ROLA POAKCESYJNYCH MIGRACJI ZAGRANICZNYCH W ZMIANACH PRZESTRZENNYCH UKŁADÓW ZALUDNIENIA W POLSCE W LATACH 2004–2012
Jadwiga Gałka
Uniwersytet OpolskiAbstrakt
Poakcesyjne migracje Polaków były jednym z ważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski. Po 2004 r. Polacy masowo wyjeżdżali do Wielkiej Brytanii i Irlandii, które jako jedne z pierwszych zliberalizowały dostęp do swoich rynków pracy dla obywateli nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej. Celem pracy jest ukazanie wpływu poakcesyjnych migracji zagranicznych ludności na zmiany demograficznych układów zaludnienia w Polsce w latach 2004–2012. W pracy wykorzystano dane pochodzące z Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące wyjazdów na pobyt czasowy i stały w latach 2004–2012. Z badań wynika, że poakcesyjne migracje miały wpływ na zmiany demograficzne Polski. Depopulacja spowodowana emigracją występowała nie tylko w województwie opolskim, ale także w innych rejonach kraju (gminy wiejskie w województwach dolnośląskim i śląskim, a także gminy położone poza strefą oddziaływania dużych miast, głównie w województwach: świętokrzyskim, lubelskim i podlaskim). Z kolei korzystny wpływ poakcesyjnych migracji odnotowano w gminach wokół dużych miast, w których następował przyrost ludności. Warto dodać, że migracje zagraniczne odegrały mniejszą rolę w kreowaniu zaludnienia w województwach, gdzie ludność preferuje tradycyjny model rodziny (np. województwo małopolskie), oraz w gminach województw wielkopolskiego i pomorskiego.
Słowa kluczowe:
poakcesyjne migracje Polaków, zmiany demograficzne w Polsce, migracje w Polsce, międzynarodowe migracje w Polsce, typologia migracji w PolsceBibliografia
Berg L. van den, Drewett R., Klassen L., Rossi A., Vijverberg C., 1982, Urban Europe: A study of growth and
decline, Pergamon, Oxford.
Długosz Z., 2012, Wybrane przestrzenne aspekty trwałych migracji zagranicznych ludności w Polsce w okresie
transformacji, „Zeszyty Naukowe Wydziałowe UE w Katowicach. Studia Ekonomiczne” nr 98.
Drinkwater S., Eade J., Garapich M.P., 2006, Class and ethnicity – Polish migrants in London, CRONEM,
University of Surrey, Surrey.
Fihel A., Kaczmarczyk P., 2008, Współczesne migracje z Polski – skala, struktura oraz próba interpretacji, [w:]
Kaczmarczyk P., Tyrowicz I. (red.), Współczesne procesy migracyjne w Polsce a aktywność organizacji pozarządowych
w obszarach powiązanych z rynkiem pracy, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych,
Warszawa.
Gałązka A., 2007, Przestrzenne zróżnicowanie procesów demograficznych w Polsce w 2006 r. na tle zmian okresu 2002–2006, [w:] Sytuacja demograficzna Polski. Raport 2006–2007, Rządowa Rada Ludnościowa,
Warszawa.
Gałka J., 2011, Migracje Polaków do Wielkiej Brytanii po akcesji Polski do Unii Europejskiej (analiza skali i regionów pochodzenia emigrantów), [w:] Zborowski A. (red.), Człowiek, społeczeństwo, przestrzeń, Centrum
Kultury Ekumenicznej, Kraków–Myczkowce.
Gałka J., 2012, Polacy w przestrzeni społecznej Londynu u progu XXI wieku, praca doktorska niepublikowana, IGIGP UJ, Kraków.
Górz B., 1994, Emigracja zarobkowa ludności wsi podhalańskich do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, [w:] Górz B. (red.), Studia nad przemianami Podhala, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków. Prace Monograficzne nr 172.
Grabowska-Lusińska I., Okólski M., 2009, Emigracja ostatnia?, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Holzer J.Z., 2003, Demografia, PWE, Warszawa.
Hołda M., Saczuk K., Strzelecki P., Wyszyński R., 2011, Settlers and guests – Determinants of the plans of return migration from UK and Ireland to Poland in the period 2007–2009, National Bank of Poland, Warsaw.
