POLITYKA ZORIENTOWANA TERYTORIALNIE JAKO METODA ADAPTACJI DO ZMIAN KLIMATU
PLACE-BASED POLICY AS A METHOD FOR CLIMATE CHANGE ADAPTATION
Klaudia Kamińska
Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Studentka uzupełniających studiów magisterskich na kierunku Gospodarka PrzestrzennaAleksandra Nowakowska
Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Gospodarki Przestrzennej, Katedra Gospodarki Regionalnej i Środowiskahttps://orcid.org/0000-0002-2912-4934
Abstrakt
W obliczu postępujących zmian klimatu konieczne jest podjęcie działań w zakresie prowadzonej polityki rozwoju terytorialnego. Celem pracy jest pokazanie, w jaki sposób miasta wykorzystują idee place-based policy w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych do kształtowania działań na rzecz adaptacji do zmian klimatu. Przy wykorzystaniu metody case study oraz analizy komparatywnej pokazane zostały rozwiązania z trzech europejskich obszarów – Kornwalii i wysp Scilly w Anglii, aglomeracji ołomunieckiej Republiki Czeskiej oraz aglomeracji miejskiej Rijeka w Chorwacji. Opisane jednostki w bardzo wąskim stopniu wykorzystują mechanizm ZIT na rzecz adaptacji do zmian klimatu. Realizują głównie działania o charakterze infrastrukturalnym dotyczącym sektora transportu i energetyki. Teoretyczne założenia mechanizmu ZIT mogą być podstawą do opracowania narzędzia wdrażającego skuteczniejszą adaptację do zmian klimatu.
Słowa kluczowe:
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne, place-based policy, adaptacja do zmian klimatuBibliografia
ESIF GOV.UK. 2015. A GUIDE TO European Regional Development Fund (ERDF) and European Social Fund (ESF). 2014–2020 Programmes in England, https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/738242/ESIF_Online_Publication_2018_FINAL_UPDA-TED_040918.pdf. Dostęp: 20.01.2023.
Google Scholar
Agrawal, Arun. 2008. The Role of Local Institutions in Adaptation to Climate Change. Washington DC: The Social Dimensions of Climate Change, Social Development Department, The World Bank.
Google Scholar
Bohdanowicz Zbigniew, Magdalena Budziszewska i Beata Łopaciuk-Gonarczyk. 2021. Mitygacja i adaptacja do zmian klimatu – rozwiązania ekonomiczne. W: Klimatyczne ABC. Interdyscyplinarne podstawy współczesnej wiedzy o zmianie klimatu, red. Budziszewska Magdalena, Kardaś Aleksandra, Bohdanowicz Zbigniew, 262–272. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323547303
Google Scholar
Burchard-Dziubińska, Małgorzata. 2016. Adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu: Wpływ zmian klimatu na obszary zurbanizowane. W: EkoMiasto #Środowisko. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miast, red. Agnieszka Rzeńca, 142–164. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Capello, Roberta, Caragliu, Andrea and Nijkamp, Peter. 2009. Territorial Capital and Regional Growth: Increasing Returns in Cognitive Knowledge Use. Tinbergen Institute Discussion Paper, TI 2009–059/3: 1-22.
Google Scholar
Churski, Paweł. 2018. Podejście zorientowane terytorialnie (place-based policy) – teoria i praktyka polityki regionalnej. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna 41, 31–50. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2018.41.04.
Google Scholar
IPCC. 2014. Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Summary for Policymakers. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Dostęp: 16.04.2023. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/ar5_wgII_spm_en.pdf
Google Scholar
The Cornwall and Isles of Scilly Growth Programme. 2016. Cornwall & Isles of Scilly Integrated Territorial Investment Strategy. Dostęp: 20.01.2023. https://www.cornwallislesofscillygrowthprogramme.org.uk/wp-content/uploads/2019/12/Integrated-Territorial-Investment-ITI-Strategy.pdf.
