Określenie „doświadczenie Ducha” w rozumieniu Heriberta Mühlena

Dominik Tomczyk

doi:10.25167/so.5080

Opublikowane: 2023-12-28

Tom 23 (2023)

Określenie „doświadczenie Ducha” w rozumieniu Heriberta Mühlena

Dominik Tomczyk

Studia Oecumenica

Dział: Problematyka ogólnoekumeniczna

https://doi.org/10.25167/so.5080

Abstrakt

Artykuł prezentuje interpretację pentekostalnego określenia „chrzest Duchem Świętym” przez Heriberta Mühlena, jednego z czołowych pneumatologów XX wieku i teologów katolickiego ruchu odnowy charyzmatycznej. Mühlen, łącząc „chrzest Duchem Świętym” z sakramentem chrztu i bierzmowania, kładzie mocny nacisk na doświadczenie chrztu Jezusa w Jordanie oraz na doświadczenie Pięćdziesiątnicy dla Kościoła. Jego zdaniem, każdy wierzący może i powinien czerpać moc do duchowego życia z obu tych wydarzeń. Mühlen wprowadza nowe pojęcie „odnowa ducha” rozumiane jako „doświadczenie Ducha” w miejsce terminu „chrzest Duchem Świętym”. „Odnowa ducha” jest procesem trwałym, a nie jednorazowym, a jego pentekostalność jest źródłem rozwoju Kościoła.

Słowa kluczowe:

Heribert Mühlen, Duch Święty, chrzest Duchem Świętym, pentekostalizm, doświadczenie Ducha, odnowa ducha, ruch charyzmatyczny, chrzest, bierzmowanie

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Tomczyk, D. (2023). Określenie „doświadczenie Ducha” w rozumieniu Heriberta Mühlena. Studia Oecumenica, 23, 95–121. https://doi.org/10.25167/so.5080

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Banawiratma Johannes B. 1981. Der Heilige Geist in der Theologie von Heribert Mühlen. Versuch einer Darstellung und Würdigung (Europaische Hochschulschriften. Theologie, 159). Frankfurt – Bern: Peter Lang.
Google Scholar

Barret Charles K. 1966. Holy Spirit and the Gospel Tradition, London: SPCK Publishing.
Google Scholar

Baumert Norbert. 2001. Charisma – Taufe – Geisttaufe. Band 2: Normativität und persönliche Berufung. Würzburg: Echter.
Google Scholar

Baumert Norbert. 1978. „Die Gnadengaben in der Kirche. Ihre Bedeutung für das Leben des Einzelnen und der Gemeinde”. Geist und Leben 51 : 245–260.
Google Scholar

Baumert Norbert. 2001. „Geisttaufe” bei den Kirchenvätern? Antwort auf Kilian McDonnell: „Fruhe nachbiblische Belege”. W Norbert Baumert. 2001. Charisma – Taufe – Geisttaufe. Band 2: Normativität und persönliche Berufung. 141–252. Würzburg: Echter.
Google Scholar

Baumert Norbert. 2001. „Geisttaufe” in der Bibel? Antwort auf T.G. Montague. W Norbert Baumert. 2001. Charisma – Taufe – Geisttaufe. Band 2: Normativität und persönliche Berufung. 97–140. Würzburg: Echter.
Google Scholar

Baumert Norbert. 2001. Gespräch mit einigen Autoren.W Norbert Baumert. 2001. Charisma – Taufe – Geisttaufe. Band 2: Normativität und persönliche Berufung. 307–361. Würzburg: Echter.
Google Scholar

Bultmann Rudolf. 1980. Theologie des Neuen Testament (Uni-Taschenbücher, 630). Wyd. 8. Tübingen: J.C.B. Mohr.
Google Scholar

Camelot Pierre-Thomas. 1992. „Bierzmowanie a wylanie Ducha”. Tłum. Lucjan Balter, Communio. Międzynarodowy Przegląd Teologiczny 12 (2) : 81–91.
Google Scholar

Congar Yves M.-J. 1996. Wierzę w Ducha Świętego. Rzeka życia płynie na Wschodzie i na Zachodzie (Ap 22,1). T. III (Parakletos. Seria pneumatologiczna, I/3). Tłum. Lucyna Rutowska. Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów
Google Scholar

Czaja Andrzej. 1997. Jedna Osoba w wielu osobach. Pneumatologiczna eklezjologia Heriberta Mühlena (Opolska Biblioteka Teologiczna, 16). Opole: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar

Czaja Andrzej. 1993. „Una Mystica Persona: zasadnicze elementy pneumatologicznej eklezjologii Heriberta Mühlena”. Collectanea Theologica 63 (4) : 79–95.
Google Scholar

