Miasto zwarte, rozproszone, zrównoważone
Lidia Mierzejewska
Abstrakt
Rozwój zrównoważony jest koncepcją, która wymaga uwzględnienia w procesach rozwoju konieczności zaspokojenia potrzeb obecnego i przyszłych pokoleń, ograniczeń, jakie stawia rozwojowi społeczno-gospodarczemu środowisko przyrodnicze oraz sprawiedliwości społecznej (wewnątrz i międzypokoleniowej). Wymaga jednocześnie, aby przyjąć jej główne założenia na różnych poziomach organizacji przestrzennej, w tym także na poziomie miasta. O efektywności podejmowanych przez władze miasta działań na rzecz rozwoju zrównoważonego decyduje w znacznej mierze jego struktura przestrzenna. Od niej bowiem uzależniona jest możliwość zaspokojenia codziennych potrzeb mieszkańców miasta w zakresie dostępu do różnego typu usług (sieci handlowo-usługowej, komunikacji publicznej, usług edukacyjnych, zdrowotnych, sportowych, turystycznych, przestrzeni publicznych itp.) oraz sprawiedliwość społeczna w tym zakresie (eliminowanie wykluczenia społecznego) czy też poprawy wzajemnych relacji między rozwojem społeczno-gospodarczym a stanem środowiska przyrodniczego, zwłaszcza w aspekcie zwiększenia efektywności energetycznej (w dziedzinie budownictwa, transportu itp.), racjonalnego gospodarowania zasobami (w tym zasobami terenu) i odpadami, ochrony przyrody i krajobrazu czy też efektywności ekonomicznej kształtowanych struktur przestrzennych i ich wpływu za ilość i jakość zasobów środowiska przyrodniczego. Osiągnięcie rozwoju zrównoważonego miasta wymaga więc odpowiedniego kształtowania jego struktury przestrzenno-funkcjonalnej. Inne bowiem konsekwencje z punktu widzenia rozwoju zrównoważonego generować będzie zwarta struktura przestrzenna miasta, a inne rozproszona. Kwestią pozostaje jednak, jaka struktura przestrzenna miasta sprzyjać będzie w największym zakresie możliwości realizacji w praktyce założeń rozwoju zrównoważonego i jak taką strukturę należy kształtować.
Słowa kluczowe:
miasto zwarte, miasto rozproszone, rozwój zrównoważonyBibliografia
Alberti M., 1996, Measuring urban sustainability. “Environment Impact Assessment Review” 16.
Beatley T., 2000, Preserving biodensity-challenges for planners, “Journal of American Planning Association” 66(1).
Birkeland J., 2002, Design for sustainability. A source book of integrated eco-logical solutions, Earthscan Publication, London.
Breheny M.J., 1995, The compact city and transport energy consumption, “Transactions of the Institute of British Geographers. New Series” vol. 20.
Brundtland G.H., 1987, Our common future, WCED, Oxford University Press, Oxford.
Burton E., 2000, The compact city: just or just compact? A preliminary analysis, “Urban Studies” 37(11).
Cervero R., 1998, The transit metropolis: A global inquiry, Island Press, Washington D.C.
Chojnicki Z., 1989, Koncepcja terytorialnego systemu społecznego, „Przegląd Geograficzny” 60(3).
Chojnicki Z., 1999, Koncepcja terytorialnego systemu społecznego, [w:] Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, red. T. Czyż, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Dale V.H., Efroymson R.A., Kline K.I., 2011, The land use-climate change – energy nexus, “Landscape Ecology” 26.
Delladetsima P.M., 2012, Sustainable development and spatial planning: some considerations arising from the Greek case, “European Journal of Spatial Development” 46.
Fouchier V., 1995, The ecological paradoxes of the density-nature dialectics. The case of Paris’ Region, paper presented at SGB/NUREC/PRO/RMNO colloquium in Dordrecht, The Netherlands.
Frey H., 1999, Designing the city – towards a more sustainable urban form, E&FN Spon, London.
Gibbs D., 2000, Ecological modernisation, regional economic development and regional development agencies, “Geoforum” vol. 31(1).
Girardet H., 1992, Cities: new directions for sustainable urban living, Gaia Books, London.
Girardet H., 1993, Sustainability: the metabolism of London, “Regenerating Cities” 6.
Healey P., Shaw T., 1993, Planners, plans and sustainable development, “Regional Studies” 27(8).