Google Scholar
Cornwall New Energy. Dostęp: 20.01.2023. https://www.cornwallnewenergy.com/.
Google Scholar
Strukturnifondovi.hr. 2019. ITU- Revitalizacija brownfield lokacija urbane aglomeracije Rijeka. Dostęp: 14.02.2023. https://strukturnifondovi.hr/natjecaji/itu-revitalizacija-brownfield-lokacija-urbane-aglomeracije-rijeka/.
Google Scholar
Flyvbjerg, Bent. 2011. Case Study. In: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (eds.), The Sage Handbook of Qualitative Research, 4th Edition, edited by N.K. Denzin and Y.S. Lincoln, 301–316. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Google Scholar
Fronia, Marcin. 2010. Adaptacja do negatywnych skutków zmian klimatycznych. Znaczenie analizy kulturowej dla skuteczności projektów rozwojowych. W: Kulturowe uwarunkowania rozwoju w Azji i Afryce, red. Katarzyna Górak-Sosnowska i Joanna Jurewicz, 351–364. Łodź: Wydawnictwo Ibidem.
Google Scholar
Grad Rijeka. 2017. Objavljen prvi poziv kroz ITU mehanizam za strateški projekt „Revitalizacija kompleksa Benčić – Cigleni i T-objekt”. Dostęp: 14.02.2023. https://www.rijeka.hr/objavljen-prvi-poziv-kroz-itu-mehanizam-za-strateski-projekt-revitalizacija-kompleksa-bencic-cigleni-t-objekt/.
Google Scholar
Grad Rijeka. 2019. Objavljen javni poziv kroz ITU mehanizam za strateški projekt – Povežimo se baštinom. Dostęp: 14.02.2023. https://www.rijeka.hr/itu-povezimo-se-bastinom/.
Google Scholar
Grad Rijeka. 2020. Potpisani ugovori za nabavku novih 15 autobusa iz EU sredstava. Dostęp: 14.02.2023. https://www.rijeka.hr/potpisani-ugovori-za-nabavku-novih-15-autobusa-iz-eu-sredstava/.
Google Scholar
Grad Rijeka. 2021. Obnovom toplinarstva grada Rijeke do učinkovitijeg i povoljnijeg grijanja. Dostęp: 14.02.2023. https://www.rijeka.hr/obnovom-toplinarstva-grada-rijeke-ucinkovitijeg-povoljnijeg-grijanja/.
Google Scholar
Haman, Krzysztof. 2008. Naturalne i antropogeniczne przyczyny zmian klimatu. Nauka, 1, 119–127.
Google Scholar
Hess, Martin. 2004. Spatial relationships? Towards a reconceptualization of embeddedness. Progress in Human Geography 28(2), 165–186. DOI: https://doi.org/10.1191/0309132504ph479oa.
Google Scholar
Kamińska, Klaudia. 2021. Konsekwencje zmian klimatu dla miast – ocena na przykładzie Gdańska i Łodzi. Niepublikowana praca licencjacka. Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Google Scholar
Komisja Wspólnot Europejskich. 2009. Biała Księga. Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy działania. KOM(2009) 147 (wersja ostateczna). Bruksela.
Google Scholar
Kundzewicz, Zbigniew W. 2017. Konsekwencje zmian klimatu i adaptacja do nich. W: Zmiany klimatu i ich wpływ na wybrane sektory w Polsce, red. Z.W. Kundzewicz, Ø. Hov i T. Okruszko, 31–45. Poznań WWF.
Google Scholar
Kwaśny, Jakub. 2018. Terytorializacja polityki spójności UE – rekomendacje dla Polski. Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 536, 122–130. DOI: doi:10.15611/pn.2018.536.11.
Google Scholar
Legutko-Kobus, Paulina. 2017. Adaptacja do zmian klimatu jako wyzwanie polityki rozwoju miast w kontekście krajowym i europejskim. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 268, 82–97.
