 2003, Риторический прием. - Культура русской речи: Энциклопедический словарь-справочник, Москва.
Сковородников А.П., Копнина Г.А., 2005, Риторический прием. - Энциклопедический с^ов^рь-справочник. Выразительные средства русского язьки речевые ошибки и неОочеты, Москва.
Скребнев Ю.М., 1997. Фигуры речи. - Русский язык. Энцикюпедия, Москва.
Словарь фиософских терминов, 2004, Москва.
Современна ^ападная фшософи: Словарь, 1991, Москва.
Современный фиософский словарь, 1998, Лондон, Франкфурт-на-Майне, Париж, Люксембург, Москва, Минск.
Топоров В.А., 1990, Фигуры речи. - Лингвистический энцимопедический словарь, Москва.
Федосюк М.Ю., 2000, Современный: русский анекдот с позиций системной лингвистики. - Н.А. Еодуэн де Куртенэ. Ученый. Учитель, Личность: Доклады научно-практнч. конф. •«Лннгвнстнческое наследие И.А. Еодузна де Куртенз на исходе ^Х стопетн»», Краснорск.
Xа^а^ероа Т.Г., Шарина Л.С., 1999, Общая риторика: Курс лекций; Слобаръ риторически приемоб, Ростов-на-Дону.
Шмепеаа Е.Я., Шмепев А.Д., 2002, Русский анекОот: Текст и речевой жанр, Москва.
Шмепева Е.51., Шмепев А.,[{., 2000, Современный русский анекОот: языкобые характеристики. - Русский язык се2о0ня. Вып. 1, Москва.
Шмепева Е.51., Шмепев А.Д., 1999, Языкобые особенности малых форм собременно2о 2оро0ско2о фолъклора. -Язык. Кулътура. Гуманитарное знание. Научное наслеОие ГО. Винокура и собременностъ, Москва.
Щурина 1О.В., 1999, Речебые жанры комическо2о. - Жанръг речи: Сборник научных статей, Саратов.
Autorzy
Aleksandr P. SkovorodnikovStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2005 Stylistyka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Aleksandr P. Skovorodnikov, Tat’âna I. Damm, O lingvostilističeskom statuse kalambura (na materiale russkoâzyčnyh gazetnyh tekstov) , Stylistyka: Tom 10 (2001): Stylistyka dziś - Style and Humour - Stil' i ûmor