Del Colle Ralph. 2004. Spirit Baptism. A Catholic Perspective, W Perspectives on Spirit Baptism. Five Views. Red. Chad O. Brand, 47–94. Nashville: Broadmann & Holman Publishers.
Google Scholar

Der Geist macht lebendig (Joh. 6,63). Theologische und pastorale Grundlagen der Charismatischen Erneuerung in der Katholischen Kirche Deutschlands. 2007. Wyd. 5. Maihingen: Koordinierungsgruppe der Charismatischen Erneuerung in der Katholischen Kirche.
Google Scholar

Dictionary of Pentecostal and Charismatic Movements. 1988. Red. Stanley M. Burgess, Gary B. McGee, Grand Rapids: Regency.
Google Scholar

Erfahrung und Theologie des Heiligen Geistes. 1974. Red. Claus Heitmann, Heribert Mühlen, Hamburg – München: Agentur des Rauhen Hauses.
Google Scholar

Fitzmyer Joseph A. 1993. Romans. A New Translation with Introduction and Commentary (The Anchor Bible, 33). New York: Doubleday.
Google Scholar

Guzowski Krzysztof. 2016. Duch dialogujący. „To dialegomenon pneuma”. Zarys pneumatologii dialogalnej. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Guzowski Krzysztof. 2017. „Nadzwyczajność i nowość w ruchu odnowy charyzmatycznej. Co jest darem Ducha Świętego”. Studia Teologii Dogmatycznej 3 : 32–48. DOI: https://doi.org/10.15290/std.2017.03.03
Google Scholar

Hocken Peter. 1974. „Catholic Pentecostalism. Some Key Questions I”. The Heythrop Journal 15 (2) : 131–143. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2265.1974.tb00409.x
Google Scholar

Horton Stanley M. 2004. Spirit Baptism: A Pentecostal Perspective, w: Perspectives on Spirit Baptism. Five Views. Red. Chad O. Brand, 47–94. Nashville: Broadmann & Holman Publishers.
Google Scholar

Kacper Walter. 1976. Die Kirche als Sakrament des Geistes, W Kirche – Ort des Geistes (Kleine ökumenische Schriften, 8). Red. Walter Kasper, Gerhard Sauter, 13–55, Freiburg: Herder.
Google Scholar

Kehl Medard. 1979. Kirche – Sakrament des Geistes, W Gegenwart des Geistes. Aspekte der Pneumatologie (Quaestiones Disputatae, 85). Red. Walter Kasper, 155–180. Freiburg – Basel – Wien: Herder.
Google Scholar

Krust Christian. 1971. Geisttaufe, W Die Pfingstkirchen. Selbstdarstellungen, Dokumente, Kommentare (Die Kirchen der Welt, VII). Red. Walter J. Hollenweger, 174–182. Stuttgart: Evangelisches Verlagswerk. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110814491-017
Google Scholar

Krzemiński Krzysztof. 2002. Wspólnota w Duchu. Historiozbawcze posłannictwo Ducha Świętego według Heriberta Mühlena. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Google Scholar

Lederle Henry I. 1988. Treasures Old and New Interpretations of „Spirit-Baptism” in the Charismatic Renewal Movement, Peabody: Hendrickson.
Google Scholar

Macchia Frank D. 2006. Baptized in the Spirit. A global pentecostal Theology. Grand Rapids: Zondervan.
Google Scholar

Macchia Frank D. 2006. The Kingdom and the Power. Spirit Baptism in Pentecostal and Ecumenical Perspective, W The Work of the Spirit. Pneumatology and Pentecostalism. Red. Michael Welker, 109–125. Grand Rapids – Cambridge: William B. Eerdmans.
Google Scholar

McDonnell Kilian, Montague George T. 1997. Inicjacja chrześcijańska a chrzest w Duchu Świętym. Świadectwo z pierwszych ośmiu wieków. Tłum. Maciej Górnicki, Wojciech Kustra. Kraków Wydawnictwo M.
Google Scholar