Google Scholar
Marine-i. Dostęp: 20.01.2023. https://www.marine-i.co.uk/about.
Google Scholar
Mizgajski, Andrzej i Zwierzchowska, Iwona. 2015. Sterowanie rozwojem aglomeracji i planowanie strategiczne rozwoju miast z punktu widzenia adaptacji do zmian klimatu. W: Miasto idealne – miasto zrównoważone. Planowanie przestrzenne terenów zurbanizowanych i jego wpływ na ograniczenie skutków zmian klimatu, red. A. Kalinowska. 127–133. Warszawa: Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym i Zrównoważonym Rozwojem.
Google Scholar
NASA. Global Climate Change. Vital Signs of the Planet. Evidence. How Do We Know Climate Change Is Real? Dostęp: 04.01.2021. https://climate.nasa.gov/evidence/.
Google Scholar
Nowakowska, Aleksandra. 2018. Od regionu do terytorium – reinterpretacja znaczenia przestrzeni w procesach rozwoju gospodarczego. Gospodarka Narodowa, 3 (295), 5–22. DOI: https://doi.org/10.33119/GN/97257.
Google Scholar
Nowakowska, Aleksandra, Rzeńca, Agnieszka i Sobol, Agnieszka. 2021. Place-Based Policy in the „Just Transition” Process: The Case of Polish Coal Regions. Land 10 (10), 1072, 1–25. DOI: https://doi.org/10.3390/land10101072.
Google Scholar
Noworól, Aleksander i Noworól, Kamilla. 2018. Terytorializacja polityki rozwoju jako element podniesienia konkurencyjności miast i regionów. Studia KPZK PAN, t. 184: Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i zastosowania, 20–28
Google Scholar
Popkiewicz, Marcin, Kardaś, Aleksandra, i Malinowski, Szymon. 2019. Nauka o klimacie. Warszawa: Wydawnictwo SONIA DRAGA Sp. Z o. o., Wydawnictwo Nieoczywiste.
Google Scholar
Ramezani, Morteza, Naghib, Abas and Akbarzadeh, Nafiseh. 2015. „Strategic planning strategic management problems in urban”. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 5 (S1), 750–757.
Google Scholar
OECD. 2019. Regional Outlook 2019. Regional Development Policy in the United Kingdom. Dostęp: 20.01.2023. https://www.oecd.org/cfe/_United%20Kingdom.pdf.
Google Scholar
Prigoda.hr. 2015. Rozvojna strategija Primorkso-goranske zupanije 2016–2020. Dostęp: 14.02.2023. https://prigoda.hr/razvojna-strategija-pgz/.
Google Scholar
Rzeńca, Agnieszka. 2016. Wyzwania i dylematy polityki miejskiej w obliczu kryzysu ekologicznego. Studia Ekonomiczne Regionu Łódzkiego, XXI, 101–111.
Google Scholar
Rzeńca, Agnieszka i Sobol, Agnieszka. 2020. Kierunki zmian polityki miejskiej w dobie wyzwań klimatycznych. W: Zmiana klimatu – skutki dla polskiego społeczeństwa i gospodarki, red. Konrad Prandecki i Małgorzata Burchard-Dziubińska, 277–287. Warszawa: Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN.
Google Scholar
CYKLOSTEZKA LITOVEL-UNIČOV (K.Ú. STŘELICE, K.Ú. ČERVENKA, K.Ú. LITOVEL). Dostęp:08.02.2023. https://olomoucka-aglomerace.eu/projekty/cyklostezka-litovel-unicov-k-u-strelice-k-u-cervenka-k-u-litovel/.
Google Scholar
CYKLOSETZKA PLUMLOV – MOSTKOVICE ATRAKTIVNÍ PŘEHRADA. Dostęp: 08.02.2023. https://olomoucka-aglomerace.eu/projekty/cyklosetzka-plumlov-mostkovice-atraktivni-prehrada/.
