Etos miłosierdzia a dylematy sumienia osób żyjących w związkach niesakramentalnych

Ireneusz Mroczkowski

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Abstract

Autor artykułu zakłada, że dyskusja, jaka toczy się Kościele po adhortacji Amoris laetitia papieża Franciszka, może wzbogacić formę i treść duszpasterstwa osób żyjących w związkach nieregularnych. Towarzyszenie duszpasterskie tym osobom nie powinno dawać okazji do minimalizowania wymagań Ewangelii w sprawie nierozerwalności małżeństwa, z drugiej jednak strony powinno – w większym niż dotychczas stopniu – uwzględniać okoliczności różnicujące ciężar winy za grzech niewierności. Równomierne traktowanie zdradzających i zdradzonych przyczynia się do popadania ludzi żyjących w związkach nieregularnych w dwie formy grzeszenia przeciwko Duchowi Świętemu: zuchwałego grzeszenia w nadziei miłosierdzia Bożego i wątpienia w możliwość osiągnięcia łaski Bożej. Sprawiedliwą ocenę grzechu niewierności zapewnia sumienie ujmowane w potrójnej roli: świadka obiektywnej prawdy o sakramencie małżeństwa, stróża osoby ludzkiej, działającej w konkretnych okolicznościach, oraz sędziego pojedynczych aktów ludzkich. Sumienie jako świadek nie może zaprzeczyć, że trwanie w związku niesakramentalnym nie tylko stwarza, ale i utwierdza sytuację grzechu, która uniemożliwia pełne uczestnictwo w Eucharystii, czyli przyjmowanie Komunii św. W tej sytuacji teologowie powinni wypracować zróżnicowane formy i sposoby docierania do osób rozwiedzionych, żyjących w sytuacji grzechu. Jakkolwiek uniemożliwia on – bez spełnienia znanych warunków – pełne uczestnictwo w Eucharystii, to jednak w innej sytuacji stawia wobec Bożego miłosierdzia winnego niewierności i ofiarę niewierności. Towarzyszenie duszpasterskie pierwszemu powinno polegać na budzeniu jego sumienia do brania odpowiedzialności za żonę/męża i dzieci, drugiemu zaś na otwieraniu serca na łaski Bożego miłosierdzia, szczególnie obecne w Eucharystii. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby nie tylko pragnęła duchowego zjednoczenia z Jezusem, ale wprost czuła się przez niego przyjęta w swojej tęsknocie i żarliwości. Dla niej w pierwszym rzędzie Eucharystia staje się lekarstwem.

Parole chiave:

małżeństwo, rozwód, duszpasterstwo rozwiedzionych, komunia duchowa, Boże miłosierdzie