Mederlet Eugen, Kilian McDonnell. 1974. Charismatische Erneuerung der katholischen Kirche (Charismatische Kirche, 1). Wyd. 2. Schloss Craheim: Oekumenischer Schriftendienst Schloss Craheim.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1981. „Das Verhältnis zwischen der charismatischen Gemeinde-Erneuerung und ähnlichen geistlichen Aufbrüchen”, Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 10 : 53-58.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1980. Der Heilige Geist als Person. In der Trinität, bei der Inkarnation und im Gnadenbund: ICH–DU–WIR (Münsterische Beiträge zur Theologie, 26). Wyd. 4. Münster: Aschendorff.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1974. Die Erneuerung des christlichen Glaubens. Charisma–Geist–Befreiung. München: Don Bosco.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1980. Die Geisterfahrung als Erneuerung der Kirche, W Theologie des Geistes. Red. Otto A. Dilschneider, 69-94. Gütersloh: Gütersloher Verlagshaus Mohn.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1975. „Die katholisch-charismatische Gemeinde-Erneuerung”. Stimmen der Zeit 193 (12) : 801–812.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1976. Einübung in die christliche Grunderfahrung I. Lehre und Zuspruch (Topos-Taschenbücher, 49). Mainz: Matthias-Grünewald-Verlag.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1976. Einübung in die christliche Grunderfahrung II. Gebet und Erwartung (Topos-Taschenbücher, 49). Mainz: Matthias-Grünewald-Verlag.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1971. Entsakralisierung. Ein epochales Schlagwort in seiner Bedeutung für die Zukunft der christlichen Kirchen. Paderborn: Ferdinand Schöningh.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1981. „Erneuerung der Kirche aus dem Geist Gottes. Zum gegenwärtigen charismatischen Aufbruch in der katholischen Kirche der Bundesrepublik Deutschland und zu seinen Auswirkungen im Leben der Gemeinden”. Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 10 : 2–31.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1983. „Gemeinde-Erneuerung und überkonfessioneller «charismatischer Aufbruch»”. Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 15 : 20–29.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1980. „Geist-Erfahrung und Ökumene. Zum Verhältnis zwischen «charismatischer Erneuerung» und Gemeinde-Erneuerung”. Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 7 : 27–32.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1979. „Kommentar zur «Vorläufigen Ordnung» für die charismatische Gemeinde-Erneuerung in der katholischen Kirche im Bereich der deutschen Bischofskonferenz”. Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 6 : 33–42.
Google Scholar

Heribert Mühlen. 1977. „Leitlinien der Gemeindeerneuerung”. Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 1 : 2–7.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1974. Morgen wird Einheit sein. Das kommende Konzil aller Christen: Ziel der getrennten Kirchen, Paderborn: Ferdinand Schöningh.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1990. Neu mit Gott. Einübung in christliches Leben und Zeugnis. Freiburg: Herder.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1994. Nowe życie z Bogiem. Wprowadzenie w życie i świadectwo chrześcijańskie. Tłum. Jan M. Kania i inni, Wrocław – Kraków: Kairos.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1981. „Neue Gestalt des Christen. Geschichtstheologische Überlegungen zu den neusten Dokumenten der charismatischen Gemeinde-Erneuerung”. Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 10 : 46–52.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1997. Odnowa w Duchu Świętym. Wdrożenie w podstawowe doświadczenie chrześcijańskie I. Nauka i zachęta. Tłum. Juliusz Zychowicz. Kraków: WAM.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1997. Odnowa w Duchu Świętym. Wdrożenie w podstawowe doświadczenie chrześcijańskie II. Modlitwa i oczekiwanie, Tłum. Juliusz Zychowicz. Kraków: WAM.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1971. Pneumatologie am Beginn einer neuen Epoche, W Im Horizont des Geistes. Antwort auf eine Krise. Red. Claus Heitmann, Fidelis Schmelzer, 48–65. Paderborn: Ferdinand Schöningh.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1974. Soziale Geisterfahrung als Antwort auf eine einseitige Gotteslehre, W Erfahrung und Theologie des Heiligen Geistes. Red. Claus Heitmann, Heribert Mühlen, 253–272. Hamburg – München 1974: Agentur des Rauhen Hauses.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1968. UNA MYSTICA PERSONA. Die Kirche als das Mysterium der heilsgeschichtlichen Identität des Heiligen Geistes in Christus und den Christen: EINE PERSON IN VIELEN PERSONEN. Wyd. 3. München – Paderborn – Wien: Ferdinand Schöning.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1979. „Von Anfangserfahrung zum Alltag des Glaubens”. Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 5 : 38–43.
Google Scholar

Mühlen Heribert. 1979. „Vorläufige Ordnung für die charismatische Gemeinde-Erneuerung in der katholischen Kirche im Bereich der Deutschen Bischofskonferenz”. Erneuerung in Kirche und Gesellschaft 6: 31–32.
Google Scholar

Mühlen Heribert, Kopp Otto. 1977. Ist Gott unter uns oder nicht? Dialog über die charismatische Erneuerung in Kirche und Gesellschaft, Paderborn: Verlag Erneuerung.
Google Scholar

O’Connor Edward D. 1984. Ruch charyzmatyczny w Kościele katolickim. Tłum. Felicja Żeromska. Warszawa: PAX.
Google Scholar

