Factors Determining the Transformation of the Roman Catholic Church in Poland Towards the Community of Faith – “Koinonia”
Theological-Sociological Perspective
Kazimierz Ogorzelec
Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości w Wałbrzychuhttps://orcid.org/0000-0002-6252-2512
Abstract
The article is an attempt to indicate the factors determining the processes which may become the beginning of desirable changes in the Roman Catholic Church in Poland today, directed towards a real and authentic community of faith “koinonia”, both in the visible and spiritual reality. This is a theological-sociological study, the methodology of which is based on an analysis aimed at a social – creative diagnosis. In this analysis, scientific publications (theological, sociological) and press articles were used. Opinions and statements of people (mainly people of the Church, scientists, publicists, and journalists), presented in different mass media – in the Roman Catholic Church in Poland today – were also taken into consideration.
Keywords:
sociology of religion, the Roman Catholic Church, community of faith - koinonia, creative diagnosisReferences
Baniak Józef. 2012. Kościół rzymskokatolicki i jego medialny obraz w demokratycznym społeczeństwie w Polsce w ujęciu i ocenach katolików świeckich. W Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem. Red. Józef Baniak, 37–74. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Google Scholar
Borowik Irena. 2005. O deprywatyzacji religii Jose Casanovy na tle debaty wokół sekularyzacji. W Jose Casanova. Religie publiczne w nowoczesnym świecie. Tłum. Tomasz Kunz. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar
Brzeziński Mirosław. 2011. „Przekaz wiary i tradycji chrześcijańskiej w rodzinie wypełnieniem sakramentalnych zobowiązań małżonków i rodziców”. Studia nad Rodziną UKSW 5 (1–2): 165–178.
Google Scholar
Czaja Andrzej. 2010. „Eklezjologia jedności – perspektywa rzymskokatolicka”. Roczniki Teologii Ekumenicznej 57 ( 2): 5–20.
Google Scholar
Fic Leonard. 2004. „Czym jest miłość według Ewangelii (1–3)”. Niedziela włocławska 28 (14.07.2019). https://www.niedziela.pl/artykul/30112/nd/Czym-jest-milosc-wedlug-Ewangelii-1.
Google Scholar
Franciszek. 2015. Boże miłosierdzie czyni nas wolnymi (14.12.2015). http://www. naszdziennik.pl/wiara-stolica-apostolska/148989,boze-milosierdzie-czyni-nas-wolnymi. html.
Google Scholar
Franciszek. 2015. Kościół jest rzeczywistością widzialną i duchową (13.04.2018). https://deon.pl/kosciol/serwis-papieski/papiez-kosciol-jest-rzeczywistoscia-widzialna-i- duchowa,307713.
Google Scholar
Gajos Leszek. 2012. Wartości religijne w ewolucyjnym systemie wartości mieszkańców wsi. W Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem. Red. Józef Baniak, 307–326. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Google Scholar
Ginter Grzegorz. 2022. Subiektywizm – zagrożenie dla wiary i modlitwy (3.01.2022). https://m.katolik.pl/subiektywizm---zagrozenie-dla-zycia-duchowego,37121,416,cz.html.
Google Scholar
Glombik Konrad. 2013. „Tolerancja jako postawa moralna”. Studia Oecumenica. 13: 113–126.
Google Scholar
Grabowska Magdalena. 2015. „Wiara w Boga źródłem poczucia bezpieczeństwa w życiu: metaforyczna perspektywizacja pojęcia wiara w Boga w kontekście bezpieczeństwa na podstawie wywiadów bezpośrednich”. Rocznik Teologiczny 57 (1): 77–92.
Google Scholar
Grabowska Mirosława. 2011. „Przeobrażenia polskiej religijności”. Znak 673: 44–52.
Google Scholar
Jan XXIII. 1961. Encyklika Mater et magistra, Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar
„Kanon wiary Polaków”. 2015. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Rafał Boguszewski. Warszawa: BS/29: 7–10 (2.03.2016). https://www.cbos.pl/SPI SKOM.POL/2015/K_029_ 15.PDF.