Iglicka K., Weinar A., 2005, Wpływ rozszerzenia Unii Europejskiej na ruchy migracyjne na terenie Polski,„Raport Centrum Stosunków Międzynarodowych”.
Jędrzejczyk D., 2001, Podstawy geografii ludności, Dialog, Warszawa.
Jończy R., 2010, Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Wybrane aspekty ekonomiczne i demograficzne, Instytut Śląski, Opole–Wrocław.
Jończy R., Rokita-Poskart D., 2012, Wpływ zagranicznych migracji zarobkowych na sytuację społeczno-demograficzną województwa opolskiego, ROPS, Opole.
Kłos B., 2006, Migracje zarobkowe Polaków do krajów Unii Europejskiej, „Infos” nr 2.
Kurek S., 2008, Typologia starzenia się ludności Polski w ujęciu przestrzennym, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.
Raźniak P., 2012, Wpływ poziomu bezpieczeństwa społecznego na migracje ludności w Polsce, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 6
Raźniak P., 2015, Impact of selected socio-economic factors on migration patterns in Poland, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica” 9.
Raźniak P., Winiarczyk-Raźniak A., 2014, Influence of the societal security level on population migrations in Poland, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 120.
Runge J., 2004, Rynek pracy w miastach województwa śląskiego, [w:] Słodczyk J. (red.), Rozwój miast i zarządzanie gospodarką miejską, Uniwersytet Opolski, Opole.
Runge A., 2011, Medium-sized towns in the context of size structural changes of towns in Poland, [w:] Runge A., Kuczabski A. (eds.), Medium-sized towns of Central-Eastern Europe in the period of economic system
transformation and social changes, ADNDU, Kharkiv.
Runge A., 2016, Urban agglomerations and transformations of medium-sized towns in Poland, „Environmental & Socio-Economic Studies” 4(3).
Runge J., Kantor-Pietraga I., Krzysztofik R., Runge A., 2014, Model urbanizacji złożonych układów osadniczych w świetle procesu kurczenia się miast w Polsce – próba analizy krytycznej, [w:] Stryjakiewicz T. (red.), Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Sakson B., 2001, Źródła pionierskiego łańcucha migracyjnego, [w:] Jaźwińska-Motylska E., Okólski M. (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Sakson B., 2007, Migracje zagraniczne, [w:] Sytuacja demograficzna Polski. Raport 2006–2007, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa.
Sitek S., Runge J., Kłosowski F., Runge A., Petryszyn J., Pytel S., Kurpanik M., Spórna T., Zuzańska-Żyśko E., 2013, Społeczno-gospodarcze oraz przestrzenne kierunki zmian regionalnego oraz lokalnych rynków pracy
województwa śląskiego, SGP WSL, Uniwersytet Śląski, Sosnowiec.
Sobala-Gwosdz A., 2010, Badania trendów rozwojowych w województwie śląskim poprzez wyznaczenie ośrodków zrostu i obszarów stagnacji, Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach, Katowice.
Śleszyński P., 2006, Zmiany emigracji z Polski według oficjalnych statystyk w ujęciu przestrzennym po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, „Biuletyn Migracyjny – Dodatek” nr 10.
Więcław-Michniewska J., 2011, Suburbanizacja w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, [w:] Jakóbczyk-Gryszkiewicz J. (red.), Regiony miejskie w Polsce. Dwadzieścia lat transformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zborowski A., Chaberko T., Kretowicz P., 2011, Procesy suburbanizacji rezydencjonalnej w regionie miejskim Krakowa: przemiany społeczno-przestrzenne, [w:] Jakóbczyk-Gryszkiewicz J. (red.), Regiony miejskie w Polsce. Dwadzieścia lat transformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zborowski A., Gałka J., 2008, Migracje stałe i czasowe z Polski po akcesji do Unii Europejskiej, [w:] Ilnicki D., Janc K. (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych, IGiRR UW, Wrocław. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 3.
Zdrojewski E., 2007, Migracje ludności w wieku produkcyjnym w województwach Polski północnej, [w:] Sobczak I. (red.), Czynnik demograficzny w rozwoju społeczno-gospodarczym Polski, PTD, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.
