Ekonomiczne przyczyny wstrzymania prac nad planami zagospodarowania przestrzennego (przypadek Poznania)
Ryszard Grobelny
Abstrakt
Zapewnienie ładu przestrzennego jest jednym z najważniejszych zadań gmin. Podstawowym instrumentem gospodarki przestrzennej, a zatem i zapewnienia ładu przestrzennego, jest planowanie przestrzenne. Szczególną rolę w tym zakresie odgrywają miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Niestety proces ich uchwalania przebiega zbyt wolno, o czym świadczy niewielkie pokrycie powierzchni kraju planami miejscowymi (28,6%). Jedną z możliwych przyczyn niewielkiego zainteresowania gmin uchwaleniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego jest nadmierne obciążenie budżetów gminnych wydatkami wywołanymi ich przyjmowaniem, przy stosunkowo niewielkich dochodach, które one generują. W opracowaniu przeanalizowano sytuację ekonomiczną, jaką wywołało uchwalenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w sektorze finansów gminnych (znaczny deficyt), a także wpływ poszczególnych wydatków i dochodów związanych z przyjęciem planów na tę sytuację. Szczegółowej ocenie poddano także cztery miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego w Poznaniu, od uchwalenia których odstąpiono z przyczyn ekonomicznych. Brak instrumentów finansowych zapewniających równowagę ekonomiczną w procesie planowania przestrzennego jest jedną z przyczyn wstrzymywania prac planistycznych i tym samym, braku ładu przestrzennego w polskich gminach.
Słowa kluczowe:
ład przestrzenny, planowanie przestrzenne, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, instrumenty ekonomiczno-finansowe gospodarki przestrzennejBibliografia
Białyszewski H., 1983, Teoretyczne problemy sprzeczności i konfliktów społecznych, PWN Warszawa.
Google Scholar
Buczek G., 2011, Opracowania planistyczne jako narzędzia kształtowania ładu przestrzennego,http://www.tup.org.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=478%3Aopracowaniaplanistyczne-jako-narzdzia-ksztatowania-adu-przestrzennego&Itemid=184&lang=pl (dostęp styczeń 2018).
Google Scholar
Chojnicki Z., 1990, Współczesne problemy gospodarki przestrzennej, [w:] Polskie badania gospodarki przestrzennej, red. Z. Chojnicki, R. Domański, KPZK PAN, Warszawa. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN z. 146, s. 203–219.
Google Scholar
Chojnicki Z., 1992, Współczesne problemy gospodarki przestrzennej, [w:] Współczesne problemy geografii społeczno-ekonomicznej Polski, red. Z. Chojnicki, T. Czy¿, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 9–19.
Google Scholar
Domański R., 1989, Podstawy planowania przestrzennego, PWN, Poznań–Warszawa.
Google Scholar
Domański R., 2002, Gospodarka przestrzenna, PWN, Warszawa.
Google Scholar
Dutkowski M., 1995, Konflikty w gospodarowaniu dobrami środowiskowymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar
Grobelny R., 1996, Narzędzia ekonomiczno-finansowe sterowania rozwojem przestrzennym w skali lokalnej, [w:] Rozwój lokalny i lokalna gospodarka przestrzenna, red. J. Parysek, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 141–168.
Google Scholar
Mierzejewska L., 2003, Rozwój zrównoważony jako kategoria ładu przestrzennego, [w:] Społeczno-gospodarcze i przyrodnicze aspekty ładu przestrzennego, red. T. Ślęzak., Z. Zioło, KPZK PN, Warszawa. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN z. 205, s. 127–140.
Google Scholar
Mierzejewska L., 2009, Rozwój zrównoważony miasta. Zagadnienia poznawcze i praktyczne, Wydawnictwo UAM, Poznań.
Google Scholar
NIK, 2003, Informacja o wynikach kontroli ustalania i egzekwowania przez gminy opłaty adiacenckiej, http://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/pobierz,px_2003002.pdf,typ,k.pdf (dostęp styczeń 2018).
Google Scholar
NIK, 2012, Opłaty planistyczne i roszczenia odszkodowawcze związane z uchwaleniem lub zmianą planów miejscowych. Informacja o wynikach kontroli, https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/12/147/ (dostęp styczeń 2018).
Google Scholar
Parysek J., 1998, Pryncypia zagospodarowania przestrzennego, „Wrocław 2000 Plus. Studia nad strategią miasta” z. 1(19).
Google Scholar
Parysek J., 2003, Ład przestrzenny jako kategoria pojęciowa i planistyczna, [w:] Społeczno-gospodarcze i przyrodnicze aspekty ładu przestrzennego, red. T. Ślęzak, Z. Zioło, KPZK PN, Warszawa. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN z. 205, s. 111–126.
Google Scholar
Parysek J., 2007, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar
Śleszyński P., Komornicki T., Deręgowska A., Zielińska B., 2015, Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach w 2013 r., Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN na zlec. Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa.
Google Scholar
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, Dz.U. z 1997 r. Nr 115, poz. 741.
Google Scholar
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717, t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1073.
Google Scholar
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95, t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1875.
Google Scholar
Autorzy
Ryszard GrobelnyStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Studia Miejskie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