Google Scholar
EKOCENTRUM HRANICE – SBĚRNÝ DVŮR. Dostęp: 08.02.2023. https://olomoucka-aglomerace.eu/projekty/nejaky-projekt-2/.
Google Scholar
MODERNIZACE TRAMVAJOVÉ TRATĚ 1. MÁJE. Dostęp: 08.02.2023. https://olomoucka-aglomerace.eu/projekty/modernizace-tramvajove-trate-1-maje/.
Google Scholar
SBĚRNÝ DVŮR LITOVEL, K.Ú. NASOBŮRKY. Dostęp: 08.02.2023. https://olomoucka-aglomerace.eu/projekty/sberny-dvur-litovel-k-u-nasoburky/.
Google Scholar
Olomoucká aglomerace. 2016. Strategie ITI – Olomoucká aglomerace. Dostęp: 08.02.2023. https://www.olomouc.eu/administrace/repository/gallery/articles/16_/16335/2016_09_30_ITI-OA.cs.pdf.
Google Scholar
Ministerstvo pro místní rozvoj ČR. 2013. Strategie regionálního rozvoje ČR 2014–2020. Dostęp: 08.02.2023. https://www.mmr.cz/getmedia/08e2e8d8-4c18-4e15-a7e2-0fa481336016/SRR-2014-2020.pdf.
Google Scholar
Urbane aglomeracije Rijeka. 2016. Strategija razvoja Urbane aglomeracije Rijeka za razdoblje 2016.–2020. Dostęp: 14.02.2023. https://www.rijeka.hr/wp-content/uploads/2017/03/Prilog-Strategija-razvoja-Urbane-aglomeracije-Rijeka-za-razdoblje-2016.%E2%80%932020.-godine.pdf.
Google Scholar
Razvoj.gov.hr. 2017. Strategija Regionalnog Razvoja Republike Hrvatske za razdoblje do kraja 2020. Godine. Dostęp: 14.02.2023. https://razvoj.gov.hr/UserDocsImages//O%20ministarstvu/Regionalni%20razvoj/razvojne%20strategije//Strategija%20regionalnog%20razvoja%20Republike%20Hrvatske%20za%20razdoblje%20do%20kraja%202020._HS.pdf.
Google Scholar
Szafranek, Edyta. 2015. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne jako narzędzie wspierające kształtowanie centrów rozwoju regionalnego. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 32, 81–94.
Google Scholar
Szafranek, Edyta. 2019. Terytorializacja polityki rozwoju. Wdrażanie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w obszarach funkcjonalnych miast w Polsce. Opole: Uniwersytet Opolski, Studia i Monografie nr 561.
Google Scholar
Sustainable Transport in Cornwall. Dostęp: 20.01.2023. https://www.cornwallislesofscillygrowthprogramme.org.uk/projects/sustainable-transport-in-cornwall/.
Google Scholar
Wyrwa, Joanna, Barska, Anetta i Jędrzejczak-Gas, Janina. 2017. Integrated territorial investments as a tool of building the capability of functional areas – illustrated with an example of Poland. Public Policy and Administration, 4, 567–582. DOI: https://doi.org/10.13165/VPA-17-16-4-04.
Google Scholar
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. 2013. Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce. Dostęp: 08.02.2022. https://rpo.slaskie.pl/dokument/zasady_realizacji_it_w_polsce.
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Studia Miejskie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Inne teksty tego samego autora
- Aleksandra Nowakowska, Budowanie inteligentnego miasta. Studium przypadku Montpellier , Studia Miejskie: Tom 19 (2015)
- Hubert Wójciki, Aleksandra Nowakowska , OD NIECHCIANEJ FABRYKI BAWEŁNY DO SYMBOLU MIASTA. EWOLUCJA ZNACZENIA DZIEDZICTWA POPRZEMYSŁOWEGO W ROZWOJU MIASTA , Studia Miejskie: Tom 46 (2023)
