Ból po amerykańsku. Dramat opioidowy w pięciu aktach
ŁUKASZ KAMIEŃSKI
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Amerykanistyki i Studiów Polonijnych, Rynek Główny 34, 31-010 Krakówhttps://orcid.org/0000-0001-6479-5066
Abstract
Najpoważniejsza epidemia narkotykowa w amerykańskiej historii nie została wywołana przez nieumiarkowane rekreacyjne stosowanie narkotyków ani przez podstępną działalność karteli narkotykowych. Trzema powodami, które przyczyniły się do wybuchu współczesnego kryzysu opiodowego, były: zmiana paradygmatu w leczeniu bólu i związana z nią nierozważna praktyka lekarzy, działalność wielkich koncernów farmaceutycznych (Wielkiej Farmy) oraz brak wystarczająco restrykcyjnej kontroli ze strony władz państwowych. Konceptualizując epidemię w kategoriach tragedii, artykuł naśladuje strukturę dramatu. Poszczególne części - pomyślane w formie „aktów” - syntetycznie przedstawiają genezę i rozwój epidemii, omawiają jej charakter i zasięg oraz analizują środki zaradcze podjęte ostatecznie w celu okiełznania problemu. Oprócz oczywistego zaostrzenia regulacji prawnych, omówiono nowe metody leczenia uzależnienia od opioidowych środków narkotycznych, takie jak szczepionki antyopioidowe i przezczaszkową stymulację mózgu.
Parole chiave:
ból, heroina, leczenie bólu, opioidy, Stany Zjednoczone, uzależnienie, Wielka FarmaRiferimenti bibliografici
Assault or Homicide (2018), https://www.cdc.gov/nchs/fastats/homicide.htm [19.01.2018].
Google Scholar
Bachhuber M.A, Saloner B.,Cunningham C.O., Barry C.L. (2014). Medical cannabis laws and opioid analgesic overdose mortality in the United States, 1999-2010, JAMA Internal Medicine 174(10): 1668-1673;
Google Scholar
Beasley D., Deadly U.S. heroin overdoses quadrupled in five years: study, (2017) https://www.reuters.com/article/us-usa-heroin/deadly-u-s-heroin-overdoses-quadrupled-infive-years-study-idUSKBN1630EO [19.01.2018].
Google Scholar
Beck U. (2004), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, przełożył Stanisław Cieśla, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Behavioral health trends in the United States: results from the 2014 National Survey on
Google Scholar
Drug Use and Health (2015). Rockville: Substance Abuse and Mental Health Services Administration.
Google Scholar
Blau M, FDA clears electronic earpiece to block opioid withdrawal symptoms (2017), https://www.statnews.com/2017/11/15/fda-bridge-opioid/ [30.01.2018].
Google Scholar
Bono J. P. (2007). The criminalistics of controlled substances [in:] Karch S. B. (ed.). Pathology, toxicogenetics, and criminalistics of drug abuse. Boca Raton: CRC Press, 1-75.
Google Scholar
Bosman J. (2017), Inside a killer drug epidemic: a look at America’s opioid crisis https://www.nytimes.com/2017/01/06/us/opioid-crisis-epidemic.html [29.01.2018];
Google Scholar
Brust T.F., Alongkronrusmee D., Soto-Velasquez M., Baldwin T.A, Ye Z., Dai M., Dessauer C.W.,. van Rijn R. M., Watts W. J. (2017). Identification of a selective small molecule inhibitor of type 1 adenylyl cyclase activity with analgesic properties. Science Signaling 10(467): eaah5381.
Google Scholar
Compton W.M, (2017) Research on the use and misuse of fentanyl and other synthetic opioids, https://www.drugabuse.gov/about-nida/legislative-activities/testimony-tocongress/2017/research-use-misuse-fentanyl-other-synthetic-opioids [02.02.2018].
Google Scholar
Courtwright D.T. (1978), Opiate addiction as a consequence of the Civil War. Civil War History 24(2): 101-111.
Google Scholar
Davenport-Hines R.(2006). Odurzeni. Historia narkotyków 1500-2000. Warszawa: W.A.B.
Google Scholar
Draft CDC guidelines for prescribing opioids for chronic pain (2016), https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/65/rr/rr6501e1.htm [25.01.2018].
Google Scholar
Drug overdose death data (2017), https://www.cdc.gov/drugoverdose/data/statedeaths.html[19.01.2018];
Google Scholar
Foote S.M, Etheredge L. (2000) Increasing use of new prescription drugs: a case study. Health Affairs 19(4): 165-170.
Google Scholar
Gounder C.(2013), Who is responsible for the pain-pill epidemic?, https://www.newyorker.com/business/currency/who-is-responsible-for-the-pain-pill-epidemic [6.01.2018].
Google Scholar
Harvin A, Weber R. J. (2015). A primer on prescription drug abuse and the role of the pharmacy director. Hospital Pharmacy 50(5): 422-428.