Heinberg R., 2010, What is sustainable city?, “The Edmonton Sustainability Papers” May.
Jałowiecki B., 1983, Ocena stanu systemu osadniczego kraju, „Biuletyn KPZK PAN”, z. 123.
Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2002, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar. Warszawa.
Jenks M., Jones C., 2010, Issuea and contepts, [w:] Dimensions of the sustainable city, (red. M. Jenks, C. Jones, Springer, London–New York.
Jędraszko A., 1982, Zagadnienia zasobów mieszkaniowych w miastach i ich modernizacji oraz rewaloryzacji dzielnic śródmiejskich, „Biuletyn KPZK PAN”, z. 121.
Koglin T., 2009, Sustainable development in general and urban context: a literature review, “Bulletin – Lund University” 248.
Kolipiński J., 1982, Problemy jakości życia w gospodarce przestrzennej, [w:] Gospodarka przestrzenna, morska i regionalna, PWN, Warszawa–Poznań.
Markowski T., 2003, Warunki osiągania megaładu przestrzennego a system planowania przestrzennego, „Biuletyn KPZK PAN” z. 205.
Mierzejewska L., 2006, Rola planowania przestrzennego w rozwoju zrównoważonym miast, [w:] Polityka zrównoważonego rozwoju oraz instrumenty zarządzania miastem, red. J. Słodczyk, D. Rajchel, Uniwersytet Opolski, Opole.
Mierzejewska L., 2009, Urban planning in Poland in the context of European standards, “Questiones Georgaphicae” 28B/1.
Mierzejewska L., 2011, Rozwój aglomeracji a proces planowania przestrzennego, [w:] Podstawowe idee i koncepcje w geografii. Ujęcia i problemy badawcze we współczesnej geografii, red. W. Maik, K. Rembowska, A. Suliborski, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
Mierzejewska L., 2015, Zrównoważony rozwój miasta – wybrane sposoby pojmowania, koncepcje i modele, “Problemy Rozwoju Miast”(3).
Mierzejewska L., Parysek J., 2005, Między dezurbanizacją a reurbanizacją: nowe oblicze urbanizacji w Polsce, red. I. Jażdżewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Mörtberg U., 1989, Fauna management in an urban environment, Swedish Nature Conservation Directorate, Stockholm SNV PM 1922.
Næss P., 1997, Physical planning and energy use, Tano Aschehoug, Oslo.
Næss P., 2000, Residentioal location and transport in Frederikshavn, paper for the conference Traffic Days 2000 at Aalborg University.
Næss P., 2001, Urban planning and sustainable development, “European Planning Studies” vol. 9, No. 4.
Næss P., Sandberg S., 1996. Workplace location, modal split and energy use for commuting trips, “Urban Studies” 33.
Næss P., Sandberg S.L., Røe P.G., 1996, Energy use for transportation in 22Nordic towns, “Scandinavian Housing & Planning Research” vol. 13.
Newman P., Kenworthy J., 1989, Cities and automobile dependence: An international sourcebook, Gower, Aldeshot.
ODPM 2006 – Office of the Deputy Prime Minister. A common approach to creating sustainable communities: The Bristol Accord, 2006, EU Ministerial Informal on Sustainable Communities, Policy papers, ODPM Publication, London.
Olazabal M., Urzelai A., Garcia G., Herranz K., Abajo B., Feliú E., Santa Coloma O. Aspuru I., 2007, OIKOS: an integrated approach towards sustainable spatial planning and management, [w:] International Conference on Whole Life Urban Sustainability and its Assesment, red. M. Horner, C. Hardcastle, A. Proce, J. Bebbington, Caledonian University, Glasgow.
Orrskog L., 1993, The old Trutha are exausted and the new ones have not yet been formulated, [w:] Planera för en bärkrafting utveckling, red. B. Kullinger, U.B. Strömberg, Swedish Counsil for Building Research, Stockholm.
Parysek J., 2003, Ład przestrzenny jako kategoria pojęciowa i planistyczna, „Biuletyn KPZK PAN” 205.
Parysek J., 2006, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Petrişor A.I., Petrişor L.E., 2013, The shifting relationship between urban and spatial planning and the protection of the environment: Romania as a case study, “Present Environment and Sustainable Development” 7.
Petrişor A.I., Sârbu C.N., 2010, Dynamics of geodiversity and eco-diversity in territorial system, “Journal of Urban and Regional Analysis” 2.
Ricardo D., 1963, Principles of political economy and taxation, Ricard D. Irwin, Homewood.