Google Scholar
Kaucha Krzysztof. 2018. „Wiarygodność Kościoła w dzisiejszej Polsce”. Poznańskie Studia Teologiczne (33): 67–82.
Google Scholar
Kluz Marek. 2013. „Wiara w życiu i postawie moralnej człowieka w świetle encykliki Lumen fidei papieża Franciszka”. Polonia Sacra 17 (2): 113–129.
Google Scholar
Kośmiński Paweł. 2013. „Franciszek: Ideologiczni chrześcijanie to ciężka choroba” (18.10.2013). http://wyborcza.pl/1,75477,14799568,Franciszek_Ideologiczni_chrzescijanie_tociezka_choroba. html.
Google Scholar
Kubin Jerzy. 1998. Diagnoza społeczna. W Encyklopedia socjologii. T. 1. Red. Zbigniew Bokszański i in., 134–137. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Lewek Antoni. 1995. Nowa ewangelizacja w duchu Soboru Watykańskiego II. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Google Scholar
Libera Piotr. 2010. „Wiara, która stawia wymagania”. Przewodnik Katolicki 49 (12.05.2021). https://www.przewodnik-katolicki.pl/Archiwum/2010/Przewodnik-Katolicki-49-2010/Przewodnik-liturgiczny/Wiara-ktora-stawia-wymagania.
Google Scholar
List Arcybiskupa Wrocławskiego Mariana Gołębiewskiego z października 2012 roku na Rok Wiary (22.02.2013). http://www.katedra.archidiecezja.wroc.pl/index.php/zwiedzanie/2-uncategorised/44-list-arcybiskupa-wroclawskiego-na-rok-wiary.htmi.
Google Scholar
Mariański Janusz. 2011. Katolicyzm polski. Ciągłość i zmiana. Studium socjologiczne. Kraków: WAM.
Google Scholar
Mariański Janusz. 2012. Kościół katolicki w przestrzeni życia publicznego. W Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem. Red. Józef Baniak. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Google Scholar
Mariański Janusz. 2013. Kościół katolicki w przestrzeni życia publicznego. Studium socjologiczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
„Między Kościołem a lokalem wyborczym – o politycznym zaangażowaniu księży”. 2011. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Natalia Hipisz. Warszawa: BS/152: 6 (30.10.2012). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2011/K_152_11.PDF.
Google Scholar
„Między kościołem a lokalem wyborczym”. 2015. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Beata Roguska. Warszawa: 152: 1-3 (6.07.2016). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2015/K_152_15.PDF.
Google Scholar
„Oceny działalności Kościoła rzymskokatolickiego”. 2020. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Michał Feliksiak. Warszawa 159: 8–10 (27.04.2020). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_159_20.PDF.
Google Scholar
„Oceny sytuacji Kościoła katolickiego w Polsce”. 2019. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Antoni Głowacki. Warszawa 101: 1–7 (27.04.2020). https://www.cbos.pl/SPIS KOM.POL/2019/K_101_19.PDF.
Google Scholar
Ogorzelec Kazimierz. 2021. „Kościół rzymskokatolicki w Polsce w świetle zarzutów – krytycznych uwag”. Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 41 (1): 109–135.
Google Scholar
Ołdakowski Krzysztof. 2012. Praktyki sobie, wiara sobie (25.09.2012). https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TA/TAP/pp201209_praktyki.html.
Google Scholar
„Opinie o działalności Kościoła”. 2007. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Beata Roguska. Warszawa BS/371: 10 (3.02.2014). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2007/K_037_07.PDF.
Google Scholar
„O problemach Kościoła w Polsce”. 2013. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Krzysztof Pankowski. Warszawa BS/145: 1–10 (12.12.2013). https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_145_13.PDF.
Google Scholar
Pacan Jakub. 2013. „Katolik nie musi błądzić”. Rzeczpospolita 166: A11.