Pasek Zbigniew, Włoch Wojciech. 2006. Historia ruchu zielonoświątkowego i odnowy charyzmatycznej na ziemiach polskich. W Vinson Synan. 2006. Historia ruchu zielonoświątkowego i odnowy charyzmatycznej. Stulecie Ducha Świętego 1901−2001 (Biblioteka Pentekostalna, 1). Tłum. Maciej Wilkosz, 487–511. Kraków − Szczecin: Compassion.
Google Scholar

Pawłowski Sławomir. 2014. Zielonoświątkowy ruch, ruch pentekostalny. W Encyklopedia katolicka. T. 20. Red. Edward Gigilewicz. Lublin: TN KUL, 1388–1389.
Google Scholar

Pyc Marek. 2004. „Teologalny wymiar sakramentu bierzmowania”. Poznańskie Studia Teologiczne 16 : 171–190.
Google Scholar

Rafiński Grzegorz. 2000. Pawłowe doświadczenie Boga objawiającego się w Chrystusie, W Słowo Twoje jest Prawdą: księga pamiątkowa dla Księdza Profesora Stanisława Mędali CM w 65. rocznicę urodzin. Red. Waldemar Chrostowski. 278–296 Warszawa: Vocatio.
Google Scholar

Schillebeeckx Edward. 1980. Erfahrung und Glaube, W Christlicher Glaube in moderner Gesellschaft. T. 25. Red. Franz Böckle i inni, 73–116. Freiburg – Basel – Wien: Herder.
Google Scholar

Schillebeeckx Edward. 1985. The Church with a Human Face. A New and Expandet Theology of Ministry, New York: Crossroad.
Google Scholar

Schweizer Eduard. 1959. πνεῦμα, πνευματικός, W Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament. T. VI. Red. Gerhard Friedrich, 387–450. Stuttgart: Kohlhammer.
Google Scholar

Schmithals Walter. 1974. Geisterfahrung als Christuserfahrung, W Erfahrung und Theologie des Heiligen Geistes. Red. Claus Heitmann, Heribert Mühlen, 101–117. Hamburg – München: Agentur des Rauhen Hauses.
Google Scholar

Słownik grecko-polski. 1960. T. 2. Red. Zofia Abramowiczówna. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Stronstad Roger. 2012. The Charismatic Theology of St. Luke. Trajectories from the Old Testament to Luke-Acts. Wyd. 2. Grand Rapids: Baker Academic.
Google Scholar

Suenens Léon J. 1979. Gemeinschaft im Geist. Charismatische Erneuerung und ökumenische Bewegung. Theologische und pastorale Richtlinien, Salzburg: Müller.
Google Scholar

Suenens Léon J. 1988. Nowe Zesłanie Ducha Świętego?. Poznań: W Drodze.
Google Scholar

Sullivan Francis A. 1974. „Baptism in the Holy Spirit. A Catholical Interpretation of the Pentecostal Experience”. Gregorianum 55 (1) : 49–68.
Google Scholar

Sullivan Francis A. 1986. Charyzmaty i odnowa charyzmatyczna. Studium biblijne i teologiczne. Tłum. Teresa M. Micewicz. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej.
Google Scholar

Synan Vinson. 2006. Historia ruchu zielonoświątkowego i odnowy charyzmatycznej. Stulecie Ducha Świętego 1901−2001 (Biblioteka Pentekostalna, 1). Tłum. Maciej Wilkosz. Kraków − Szczecin: Compassion.
Google Scholar

Teologiczne i duszpasterskie wskazówki dotyczące odnowy charyzmatycznej w kościele katolickim. 1998. W Przyjdź Duchu Święty. Podstawowe dokumenty dotyczące Odnowy w Duchu Świętym w Kościele katolickim (Dokumenty z Malines). Tłum. Wojciech Kustra, Artur Kowalski. Red. Léon J. Suenens, 11–84. Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar

Tomczyk Dominik. 1986. „Czy nowa «epoka Ducha»?”. Homo Dei 60 (4) : 255–260.
Google Scholar

Tomczyk Dominik. 1984. „«Doświadczenie Ducha» a «chrzest Duchem» w odnowie charyzmatycznej”. Collectanea Theologica 54 (4) : 51–67.
Google Scholar

Tomczyk Dominik. 1986. „Heriberta Mühlena teologia ruchu charyzmatycznego”. Collectanea Theologica 56 (3) : 19–33.
Google Scholar

Tugwell Simon. 1971. „Group Prayer and Contemplation”. New Blackfriars 52 : 132–138. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1741-2005.1971.tb02078.x
Google Scholar

Wimber John, Springer Kevin. 1992. Power Evangelism. Revised and Expanded with Study Questions, San Francisco: Harper.
Google Scholar