Słodczyk J., 2003, Przestrzeń miasta i jej przeobrażenia, Uniwersytet Opolski, Opole.
Stępkowski J., 1981, Rewaloryzacja i modernizacja zespołów mieszkaniowych jako problem gospodarki przestrzennej, „Biuletyn KPZK PAN” z. 116.
Sumień T., 1992, Forma miasta – kontekst i anatomia, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.
Shipworth D., 2002, Environmental impact mitigation is not sustainable development, “Building Research and Integration” 30.
Williams K., Jenks M., Burton E., 1999, How much is too much? Urban intensification, social capacity and sustainable development, “Open House International” 24(1).
Beatley T., 2000, Preserving biodensity-challenges for planners, “Journal of American Planning Association” 66(1).
Birkeland J., 2002, Design for sustainability. A source book of integrated eco-logical solutions, Earthscan Publication, London.
Breheny M.J., 1995, The compact city and transport energy consumption, “Transactions of the Institute of British Geographers. New Series” vol. 20.
Brundtland G.H., 1987, Our common future, WCED, Oxford University Press, Oxford.
Burton E., 2000, The compact city: just or just compact? A preliminary analysis, “Urban Studies” 37(11).
Cervero R., 1998, The transit metropolis: A global inquiry, Island Press, Washington D.C.
Chojnicki Z., 1989, Koncepcja terytorialnego systemu społecznego, „Przegląd Geograficzny” 60(3).
Chojnicki Z., 1999, Koncepcja terytorialnego systemu społecznego, [w:] Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, red. T. Czyż, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Dale V.H., Efroymson R.A., Kline K.I., 2011, The land use-climate change – energy nexus, “Landscape Ecology” 26.
Delladetsima P.M., 2012, Sustainable development and spatial planning: some considerations arising from the Greek case, “European Journal of Spatial Development” 46.
Fouchier V., 1995, The ecological paradoxes of the density-nature dialectics. The case of Paris’ Region, paper presented at SGB/NUREC/PRO/RMNO colloquium in Dordrecht, The Netherlands.
Frey H., 1999, Designing the city – towards a more sustainable urban form, E&FN Spon, London.
Gibbs D., 2000, Ecological modernisation, regional economic development and regional development agencies, “Geoforum” vol. 31(1).
Girardet H., 1992, Cities: new directions for sustainable urban living, Gaia Books, London.
Girardet H., 1993, Sustainability: the metabolism of London, “Regenerating Cities” 6.
Healey P., Shaw T., 1993, Planners, plans and sustainable development, “Regional Studies” 27(8).
Heinberg R., 2010, What is sustainable city?, “The Edmonton Sustainability Papers” May.
Jałowiecki B., 1983, Ocena stanu systemu osadniczego kraju, „Biuletyn KPZK PAN”, z. 123.
Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2002, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar. Warszawa.
Jenks M., Jones C., 2010, Issuea and contepts, [w:] Dimensions of the sustainable city, (red. M. Jenks, C. Jones, Springer, London–New York.
Jędraszko A., 1982, Zagadnienia zasobów mieszkaniowych w miastach i ich modernizacji oraz rewaloryzacji dzielnic śródmiejskich, „Biuletyn KPZK PAN”, z. 121.
Koglin T., 2009, Sustainable development in general and urban context: a literature review, “Bulletin – Lund University” 248.
Kolipiński J., 1982, Problemy jakości życia w gospodarce przestrzennej, [w:] Gospodarka przestrzenna, morska i regionalna, PWN, Warszawa–Poznań.
Markowski T., 2003, Warunki osiągania megaładu przestrzennego a system planowania przestrzennego, „Biuletyn KPZK PAN” z. 205.
Mierzejewska L., 2006, Rola planowania przestrzennego w rozwoju zrównoważonym miast, [w:] Polityka zrównoważonego rozwoju oraz instrumenty zarządzania miastem, red. J. Słodczyk, D. Rajchel, Uniwersytet Opolski, Opole.
Mierzejewska L., 2009, Urban planning in Poland in the context of European standards, “Questiones Georgaphicae” 28B/1.
Mierzejewska L., 2011, Rozwój aglomeracji a proces planowania przestrzennego, [w:] Podstawowe idee i koncepcje w geografii. Ujęcia i problemy badawcze we współczesnej geografii, red. W. Maik, K. Rembowska, A. Suliborski, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
Mierzejewska L., 2015, Zrównoważony rozwój miasta – wybrane sposoby pojmowania, koncepcje i modele, “Problemy Rozwoju Miast”(3).