Google Scholar
Has opioid abuse affected you? Readers respond (2017), https://www.nytimes.com/2017/01/06/us/has-opioid-abuse-affected-you-readers-respond.html [19.01.2018].Heroin overdose data (2018), https://www.cdc.gov/drugoverdose/data/heroin.html[28.01.2018].
Google Scholar
Horkheimer M., Adorno T.W. (2010), Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne.Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Ingraham C.(2017), Legal marijuana is saving lives in Colorado, study finds, https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2017/10/16/legal-marijuana-is-saving-livesin-colorado-study-finds/?utm_term=.f1368d5c99e8 [29.01.2018].
Google Scholar
Kamieński Ł, (2012) Farmakologizacja wojny. Historia narkotyków na polu bitwy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Google Scholar
Keefe P.R (2017), The family that built an empire of pain, https://www.newyorker.com/magazine/2017/10/30/the-family-that-built-an-empire-of-pain [31.01.2018].
Google Scholar
Kirschner N., Ginsburg J., Sulmasy L.S,(2014) Prescription drug abuse: executive summary of a policy position paper from the American College of Physician. Annals of Internal Medicine 160(3, 4): 198-200.
Google Scholar
Kleiman M.A.R. (2017). High stakes. The future of U.S. drug policy. Foreign Affairs 96(2): 135.
Google Scholar
Kramer P.D. (1995) Wsłuchując się w Prozak. Waldemar Szelenberger, Warszawa: Jacek Santorski & Co.
Google Scholar
Locklear M. (2016) Tiny doses of opioid could be first fast anti-suicide drug, https://www.newscientist.com/article/2076481-tiny-doses-of-opioid-could-be-first-fast-antisuicide-drug/ [30.01.2018].
Google Scholar
Lopez G. (2017), The opioid painkiller and heroin epidemic, explained, https://www.vox.com/2015/10/1/9433099/opioid-painkiller-heroin-epidemic [26.01.2018].
Google Scholar
Moghe S. (2016), Opioid history: from ‘wonder drug’ to abuse epidemic, https://edition.cnn.com/2016/05/12/health/ opioid-addiction-history/index.html [20.01.2018].
Google Scholar
Mullin E (2017), These new devices promise to fight pain without opioids, https://www.technologyreview.com/s/608256/these-new-devices-promise-to-fight-painwithout-opioids/ [31.01.2018].
Google Scholar
NCHS data on drug-poisoning deaths (2017), https://www.cdc.gov/nchs/data/factsheets/factsheet_drug_poisoning.pdf [28.01.2018].
Google Scholar
Nietzsche F. (2003), Wiedza radosna. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.
Google Scholar
Ossola A. (2016), A vaccine that makes your body destroy opioids, https://www.popsci.com/there-could-soon-be-vaccine-for-opioid-overdose [31.01.2018].
Google Scholar
OxyContin abuse and diversion and efforts to address the problem (2003) GAO-04-110. Washington: United States General Accounting Office.
Google Scholar
Portenoy R.K., Foley K. M, (1986). Chronic use of opioid analgesics in non-malignant pain: report of 38 cases. Pain 25(2): 171-186.
Google Scholar
Porter J., Jick H.(1980). Addiction rare in patients treated with narcotics. The New England Journal of Medicine 302(10): 123.
Google Scholar
Prescription opioid and heroin abuse (2014), https://www.drugabuse.gov/about-nida/legislative-activities/testimony-to-congress/2016/prescription-opioid-heroin-abuse[25.01.2018].
Google Scholar
Schumpeter J.A. (2009), Kapitalizm, socjalizm, demokracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Service R.F. (2017). Is a new class of painkillers on the horizon?, http://www.sciencemag.org/news/2017/02/ new-class-painkillers-horizon [29.01.2018].
Google Scholar
Sifferlin A. (2017). 13% of Americans take antidepressants, http://time.com/4900248/antidepressants-depression-more-common/ [25.01.2018].
Google Scholar
Sutherland S. (2016), Why the pain drug that killed Prince can be especially dangerous, https://www.scientificamerican.com/article/why-the-pain-drug-that-killed-princecan-be-especially-dangerous/ [ 29.01.2018].
Google Scholar
The National Alliance of Advocates for Buprenorphine Treatment https://www.naabt.org/tl/buprenorphine-suboxone-treatment.cfm [29.01.2018].
Google Scholar
The problem of pain (2016.) https://www.economist.com/news/international/21699363-americans-are-increasingly-addicted-opioids-meanwhile-people-poor-countries-die[23.01.2018].
Google Scholar
Traffic fatalities up sharply in 2015 (2016), https://www.nhtsa.gov/press-releases/trafficfatalities-sharply-2015 [19.01.2018];
Google Scholar
De Quincey T. (2002). Wyznania angielskiego opiumisty i inne pisma. Warszawa: Czytelnik,
Google Scholar
Quinones M.A. (1975). Drug abuse during the Civil War (1861—1865). The International Journal of the Addiction 10(6): 1010.
Google Scholar
