Abstract

Na przełomie V i VI w. powstająca na terenie Italii civilitas rządzona była przez jednego z potężniejszych władców późnego antyku bądź wczesnego średniowiecza – Teoderyka Wielkiego, króla Ostrogotów, a potem Italczyków. W opinii wielu historyków władca ten w pewien sposób wyznacza nową epokę, lecz poddając analizie jego politykę religijną, można postawić hipotezę, iż poprzez zawierane koalicje ariańskie dążył do restauracji Imperium Romanum, czego dowiedzenie jest przedmiotem niniejszego artykułu. W kontaktach ariańsko-katolickich daje się zauważyć ich narodowy charakter. Dla Teoderyka arianie to Goci, a katolicy to Rzymianie. Bywa wręcz, że nazw wyznań używa zamiennie z nazwami narodów. Prowadzi go to do politycznych zabiegów zmierzających do utworzenia ariańskiej koalicji ludów germańskich zamieszkujących ówcześnie wybrzeża zachodniej części Morza Śródziemnego, w której chodzi niekoniecznie o antykatolickość, ale raczej o konsolidację sił dla zrównoważenia potęgi Bizancjum. Upadek tej koalicji doprowadził do podziałów wewnętrznych między Gotami, co sprzyjało odbiciu Italii przez Justyniana.