Mierzejewska L., Parysek J., 2005, Między dezurbanizacją a reurbanizacją: nowe oblicze urbanizacji w Polsce, red. I. Jażdżewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Mörtberg U., 1989, Fauna management in an urban environment, Swedish Nature Conservation Directorate, Stockholm SNV PM 1922.
Næss P., 1997, Physical planning and energy use, Tano Aschehoug, Oslo.
Næss P., 2000, Residentioal location and transport in Frederikshavn, paper for the conference Traffic Days 2000 at Aalborg University.
Næss P., 2001, Urban planning and sustainable development, “European Planning Studies” vol. 9, No. 4.
Næss P., Sandberg S., 1996. Workplace location, modal split and energy use for commuting trips, “Urban Studies” 33.
Næss P., Sandberg S.L., Røe P.G., 1996, Energy use for transportation in 22Nordic towns, “Scandinavian Housing & Planning Research” vol. 13.
Newman P., Kenworthy J., 1989, Cities and automobile dependence: An international sourcebook, Gower, Aldeshot.
ODPM 2006 – Office of the Deputy Prime Minister. A common approach to creating sustainable communities: The Bristol Accord, 2006, EU Ministerial Informal on Sustainable Communities, Policy papers, ODPM Publication, London.
Olazabal M., Urzelai A., Garcia G., Herranz K., Abajo B., Feliú E., Santa Coloma O. Aspuru I., 2007, OIKOS: an integrated approach towards sustainable spatial planning and management, [w:] International Conference on Whole Life Urban Sustainability and its Assesment, red. M. Horner, C. Hardcastle, A. Proce, J. Bebbington, Caledonian University, Glasgow.
Orrskog L., 1993, The old Trutha are exausted and the new ones have not yet been formulated, [w:] Planera för en bärkrafting utveckling, red. B. Kullinger, U.B. Strömberg, Swedish Counsil for Building Research, Stockholm.
Parysek J., 2003, Ład przestrzenny jako kategoria pojęciowa i planistyczna, „Biuletyn KPZK PAN” 205.
Parysek J., 2006, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Petrişor A.I., Petrişor L.E., 2013, The shifting relationship between urban and spatial planning and the protection of the environment: Romania as a case study, “Present Environment and Sustainable Development” 7.
Petrişor A.I., Sârbu C.N., 2010, Dynamics of geodiversity and eco-diversity in territorial system, “Journal of Urban and Regional Analysis” 2.
Ricardo D., 1963, Principles of political economy and taxation, Ricard D. Irwin, Homewood.
Słodczyk J., 2003, Przestrzeń miasta i jej przeobrażenia, Uniwersytet Opolski, Opole.
Stępkowski J., 1981, Rewaloryzacja i modernizacja zespołów mieszkaniowych jako problem gospodarki przestrzennej, „Biuletyn KPZK PAN” z. 116.
Sumień T., 1992, Forma miasta – kontekst i anatomia, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.
Shipworth D., 2002, Environmental impact mitigation is not sustainable development, “Building Research and Integration” 30.
Williams K., Jenks M., Burton E., 1999, How much is too much? Urban intensification, social capacity and sustainable development, “Open House International” 24(1).
Mierzejewska, L. (2020). Miasto zwarte, rozproszone, zrównoważone. Studia Miejskie, 19, 9–22. Pobrano z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/sm/article/view/2498
Autorzy
Lidia MierzejewskaStatystyki
Downloads
Download data is not yet available.
Inne teksty tego samego autora
- Lidia Mierzejewska, W poszukiwaniu nowych modeli rozwoju miasta , Studia Miejskie: Tom 4 (2011)
- Lidia Mierzejewska, Bezpieczeństwo ludzi i mienia w Poznaniu , Studia Miejskie: Tom 12 (2013)
- Lidia Mierzejewska, Jerzy Parysek, PORZĄDNE MIASTO PORZĄDNYCH MIESZKAŃCÓW , Studia Miejskie: Tom 39 (2020)
- Lidia Mierzejewska, Kamila Sikorska-Podyma, OSIEDLE JEŻYCE JAKO PRZYKŁAD SUBSTRUKTURY MIEJSKIEJ I ELEMENT POLICENTRYCZNEJ STRUKTURY POZNANIA , Studia Miejskie: Tom 43 (2022)