Google Scholar
Piwowarski Władysław.1975. „Operacjonalizacja pojęcia religijność”. Studia Socjologiczne 4: 151–174.
Google Scholar
Piwowarski Władysław. 1996. Socjologia religii. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Piwowarski Władysław. 1986. Teoretyczne i metodologiczne założenia badań nad religijnością. W Z badań nad religijnością polską. Studia i materiały. Red. Władysław Piwowarski, Witold Zdaniewicz, 57–72. Poznań – Warszawa: Pallottinum.
Google Scholar
Poniewierska Maria. 2012. „Ankieta: Kryzys w Kościele”. Znak 10 (689): 7–8.
Google Scholar
Potocki Andrzej. 2014. „Problem polskiej wiary. Uwagi socjologa”. Colloquia Theologica Ottoniana 1: 35–57.
Google Scholar
Praśkiewicz Szczepan. 2004. Wpływ Kościoła katolickiego na kształtowanie się tożsamości narodowej Polaków na przestrzeni dziejów. Chełm.
Google Scholar
Prusowski Wojciech. 2008. „Najbardziej charakterystyczne cechy polskiej religijności – analiza pastoralna”. Warszawskie Studia Pastoralne 7: 181–201.
Google Scholar
Radkiewicz Jan. 2002. „Świętych obcowanie”. Przewodnik Katolicki, 43: 14–15.
Google Scholar
„Religijność Polaków na przełomie wieków”. 2001. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Bogna Wciórka. Warszawa BS/53: 1–40 (19.09.2012). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2001/K_053_01.PDF.
Google Scholar
„Religijność Polaków w ostatnich 20 latach”. 2020. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Marta Bożewicz. Warszawa 63 (11.08.2021). https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_063_20.PDF.
Google Scholar
Rogaczewska Maria. 2016. „Główne cechy polskiego katolicyzmu”. Polskie Radio 24. Gospodarz audycji: Błażej Prośniewski (29.07.2016). https://www.polskieradio24.pl/130/2788/Artykul/1649069,Glowne-cechy-polskiego-katolicyzmu.
Google Scholar
Rosik Mariusz. 2019. „Religia czy Ideologia?”. Niedziela 43: 27.
Google Scholar
Rzeczywistość wiary według Benedykta XVI. Lex Credendi. Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu. II Katedra Teologii Dogmatycznej (23.07.2013). http://www.lexcredendi.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=.
Google Scholar
Sadłoń Wojciech. 2021. Religijność Polaków. W Kościół w Polsce. Raport, 13–20. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna.
Google Scholar
Sarah Robert, Diat Nicolas. 2016. Bóg albo nic. Rozmowa o wierze. Tłum. Agnieszka Kuryś. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
Google Scholar
Sikora Piotr. 2019. Polski Katolicyzm Magiczny (15.04.2019). https:// www.tygodnikpowszechny.pl/polski-katolicyzm-magiczny-158455.
Google Scholar
Walkowiak Kinga. „Koinonia – Wspólnota – Kościół” (17.12.2012). https://rmissio.pl/koinonia--wspolnota-kosciol/.
Google Scholar
Weigel George. 2006. Listy do młodego katolika. Tłum. Jan J. Franczak. Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar
„Wiara i religijność Polaków dwadzieścia lat po rozpoczęciu przemian ustrojowych”. 2009. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Rafał Boguszewski. Warszawa BS/34: 1–18 (1.05.2012). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2009/K_034_09.PDF.
Google Scholar
Wierzbicka Katarzyna. 2019. Polski katolicyzm plemienny (29.07.2019). https://www.tygodnikprzeglad.pl/polski-katolicyzm-plemienny.
Google Scholar
Statistics
Downloads
License
Copyright (c) 2023 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.
Most read articles by the same author(s)
- Kazimierz Ogorzelec, The Roman Catholic Church in Poland in the Light of Accusations – Critical Remarks , Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego: Vol. 41 No. 1 (2021)