Zdrojewski E., 2009, Migracje definitywne w Polsce. Regiony napływowe i odpływowe, [w:] Jacewicz I. (red.), Współczesne problemy przemian strukturalnych przestrzeni geograficznej, Akademia Pedagogiczna, Słupsk.
Zdrojewski E., Guzińska M., 2011, Salda migracji jako podstawa typologii województw, „Zeszyty Naukowe Instytutu Ekonomii i Zarządzania” nr 15
decline, Pergamon, Oxford.
Długosz Z., 2012, Wybrane przestrzenne aspekty trwałych migracji zagranicznych ludności w Polsce w okresie
transformacji, „Zeszyty Naukowe Wydziałowe UE w Katowicach. Studia Ekonomiczne” nr 98.
Drinkwater S., Eade J., Garapich M.P., 2006, Class and ethnicity – Polish migrants in London, CRONEM,
University of Surrey, Surrey.
Fihel A., Kaczmarczyk P., 2008, Współczesne migracje z Polski – skala, struktura oraz próba interpretacji, [w:]
Kaczmarczyk P., Tyrowicz I. (red.), Współczesne procesy migracyjne w Polsce a aktywność organizacji pozarządowych
w obszarach powiązanych z rynkiem pracy, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych,
Warszawa.
Gałązka A., 2007, Przestrzenne zróżnicowanie procesów demograficznych w Polsce w 2006 r. na tle zmian okresu 2002–2006, [w:] Sytuacja demograficzna Polski. Raport 2006–2007, Rządowa Rada Ludnościowa,
Warszawa.
Gałka J., 2011, Migracje Polaków do Wielkiej Brytanii po akcesji Polski do Unii Europejskiej (analiza skali i regionów pochodzenia emigrantów), [w:] Zborowski A. (red.), Człowiek, społeczeństwo, przestrzeń, Centrum
Kultury Ekumenicznej, Kraków–Myczkowce.
Gałka J., 2012, Polacy w przestrzeni społecznej Londynu u progu XXI wieku, praca doktorska niepublikowana, IGIGP UJ, Kraków.
Górz B., 1994, Emigracja zarobkowa ludności wsi podhalańskich do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, [w:] Górz B. (red.), Studia nad przemianami Podhala, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków. Prace Monograficzne nr 172.
Grabowska-Lusińska I., Okólski M., 2009, Emigracja ostatnia?, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Holzer J.Z., 2003, Demografia, PWE, Warszawa.
Hołda M., Saczuk K., Strzelecki P., Wyszyński R., 2011, Settlers and guests – Determinants of the plans of return migration from UK and Ireland to Poland in the period 2007–2009, National Bank of Poland, Warsaw.
Iglicka K., Weinar A., 2005, Wpływ rozszerzenia Unii Europejskiej na ruchy migracyjne na terenie Polski,„Raport Centrum Stosunków Międzynarodowych”.
Jędrzejczyk D., 2001, Podstawy geografii ludności, Dialog, Warszawa.
Jończy R., 2010, Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Wybrane aspekty ekonomiczne i demograficzne, Instytut Śląski, Opole–Wrocław.
Jończy R., Rokita-Poskart D., 2012, Wpływ zagranicznych migracji zarobkowych na sytuację społeczno-demograficzną województwa opolskiego, ROPS, Opole.
Kłos B., 2006, Migracje zarobkowe Polaków do krajów Unii Europejskiej, „Infos” nr 2.
Kurek S., 2008, Typologia starzenia się ludności Polski w ujęciu przestrzennym, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.
Raźniak P., 2012, Wpływ poziomu bezpieczeństwa społecznego na migracje ludności w Polsce, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 6
Raźniak P., 2015, Impact of selected socio-economic factors on migration patterns in Poland, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica” 9.
Raźniak P., Winiarczyk-Raźniak A., 2014, Influence of the societal security level on population migrations in Poland, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 120.
Runge J., 2004, Rynek pracy w miastach województwa śląskiego, [w:] Słodczyk J. (red.), Rozwój miast i zarządzanie gospodarką miejską, Uniwersytet Opolski, Opole.
Runge A., 2011, Medium-sized towns in the context of size structural changes of towns in Poland, [w:] Runge A., Kuczabski A. (eds.), Medium-sized towns of Central-Eastern Europe in the period of economic system
transformation and social changes, ADNDU, Kharkiv.
