O semantyce wielokropka w "Popiołach" Stefana Żeromskiego
MIROSŁAW OLĘDZKI
Abstrakt
The paper concems the artistic functionality of three dots as a semantically characteńzed punctuation mark [ ... ].
Having examined the narration in The Ashes (Popioły), a novel by Stefan Żeromski (1864-1925), the author emphasizes that the usage of this mark. was in some measure justifiable for as early as 1895-1935. Possible textual functions of three dots were pointed out and scientifically sanctioned by the theoreticians and judges of punctuation during the literary period ofmodernism (e.g. A. Małecki, F. Łagowski, J. Hełczyński, W. Wąsik). Although the use ofthree dots in the narration of The Ashes rileans a pause in the narrative procedure, it does not exclude communication on the narrator-addressee of narration level, but only temporarily suspends the verbal means of imparting information. The narrator seems to think that at a given moment of narration the communication on both levels (i.e. on the surface and on the deep ones) is not necessary. However, the usage of three dots is often connected with the achievement of narrative strategies that are at the narrator s disposal in fictional communication (i.e. between the narrator and the addressee of narration). Moreover, the author of the article compares the usage of three dots with the functions of other punctuation· marks; he puts forward hypotheses about punctuational preferences, which depend on literary kinds and particular genres. In The Ashes, three dots may primarily signify, e.g.: intensity of emotion, forward or backward extension of the horizon of narration, transient polyphonisation of utterance, introduction to a piece of information about a sudden event. The mark often perforrns more than one function at the same time. In some situations of the functional communication in The Ashes it is irreplaceable; its usage is never accidental nor caused by mannerism. The author concludes that three dots are a means of artistic expression. This seemingly marginal subject-matter does prove useful in the reception of a literary work.
marginubject-matter does prove useful in the reception of a literary work.
Bibliografia
Hełczyński J., 1929, Stawianie znaków przestankowych, Lwów-Warszawa, 48-49.
Wąsik W., 1919, lnterpunkcja polska, Warszawa, 4.
Autorzy
MIROSŁAW OLĘDZKIStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Stylistyka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Mirosław Olędzki, O problematycznej niezależności mowy niezależnej , Stylistyka: Tom 15 (2006): Styl i kultura