Runge A., 2016, Urban agglomerations and transformations of medium-sized towns in Poland, „Environmental & Socio-Economic Studies” 4(3).
Runge J., Kantor-Pietraga I., Krzysztofik R., Runge A., 2014, Model urbanizacji złożonych układów osadniczych w świetle procesu kurczenia się miast w Polsce – próba analizy krytycznej, [w:] Stryjakiewicz T. (red.), Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Sakson B., 2001, Źródła pionierskiego łańcucha migracyjnego, [w:] Jaźwińska-Motylska E., Okólski M. (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Sakson B., 2007, Migracje zagraniczne, [w:] Sytuacja demograficzna Polski. Raport 2006–2007, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa.
Sitek S., Runge J., Kłosowski F., Runge A., Petryszyn J., Pytel S., Kurpanik M., Spórna T., Zuzańska-Żyśko E., 2013, Społeczno-gospodarcze oraz przestrzenne kierunki zmian regionalnego oraz lokalnych rynków pracy
województwa śląskiego, SGP WSL, Uniwersytet Śląski, Sosnowiec.
Sobala-Gwosdz A., 2010, Badania trendów rozwojowych w województwie śląskim poprzez wyznaczenie ośrodków zrostu i obszarów stagnacji, Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach, Katowice.
Śleszyński P., 2006, Zmiany emigracji z Polski według oficjalnych statystyk w ujęciu przestrzennym po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, „Biuletyn Migracyjny – Dodatek” nr 10.
Więcław-Michniewska J., 2011, Suburbanizacja w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, [w:] Jakóbczyk-Gryszkiewicz J. (red.), Regiony miejskie w Polsce. Dwadzieścia lat transformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zborowski A., Chaberko T., Kretowicz P., 2011, Procesy suburbanizacji rezydencjonalnej w regionie miejskim Krakowa: przemiany społeczno-przestrzenne, [w:] Jakóbczyk-Gryszkiewicz J. (red.), Regiony miejskie w Polsce. Dwadzieścia lat transformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zborowski A., Gałka J., 2008, Migracje stałe i czasowe z Polski po akcesji do Unii Europejskiej, [w:] Ilnicki D., Janc K. (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych, IGiRR UW, Wrocław. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 3.
Zdrojewski E., 2007, Migracje ludności w wieku produkcyjnym w województwach Polski północnej, [w:] Sobczak I. (red.), Czynnik demograficzny w rozwoju społeczno-gospodarczym Polski, PTD, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.
Zdrojewski E., 2009, Migracje definitywne w Polsce. Regiony napływowe i odpływowe, [w:] Jacewicz I. (red.), Współczesne problemy przemian strukturalnych przestrzeni geograficznej, Akademia Pedagogiczna, Słupsk.
Zdrojewski E., Guzińska M., 2011, Salda migracji jako podstawa typologii województw, „Zeszyty Naukowe Instytutu Ekonomii i Zarządzania” nr 15
Gałka, J. (2018). ROLA POAKCESYJNYCH MIGRACJI ZAGRANICZNYCH W ZMIANACH PRZESTRZENNYCH UKŁADÓW ZALUDNIENIA W POLSCE W LATACH 2004–2012. Studia Miejskie, 29, 45–60. Pobrano z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/sm/article/view/4
Autorzy
Jadwiga GałkaStatystyki
Downloads
Download data is not yet available.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Inne teksty tego samego autora
- Mirosław Wójtowicz, Sławomir Kurek, Jadwiga Gałka, Proces starzenia się ludności miejskich obszarów funkcjonalnych (MOF) w Polsce w latach 1990–2016 , Studia Miejskie: Tom 33 (2019)
- Sławomir Kurek, Mirosław Wójtowicz, Jadwiga Gałka, Powiązania funkcjonalno-przestrzenne w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym w świetle dojazdów do pracy , Studia Miejskie: Tom 18 (2015)
- Jadwiga GAŁKA, Anna WARYCH-JURAS, REGIONALNE UWARUNKOWANIA SUBURBANIZACJI W POLSCE , Studia Miejskie: Tom 3 (2011)
- Sławomir Kurek, Jadwiga Gałka, Przestrzenne zróżnicowanie zmian zaludnienia w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym w okresie 1988–2011 , Studia Miejskie: Tom 12 (2013)
